Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/156 Esas
KARAR NO: 2022/244
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 08/02/2016
KARAR TARİHİ: 17/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davacı ile davalı arasında ——- imzalandığını,—- şirketin, işyerinin açılması veya işletilmesine katkıda bulunmak amacıyla —-nakit aktarım yapılacağı hususunda anlaşmaya varıldığını, katkı payı adıyla tanzim edilecek faturanın şirkete tesliminden sonra —- içerisinde yapılacağının taahhüt edildiğini, müvekkil taraftan tanzim edilen —- katkı payı faturasının, ——– tarihinde tebliğ edildiğini, bu ihtar ile —– bedelli teminat senedinin de iadesinin talep edildiğini, ancak davalı herhangi bir ödeme yapmaması üzerine aleyhine —–sayılı dosyası üzerinden takibe tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini iddia ve talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davalı ile davacı arasında mali yükümlülük içeren bir sözleşmenin bulunmadığını, —- sözleşmenin müvekkil kayıtlarında bulunmadığını, davacının ihtarname ekinde gönderdiği faturanın da iade edildiğini savunarak davanın reddini ve %20 kötü niyet tazminatına mahkumiyetini iddia ve talep etmiştir.
İhbar Olunan—– Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle;
Müvekkili Şirket ile Davacı Arasında Akdedilen Herhangi Bir Sözleşme Bulunmadığından Davanın —— Gerektiğini, hiçbir manada kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davacı taraf sözleşmenin —–tarihinde yürürlük kazandığını ve katkı bedeli alacağı olduğunu iddia etmesine rağmen işletme katkı payı faturasını var olduğu iddia edilen sözleşmenin tanzim tarihinden——tanzim ettiğini, Madem böyle bir sözleşme vardı, davacının neden katkı bedelinin tahsili talebi için — yıl beklettiğini, İşbu durum dahi davacının işbu davayı kötü niyetli olarak ikame ettiğini, davacının tüm taleplerinin mesnetsiz ve haksız kazanç sağlamaya yönelik olduğunun, Davacının taleplerine işbu nedenle de itibar edilmemesini talep etmiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE;
Davacı dava dilekçesi ile taraflar arasında açık satış noktası sözleşmesi tanzim edildiğini, sözleşmeye istinaden davalının — ödeyeceğini, müvekkilinin de davalıya —–bedelli teminat senedi verdiğini, davalının sözleşmenin geçersiz olduğunu belirterek —- ödemediğini,—–uyarınca teminat senedi olarak verilen —– iadesinin talep edildiğini, senedin iade edilmediğini,—— faturanın ilamsız icra takibi yapıldığını davalının itiraz ettiğini, itirazın iptali ve %20 tazminata hükmedilmesini talep ve dava ettiği,
Davalı tarafından taraflar arasında sözleşmenin bulunmadığı, kabul anlamına gelmemek kaydıyla sözleşmenin —- onayı ile yürürlük kazanabileceğini, böyle bir onayın mevcut olmadığını, davanın reddini talep etmiştir.
Uyuşmazlık, cari hesap alacağından değil, sözleşme kapsamında taahhüt edilen —– katkı payının ödenmemesi hususundan kaynaklanmaktadır.
Dava yasal——– yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Davada taraf teşkili sağlanmıştır.
icra takibi:
Davacı, —sayılı dosyası üzerinden davalı aleyhine takibe geçerek;
—– fatura alacağı
——avans faizi
Olmak üzere toplam—- alacağın, asıl alacağa işleyecek yıllık —— avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Borçlunun —– tarihli dilekçesinde, borcun tamamına itiraz etmesi üzerine takip durmuştur. Takibin durması üzerine de huzurdaki itirazın iptali davası açılmıştır.
Davacının —– yevmiye sayılı ihtarname ile taraflar arasında imzalı ——göre düzenlenen —– bedelli işletme faaliyetlerine katkı bedelinin faturanın şirkete tesliminden itibaren —- içinde ödenmesini , —— Maddesi gereği verilen —– bedelli teminat senedinin iadesini talep ettiği görülmüştür.
Dosyaya kazandırılan bilirkişi raporlarında ;
—– Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle;
Davacının takip tarihi itibariyle davalıdan — anapara, —-faiz alacağı olduğu; asıl alacağın, yıllık —- değişen oranlarda avans faizi ile birlikte tahsili gerektiği, Davacının %20 tazminat talebinin ise tamamen mahkemenin takdirlerine ait bulunduğu, sonuç ve kanaatine varılmıştır.
——- Tarihli Bilirkişi Ek Raporunda Özetle;
Kök raporumuzda vardığımız kanaat ve sonuçları değiştirecek bir olguya rastlanmadığı; Fakat sektör uzmanı bir bilirkişiden, sözleşmede bahsedilen katkı bedelinin ödenmesinden davalı/bayi distribütörün de sorumlu tutulmak istenip istenmediği; yani uygulamada katkı bedeli tutarından bayi-distribütörün de sorumlu tutulmasına ilişkin bir teamülün bulunup bulunmadığı, ve ayrıca, faturanın yaklaşık — yıl sonra kesilmesinin davacıl/işleticinin katkı bedeli alacağından örtülü olarak vazgeçmesi şeklinde yorumlanıp yorumlanmayacağı; uygulamada bu tip katkı bedeli faturalarının sözleşmenin hangi şamasında ———düzenlendiği ve katkı bedelinin talep edildiği, Hususlarının sorulmasının ve bilirkişinin cevabına göre sonuca varılmasının faydalı olacağı; sonuç ve kanaatine varılmıştır.
—–Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle;
Davacının katkı bedelini talep edebileceği, sözleşme şartlarında faturanın ne zaman kesileceği ile ilgili herhangi bir tarih belirtilmediği bu nedenle faturanın bir yıl sonra kesilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı, Bu tür perakende uygulamalarında katkı bedelleri sözleşmede açıkça belirtilmiş olduğu, sözleşme gereği fatura kesim tarihinden itibaren —içerisinde ödemenin yapılması gerektiği açıkça belirtildiği, Sonuç ve kanaatine varılmıştır,
—— Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle;
Davacının dava konusu döneme ait ticari defterlerinin tasdiklerinin yasal süresi içinde usulüne uygun şekilde yapılmış olduğu, faturaları ile uyumlu davacı ticari defterlerinin davacı lehine delil olarak kabul edilebileceği, Sözleşme kapsamında davacının alım taahhüdü ve davalının katkı taahhüdü olduğu, davacının alım taahhüdünü gerçekleştirmediği , sektörde pazarlama ve satış amacıyla katkı uygulamasının olduğu, davacının gerçekleştirdiği alım ile talep edilen katkı payının orantısız olduğu davacının ciro rakamından katkı payının çok fazla olduğu davacının sözleşmeden itibaren — içinde katkı payı talep etmediği. bu hususun katki payi şartlarının gerçekleşmemesinden kaynaklandığının sonuç ve kanaatine varılmıştır
Alacak; taraflar arasında imzalandığı belirtilen —– dayandırılmıştır.
Sözleşmede; —- sıfatıyla davalı şirketin, işletici sıfatıyla davacının kaşe ve imzaları bulunmaktadır. Şirket sıfatıyla da, davadışı—– isim ve imzası yer almaktadır. Öte yandan sözleşme hükümlerinin incelenip yorumlandığında da, işbu sözleşmenin —— tane tarafı bulunduğu anlaşılmaktadır.
Sözleşmeye göre; davacı/Şirket, davadışı/İşleticinin ürettiği ve davalı—–vasıtasıyla dağıtımını yaptığı ürünleri, davacı/işletici, davalı—– satın alacak ve müşterilere satacaktır.
—– göre; dava dışı şirket, işyerinin açılmasına veya işletmesine katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacı ile davalı/Bayi-Distribütör ile davacı/İşletici’nin karşılıklı mutabakata vardığı —– tutarında nakiti işletme faaliyetlerine katkı amacıyla, davacı/işletici tarafından tanzim edilecek faturanın dava dışı/Şirkete tesliminden sonra, —-gün içinde ödeyecektir.
Davalı/Bayi-Işletici, “davadışı/Şirketin davacının rıza ve onayına bağlı olmaksızın —– nakiti ödemekten vazgeçebileceği hususunun sözleşmede kararlaştırıldığını; davadışı/Şirketin şu ana kadar onay vermemiş olmasının, söz konusu aktarımdan bir sebeple vazgeçtiği izlenimini ortaya koyduğunu” beyan etmiştir.
—– son paragrafında; “Şirket, işbu sözleşmede İşleticiye —- bayi veya —– tarafından verilmesi kararlaştırılan kredi, iskonto, nakit veya nakit benzeri katkının kendi payına düşen kısmını, ilgili mevzuatlardaki değişiklikler veya idari işlem veya kararlar nedeniyle veya herhangi bir mücbir sebebin varlığı halinde tek taraflı olarak değiştirmeye veya iptal etmeye yetkilidir, işletici, şirketin bu konuda yetkili olduğunu ve böyle bir durumda herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bunu sözleşmenin ihlali olarak ileri sürmeyeceğini peşinen kabul ve taahhüt eder. işletici, sözleşme süresi içerisinde şirketten veya bayi/distribütörden hiçbir ilave mali yardım talebinde bulunamaz” hükmü düzenlenmiş bulunmaktadır.
Davadışı/İşleticinin söz konusu —– nakit katkı payı tutarının ödenmesinden vazgeçtiğini gösteren bir delil dava dosyasında bulunmamaktadır.
—-maddesinde yer alan bu hüküm ve diğer hükümler birlikte yorumlandığında, davacının işbu —- tahsilini gerek davalı—— gerekse davadışı/İşleticiden talep edebileceği —- anlamı çıkmaktadır. Nitekim davacı da, işbu tutarı içeren faturayı davalı adına düzenlemiş ve bu tutarın ödenmesini, işbu davada, davalıdan talep etmiştir. Bu durum nedeniyle davalı işbu —–katkı payı tutarını ödemekle yükümlü hale gelmiştir.
Davalı itiraz olarak, “sözleşmenin hiçbir yerinde katkı payı bedelinin davalıdan da —— istenebileceğinin yazmadığını, bu nedenle davacının, sözleşmede kararlaştırılmış olan dava konusu katkı bedeli tutarını davalıdan isteyemeyeceğini’ ileri sürmüştür.
Sektör bilirkişisinin raporunda;
Taraflar arasında,——- tarihinde AÇIK SATIŞ NOKTASI SÖZLEŞMESİ başlıklı sözleşme akdedilmiştir. Davacının takip konusu alacağını içeren fatura da, davacı tarafından işbu sözleşmenin aşağıda açıklanacak hükmüne istinaden kesilmiştir.
Gerçekten de sözleşmede, katkı payının davalı/bayi-distribütör tarafından davacı/işleticiye ödeneceğini açıkça düzenleyen bir hüküm yer almamaktadır. ——– maddesinin yukarıda açıklanan hükümleri açıkça kaleme alınmamış olduklarından yorumlanmaları gerekmektedir. Bilindiği üzere yorumlanma ile kastedilen, sözleşmenin açık olmayan hükmünün gerçek anlamının saptanmasıdır. Dolayısıyla kurulumuzca da, açık olmayan—hükümleri yorumlanmış ve bunun neticesinde, katkı pavı tutarının ödenmesinden davalı/—sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalı ayrıca, “davacının —- katkı payını içeren faturayı ticari defterlerine işlemediğini, bu nedenle de bu faturada yazılı olan bedeli talep edemeyeceğini” ileri sürmüştür.
Uyuşmazlık cari hesap alacağından değil, sözleşme kapsamında ödenmesi taahhüt edilen—- katkı payı bedelinin ödenmemesinden kaynaklandığından, kanaatimizce davacının bu faturayı ticari defterlerine islememiş olması tek basına bu fatura bedelini talep etmesine engel oluşturmaz.
Perakende ticareti ile ilgili işletme katkı payı sözleşmede şirket olarak anılan —- tarafından verileceği —yazmaktadır. Fakat —tarafından ödenmeyen işletme katkı payı sözleşmede —-olarak anılan ve—- ürün/ürünlerin işletmeciye tedarik eden davalı —-tarafından ödenmesi kanaati oluşmaktadır. Şöyle ki;
—– ürünlerinin tedariğini işletmecilere yapması sözleşme gereği davalı firmanın bir nevi sözleşmede işletme katkt payı garantörü olarak algılanmaktadır.
Dosya kapsamında yapılarn inceleme neticesinde dosyada — davalı — tarafından davacıya gönderilen ihtarnamelerde —– sözleşmenin İmzalandığı davacıya ait İşletmenin —– kentsel dönüşüm kapsamında kısa zamanda yıkılacağının tesadüfen öğrenilmesi ve davacının bunu gizlemesi nedeniyle bundan vazgeçildiği bildirilmiştir. Öyle ki ———- tarafından davacıya İhtarnamenin keşide edilerek bu durumun bildirildiği.——-durumu belirten herhangi bir ibareye rastlanmadığı,
Davacı/işletmecinin katkı bedelini talep edebileceği, sözleşme şartlarında faturanın ne zaman/süre kesileceği ile ilgili herhangi bir tarih belirtilmediği bu nedenle faturanın bir yıl sonra kesilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı,
Bu tür perakende uygulamalarında katkı bedelleri sözleşmede açıkça belirtilmiş olduğu, sözleşme gereği fatura kesim tarihinden itibaren—— içerisinde ödemenin yapılması gerektiği açıkça belirtildiği, kanaati belirtilmiştir.
İşlemiş faiz:
Davacı, davalı şirkete—-yevmiye sayılı ihtarnamede; —- katkı payı faturasının ödenmesi bildirilmiştir.
——maddesinde yer alan hükme göre, fatura bedeli, faturanın tebliğinden itibaren —- içinde ödenecektir. İhtarnamenin—- tarihinde tebliğ edilmekle davalının, —-tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü gerekmiştir. Taraflar tacir olup, avans faiz istemeye davacının hakkı bulunmaktadır. Takip —- tarihinde yapılmıştır. Temerrüt tarihi ile takip tarihi arasındaki süre —gün olup, avans faiz oranı ——-
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Davacı işletmecinin katkı bedelini talep edebileceği, sözleşme şartlarında faturanın ne zaman/süre kesileceği ile ilgili herhangi bir tarih belirtilmediği bu nedenle faturanın bir yıl sonra kesilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı, değerlendirilerek davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kuurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABÜLÜNE,
1-Davalı borçlunun —- dosyasına yaptığı itirazın Kısmen iptali ile takibin —– faiz olmak üzere toplam —– üzerinden DEVAMINA,
2-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
3-Asıl alacağın takip tarihinden tarihinden tahsil tarihine kadar değişen oranlarda avans faizi İŞLETİLMESİNE,
4-Asıl alacak likit olduğundan —— %20’si icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
5-Şartları oluşmayan kötüniyet tazminat talebinin REDDİNE,
6- Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 10.261,44 TL harcın, davacı tarafından yatırılan 1.799,33 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 8.462,11 TL’nin davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.799,33 TL harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8- Davacı tarafından tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen 1.455,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
9-Davalı tarafından dosyada sarf edilen 3.799,10 TL yargılama giderinin davalının ÜZERİNE BIRAKILMASINA,
10-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 18.220,78 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
10-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı ——- davalı vekillerinin yüzüne karşı HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde ———-Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/03/2022