Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/1119 Esas
KARAR NO: 2019/988
DAVA : İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan
DAVA TARİHİ: 29/09/2016
KARAR TARİHİ: 17/10/2019
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili şirketin, günlük portal hizmeti vermek amacıyla kurulduğunu, bu amaçla——– adlı internet sitesi kurulma kararı verildiğini, bu internet sitesinin /’kullanıcıların ve çocuklarımn doğumdan itibaren her anını dijital ortamda kayda alabilecekleri online günlük portal” olarak kullanıcıların hizmetine sunulacağını, bu kapsamda davalı şirketle —- tarihli sözleşmenin imzalandığını, bu sözleşmeyle müvekkilinin. ———tarihinde kullanıcıların hizmetine sunulmak üzere yayına açılacak şekilde davalının sistemi hazır edeceği, mobıl uygulamayı da teslim edeceği kararlaştırıldığı halde, sözleşme ile tespit edilen —- tarihine kadar internet sitesi yazılımı ve mobîl uygulama müvekkil ine teslim edilmediğini, bu hususun İstanbul 2.Fikri Sınai Haklar Mahkemesinin—– D. iş sayılı dosyası ile de tespit edildiğini, halbuki davalıya bu iş için peşin olarak —- TL ödendiğini, bu tutarın geri ödenmesi için davalıya —.noteirliği — yevmiye sayılı ihtarname gönderildiğini, ancak paranın iade edilmediğini öne sürerek,—TL nin istirdadını, ve -.TL zararı ile sözleşmenin S.maddesi gereğince % 25 oranındaki — TL cezai şart bedeli ve ayrıca —- TL delil tespit bedelinin, avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
Taraflara tebligat yapılarak taraf teşkili sağlanmıştır.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının —— tarihli sözleşme kapsamında ———- sitesinin Ek-1,2 ve 3’te tanımlanan fonksiyonları haiz olan online günlük portalı ve uygulanmasının gerçekleştirilmesi hususunun kararlaştırıldığını, yazılım programı içeriğinin davacının talepleri doğrultusunda sürekli değiştirilmiş olması nedeniyle nihai kapsamın belirlenemediğini, davacı iş ortaklarının da değiştirilmesi sebebiyle her seferde farklı taleplerin istendiğini, davacının kendisine düşen edimlerini yerine getirmediğini, davacı tarafından yeni atanan danışman nedeniyle sistemin yeniden revize edildiğini, en başta sadece bir ——- olarak tasarlanan işin, yapılan değişikler ile —- sisteminin de bulunduğu facebook gibi bir sosyal paylaşım sitesi haline dönüştürüldüğünü, sözleşme konusu projeye sadece —- fonksiyonu oları bir proje olarak başlanılmasına rağmen davacı tarafından işe yeni yatırımcıların eklenmesi ile birlikte bir bebek günlüğü olmaktan çıkrp, bir sosyal medya uygulamasına dönüştürüldüğünü, taraflarca son hali ile —- ayında mutabık kalınan projenin kapsamı da —- tarihinde —-olarak belirlenmiş projeden oldukça farklı nitelikte olduğunu, davacı tarafça sözleşme gereği ön teslim ve onay yükümlülüğü de ifa edilmekten kaçınılarak proje etabının tamamlanmasrna engel olunduğunu, % 90 dan fazlasının tamamlandığı işin kasıtlı olarak teslim edilmesine engel olunduğunu, feshin haksız olduğunu savunarak davanın reddini davafı müvekkile bedeli ödenmeksizin yaptırılan, sonradan sistemden çıkarılan ve eklenen fonksiyon ve alt yapı sistemleri ile ilgili ek hizmet bedellerinin ve yapmış olduğu mesai ve emeğin karşılığı olarak belirlenecek bedetin takas ve mahsubunu istemiştir.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPARLANAN DELİLLER;
Taraflar arasında akdedilen —- tarihli İnternet sitesi yazılım ve bakım hizmetleri Sözleşmesi ,
—.Noterliğinin ——— yevmiye sayılı ihtarnamesi,
E-mail Kayıtları
İstanbul 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi —- D.iş sayılı dava dosyası,
—.Noterliğinin — yevmiye sayılı ihtarnamesi,
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava,taraf iddia ve savunmaları varlığı çekişmesiz bulunan ——– tarihli eser sözleşmesi gereğince davacı tarafından davalıya ödendiği iddia edilen tutarın ve %25 i mahrum kalınan zarar ile cezai şart ve tespit giderlerinin tahsili talebine ilişkindir.
Davacı taraf sözleşmede iş sahibi,davalı ise yüklenicidir.Yüklenici tarafından —-tarihinde faaliyete geçmek üzere peoplary.com isimli sitenin yazılımını gerçekleştirmeyi üstlendiği,davacının —- tarihinde —.Noterliğinin — yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeden geriye etkili olarak döndüğü bu ihtarnamenin davalıya — tarihinde tebliğ edildiği bu şekilde taraflar arasında sözleşmenin geriye etkili olarak sona erdiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafından ise yargılama devamında sözleşme kapsamının davacının talebi veçhile değiştirildiği sözleşmenin en son olarak ——- tarihinde belirli hale geldiği işinde %90’ı aşan kısmının tamamlandığı bu nedenle sözleşmeden dönülemeyeceği mahkeme aksi kanaatte ise işin tamamlanan yüzdesinin belirlenmesi ve feshin haklılığının belirlenmesi ile davalı tarafından davacıya teslim edilen hizmet bedelinin belirlenerek bunun mahsubu talep edilmiştir.
Bu kapsamda davalı savunması mahkememizce irdelendiğinde yasalarda sözleşmenin feshinin bazı koşullara bağlı tutulduğu istisnalar dışında, sözleşmeden dönme (fesih), mahkeme kararına gerek olmaksızın ileri sürülebilen, karşı tarafın kabulüne bağlı olmayan, karşı tarafa ulaşmakla sonuç doğuran, karşı tarafa ulaştıktan sonra tek taraflı geri alınması mümkün bulunmayan bozucu yenilik doğuran tek taraflı irade beyanıdır. Genel kural bu olsa da kat karşılığı inşaat sözleşmesi, kira sözleşmesi, iş sözleşmesi gibi bazı sözleşmeler yönünden yasalarda öngörülen sınırlayıcı kurallardan doğan istisnalar da mevcuttur. Nakit bedel karşılığı eser sözleşmeleri yönünden ise sınırlayıcı istisnai bir kural bulunmadığından mahkeme kararına gerek olmaksızın tek taraflı irade beyanı ile sözleşmeden dönme mümkündür. Hukuk Genel Kurulu’nun — tarih —– Karar sayılı kararı ve Yargıtay -.Hukuk Dairesinin — tarih—- Karar sayılı kararında da bedel karşılığı eser sözleşmesinden dönme için tek taraflı irade beyanının yeterli olduğu benimsenmiştir. Tek taraflı irade beyanı ile dönme (fesih) mümkün olmakla birlikte, sözleşmeyi haksız ya da kusuruyla fesheden taraf, fesih bildiriminin sonuçlarına da katlanmak durumundadır. Fesih sonucu zarara uğrayan kimse koşulları mevcutsa haksız fesih sebebiyle uğradığı zararlarının tazminini isteyebilir.
TBK 125. maddede borçlunun temerrüdü halinde alacaklının seçim hakları düzenlenmiş olup, alacaklı sözleşmeden dönme yolunu seçmiş ise, sözleşmenin hükümsüzlüğünden doğan zarar (menfi zarar), kapsamında kalmayan müspet zararlarını isteyemez. Gecikme cezası ve cezai şart alacağı müspet zarar kapsamında kaldığından, sözleşmede aksine açık bir hüküm olmadıkça sözleşmeden dönen tarafın isteyebilmesi mümkün değildir.
Somut olayda da taraflar arasındaki eser sözleşmesinde yüklenicinin eseri teslim süresinin —– tarihi olarak açıkça belirlendiği ve e mail kayıtları ile aksine bir belirlemenin bulunmadığı nihai olarak davacı tarafından keşide edilen —Noterliğinin ——— yevmiye sayılı ihtarnamesi ile sözleşmeden dönüldüğü hususu sabittir. Davalının bu nedenle aksi yöndeki beyan ve itirazlarına mahkememizce itibar edilmemiş ve dosya arasına ibraz edilen e maillerden sözleşmenin bu tarih sonrası ayakta tutulduğu hususunda kanaate varılamamıştır
Eser sözleşmelerinde kural olarak yüklenici işinin ehli ve basiretli bir iş adamı olarak yükümlendiği imalâtı fen ve sanat kurallarına, sözleşmeye, iş sahibinin amacına uygun tamamlayarak teslim etmek zorundadır. İmalâtın ayıplı ve geçikmiş olması halinde iş sahibinin hakları TBK 475. Maddeler halinde sayılmıştır. Buna göre eserin iş sahibinin kullanamayacağı derecede ayıplı olması veya hakkaniyet kaideleri gereği eseri kabul etmesinin iş sahibinden beklenememesi veya eserin sözleşmede belirlenen sürede açıkça kararlaştırılan nitelikleri taşımaması halinde iş sahibi eseri kabulden kaçınarak sözleşmeden dönebilir.
Sözleşmeyi haklı olarak fesheden iş sahibi bu durumda ancak menfi zararının ödetilmesini yükleniciden isteyebilir. Menfi zarar sözleşmenin kurulması ve işin görülmesi için yapılması gereken fiili giderler ile sözleşmenin geçerliliğine inanılarak başka bir sözleşme fırsatının kaçırılması dolayısıyla uğranılan zararlardır.
Mahkemenizce taraflardan sadır delillerin ibrazı ve dosya arasına taraflar arasında çekişmeli bulunan delillerın alınması sonrası dava dosyası taraf iddia ve savunmalarının irdelenmesi için bilir kişi heyetine tevdi edilmiş bilir kişi heyeti tarafından ibraz edilen kök ve ek raporlar sonrasında davalı tarafından yapılan işlerin aktif edilmediği,sistemin hazır platform üzerine kurulduğu,birbirini tamamlayan bir çok modulün bir araya gerelek çalışan komplike sistemler olduğu için modülerden birinin yada bir kaçının çalışmadığı zaman bu sistemin tamamını etkileyeceği bir başka deyişle sistemin aktif hale getirilmesi için yapılan işleri yeni baştan yapılması gerektiği bu nedenle davalının yaptığı işin ekonomik değerinin bulunmadığı rapor edilmiştir.
Toplanan delillerden yapılan işin,sözleşmede kararlaştırılan sürede tekniğine uygun olarak yapılıp davalıya teslim edilmediği artık davacı iş sahibinin sözleşmeden dönmesine göre kabule zorlanamayacağı hususları sabit olup davacının sözleşmeden dönen taraf olarak müspet zarar kapsamında talepte bulunması mümkün olmayıp ancak menfi zararını istemesi mümkün olduğundan davacının talepleri arasında yer alan cezai şartın seçimlik cezai şart bulunması yine mahrum kalınan kar talebinin ise müspet zarar kapsamında kaldığı bu nedenle sözleşmeden dönen davacının bu tazminat taleplerini davacının talep edemeyeceği anlaşılmıştır.——-
Nihai olarak davacı tarafından sözleşme kapsamında davalıya ödenen —— Tl nin davalıdan talep edildiği davalının bu kapsamda iade yükümlülüğünün ihtaname tebliğ ve içeriğine göre ———- tarihinde direnimi ile başladığı anlaşılarak tarafların tacir oluşuna ve davacının talebine göre bu tutarın işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.Davacı tarafından ayrıca tespit dosyası giderleri de uyuşmazlık konusu yapılmış ise de değişik dosyasında tespit giderleri ise bu giderler yargılama giderlerindendir. (HMK m.323) Bu nedenle ayrı bir alacak kalemi olarak hüküm altına alınamaz. Fikrı Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi D.İş sayılı dosyası ile davalının sözleşme hükümüne aykırılığı tespit edildiğinden bu gider ancak yargılama gideri yapılabileceğinden mahkememizde açılan davada, tespit dosyası masrafları talep edilmiş olduğundan,tespit dosyası giderleri yargılama giderleri içine katılarak, davanın kabulü nispetinde davalıya yükletilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile
1-) —- TL’nin —– tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa 2/2 maddesi gereğince işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-)Davacı vekilinin Cezai Şart talebinin REDDİNE,
3-)Davacı vekili tarafından sözleşmenin yerine getirilmemesi nedeni ile talep ettiği yoksun kalınan kara ilişkin talebin ispat edilememiş olması ve müspet zarara ilişkin bulunması nedeni ile REDDİNE,
4-)İstanbul F.kri Sinai Haklar Hukuk Mahkemesinin —– Esas sayılı Tespit dosyası giderlerin davanın kabulü oranında yargılama gideri olarak gerekçeli karar da hüküm altına alınmasına,
5-)Karar tarihinde alınması gerekli 4.101,46 TL harcın davacı tarafça peşin olarak yatırılan 472,83 TL’nin mahsubu ile bakiye 3.628,63 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir olarak kaydına,
6-)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve kabul oranına göre belirlenen 6.954,62 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-)Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve ret oranına göre belirlenen 4.751,16 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-)Davacı tarafından yapılan tebligat gideri, müzekkere gideri, bilirkişi ücreti,değişik iş dosyası yargılama gideri olmak üzere toplam 4.831,70 TL yargılama giderinin davanın kabul oranına göre(%60 kabul) belirlenen 2.899,02 TL sini ve davacı tarafça peşin olarak yatırılan 472,83 TL harç gideri toplamı 3.371,85 TL nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/10/2019