Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/747 E. 2020/385 K. 10.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/747 Esas
KARAR NO: 2020/385
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ: 09/06/2016
KARAR TARİHİ: 10/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ——– Tarafından ——- sigortalıları——– ait — Marka,——————– Model, ———- teminatı altına alındığını, söz konusu makine, sigortalı ——– Tarafından ———- yevmiye ve —- numaralı ————- kiralandığını, söz konusu ————— tarihinde ———- meyana gelen kısa evre, elektrik tesisatı arızası neticesinde alevli yangına maruz kaldığını ve ciddi anlamda hasar aldığını, sigorta poliçesi ile sigorta teminatı altına alınan ——- davalı şirketin sorumluluğunda bulunan elektrik tesisatı arızası neticesinde çıkan yangın sonucunda hasar gördüğünü bu nedenle müvekkil şirketin —- tarihinde kiracı ——– tarihinde sigortalı ———— olmak üzere toplamda ————– ödeme yapıldığını, hasar dosyası kapsamında alınan bilirkişi raporunda gerçekleşen yangın sebebiyle davalı şirkete rücu edilmesi gerektiği belirtildiğini, rutin olarak yetkili servislerde bakımı yapılan —— herhangi bir dış etken olmadan yangın çıkmasında davalı şirketin sorumlu olması gerektiği ve bunun üretici hatası olduğu belirtildiğini, —— elektrik aksamındaki bir arızadan bahsedilmemiş ya da hasarın çıkma sebebine yönelik yapılmış bir tespit veya kullanıcıya verilmiş bir bilgi dahi olmadığını davalı şirketin yetkili servislerince yapılan bakımlarda dahi ortaya çıkmayan bir sebepten ötürü meydana gelen hasarın bir tür gizli ayıp niteliğinde olduğunu hasardan önce son yapılan ——– tarihli bakıma ilişkin dış servis formunda, makinada herhangi bir arızaya rastlanmadığı ve müşteriye sorunsuz teslim edildiğinin de belirtildiği, bu nedenle ve yangına uğraşan —— kusurlu olduğu da dikkate alındığında söz konusu hasar bedelinin davalı şirket tarafından talep ettikleri şekliyle ödenmesi gerektiğini, gerçekleşen hasarın davalı şirketçe ödenmesi için, müvekkil şirket tarafından davalı şirkete rücu mektubu gönderildiğini, davalı şiketin ise ——süresinin geçmiş olması ve diğer soyut iddialar ileri sürerek herhangi bir sorumluluğunun olmadığını belirttiği, —— süresi geçmiş olsa dahi, hasar tarihinde henüz —–aylık olan ve bakımları sürekli olarak davalı şirketin yetkili servislerinde yapılan —— herhangi bir dış etken olmadan elektrik aksamındaki kısa devre arızası ile hasara uğramasının gizli bir ayıp niteliğinde olduğunu, davalı şirketin açıkça hasardan sorumlu olduğunu, yapılan bildirime rağmen herhangi bir ödeme yapmayan ve herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını iddia eden davalıya karşı müvekkil şirketin toplamda ödemiş olduğu ——- rücuen tazmini için işbu davayı açmaları gerektiğini, —— rücuen tazminat alacağının, müvekkil şirketin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ——- oranı ile birlikte davalıdan tahsiline ve yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
Taraflara tebligat yapılarak taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde ———– sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunu dayanak sunduğunu, bilirkişi raporunun yokluklarında yapılan inceleme sonucu sunulduğunu bu nedenle kabul etmediklerini, sigorta ekspertiz raporunun tek taraflı ve beyanlarının olmadan hazırlandığını bu nedenle itiraz ettiklerini, ———- sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda yangın olayının makinenin —– kısmında bulunan elektrik aksamlarında meydana gelen arızadan kaynaklı elektrik kontağından meydana geldiği herhangi bir dış etkenden kaynaklı olmadığınını belirtildiğini, bilirkişi raporunda gerekli teknik araştırmaların yapılmadan raporun hazırlandığını, raporda ——– yanlış şarj edilip edilmediği hususunda hiçbir değerlendirme ve inceleme yapılmadığını, ——– kullanım koşullarına uygun kullanıp kullanmadığı değerlendirilmeksizin ——-kusurlu olduğu yönünde görüş bildirildiğini bunun yanlı bir açıklama olduğunu, —- davacıya sorunsuz bir şekilde teslim edildiğini bunu davacının da belirttiğini, yangın hasarının meydana geldiği —– tarihinden — gün önce —– tarihinde makineden çalışma kaydı verisi alınamadığı, akinanın çalışma kaydının alınamamasının sebebinin —- şarjlarının düşük olduğunu, akü voltajının düşük olduğuna ilişkin—–kaydına ilişkin ——— uyarı belirerek, ——- operatörüne servis çağrısı yapması gerekliliğinin gösterildiğini, ancak belirtilen zaman aralığında müvekkili olan şirketin yetkili servislerine ulaşan herhangi bir servis çağrısı bulunmadığını, —– tarihinde ——tarafından çalıştırılmak istendiğinde, —– tarafından akünün şarj edilmesi gerektiğinin görüldüğü, makinenin kullanımı sırasında ve öncesinde alınması gereken tedbirler ve gerekli kontroller, kullanma ve bakım kılavuzunda açıkça belirtildiğini, kullanma ve bakım kılavuzu makinenin tesliminde müşteriye imzalı olarak teslim edildiğini, davacının dava dilekçesinde rutin olarak yetkili servislerde bakımı yapılan —— dış etkenlerden dolayı yangın çıkmasının gizli ayıp sayılacağının belirtildiğini, —– periyotlarla bakımlarının yapılması, kullanıcının sorumluluğunda olduğunu, müvekkil şirketinin makinada anlık oluşabilecek anormalliklerden, uyarı ve arızalardan sorumlu olduğunu, sigorta ekspertiz raporunun tek taraflı talep ve beyan ile yapılan inceleme neticesinde hakkaniyete aykırı bir şekilde hazırlandığını, sigorta ekspertizinin hasar makine kaynaklı meydana geldiği tazminat bedelinin müvekkili olan şirkete rücu edebileceği yönündeki kanaatini kesinlikle kabul etmediklerini ve ayrıca sigorta ekspertiz raporunda belirlenen miktarın fahiş olduğunu, belirtilen nedenlerle davanın reddine ve yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPARLANAN DELİLLER:
1-Hasar Dosyası,
2———- sayılı dava dosyası,
3———bankası ödeme belgeleri
4—– Marka,———– makinesinin davalıdan satın alındığını gösterir fatura ve sevk irsaliye belgeleri
5-Uzman Görüşü,
6-Ekspertiz raporu,
7-Bilirkişi heyeti raporları,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava, ayıplı mal teslimi nedeni ile rücuen alacak istemine ilişkin maddi tazminat davasıdır.
Davacı— tarafından —– nolu ——- ait — Marka, —Model, ——-sigorta teminatı altına alındığını, makinenin, sigortalı —— tarafından—————— yevmiye ve —- numaralı———– kiralandığını, —– tarihinde çıkan yangın sonrası dava konusu —- bölmesinde —– sisteminde —- kısa devre sonucu meydana geldiğinden bahisle davacı şirket tarafından—- tarihinde ——- kiralayan ———- tarihinde —— tarihinde sigortalısı ———— olmak üzere toplamda ——— ödeme yapıldığı anlaşılmakla, dava da davacının sigortalısına ve sigortalısı kiracısının haklarına halef bulunması nedeni ile davayı ikame eylediği anlaşılmıştır.
Dava dışı sigortalı tarafından uyumazlık konusu makinenin davalıdan——– tarihinde satın alındığı ve davalı tarafından aynı tarihte dava dışı sigortalıya teslim edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından dava dosyası kapsamına ibraz edilen akademisyen bilirkişi ——– tarafından —– tarihli ,——– sayılı dosyasında davacı tarafın başvurusu üzerinde tertip edilen —- tarihli ve ekspertiz bilirkişinin —–tarihli ekspertiz raporlarında ——— tarihinde meydana gelen yangının dış etkenden meydana gelmediği ——-kısmında bulunan elektrik kontağından yangının meydana geldiği rapor edilmiş ve bu ayıbın gizli ayıp vasfında bulunduğu yönünde görüş ibraz ettikleri buna karşın davalı vekili tarafından dosya kapsamına ibraz edilen ——- tarihli uzman görüşünde ise, —— meydana gelen yangının meydana geliş şekline ilişkin mekanik bir zorlanmanın makine yanında belirgin bir gürültü ve ses meydana getireceği, operatör beyanından ve dosya kapsamından yangın öncesinde bir ses duyulduğunun rapor edilmediği, bu nedenle mekanik zorlama olmadığı ve alternatörden fazla/aşırı akım çekilmesi odaklı bir yangının olamayacağı belirtilerek dosya kapsamında yangının—— ve ———–devreleri arasında elektriksel kaynaklı olduğu yönünde görüş belirtildiği; ancak elektriksel devre içinde aşırı akımın bir anda yangına sebebiyet vermesinin mümkün olmadığı;asıl tehlikeli olan durumun alternatörün ——- düşük rölanti çalışma devrinde çalışırken şarj olmayan veya sürekli düşük şarj voltajında kalan —– etmek zorunda kalması olduğu, düşük ——– devrinin düşük olacağı ve üreteceği gerilimin de düşük voltajlı olacağı, konjektörün ise bunu telafi edebilmek ve ——–düşmesini engellemek için alan sargısına uyguladığı akımı arttırmak zorunda kalacağı, bu durumun da ——– sürekli olarak aşırı yüklenmesine neden olacağı, düşük ——devrinde ——- içerisinde bulunan soğutucu fanın devrinin de düşeceğinden fanın soğutma performansının da buna paralel olarak düşeceği, bunun —— için en zor çalışma noktası olduğu, —– ısınma safhasında — geriliminin şarj kabul etmeyeceği, akımın doğrudan ısınma etkisi yaptığı, gerilimin ise kabloların izolasyonlarını zorlayıcı/bozucu etki yaptığı, bu iki etkinin, dava konusu olayda birlikte bozucu etki yaparak öncelikle——- kabloların izolasyonlarını bozduğu, akımda ——- ısınma etkisiyle ısınmayı yükselttiği ve kablo izolasyonlarının eşik değeri aşarak tutuşmasına ve yangına sebebiyet verdiği bu aşamaya kadar ——— devresinde herhangi bir kısa devre olayı olmadığı; ancak yangın başladıktan sonra enerjili kablolar arasında ve enerjili kablo ile şasi arasında kısa devre olacağı, iletkenlerin kendi aralarında yüksek ısıdan dolayı kaynama yapabileceği, ergimelerin olabileceği ve yapısal değişimlerin de olabileceği belirtilmiştir.
İtifaiye yangın raporunda da yangının çıkış nedeni olarak elektrik kontağı olduğu rapor edildiği anlaşılmıştır.
Dava dosyasının tevdi edildiği ilk bilirkişi heyeti raporu ve heyet tarafından ibraz edılen raporda önceki raporlara atıf yapılarak rapor cıhetıne gidildiği ve ek raporunda bilirkişi heeti tarafından özel ve teknik vakıalar irdelenmeksizin tertip edildiği anlaşıldığından mahkememizce ——- tarihli celse de:
Dava dosyasında çözümü uzmanlığı gerektiren teknik bilgiyi gerektiren sorunlarda bilir kişi heyetine dosyanın tevdine karar verilmiş ise de bilir kişiler tarafından ibraz edilen kök raporda bilir kişi heyeti tarafından teknik vakıalarda her hangi bir görüş ibraz edilmeksizin rapor ibraz edildiği bu nedenle dava dosyasının ek rapor ibrazı için bilir kişi heyetine——— tarihinde tevdine karar verildiği ve bilir kişilerden ibraz edeceği raporun kapsamının açıkça belirlendiği buna rağmen ibraz edilen rapor içeriğinin tetkiki ile dosya kapsamına gerek taraf vekillerinin ibrazı igerek celp edilerek dosya arasına alınan delillerin ve çekişmeli teknik vakıaların değerlendirilmeksizin ve tartışılmaksızın ek raporun mahkememiz ara kararında belirtilen hususlara riayet edilmeksizin ibraz edildiğinin anlaşıldığı ve raporun hüküm kurmaya elverişli bulunmadığı anlaşıldığından davalı vekilinin rapora karşı itirazlarının kabulüne karar verilmiş ve dava dosyasının ——– konularında uzman ve mümkün ise — —- makine mühendisi,yine ——- gerçekleşen yangınlar konusunda uzman —- elektrik mühendisi ile TBK ve TTK hükümleri kapsamında ayıp hükümlerini incelemeye ehil —- nitelikli hesaplama uzmanından oluşan bilir kişi heyetine tevdine verilmiş ve bilirkişilerden gerek taraf vekillerince dosyaya ibraz edilen gerek mahkememizce celp edilerek dava dosyası arasına alınan teknik vakıa içeren belge ve raporların tartışılmasının ve sektör bilir kişilerince tüm dosya kapsamı itibari ile teknik değerlendirme yapılarak görüşlerini yazılı olarak ibraz etmelerinin, nitelikli hesaplama uzmanı bilir kişiden ise ayıbın niteliği ve ileri sürülüşü ve davalının ayıptan doğan sorumluluk durumunun TBK ve TTK hükümleri kapsamında değerlendirilmesi ile görüşlerin denetime elverişli şekilde belirtilerek bilirkişilerden rapor ibrazının istenilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen raporunun denetimi ile de ;
Dava konusu ——–çıkan yangın olayının —— bölmesinde şarj sistemindeki —— kısa devre sonucu meydana gelmiş olduğu, olayda bir operatör kusuru yada ihmali bulunmadığı, üretim kaynaklı olduğu, —— satın alımı esnasında yada sonrasında makul süre incelemesi ile anlaşılması mümkün olmayan, belirli bir kullanım süresi sonrası ortaya çıkan şarj sistemi arızası nedeniyle dava konusu —— gizli ayıplı olduğu, dış ——-ayıbın ortaya çıktığı —- tarihinden hemen sonra, ——– tarihinden önce davalıya gizli ayıba ilişkin ihbarın (TBK m. 477) ‘’gizli ayıplar da ortaya çıkar çıkmaz, gecikmeksizin yükleniciye bildirilmelidir.’’ maddesine uygun olarak süresinde yapıldığı, ayıbın gizli olması sebebiyle —— süresi geçmiş olsa bile zararın tazmininin talep edebileceği,satıcı (TBK m.-.227) kapsamında satılanın gizli ayıplı olması sebebiyle alıcının zararını tazmin etmesi gerektiği anlaşılmış ve davalı vekilinin itirazları kapsamında tertip edilen ek raporda da ———– tarihinde meydana gelen yangın olayında aracın aküsünün boşalmış olduğuna ilişkin ve operatör tarafından çalıştırma amaçlı olarak akü takviyesi yapıldığına ilişkin herhangi bir belgenin dosyasına ibraz edilemediği, böyle bir belgenin de görülemediği, davalı firmalının ——- tarafından düzenlenmiş olan aynı tarihli ———-olayının elektrik kontağı veya kısa devreden çıktığının öngörüldüğünün belirtildiği, bu raporda da —- takviyesi yapıldığına ilişkin herhangi bir tespitin bulunmadığı, teknik olarak —— voltajının düşük veya yetersiz kalması halinde marşa basılmasıyla yangın olayının meydana gelmeyeceği, ————düşük olması sebebiyle aracın marş—– hareket verilemeyeceği, dolayısıyla aracın çalışamayacağı hususları itibariyle ——tarihinde meydana gelen yangın olayının aracın elektrik tesisatında meydana gelen kısa devre kontak sonucu oluşabileceği ancak tüm dosya verilerine göre bu hususun ——– kullanan operatörün kullanma hatasından mı, servis hatasından mı olduğu noktasına bir bilginin bulunmadığı, olayın aracın elektrik tesisatında meydana gelen kısa devre sonucu oluşması bakımından önceki kök rapordaki görüşün 6098 sayılı TBK.’nun 219. maddesine göre; satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Yine sigorta eksperleri: 5684 sayılı Sigortacılık Yasası’nın 2-(m) maddesinde; ——– sigorta konusu risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasarların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen ve mutabakatlı kıymet tespiti, ön ekspertiz ve hasar gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak yapan tarafsız ve bağımsız kişi olarak tanımlanmıştır.
Aynı Yasanın 22. maddesinde, sigorta eksperliğinin gerçek veya tüzel kişilerce yapılacağı belirlenerek, sigorta eksperliği ile ilgili ayrıntılı düzenlemelere yer verilerek, sigorta eksperi olabilme koşulları, mesleki faaliyetlerinin kapsamı, denetimi ve faaliyetin gereği gibi yerine getirilmemesi halinde uygulanacak müyyediler de belirlenmiştir.
Bu kurallardan anlaşılacağı üzere, sigorta hukukunda tazminat yükümlüğünün belirlenmesi açısından sigorta ekspertiz müessesine yer verilerek sigorta ekspertizlerine hukuki bir statü kazandırılmıştır.
Ekspertiz raporlarının delil niteliği taşıdığını belirleyen Yasa kuralı ile sigorta ekspertizlerinin sigortalayan ve sigorta ettirene karşı tarafsız ve bağımsız çalışma ilkeleri gereği tazminat yükümlüğünü doğuran olayların nedenlerini de ortaya koyan raporlarının hukuken geçerli belge niteliği taşıdığının kabulü zorunlu bulunacağı anlaşılmış ve bilir kişi heyeti tarafından ibraz edilen rapor ile olay mahallinde inceleme yapılarak tertip edilen ekspertiz raporu arasındaki uyumda gözetilerek davalı vekilinin son bilirkişi heyetinin raporuna karşı yönelen itirazlarının sonuca etkili olmayacağı anlaşılmıştır.
Malın ayıplı olması halinde alıcıya tanınan haklar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 227. maddesinde düzenlenmiştir.
Madde 227; “satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1-Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
2-Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme,
3-Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
4-İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme,
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise; alıcı ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.”Şeklindedir.
Davacı tarafından uyuşmazlık konusu makinede ortaya çıkan ayıbın gizli ayıp bulunduğu, bu nedenle dava dışı sigortalı ve kiracısına ödenen tutarın davalıdan rücüsu için davalıya ——— tarihinde rücu için başvuru yapıldığı,mektubun irdelenmesi ile davalıya teslim tarihinin ve ödeme için verilen önelin başlangıç tarihinin belge ile tespit edilmediği ancak davalının rucuya konu tutarı davacının iddialarını kabul etmeyerek ——— tarihinde cevab-i ihtarnamesini keşide eylediğini cevap dilekçesinde de bildirdiği bu şekilde davalıya ödeme için ayrıca önel verildiğinden cevab-i ihtarname tarihinin davalının direnim tarihi olduğu anlaşıldığından ve dosya kapsamı ile de davaya konu ——– gizli ayıplı ayıplı olduğu, davacının uyuşmazlık konusu ——–için uğramış olduğu ve ispatladığı masrafların tazminini talep etme hakkının bulunduğu yasal düzenleme ile sabit bulunduğundan davalı satıcını; gizli ayıplı —— ayıba karşı tekeffül borcu nedeniyle davacı alıcıya karşı, ayıpların varlığını bilmese dahi sorumlu bulunacağından davacının davasının kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edildmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile ;
1———- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
2a-Harçlar yasası gereğince davada alınması gerekli bulunduğu anlaşılan 14.536,36 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 3.634,10 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.902,26 TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
2b-Davacı tarafından yatırılan 3.634,10 TL peşin nispi harcın davalıdan alınarak DAVACIYA ÖDENMESİNE,
3-Davacı tarafça yargılama devamında sarf edilen 1.832,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 2020 yılı AAÜT uyarınca belirlenen 23,346,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde ———– Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/09/2020