Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1014 E. 2021/246 K. 01.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/1014 Esas
KARAR NO: 2021/246
DAVA:İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 27/08/2018
KARAR TARİHİ: 01/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ——-teminatından ödenen hasar bedelinin zarar sorumlusu olduğu öne sürülen taşıyıcıdan rücuen tahsilini teminen başlatılan icra takibine vaki itirazın istemi ile ikame edilen, bu yönüyle de halefiyet ilkesine dayanan işbu davada sayın davacı vekili —- harçlandırdığı dava dilekçesinde——- emtianın —- dava dışı akdi taşıyıcı—- taşıyıcısı olan davalı şirketin sorumluluğu altındaki ———— plakalı araçla —– olarak taşındığını ancak nakliye süreci nihayetinde davalının sorumluluğu altında taşınan ——- müvekkilinin sigortalısı konumunda olan alıcısı emrine, araç sürücüsünün iştiraki sağlanmak suretiyle düzenlenen tutanağa kayden hasarlı vaziyette teslim edildiğini, olayın müvekkiline bildirilmesi üzerine görevlendirilen bağımsız eksperin mahallinde yaptığı hasar tespit çalışması sonucuna göre belirlediği —tutarındaki hasar bedelini—— eden müvekkilinin TTK md.1472’ye göre sigortalısının haklarına halef olduğunu, ödenen tazminatın dava konusu emtiayı teslim aldığı andan teslim edinceye kadar ziya ve hasarının tamamından sorumlu olan davalıdan rücuen tahsilini teminen icra takibi başlatıldığını, ancak davalı tarafın aleyhine yürütülen takibi haksız yere yaptığı itirazla durdurduğu için işbu davanın açılması zarureti doğduğunu gerekçe göstermek ve müvekkilinin fazlaya ilişkin tüm haklarını da saklı tutmak suretiyle) özetle; davanın kabulüne, davanın dayandığı icra takibine vaki itirazların kaldırılmasına ve kaldığı yerden devamına —– karar verilmesini ve davalı borçlu aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Somut olayda müvekkilinden, —– ürünlerin, —– dikkate alınmadan hasarlı ve hasarlı olma ihtimali olan kısmının bedeli ile birlikte——olarak rücuen talep edildiğini, ancak ambalaj, yükleme ve istifleme işlemlerinin gereği gibi yapılmamasından kaynaklandığı iddia edilen hasar nakliyat sigortası teminatına dâhil olmadığından ve davacının düzenlediği poliçenin şartları ile çelişen hasar için ödediği tazminat da hatır ödemesi niteliğinde olduğundan tazmin edilen bedelin rücu konusu yapılamayacağını, kaldı ki somut olay konusu yük ——— olarak taşınmış olsa da dava dışı göndericinin düzenlediği taşıma talimatında yükün üst üste istiflenerek taşınmasında her hangi bir engel olmadığının bildirildiğini, bu durumda dava konusu taşıma işinin tabi olduğu ——– düzenlemelere göre müvekkiline derdest davada tartışılan hasar için tazminat bağlamında mesuliyet yüklenemeyeceğini, malın zarar görmüş olabileceği ihtimaline ——- edilmeden yapılan ödemeden keza ——- fazla ödenen miktardan ise müvekkilinin zaten sorumlu olmadığını, müvekkilinin somut olaydaki mesuliyetinin, mesuliyet sınırının, talep edilebilecek faizin de davacının talebine ve/veya tazmin ettiği miktara göre değil, ancak müvekkilinin üstlendiği taşıma işinin tabi olduğu —– yer alan hükümlere göre belirlenebileceğini, bu nedenle işbu davanın müvekkilinin üzerine düşebilecek mesuliyete —– sigorta şirketine de ihbar edilmesi gerektiğini beyan etmek suretiyle) Yüce Mahkememden özetle; müvekkili aleyhine ikame edilmiş olan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle husumetten ve nihai olarak da esastan reddine; yargılama masrafları ile ücreti vekâletin de davacı tarafın üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmektedir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava;Nakliyat poliçesi teminatından ödenen hasar tazminatının, zarar sorumlusu olduğu öne sürülen taşıyıcıdan rücuen tahsilini teminen başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
İtirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı, itiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bir davadır.
Bu noktada icra dosyasının incelenmesi ile davacı vekili tarafından,— tarihinde davalı — asıl alacak olmak üzere, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık— oranında faiz talebi ile takip başlattığı, Davalı firmanın —— tarihinde takibe, borca, faize, ferileri ile birlikte ödeme emrinin tamamına süresinde itiraz ettiği ve takibin durduğu tespit edilmiştir.
CMR sigortası olarak ifade edilen taşıyıcının sorumluluk sigortası, taşıyıcının CMR kapsamındaki sorumluluğuna ilişkin risklerinin sigortacıya transfer edildiği sigorta türüdür. Bu sigorta türü ile CMR Konvansiyonunun uygulama alanı bulduğu bir taşıma sözleşmesinin tarafı olan taşıyıcının sorumluluğu teminat altına alınmaktadır. Sigortacının teminat yükümlülüğü, korkulan olayın sigortalı malın üzerinde gerçekleşmesi neticesinde ortaya çıkan zararı tazmin etmesidir. CMR sigortası yapısı itibarıyla bir tazminat sigortası olup, konusu bir mal değil, sorumluluktur. CMR sigortacısının sözleşmeden doğan edimi, belirli bir meblağ ödemek değil, taşıyıcının CMR kapsamında değerlendirilen sorumluluğunun ortaya çıkardığı zararı tazmin etmektir. CMR sigortasında himaye edilen “taşıyıcının sorumluluğu” olduğu için ilk olarak CMR kapsamında taşıyıcının sorumluluğunu doğuran hallerin tespiti gereklidir.
Öncelikle CMR, daha sonra CMR sigorta sözleşmesi kapsamındaki bir taşıma dolayısıyla taşıyıcının CMR kapsamında sorumluluğu doğmuş ve bu sorumluluk hali CMR sigorta sözleşmesinde de riziko olarak belirlenmiş ise sigortacının sigorta himaye borcu doğacaktır. Taraflar CMR sigortası sözleşmesinde hangi sorumluluk hallerini, hangi süre ve süreç içerisinde teminat kapsamına aldıklarını kararlaştırabilirler. Ancak sigorta sözleşmesinin kapsamı ve mahiyeti ile ilgili belirlenen hususların gerek sorumluluk sigortasının gerekse CMR’nin emredici hükümlerine aykırı olmaması gerekir.
—–teminatından ödenen hasar tazminatının, zarar sorumlusu olduğu öne sürülen taşıyıcıdan rücuen tahsilini teminen başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemi ile ikame edildiğinden dava ——-dayanmaktadır.
Dava dosyasına intikal eden belgeler ile davacı ————–hasar dosyası için tazminat ödemesini ve rücu talebini dayandırdığı, ———- Raporunda yer alan bilgilerden; Davacının dava dışı sigortalısı — aldığı— muhteviyatı toplam —-malzemenin, — altında ——— davalının sorumluluğu altında—- gönderildiği ancak davalı tarafın ——- gönderenden teslim aldığı yükü alıcısı emrine teslim aldığı haliyle teslim edemediği; dava konusu — yüklendiği — plakalı araç sürücüsünün iştiraki sağlanmak suretiyle — tarihinde düzenlenen tutanağa ve taşıma belgeleri üzerine konan —- şeklindeki ——— çekinceli olarak teslim edilebildiği, hasarın davacı tarafa bildirilmesi üzerine —-görevlendirilen eksperin mahallinde yaptığı inceleme ile; sevkiyat sırasında aracın salınımlarıyla üst üste konulan sandık kasaların araç kasası içerisinde kaymış olması yüzünden—— —— izlendiğini, emtianın teknik özelliği nedeniyle—— içlerinden yüksek ısıda eriyik ——– genleşerek dışarıya sızabileceğini ve üretim hattına hasar oluşturabileceğini hatta çalışanlara dahi zarar verebileceğini kayıt altına almak suretiyle üretici firmanın — baz almak suretiyle—-bedelini hariç tutmak suretiyle, ———-Olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Dava konusu————– raporlarından anlatılan malzemeler hakkındaki yapılan ve ortaya konulan tespit sonrasında uyuşmazlık noktaları için rapor tanzimi amacı ile dava dosyası bilirkişi heyetine tevdi edilmiş ve bilirkişi heyeti tarafından dava dosyası kapsamına sunulan raporların denetimi ile ;———- malzemelerin çalışma şartlarının çok değişkenlik gösterdiği, ——- farklı türlerde —kullanıldığı teknik yönden anlaşılmış yine ——— kasaların birbirlerini üzerine konulmuş ve araç içerisinde kaymış olması nedeni ile üsteki kasaların kenarlarının alttaki kasanın üstündeki tahtaları kırarak alttaki emtiaya hasar vermiş olduğu,————–olduğu ve üzerine baskı uygulanmış olması nedeni ile emtianın yüzeyinde kazıntılar olduğu, ——- üzerine baskı uygulanmış olması nedeni ile emtianın yüzeyinde kazıntılar olduğu,—– olduğu görüldüğü bununda malzemeler daha ——– sorun yaşanmasına sebep olacağı, ——- dereceye —– yaşandığında sıkışarak malzemelerin dağılacağı ve erimiş metalin daha alt katmanlara geçmesine sebep olacağı, bunun sonucu fırınlarda delinmelere kadar giden büyük hasarlara sebep olacağı hasarların yalnızca maddi kayıplar olmayacak, çalışan insanların da yaralanmalarına hatta can kayıplarına sebep olabilecek bile sebep olabilecek hatalara sebep olabileceği rapor edilmiş yine—— olduğu bu seviyede üretim yapılan fırınların kesinlikle hata kaldırmayacağı dolayısıyla ekspertiz raporlarında belirtilen, kılcal çatlak, yüzeyinde kazıntılar bulunan bu refrakterler fırınlarda kesinlikle kullanılamayacağı rapor edilmiştir.
Yine ———– üretimi esnasında yapılan testler bulunduğu en önemli testin basma dayanımı testi bulunduğu bu testlerde malzemenin hangi yükte kırıldığı test edildiği, olaydaki malzemenin zaten kırılmış, ——- malzeme bulunduğu ve tamamı kullanılamayacak durumda olan bu refrakterlerin yeniden kullanımı sözkonusu olmadığından sovdaj değerinin de bulunmadığı bildirilmiştir.
Diğer taraftan dava konusu taşıma işinin, parsiyel taşıma olduğu, aynı anda araçta başka yüklerin de taşındığı, ——— farklı gönderici ve alıcılara ait yükler taşıdığı göz önüne alındığında, aracın komple dolması öncesi her gönderenin yükleme, alanına gelip yükünü bizatihi yüklemesi, istiflemesi ve sabitlemesi söz konusu olamayacağı için göndericinin yüke ve yüklemeye ait açık bir talimat olmadıkça, sefer sırasında yükün araç içindeki yeri ve yükün sabitlemesi taşıyıcının sorumluluğunda olacağı, bu nedenle araçtaki parsiyel yükün, istifleme hatası yüzünden, birbirine çarpması, sürtünmesi, devrilmesinden dolayı, yükte meydana gelen hasar durumunda taşıyıcının nakliye sürecinde zarar gören eşya üzerinde hak sahibi olana karşı, tazminat bağlamında sorumluluğu doğacağı anlaşılmıştır.
Nitekim dosyaya davalı tarafından sunulan sevkiyat talimatları veri sayfasında, her iki CMR kapsamı için ayrı ayrı olmak üzere özel talimatlarında, yalnızca aynı ambalajlar birbiri üzerine istiflenebilir. Malzeme kırılgandır. Dikkatlice ele alınız. İfadesinin olduğu tespit edilmiştir. —– yüklenmiş olan renkli hasar fotoğraflarından hasarın, eşyanın içinde bulunduğu altlarında palet olan ahşap sandıkların üst üste konmasından değil, üst üste konan paletlerin, araç içinde kaymasını önleyecek şekilde sabitleme yapılmamasından kaynaklandığı da ayrıca anlaşılmıştır.
Her bir kabın ortalama —– olduğu düşünüldüğünde, üst üste konulan paletlerin sabitleme yapılmaması nedeniyle sefer sırasında doğal olarak meydana gelen sarsılmalar sonucu, üstteki —- kayarak, altındaki paletin kasasına zarar verdiği anlaşılmıştır.
Zararın bu durumu dıştan ambalajın hasar gördüğü şeklinde olup, araç sürücüsünün de katılımıyla tutulan tutanak da bunu ispat etmektedir. Araç sürücüsünün ve dolayısı ile taşıyıcının emtiayı teslim aldıktan sonra veya diğer parsiyel taşınacak yükleri aldıktan sonra, sefer öncesi veya sırasında, yükün veya ambalajının hasarlı olduğunu tespit ettiğinden CMR Konvansiyonu 14’nci Maddenin l.paragrafıda belirtilen şekilde bir durumun meydana geldiğine dair bir karine mevcut olmadığı, davalı taşıyıcının da bu yönde bir beyanı olmadığı için, bu durumu düzenleyen CMR 14. Maddesinin veya buna bağlanabilecek CMR 16. Maddesinin dava konusu taşıma olayı kapsamın da uygulama alanı olamayacağı tespit edilmiştir.
Sovtaj bedelinin tespitinde ise heyetin evveldeki raporu ile son raporu arasında mukayeseli inceleme yapıldığında; refraktör malzemeler için bir sovtaj değerinin olamayacağı son rapor ile açıkça anlaşılmış ve imha tutanağının bulunmasının zorunluluk arz eylemediği anlaşılmıştır.Bu nokta da ekspertiz raporunda yer alan — gelen sovtaj teklifinin realize olduğuna, bir diğer ifadeyle hurda olarak nitelendirilen ———– davacı veya sigortacısı tarafından tahsil edildiğine dair bir belge dosya kapsamında mevcut olmadığı görülmüştür.
Davalı taşıyıcının sorumluluğu sabit olmakla, eksper raporundaki tespitler doğrultusunda; alıcısı emrine hasarlı vaziyette teslim edilen dava konusu — —-içindeki emtianın hasarı dolayısıyla davalı taşıyıcının tabi olduğu kurallara göre tazminat bağlamında sorumlu tutulabileceği tutar yükün davalıya teslim edildiği yerdeki üretici firmanın fatura birimi fiyatı baz alınmak suretiyle (dava dosyasında mevcut bilgi ve belgeleri içerisinde davacının sigortalısının emtianın hasarlı kısmı için —— ve/veya taşıma ile ilgili gideri tevsik edebilecek türde denetime elverişli herhangi bir belge bulunmadığından) gerçek zarar değeri olarak ——— belirlenmiş ve bu tutar mahkememize hüküm altına alınmıştır.
Nihai olarak CMR Konvansiyonu 25’nci madde gereği, davalı taşıyıcının tazmin etmesi gereken toplam gerçek zarar tutarının —- olarak hesap edilebileceği, bu tutarın CMR Konvansiyonu 23’üncü maddede öngörülen sorumluluk sınırının altında kaldığı, davacı sigorta şirketinin takip tarihinden itibaren hesap edilen bu tutara CMR Konvansiyonu 27’nci madde 1. Paragraf gereği yıllık %5 oranında faiz talep edebileceği anlaşılarak aşağıdaki şekilde karar tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile ;
1A-)—– sayılı dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile, Takibin —asıl alacak yönünden DEVAMINA,
1B-)Hükmedilen —- asıl alacağa takip tarihinden itibaren CMR 27. maddesi uyarınca yıllık ——oranında faiz UYGULANMASINA,
1C-)Tarafların şartları oluşmayan tazminat taleplerinin(davacı icra inkar,davalı kötüniyet) ayrı ayrı REDDİNE,
2A-)Karar tarihi itibari ile alınması gerekli 5.259,80 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından ödenen 939,50 TL peşin nispi harçtan mahsubu ile bakiye karar ve ilam harcı tutarı 4.320,30 TL nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir olarak KAYDEDİLMESİNE,
2B-)Davacı tarafından ödenen peşin nispi harç tutarı 939,50 TL nin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
3-)Davacı tarafından davada sarf edilen 2.609,90 TL yargılama giderinin davanın kabulü nispetine göre 2.392,40TL sinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
4-)Davacı taraf davada vekil ile temsil olduğundan 2021 yılı AAUT gereğince belirlenen 10.808,70 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile vekil ile temsil olan davacıya ÖDENMESİNE,
5-)Davalı taraf davada vekil ile temsil olduğundan 2021 yılı AAUT gereğince belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile vekil ile temsil olan davalıya ÖDENMESİNE,
6-)Taraflarca kullanılmayan Gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca ———- Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/04/2021