Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1406 E. 2019/409 K. 09.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/1406
KARAR NO : 2019/409

DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ : 18/12/2017
KARAR TARİHİ : 09/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ———.’nin, davacı … ile 13.03.2017 tarihinde yapılan “İş Makinası Satış Sözleşmesi” hükümleri altında ————- markalı mini kazık makinasının satışı hakkında anlaşmış bulunduğu, davacının söz konusu sözleşmenin üzerine düşen hak ve hükümlülüklerini yerine getirdiği halde ne yazık ki davalı firmanın üzerine düşen hak ve sorumlulukları yerine getirmediği, söz konusu sözleşmenin “Satış Şartlan” kısmının 2.başlığı olan ödeme şekli bölümünün gereği olarak daavcının 50.000 TL’yi nakit ödediği, geri kalan 150.000 TL’lik bölüm için de teminat senedi düzenlediği, makinanın geri kalan ödemesinin (davacı tarafından yapılan 50.000 TL sonra kalan 150.000 TL’lik meblağ) 25.03.2017 tarihinden başlamak üzere 2+1 aylık süre zarfında ————— sözleşmesi altında yapılacak işlerin hak edişleri ile tamamlanacağı hakkında tarafların anlaştığı ve bu durumun sözleşmeye açıkça yazıldığı, ancak davalı firmanın bu dönem zarfında kanunun getirdiği iyi niyet ilkelerine aykırı olarak aldığı işleri davacı tarafa bildirmediği ve davacı tarafça önerilen işleri kabul etmeyerek davacıyı açıkça zarara uğrattığı, aynı zamanda sözleşmede yazılan süre zarfında aldığı işlerin kazançlarını makinanın geri kalan borcundan düşmedikleri, 15.05.2017 tarihinde, 13.03.2017 tarihli ana sözleşmenin ödeme kısmına atıf yapılarak ————————– arasında “———————–” imzalandığı, bu sözleşme gereği makinenin, davacı tarafça 15.05.2017 tarihinde imzalanan “———– ile ————— teslim edildiği, 17.07.2017 tarihinde ise yine zimmet sözleşmesi ile geri alındığı, geçen iki aylık süre zarfında kiralama sözleşmesi gereği yapılacak işin davacının ödemesinden düşülmesi gerektiği, 15.05.2017 tarihinde yapılan kiralama sözleşmesinin “fiyatlandırma ve hakedişler” kısmında delgi imalatının tutarı makinanın geri kalan borcunu rahatlıkla karşıladığı,17.07.2017 tarihinde söz konusu makinanın davacı tarafından —————-getirildiği, ancak davalı firmanın, makinanın indirildiği şantiyede iş yapılmasını engelleyerek 13.03.2017 tarihinde yapılan “İş Makinası Satış Sözleşmesi”nin maddelerine riayet etmediği, davalı firma tarafından 21.08.2017 tarihinde sözleşmeye tabi makinenin davacı tarafça hiçbir yazılı veya sözlü izin olmadığı halde yükleyiciye koyularak davacının bilgisi olmayan bir yere götürüldüğü, yapılan bu işlemin davacıyı ticari olarak zora soktuğu ve ticari itibarının kaybolmasına neden olduğu, davacının, sözleşmenin kendisine yüklediği sorumlulukları gerçekleştirdiği halde söz konusu makinanın gelirinden yararlanmamakta olduğu, davacının bu durumu 22.11.2017 tarih ——- yevmiye numaralı ihtarname ile davalı tarafa bildirdiği, ancak karşı taraftan hiçbir yanıt alamadığı, bu nedenle davacının mağduriyetinin de devam etmekte olduğu, davanın değerinin 235.000,00 TL olduğu, davaya konu —— markalı mini kazığın, davalı tarafından davacıya teslim edilmemesi, davalının malvarlığı dahilinde yer alması, davalı bakımından sebepsiz zenginleşmeye yol açmakta olduğu, öncelikle ——-markalı mini kazık makinasının devir ve teslimine, mahkemece devir ve teslim işleminin kabul görmemesi durumunda terdiden fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla davacının ödediği 50.000,00 TL’nin 15.03.2017 tarihinden itibaren resmi faizi ile davalıdan tahsiline, satış sözleşmesinden itibaren sözleşme gereği davalının yaptığı işlerin bedeli hesaplanarak davacı tarafa ödenmesine, bu süre zarfında davacının itibar ve iş kaybı nedeniyle davalıdan 35.000 TL manevi tazminata, yargılama gideleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa hükmedilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava değeri olarak 235.000 TL gösterilmiş olmasına rağmen harcın eksik yatırıldığı, bu nedenle davanın açılış harcının tamamlattırılmasının, aksi durumda davanın reddine karar verilmesi talep edildiği, davalı ile davacı arasında 13.03.2017 tarihli iş makinesi satış sözleşmesi imzalandığı, sözleşme gereğince toplam 200.000 TL bedel ödenmesi konusunda anlaşma sağlandığı, sözleşme gereğince 15.03.2017 tarihinde 50.000 TL ödeme yapılacağı belirlendiği, kalan 150.000 TL için ise teminat senedi düzenlendiği, senet ödeme tarihi olarak ödenmez veya sözleşme şartları yerine getirilmez, sözleşmeye aykırı davramlırsa hiçbir hak talep edilmeyeceğinin alıcı tarafından sözleşmeyle kabul edildiği, iyi niyetli davranın davalının, sözleşme başlangıç tarihinden ödeme tarihine kadar satış konusu makine il yapılacak hak edişlerin kalan borç miktarından düşülmesinin de kabul edildiği, dava dilekçesinden görüleceği üzere sanki makine bu dönem içerisinde kalan borcu kapatacak kadar hak ediş yaptığı anlatıldığı, bu durumun hayatın olağan akışına aykırı olduğu, hem davalının sorumluluğunda iş yapılacak hem de 2+1 dönem sonunda borç ödemesi yapılmış kabul edileceğini belirten davacının kötü niyetli olduğu, davalı satıcı firmanın, 2+1 ayda hem çalışıp hem de makinenin parasını çıkaracak ise makinesini satmasının bir anlamı kalmayacağı, 2+1 dönem içerisinde yapılan hak edişlerin kalan borçtan düşüleceğinin taraflarca kabul edildiği, sözleşmenin 2.maddesinde belirtildiği üzere hakedişlerin borçtan düşüleceği açıkça belirtildiği ve 5.maddesinde bedel ödendiğinde devrin yapılacağının açıkça düzenlendiği, davalı satıcının, alıcıya herhangi bir iş ya da getiri taahhüdünde bulunmadığı, alıcı tarafından da, makinenin yapacağı bir iş bulunamadığı, buna rağmen davalı firmanın, makineye iş bulduğu ve bu iş karşılığında ——- ile imzalanan kiralama sözleşmesi (aslında eser sözleşmesi) nde hak edişten ayrılacak olan 15.000 TL ——- alacağı bile karşılanmadığı, söz konusu iş sonucu hak edişten kazanılan bir tutarın olmadığı, bu konuda ticari defterlerin incelenmesinin istendiği, davalı tarafından alıcı davacıya ——- içerisinde çalıştırılmak üzere ve ——–inşaatın izin ve onayı olmadan başka bir yere sevkiyatı yapılmaması konusunda zimmet tutanağı düzenlendiği, davacı … tarafından da ———zimmetlendiği, daha sonra da …’a iade edildiği, iş makinesi sözleşmesi gereğince alıcı tarafından belirtilen yükümlülüklerin hiçbirisinin yerine getirilmediği, iş makinesi sözleşmesi gereğince belirtilen sürede davalı tarafa hiçbir ödeme yapılmadığı, hak edişlerin ve ödemenin davacı tarafından ispatlanması gerektiği, davalı tarafından sözleşmede belirtilen tüm yükümlülüklerin yerine getirildiği, davacı tarafından sözleşme bedelinin ödenmediği, bu konudaki dava açma haklarının saklı tutulduğu, manevi tazminat yönünden de ticari itibarı zedelenin kişinin aslında davalı olduğu, olay sonucunda gerek ticari itibar olarak gerekse de maddi olarak davalının zarara uğradığı, bu nedenle manevi tazminat talebinin reddine, harcın tamamlatılmasına, aksi durumda davanın usulden reddine, haksız ve mesnetsiz açılan davanın reddine, yargılama giderlerine ve vekalet ücretine karar verilmesi talep edilmiştir.
Bilirkişiler —————04/02/2019 tarihli raporlarında; Davalı yana ait 2017 yıllarına ait ticari defterlerinin takdiri Sayın Mahkemenize ait olmak üzere sahipleri lehine delil vasfını haiz olduğu, davalı —— arasında yapılan kiralama neticesinde ————- paneli inşaatında ————malatları için yapılan işe ilişkin işin hacmi ve yapımıyla ilgili herhangi bir fatura ve belgenin ibraz edilmediği, taraflar arasındaki 13.03.2017 t.li İş Makinası Satış Sözleşmesi’nin ön ödemeli taksitle satım sözleşmesi olduğu, sözleşme hükümleri birlikte değerlendirildiğinde iş makinasının nakit ödenen 50.000 TL tutarındaki kısmı dışında kalan bedelin bir kısmının 25.03.2017 tarihinden başlamak üzere 2+1 aylık süre kapsamında ———–ekibi ve ——————–sözleşmesi altında yapılacak işlerin hak edişleri ile ödeneceği, 2 + 1 aylık süre bitiminde hakkediş miktarları düşüldükten sonra bakiye bir miktar kalması halinde anılan miktarın davalı satıcıya ödeneceğinin kararlaştırıldığı, dosya kapsamındaki tüm bilgi ve belgeler incelendiğinde ve satım bedelinin ödenmediği iddia edilen miktarı göz önünde bulundurulduğunda, alıcı tarafından satım bedelinin tamamının ödendiği ispatlanamadığından, iş makinesinin devrinin talep edilemeyeceği, davacının ödediği sabit olan 50.000,00 TL’nin iadesini sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde ödemenin yapıldığı 15.03.2017 tarihinden işleyen yasal faizi ile birlikte talep edebileceği, manevi tazminat talebi hakkında takdirin Sayın Mahkeme’ye ait olduğu, sonuç ve kanaatine varmışlardır.
Dava, sözleşmeye aykırılık nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararın giderilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 13/03/2017 tarihli “İş Makinası Satış Sözleşmesi” imzalandığı, sözleşme ile; davalının davacıya dava konusu iş makinesini 200000,00 TL bedel karşılığından satması, davacının davalıya 15/03/2017 tarihinde 50000,00 TL nakit ödeme yapması, geri kalanının ise 25/03/2017 tarihinden başlamak üzere 2+1 aylık süre içerisinde davalının elinde bulunan dava konusu iş makinesi ile yapacağı hak edişlerden karşılanması, bedelin tamamen karşılanmasından sonra dava konusu iş makinesinin davacıya devredilmesi, davacının davalıya 150000,00 TL teminat senedi vermesi hususlarında tarafların anlaştıkları;
Taraflar arasındaki sözleşmenin ön ödemeli satış sözleşmesi niteliğinde olduğu, dava konusu makinenin iş makinesi olması ve tarafların mesleki amaçla hareket ettikleri dikkate alındığında TBK.nun 271’inci maddesi uyarınca, taraflar arasındaki sözleşmenin, ön ödemeli satış sözleşmelerinin düzenlendiği ve şekil şartları öngören TBK.nun 264 ila 271’inci maddelerine tabi olmadığı,
Taraflar arasında geçerli bir ön ödemeli satış sözleşmesi olmakla birlikte, satış bedelinin ne şekilde ödeneceği hususunda anlaşmazlık bulunduğu, davacının 15/03/2017 tarihinde ödenen 50000,00 TL dışındaki tüm ödemelerin davalı şirketin dava konusu iş makinesi ile yapacağı hakedişlerle yapılacağını iddia ederken, davalının ise hakedişlerle yapılacak işlerin 25/03/2017 tarihinden başlamak üzere 2+1 aylık süre içerisinde yapılacak işleri kapsadığını ileri sürdüğü,
2+1 aylık süre içerisinde yapılan hakedişlerin davacı tarafından davalıya verilen 150000,00 TL bedelli teminat senedinden düşeceğine ve kalan borç miktarı kadar yeni teminat senedi verileceğine dair sözleşme hükmü ile sözleşmenin diğer hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, iş makinesinin nakit ödenen 50000,00 TL dışında kalan bedelin bir kısmının 25/03/2017 tarihinden başlamak üzere 2 + 1 aylık süre kapsamında ———sözleşmesi altında yapılacak işlerin hak edişleri ile ödeneceği, bu sürenin bitiminde hak ediş miktarları düşüldükten sonra bakiye bir miktar kalması halinde kalan miktarın davacı tarafından davalı satıcıya ödenmesinin kararlaştırıldığı,
Taraflar arasında, davacının davalıya 15/03/2017 tarihinde ödeme yaptığı hususunda bir ihtilaf bulunmadığı, sözleşmeye konu makinenin davalının elinde bulunmasına rağmen, 15/03/2017 tarihinden itibaren 2+1 aylık süre içerisinde davalı tarafından yapılan hakediş miktarının veya bu süre içerisinde makine ile ilgili yapılan işlemlerin net bir şekilde bilinmeden bakiye borcun ödenmesinin davacıdan beklenemeyeceği, bu şekilde davalının iyiniyet kurallarına aykırı hareket etmesinden dolayı davacının sözleşme ilişkisini bu şekilde sürdüremeyeceği ve dava ile ortaya koyduğu sözleşmeden dönme iradesinde haklı olduğu, davacının davalıya ödediği 50000,00 TL.sını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebileceği, davalının, iyiniyet kurallarına aykırı davrandığından TBK’nun 117/2’nci maddesi uyarınca zenginleşme tarihi itibariyle temerrüte düştüğü,
Davalının eyleminin, davacının kişiliğini veya ticari itibarını haleldar eden edecek şekilde manevi zarara sebebiyet verecek düzeyde bir olmadığı, bu nedenle manevi tazminat koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile, 50.000,00 TL’nin 15/03/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 3.415,50 TL harçtan peşin alınan 1.451,59 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.963,91 TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA, Davacı tarafından yatırılan 1.451,59 TL harcın davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
3-Davacı tarafça sarf edilmiş, 31,40 TL, 4,60 TL vekalet pulu, 102,50 TL posta gideri, 1.600 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.738,50 TL’den kabul edilen kısma isabet eden 1.022,65 TL’nin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ——— uyarınca 5.850,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
5-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden —– uyarınca 4.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALI TARAFA VERİLMESİNE,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair tebliğden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin huzurunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.