Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
ESAS NO: 2017/643 Esas
KARAR NO: 2019/1233
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 31/05/2017
KARAR TARİHİ: 25/12/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ———– numarası ile kayıtlı etkinlikler düzenleyici olarak faaliyet gösterdiğini, davalı ——– ise etkinlikler pazarlama ajansı olduğunu, davacı şirketle davalı şirket arasında ———- tarihlerinde——– düzenlenecek olan ——– isimli festival için ——–tarihinde Yönetim Hizmet Sözleşmesi imzalandığını, iş bu sözleşme uyarınca davacı şirketin ana ihtisas alanı olan eğlence yönetimi, eğlence gösterisi bilet satışı, eğlence gösteri yönetimi, konser ve müzik festivali yönetimi ve düzenleyicisi olarak düzenlenecek etkinliklerin tek yöneticisi ve operatör şirketi olarak faaliyetlere yönelik hizmet verdiğini, davalı şirketin ise etkinlikler için —— gerekli izinleri almasının yanı sıra etkinliklere ilişkin bilet satışı için davacı şirkete yer tahsisini temin edeceğini, ayrıca mekana tam erişimi olan bir ofis tahsis edeceğini ve sair diğer sorumluluklarının yanı sıra etkinliklere ilişkin yatırımdan ve tüm maliyetlerden tamamen sorumlu olacağını, yönetim hizmetleri karşılığında davacı şirkete yönetim ücreti ve şartların sağlanması halinde elde edilen gelirin belirli bir kısmını ödeyeceğini, sözleşmenin 6. maddesi uyarınca elde edilen net kar tutarına göre belirlenmek üzere ve net kar elde edilememesi halinde ——— TL olmak şartıyla ödenecek yönetim ücreti ve primleri, sözleşmenin 7.8 maddesi uyarınca toplam proje gelirlerinin, toplam proje maliyetlerini karşılayamaması durumunda bu maliyetlerim hamiline düzenlenen çeklerle ödenmesine, sözleşmenin 8.3 maddesi uyarınca toplam proje gelirlerinin toplam proje maliyetlerini karşılayamaması durumunda ödenmemiş proje maliyetlerinin ödenme taahhüdünün çek vadesinden sonraki 30 gün içerisinde yerine getirilmemesi durumunda söz konusu ödenmemiş maliyetlerle birlikte ————-TL cezai şart ödenmesinin, sözleşmenin 9.11 maddesi uyarınca——-elde edilen kârın paylaşılması ve bu kârın en geç ——- tarihine kadar ödenmesi hususunda mutabık kalındığını, davacı şirketin bu sözleşme uyarınca üzerine düşen tüm yükümlülüklerini tümüyle yerine getirdiğini ve sözleşmeye konu ——– etkinliklerini zamanında gerçekleştirdiğini, dünyaca ünlü yerli ve yabancı sanatçıların sahne almasını sağladığını, ilgili sanatçıların—— seyahat ve konaklama masraflarının sözleşme gereğince daha sonra davalı şirketten alınmak üzere davacı şirket tarafından karşılandığını, toplam —— TL, —— ABD Doları ve —— Euro ödeme yapıldığını,——- etkinlikler kapsamında yabancı sanatçılar için dijital reklam,video ve prodüksiyon hizmeti aldığı davacı şirket’in merkezi olan—— faaliyet gösteren grup şirketi ——– alınan hizmet bedellerinin toplam —— ABD Doları olduğunu ve bahsi geçen bedellerin———- transferleriyle ödendiğini, davalı şirketin sözleşmenin 6. Maddesi uyarınca davacıya yönetim ücreti ve prim ödemekle yükümlü olduğunu, sözleşme şartlarına istinaden hiçbir kâr elde edilememesi halinde davalının sözleşmenin 6.3-6.4.1 maddeleri uyarınca toplam ——— TL yönetim ücretini ödemekle yükümlü olduğunu, davalı şirketin yaklaşık 2 sene geçmesine rağmen ödeme yapmadığını, sözleşmenin 6.5 maddesi uyarınca ———– kapsamında bulunan tüm sponsorluk ücretlerinin, tüm yiyecek ve içecek gelirlerinin ve barter sponsorluk ücretlerinin %20’sinin davacı şirkete prim olarak ödenmesi gerektiğini, sözleşmenin 8.3. Maddesi uyarınca davalı şirketin taahhütlerini yerine getirmediği için ———– TL tutarında ceza-i şart ödemekle yükümlü olduğunu, sözleşme sebebiyle davacı şirketin ——- gerçekleşecek olan festival nedeniyle diğer üniversite festivallerine yönelik yatırım yapmadıklarını, davalı şirkete ulaşılamadığı için ve———–etkinlikleri gerçekleşmediği için kazançlarından yoksun kaldıklarını, açıklanan sebeplerle ve fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik sözleşmenin gereğince ifa edilmemesi, yönetim ücretinin, primlerin ve kalan proje maliyetinin ödenmemesi ve sözleşmenin haksızca sonlandırılması nedeniyle uğranılan maddi zarar için şimdilik——— ABD Doları tazminatın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca işleyecek yabancı para borcu faizi ile, kalan proje maliyetinin ödenmemesinden doğan — TL tutarındaki cezai şart bedeline karşılık şimdilik —— TL’nin ve sözleşmenin haksız feshi nedeniyle doğan -TL tutarındaki cezai şart bedeline karşılık şimdilik ——- TL’nin, cezai şartlar için şimdilik ———- TL’nin dava tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili, 02/07/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile uğranan zarar bakımından —— TL’nin, cezai şart alacağı bakımından —— TL’nin en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı davaya cevap vermemiştir.
DAVANIN VE UYUŞMAZLIK KONULARININ TESPİTİ, DELİLLER, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ:
1-Davanın ve uyuşmazlık konularının tespiti: Dava; taraflar arasında düzenlenen yönetim hizmet sözleşmesinin davalı tarafça ihlal edilmesi nedeniyle fatura alacağı, proje maliyeti zararından doğan alacak, davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağı ve sözleşmenin feshi nedeniyle dönme cezası istemlerine ilişkindir.
Davalı davaya cevap vermediğinden tarafların uzlaştıkları husus bulunmamakta olup,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın,
A-Taraflar arasında yönetim hizmet sözleşmesi düzenlenip düzenlenmediği,
B-Davacının sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği,
C-Davalının sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, borcunu ifa edip etmediği,
Ç-Davacının, sözleşme uyarınca net kâr alacağı olup olmadığı, varsa miktarının ne kadar olduğu,
D-Proje kâr etmemişse davacının sözleşmenin 6.3. Hükmü uyarınca davalıdan ———- TL’yi talep etme hakkı olup olmadığı,
E-Davalının borcunu ifa etmemesi nedeniyle davacının davalıdan——–TL ceza koşulunu isteme hakkı olup olmadığı,
F-Davacının sözleşmeyi feshedip etmediği, ettiyse haklı nedenle feshedip etmediği,
G-Davacı sözleşmeyi haklı nedenle feshettiyse, davalının sözleşme uyarınca ——– TL’lik dönme cezasını ödemesi gerekip gerekmediği noktalarında toplandığı tespit olunmuştur.
2-Deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hukuki nedenler ve sonuç: Davanın esası ile ilgili olarak, taraf delilleri toplanarak konusunda uzman bilirkişi kurullarından kök ve ek raporlarlar alınarak uyuşmazlığın çözümü yoluna gidilmiştir.
2-a)Sözleşme: Taraflar arasında adi yazılı olmakla TBK m. 12 hükmünce geçerli,——– tarihli “Yönetim Hizmet Sözleşmesi——— başlıklı sözleşme kurulmuştur.
Sözleşme gereğince davacı, eğlence yöneticisi ve sanatçı/eğlence gösterisi bilet satış ajansı, eğlence yönetimi, eğlence gösterisi bilet satışı, eğlence gösterisi yönetimi, konser ve müzik festivali yönetimi ve düzenlemesi borcunu üstlenmiş olup sözleşmenin konusu, davalının İstanbul’da gerçekleşecek ——– projesi için davacının etkinlik yönetimi hizmetinin satın alınmasına ilişkindir.
Sözleşme m. 2 hükmünce davalı,———- ve sonraki yani ——– yılındaki sürümünün taraflarca aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça aynı koşullarla organize edilmesi hususunda sadece davacı ile çalışacağını taahhüt etmiştir.
Sözleşme m. 4.1. hükmünce davacı, proje yönetimi ve planlaması, organizasyon, projenin kalite kontrolü, proje için tedarikçi bulmak, gelirlerin toplanmasında sorumlu olmak, yiyecek, içecek tedarikçileri, sponsorluklar, sanatçılar ve projenin diğer tüm sözleşmesel ihtiyaçları dahil diğer tüm üçüncü şahıs ve kurumlarla sözleşme imzalamak, tedarikçiler ve yükleniciler arasındaki ilişkileri koordine etmek, sanatçılarla olan tüm ilişkileri koordine etmek, sahne prodüksiyon, yiyecek içecek, etkinlik alanları, girişler, sahne arkası ve diğer alanlarda projeyi yönetmeyi üstlenmiştir.
Sözleşme m. 6.1. hükmünce davalı, davacıya ——-TL. veya projenin net karının %25’i tutarındaki ücretlerden yüksek olanını yönetim ücreti olarak davacıya ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 6.2. hükmünce davalı, projenin —– TL. üstünde net kar kaydetmesi durumunda davalının davacıya sözleşmenin m. 6.1. hükmündeki ücretlere ek olarak ——TL. prim ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 6.3. hükmünce davalı, projenin kar etmemesi durumunda yönetim ücretinin —– TL’ye düşüleceğini ve bu ücreti proje maliyet raporunun bir parçası olarak cepten ödeme şeklinde davacıya ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 6.5. hükmünce davalı, davacı tarafça bulunan sponsorluk ücretlerinin %20’sini, davacı tarafça satılan yiyecek ve içecek gelirlerinin %20’sini, davacı tarafça bulunan barter sponsorluk ücretlerinin maliyet raporlarında belirtilen şekliyle %20’sini ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 7.8.2. hükmünce davalı, borç olarak karşılanamayan ödemeleri için vadesi en geç —— tarihinde olmak kaydıyla vereceği hamiline çekler aracılığı ile ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 8.3 hükmünde davalı, sözleşme m. 8.1. ve 8.2. hükümlerince verdiği ödeme taahhütlerini en geç vadesinden 30 gün içerisinde yerine getirmemesi durumunda davalı, —— TL. ödemeyi ve m. 8.2. hükmünde belirtilen geç ödeme para cezasını ve aksi davacı tarafça yazılı olarak belirtilmediği sürece ——- TL. tutarında tazminatı ödemeyi borçlanmıştır.
Sözleşme m. 9 hükmünde kar paylaşımının en geç 10.06.2015 tarihinde olmak üzere gösterinin son gününden sonraki 30 gün içinde yapılacağı kararlaştırılmıştır.
Sözleşme m.13.12 hükmünde davalı, sözleşme maddelerinden biri ihlal ederse ve bu ihlalin en geç yedi gün içinde telafi edilmemesi halinde davacının, sözleşmeyi ivedi feshetme hakkının olduğunu ve davalının fesih ihbarını izleyen en geç beş gün içinde ödemesi gereken ücreti ödemesi gerektiği, eğer davalı bu ücretleri ödemezse davalının ——-TL. tutarında tazminat ödeyeceği kararlaştırılmıştır.
2-b)Tarafların sıfatı ve yapılan işle ilgili belirlemeler: Herhangi bir işi kuruluşu gerçekleştirip düzenli sonuç alınmasını üstlenen kimseye organizatör denir.
Etkinliklerin düzenlenmesi için zorunlu olan ve gerek ilk elden, gerekse de taşeronlar vb.aracılığı ile Organizatör tarafından yaptırılan Etkinlik,rezervasyon,ulaşım,konaklama, Uygulama,İşçilik v.b. gibi harcamaları Organizatör tarafından karşılanması Esas ve Uygulama gereğidir.
Tam yetkili Organizatör (firma) ve firma çalışanları için zaman, mesai, emek harcanması neticesinde etkinlikleri gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır.
Davacı ———, davalı şirket——— İşvereni konumunda olan (Organizatör)’dür.
Taraflar arasında —- tarihli ———- Etkinlikler Sözleşmesi karşılıklı olarak imza altına alınmıştır. Sözleşme çercevesinde;( Tanımlar-Yükümlülükler-Yönetim Ücret/Primler-Ödeme Koşulları-Vergiler-Sözleşme Süresi-v.b. koşullar.)mevcut olup, ———–Etkinlikleri yerinde-zamanında gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.
Burada taraflar arasında muvazaa olmadığı, sözleşmelerin karşılıklı sorumlulukları taraflar arasında 06.04.2015 tarihinde karşılıklı olarak imza altına alındığı görülmüştür.
Taraflar arasında ticari ilişkisi olduğu, davacı ——– işveren, alt yüklenici, davalı ———– İşvereni konumunda olduğu,ayrıca sözleşme 6’ncı madde gereğince Alt Yüklenici davalı şirke———- organizasyonu (Organizatör şirket davacı) tarafından kontrol altında Yönetici pozisyonunda olduğu,Sözleşme üzerinde tüm etkinliklerin tutarının Sözleşme üzerine yazılmadığı, sözleşme 6’ncı madde içerisinde örnek verilerek (Prim-Net kazanç) üzerinden yazıldığı anlaşılmaktadır.
Tam yetkili olan——- Alt Yüklenici davalı şirket ile ——Etkinlikleri için Toplam : ——— TL tutarında——— Bankası (Çek) ödemesi yaptığı,yapılan ödemenin yapılmış olan etkinlikler tarihinde olduğu,belirli tutarlarda olduğu anlaşılmaktadır.
Sözleşme şartlarında gelirler başlığı adı altında; sponsorluklar, yicecek-içecek gelirleri ve diğer gelirlerin tespiti için davalı ——– ticari defterlerinin incelenmesi gereklidir.
Davacı şirket’in——- etkinliklerini alt yüklenici olarak belirlediği davalı ———- etkinlikler için ödeme yaptığı esnada Sözleşme 6 madde’de örnek olarak verdikleri; Yönetim ücreti ve Prim ödemelerini kesinti yapması davacı———- yönetiminde olan hak olacağı anlaşılmaktadır.
Alt Yüklenici olan davalı şirket ———- etkinliklerinin taşeron şirketi olduğu ve etkinlikler boyunca kendi bünyesinde veya dışarından alt yüklenici taşeron şirket veya kişiler ile etkinlikleri davacı şirket ve davalı şirketin gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır.
2-c)Davacının ticari defter ve kayıtları: Davacının ibraz ettiği —— yılı ticari defterler üzerinde muhasebeci bilirkişi—— tarafından yapılan incelemede, zorunlu kapanış tasdikine tabi yevmiye defterlerinin, süresinde noter kapanış tasdiklerinin yapıldığı, kanuna uygun tutulduğu, davacının ayıtlarına göre davacının, davalıya—– tarihinde üç adet, biri ——TL tutarında, ikincisi ——- TL uttarında ve üçüncüsü——- TL tutarında fatura kestiği, davalının bu faturalara karşılık davacı şirkete ——- tarihinde toplam ——- TL’lik ödeme yaptığı, sonuç olarak davacının davalı şirketten—— TL alacaklı olduğu, bu alacağın —- yılı sonu kapanış bilançosunda da mevcut olduğu tespit edilmiştir.
Yine davacının dosyamıza sunduğu çek örneklerine göre davalının, davacı şirket lehine toplam —– TL’lik 4 adet çek düzenlediği, ancak bu çeklerin davacının ticari defter kayıtlarında olmadığı, ödendiğine ilişkin olarak da davacının ticari defterlerinde kayıt olmadığı tespit edilmiştir.
Bilirkişiler ———- tarafından düzenlenen —- tarihli bilirkişi raporunun 11. Sayfasında davacının ticari defter ve kayıtlarına göre, sanatçılara ve diğer yerlere ödediği tutara ilişkin olarak ——- yılı ———— aylarına ilişkin ödediği toplam tutar —- TL olarak hesap edilmiştir. Yine aynı raporun 12-13-14. Sayfalarında gösterilen ve davacının sunduğu deliller içinde yer alan ———— yılı Mayıs ayındaki konaklama ve yiyecek bedeli toplam —— TL olarak, –Nisan ve Mayıs ayına ilişkin uçak ulaşımı ücreti ise ——– Euro olarak tespit edilmiştir. Buna göre Davacının, sunulan belge ve defter kayıtlarına göre, sözleşme kapsamında—— TL + ——- Euro gider yaptığı tespit olunmuştur. Davacı şirketin, ——————- ana firması (tedarikçisi) olan ——— Şirketine proje kapsamında ödediği bedeller aynı raporun ————. Sayfasında gösterilmiş olup, ———— Haziran ve Temmuz ayında düzenlenen —————— dekontlarından davacının, yurtdışındaki ——- bulunan ve aynı zamanda sözleşmedeki tedarikçisi bulunan şirkete, sunulan tasdikli banka dekontlarına göre toplam—— ABD Doları ödeme yaptığı anlaşılmaktadır.
Davalı tarafa usulünce yapılan tebligata rağmen ticari defter ve kayıtlarını sunmadığından davalının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılamamıştır.
2-ç)Fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacakla ilgili inceleme ve gerekçe: Yukarıda 2-c maddesinde tartışılan delillerden anlaşıldığı üzere , davacı ile davalı arasındaki sözleşme uyarınca tüm giderler, davalı şirkete ait olup, davalı tarafça ödenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde, proje kapsamında satılan bilet sayısı karşılığında toplam ——– TL gelir elde edildiğini beyan etmektedir. Bu hususta davalı şirketin ticari defterleri incelenemediğinden bilet satış tutarının ne olduğu anlaşılamamaktadır.
Davacının bilet satış tutarına dayandığı etkinlik raporu dosyada mübrez olup ———- antetli etkinlik raporunda kesilen bilet tutarının ——– TL olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı vekili, —– yılı ticari defterlerini bilirkişi incelemesine sunmadığı gibi, davalı şirkete ve yurtdışındaki tederakçi şirketle ilgili bir muavin kaydı da sunamamış, muhasebeci değişikliği nedeniyle de sunamayacaklarını beyan etmiştir.
Davacı şirketin ticari defterlerinden çıkan sonuç, davacının, davalı şirkete toplam —–TL tutarlı hak ediş faturası kestiği ve bu faturalardan—- TL tahsilat yaptığı, davalıdan bakiye ——— TL alacağın bulunduğudur.
Bu durumda, söz konusu organizasyon kapsamında; davacı ile davalı arasında alınıp verilen faturalar ve yapılan ödemelerin ne olduğu incelenmeden, yani davacının kestiği faturaların “sözleşmeden doğan tüm hakediş bedeli mi, yoksa kısmi bir hakediş mi” olduğu anlaşılmadan, ayrıca davalının ticari defterleri incelenmeden davacının, işbu davada talep ettiği alacak kalemlerinin bire bir tespiti mümkün bulunmamaktadır.
Bu durum karşısında davacının, sadece ticari defterinde kayıt altına alınan —— TL alacağını, davalıdan talep edebileceği kanaat ve sonucuna varılmıştır.
Davacı vekili, kök raporda davalının elde edilen net kâra göre belirlenmek üzere ve her hâlukârda —— TL’lik yönetim ve sponsorluk ücretinin %20’sini davacıya ödemesi gerekmesine rağmen davacının yönetim ücretleri ve primlere dair tespitte bulunulmadığını iddia etmiştir.
Bu hususta yapılan incelemede, taraflar arasındaki sözleşmenin 6.3 maddesine göre davalı, projenin kâr etmemesi durumunda yönetim ücretinin ——– TL’ye düşüleceğini ve bu ücreti proje maliyet raporunun bir parçası olarak cepten ödeme şeklinde davacıya ödemeyi borçlanmıştır.
Davalının borcunu gereği gibi ifa etmediği, davacının tahsil edilmemiş alacaklarının olduğu tespit edilmiştir.
Projenin net kârının hesaplanmasının ancak davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi sonucu saptanması mümkündür. Ancak, davalı taraf ticari defter ve kayıtlarını sunmadığından ve bu nedenle dosya kapsamındaki deliller uyarınca projenin net kârı hesaplanamadığından, taraflar arasındaki sözleşmenin 6.3. Maddesi uyarınca projenin kâr etmemesi durumu için kararlaştırılmış —- TL’nin davalı tarafından davacıya ödenmesi gerekmektedir. Ancak, sözleşmenin 6.5. Maddesi uyarınca davalı, davacı tarafça bulunan sponsorluk ücretlerinin %20’sini, davacı tarafça satılan yiyecek ve içecek gelirlerinin %20’sini, davacı tarafça bulunan barter sponsorluk ücretlerinin maliyet raporlarında belirtilen şekliyle %20’sini ödemeyi borçlanmıştır. Dosya kapsamında sunulu deliller uyarınca sözleşmenin 6.5. hükmünce sayılan kalemler hesaplanamadığından davacının bu yöndeki talebinin reddi gerektiği ve davacının fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacağının ——— TL olduğu kanaatine varılmıştır.
2-d)Davalının sözleşmenin 7.8. Maddesi gereğince ödeme taahhüdünü yerine getirmediği için sözleşmeyi ihlal ettiğinin kabulü nedeniyle sözleşmenin 8.3. Maddesi uyarınca davalının davacıya ———TL.lik ceza koşulunu ödemesi gerekip gerekmediği husuunda yapılan inceleme ve gerekçe: Yukarıda davalının borcunu gereği gibi ifa etmediği, tahsil edilmemiş alacakların olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla davalının borcunu gereği gibi ifa etmediği anlaşıldığından davalının, sözleşmenin 8.3. Maddesi uyarınca ——- TL’lik ceza koşulunu ödemesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
2-e)Davalının ağır kusuru sebebiyle davacının sözleşmeyi feshetmesi karşısında sözleşmenin 13.12. Maddesi uyarınca davalının ——-TL.lik ceza koşulunu ödemesi gerekip gerekmediği hususundaki inceleme ve gerekçe: Davacı, dava dilekçesinde davalının kendisine iletilen talepleri yanıtsız bırakması ve iletişim bilgilerini değiştirmesi sebebiyle davalıya ulaşılamaması sebebiyle davalının sözleşme hükümlerinin pek çoğunu kusuruyla ihlal ettiğini, dolayısıyla sözleşmenin 13.12 hükmü gereğince sözleşmenin feshine sebep olduğunu ve davacıya ———TL.tutarında tazminat ödemek zorunda kaldığını iddia etmiştir.
Davacının, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 13.12. Maddesi uyarınca talep ettiği “tazminat” olarak ifade edilen ————TL’lik tutar, TBK’nin 179/son maddesi gereğince “dönme cezası” niteliğindedir.
Davacının, bu dönme cezasını isteyebilmesi için sözleşmeyi haklı olarak feshetmesi ve bunu borçluya iletmiş olması gerekmektedir.
Dosya kapsamından, davacının sözleşmeyi feshettiğine yönelik irade beyanına, bunun muhatap davalıya varıp varmadığına ilişkin bir delile rastlanmamaktadır.
Taraflar tacir olduklarından TTK m. 18(3) hükmünde belirtilen usullere uygun, davacı tarafın yapılan fesih beyanı dosya kapsamından mevcut değildir. Dolayısıyla sözleşmenin 13.12. maddesinde kararlaştırılan ———TL’lik tutar, TBK m. 179/son hükmü gereğince “dönme cezası” niteliğinde olduğundan ve fakat sözleşme fesih yoluyla (bozucu yenilik doğuran hak) sona ermediğinden, sözleşmenin ayakta olduğunun kabulü ile davacının bu dönme cezasını isteyemeyeceği kanaatine varılmıştır.
2-f)Islah: Sonuç olarak, davacının fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan —— TL’yi davalıdan talep edebileceği, davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağına ilişkin olarak da davalıdan —— TL talep edebileceği, sözleşmenin feshi nedeniyle kısmi dava olarak istenen —– TL dönme cezası isteminin ise reddi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili, kısmi dava olarak açtığı davadaki —— ABD Doları fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacağını ıslah dilekçesi ile —-TL’ye yükseltmiş, yine davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağı olan ——– TL için ——– TL’lik kısmi dava olarak açtığı davayı ——– TL’ye yükseltmiş ve eksik peşin nispi harcı ——- tarihinde tamamlamıştır.
2-g)Faizin türü ile ilgili inceleme ve değerlendirme: Davacı vekili, dava dilekçesinde fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacağı için ——- ABD Doları’nın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca işleyecek yabancı para borcu faizi ile tahsilini, davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağına ilişkin —— TL’nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, ——– tarihli ıslah dilekçesi ile fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacağı için ——– ABD Doları üzerinden açtığı davayı —– TL olarak ıslah etmiş ve gerek bu alacakla, gerekse——- TL cezai şart alacağı bakımından davanın en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Buna göre, davacı vekilinin fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan —–ABD Doları yönünden olan faizin türünü de en yüksek banka mevduat faizi olarak ıslah etmiştir.
5335 sayılı Yasa ile değişik 3095 sayılı Yasa hükümlerinde, ——– tarihinden itibaren yasal faizin (ticari olmayan işlerde uygulanan temerrüt faizi) reeskont oranına göre belirlenmesi düzenlemesinden vazgeçilip, reeskont oranı tabiri madde metninden çıkartılmış, bunun yerine artırılma-indirilme yetkisi Bakanlar Kurulu’na bırakılan ve belli bir oranı ifade etmekte olan (önce %12 iken ———- tarihinden itibaren %9) faiz uygulamasına geçilmiş, diğer bir deyişle ——– tarihinden önceki dönemde ticari işlerde, ——– tarihleri arasında ise ticari olmayan işlerde temerrüt faizine esas olarak uygulanan reeskont oranına yasa metninde yer verilmemiştir.
Buna göre, her iki taraf da tacir olup, yapılan iş de ticari olduğundan, davacının TL alacağı için isteyebileceği faiz türü 3095 sayılı Kanun’un 2. Maddesinde belirtilen şekilde ticari işlerde uygulanacak temerrüt faizi olan avans faizidir.
Ancak, davacı ıslah dilekçesi ile tüm alacakları açısından talebini değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile sınırlamıştır.
Bu nedenle, tüm alacaklar için işleyecek faizin 3095 sayılı Yasanın 2/2. Maddesine göre avans esasına göre hesaplanan temerrüt faizini geçmemek üzere değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
2-ğ)Sonuç: Sonuç olarak, tüm dosya kapsamına göre, davacının fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacak istemlerinin kabulü ile, ——TL’nin,—— TL’sinin dava tarihinden, ——-TL’sinin ıslahın yapıldığı ——— tarihinden tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek (3095 sayılı Yasanın 2/2. Maddesine göre avans esasına göre hesaplanan temerrüt faizini geçmemek üzere) değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağına ilişkin istemin kabulü ile,—- TL’nin,—- TL’sinin dava tarihinden,—– TL’sinin ıslahın yapıldığı ——— tarihinden tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek (3095 sayılı Yasanın 2/2. Maddesine göre avans esasına göre hesaplanan temerrüt faizini geçmemek üzere) değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, sözleşmenin feshi nedeniyle kısmi dava olarak istenen ——— TL dönme cezası isteminin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
a-Fatura alacağı ve proje maliyeti zararından doğan alacak istemlerinin kabulü ile, —– TL’nin, ———- TL’sinin dava tarihinden,——- TL’sinin ıslahın yapıldığı ——– tarihinden tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek (3095 sayılı Yasanın 2/2. Maddesine göre avans esasına göre hesaplanan temerrüt faizini geçmemek üzere) değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b-Davalının borcunu gereği gibi ifa etmemesinden doğan cezai şart alacağına ilişkin istemin kabulü ile, — TL’nin, ——— TL’sinin dava tarihinden, —- TL’sinin ıslahın yapıldığı ——– tarihinden tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek (3095 sayılı Yasanın 2/2. Maddesine göre avans esasına göre hesaplanan temerrüt faizini geçmemek üzere) değişen oranlarda en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Sözleşmenin feshi nedeniyle kısmi dava olarak istenen ———TL dönme cezası isteminin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 48.942,74 TL harcın 373,66 TL peşin harç ve 12.200 TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 36.369,08 TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 373,66 TL peşin harç ve 12.200 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 12.573,66 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1. maddesi uyarınca 42.609,19.-TL. vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
5-Davacı tarafından sarf edilen 1.961,90 TL yargılama giderinden, davanın kısmen kabul kısmen ret oranına göre hesaplanan 1.956,44 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalan 5,46 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı şirketin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin ilgili Hukuk Dairesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.25/12/2019