Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/659 E. 2023/534 K. 20.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/848
KARAR NO : 2023/533

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/12/2021
KARAR TARİHİ : 20/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Federasyonun sıkı sıkıya kendisine bağlı olan — ilgili marka, renk, logo, özel işaret vs. kullanım haklarını sponsorluk sözleşmesi çerçevesinde ve bedeli karşılığında 3. Kişilere kullandırmakta olduğu, 5894 sayılı —– Federasyonu kuruluş ve görevleri hakkındaki kanunun 14. Maddesinde (Fikri, sınai ve ticari haklar); —-sponsor olmadığı halde, yaptıkları, duyuru, reklam ve tanıtım ve benzeri faaliyetlerle 3. Kişilerin nezdinde—- sponsoru izlenimi yaratan kişilerin eylemleri hakkında 29.06.1956 tarihli ve 6762 sayılı TTK’nın haksız rekabete ilişkin hükümlerinin uygulanacağı, müvekkilinin Federasyonun sponsorları, —desteklemek ve bu sayede firmasını —– ilişkilendirilecek tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak için müvekkil federasyona yüksek bedeller öderken, davalının bu tanıtımı hiçbir külfete katlanmaksızın yaparak haksız kazanç elde etmekte olduğu, davalının sosyal medya hesabında yayınlanmakta olan reklamda müvekkili Federasyonun sponsor olmadığı halde hiçbir bedel ödemeksizin ve izin almaksızın ortalama tüketici nezdinde müvekkil Federasyonun ve — sponsoru olduğu izlenimini yaratarak haksız yere ticari kazanç sağlamakta olduğu, davalı tarafından yapılan reklam kampanyası incelendiğinde, müvekkil Federasyona ait — logosuyla birlikte, —- formasının ve stadyum görselinin kullanıldığının görüleceği, söz konusu ihlalin derhal giderilmesi için müvekkil Federasyonca davalıya—. Noterliğinin 08.06.2021 tarihli ve—– yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiği, davalının reklam kampanyasındaki tüm ifadelerinin, —-Şampiyonası sırasında —- ilişki kurmaya yönelik olduğu, davalının—-Şampiyonası döneminde —- popülaritesi ve beğenisinden izinsiz olarak faydalanmakta istediği, bu nedenlerle; davalı tarafından yapılan ve haksız rekabet teşkil eden reklam nedeniyle müvekkil Federasyonun zarar ve ziyanının tazmini için ıslah ve fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminata hükmedilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle : İlgili tanıtımda o dönemde oynanan —-Şampiyonasına gönderme yapıldığı, yapılan bu tanıtımla — üzerinden haksız kazanç elde etme amacının güdülmediği, o dönemde müvekkil tarafından düzenlenen televizyon kampanyası ile aynı döneme denk gelen —Şampiyonasına gönderme yapılarak destek mesajı verildiği, ilgili görselde sadece stadyum ve bayrak figürünün bulunduğu, davacı tarafından müvekkile gönderilen ihtarname neticesinde ilgili görselin paylaşımının derhal durdurulduğu, bu nedenle; hukuki dayanaktan yoksun, haksız ve kötü niyetle açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini ,açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.

DELİLLER ve GEREKÇE: Dava; Hukuki niteliği itibariyle, haksız rekabet dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları değerlendirilmek üzere dosya reklam sektörü uzmanı, ticaret hukuku öğretim üyesi ve mali müşavir bilirkişi heyetine tevdii edilerek, rapor alınmıştır. 21/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Davalının yayınladığı sosyal medya reklamının Davalının —-sponsor olduğu algısının izleyicide oluşmasına neden olacağı, davalının eylemlerinin davacı aleyhine parazit rekabet suretiyle haksız rekabet teşkil ettiği, eylemlerin TTK m. 55/1-a4 hükmüne aykırı olduğu, mali açıdan;—– karşılaşmaları ortalama 1 ay sürdüğünden; Sayın Mahkemece davacının tazminat isteminin kabul edilmesi durumunda, davacının (4.061.968,13/12) — 338.497,34 TL tutarında sponsor gelirinden mahrum kaldığı ve bu tutarda davacının tazminat isteyebileceğinin söylenebileceği, tazminat tutarında indirip yapılıp yapılmayacağı konusunda takdir ve hukuki yorumun tamamen Sayın Mahkemeye ait olduğu, ancak, davalı şirketin şirket merkezinin —- ilinde bulunduğu görüldüğünden; davalı şirketin ticari defterleri üzerinde de talimatla inceleme yapılıp yapılmayacağı konusunda takdir ve yorumun tamamen Sayın Mahkemeye ait olduğu, tespitinde bulunmuştur.
Bilirkişi raporu denetime açık, karar vermeye yeterli ve elverişli mahiyettedir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; Dava, haksız rekabet nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Davacı, 5894 Sayılı yasa çerçevesinde —- faaliyetleri ve—- ile ilgili her türlü düzenlemeleri yapmak görev ve yetkisinin münhasıran kendisine ait olduğunu, davalının ticari kazanç elde etme amacı ile —-Şampiyonasına öncesinde, şampiyonaya katılmaya hak kazanan —-sponsoru olmadığı halde hiçbir bedel ödemeksizin ve izin almaksızın, ortalama tüketici nezdinde federasyonun ve—sponsoru olduğu izlenimini yaratacak şekilde reklam yaparak haksız rekabet oluşturduğunu belirterek, haksız rekabetin nedeni ile tazminat talep etmiştir.
Haksız rekabetin bir görünüm biçimi olan tuzak pazarlama, doğrudan rakibi hedef alarak, rakibin sponsorluk bedeli karşılığında elde ettiği resmi sponsorluk konumunu ve bundan beklentilerini zayıflatma gayreti (dar anlamda, tuzak pazarlama) veya sponsoru olmadığı ya da iznini almadığı bir organizasyon ile kendisi veya ürünü arasında bir ilişki kurarak bu organizasyonun itibarından gördüğü ilgi ve beğeniden faydalanma gayreti (geniş anlamda, tuzak reklamcılık) olarak tanımlanmaktadır.Tuzak reklamın, hukuka aykırı olabilmesi için reklam yapanın ürünleriyle hak konusu değer (—-) arasında bir ilişkilendirme yapması, bu ilişkilendirmenin haksız veya yanıltıcı olması ve üçüncü olarak da bu haksız veya yanıltıcı ilişkilendirmenin zarar yaratma ihtimalinin bulunması zorunludur.
—düzeyde—-Faaliyetlerini gerçekleştirme yetkisi münhasıran davacı federasyona tanınmış bulunmaktadır. Bu hukuki konum, — finansmanını ve bu finansmanın sponsorluk faaliyeti marifetiyle karşılanması yetkilerini de kapsamaktadır. Bu itibarla davalı tarafın bunun aksine bulunan savunması yerinde değildir.
Dava konusu reklamların tuzak reklam oluşturup oluşturulmadığının belirlenmesinde, çıkış noktası—isminin hukuki niteliğinde yatmaktadır. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 7/h hükmü ve Paris Sözleşmesinin 2. mükerrer 6. maddesi kapsamı dışında kalan, ancak kamuyu ilgilendiren, tarihi kültürel değerler bakımından halka malolmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği diğer armalar, amblemler veya nişanlar içeren işaretler marka olarak tescil edilemez, bu itibarla —– ismi hukuki niteliği itibariyle bir marka değildir. Ancak —–ismi, marka olarak nitelendirilememekle birlikte, bir hak konusu olup, TTK’nun 54 vd. maddesi hükümleri uyarınca haksız rekabet hükümlerine göre korunmalıdır. — dünyada vardığı nokta itibarıyla yine sponsorluk faaliyetlerinin önem kazandığı da açıktır. Sponsorluk faaliyeti anlamında —– değerinin, haksız rekabete karşı korunma hakkı bulunmaktadır. (Yargıtay —-HD’nin ——. Sayılı kararları benzer niteliktedir)
Somut olayda, davalının reklamlarının kamuoyuna sunulması orta kültür düzeyindeki tüketiciler nezdinde davalının —– sponsor olduğu zannına yol açtığı, reklamlarla davalının — —— seyircisini hedef aldığı, davalının reklam filmlerinde kullandığı, davalının paylaşımlarında, “—-” logosu, “—–”, “—–”, “—- ayrıcalığıyla izleyin, son model —– televizyonunuzu hediye edelim.” ibarelerinin bulunduğu görülmüştür.
Gerçekten de —-ibaresi, —– renk kombinasyonu ve — kimsenin tekelinde değildir. Ancak bu unsurların kullanıldığı kombinasyon, zamanlama, kullanım şekli ve pazarlama biçimi, herhangi bir şekilde bir başkasının haklarını ihlal etmemelidir. Ortalama tüketicinin varsayımsal algısına göre, eğer bu unsurların kullanım biçimi bir başkasının hak sahibi olduğu işaretleri çağrıştırıyor ise o durumda TTK m. 551/a-4 uyarınca haksız rekabetten söz edilebilecektir. Bilirkişi raporu doğrultusunda; davalının sosyal medyada paylaştığı görsel reklamcılık açısından irdelendiğinde paylaşımda yer alan —- logosu, kullanılan renkler, TV’de yer alan tribün görüntüsü ve —- paylaşım tarihi ve açıklama metinleri dikkate alındığında yayınlanan reklamın davalının —– sponsor olduğu algısının izleyicide oluşmasına neden olacağı,—–Şampiyonası zaman diliminde gerçekleştiğinden tuzak pazarlamayı destekler nitelikte bulunduğu, bu suretle davalının, —-sahip olduğu itibar ve ilgiden haksız olarak yaralanarak davacının sponsoru olmadan ve her hangi bir bedel ödemeden — sponsoruymuşçasına hareket etmesinin TTK’ nın 54 ve 55 maddeleri kapsamında aldatıcı reklam yayınlamak sureti ile 3. kişilere yanlış ve yanıltıcı bilgi verilmesi kavramı içinde haksız rekabet eylemi teşkil ettiği, tarafların durumu, davalının haksız rekabet nedeniyle elde ettiği kazanç, davacının sponsorluk ücretleri dikkate alındığında davacı tarafın haksız rekabet nedeniyle uğradığı maddi zararın tespiti yapılmış, hesaplanan 328.497,34 TL tazminata hak kazandığına kanaat edilmiş, davacının talep ettiği 10.000,00 TL manevi tazminat miktarının kadri maruf olduğu kanaatine ulaşılmış, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile,
1-328.497,34 TL tazminatın dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-10.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 23.122,75-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 6.010,85-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 17.111,90- TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 59,30-TL. başvurma harcı, 341,55-TL peşin harç ve 5.610,00-TL ıslah harcın toplamı olan 6.010,85-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 3.083,00-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalının üzerine bırakılması,
6- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
7-Manevi tazminat davasından; Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı taraf için takdir olunan 9.200,00- TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Maddi tazminat davasında; Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı taraf için takdir olunan 48.989,63- TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-6325 sayılı Kanun’un 18-A/13. bendi uyarınca Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk ücretinin davalıdan, alınarak hazineye gelir olarak kaydedilmesine, Dair; karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.