Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/648 E. 2021/1024 K. 23.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/648 Esas
KARAR NO : 2021/1024Karar

DAVA : Tespit (Acentelik sözleşmesinin feshinin geçersizliğinin tespiti)
DAVA TARİHİ : 21/09/2021
KARAR TARİHİ : 23/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının ilişkin verilen dilekçe ve ekleri incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili—- markaları — satıcılığı, satış sonrası — tarihinde imzalanan, — faaliyet gösterdiğini, bunun yanında müvekkilinin —- satışlarına ilişkin sözleşmesi ile de aynı zamanda —–, — — sadece—etme kararı almış olduğu, müvekkilinin — — numaralı —–uyarınca — aracılığı ile doğrudan—- kullanmaları ve ortalama aylık satış miktarının en az 1 aylık kısmını kapsayacak tutarda kredi limiti bulundurmaları gerekliliğini müvekkilinin karşılayamadığı ——- ilişkin sözleşmenin 16.3 maddesi gereği feshedildiği bildirildiği , ekli fesih ihtarnamesinde de görüleceği üzere davalı —– dayanarak, sözleşmeyi feshettiğini beyan ettiğini, ——– herhangi bir hükmünü ihlal etmesi durumunda izlenecek yol ve yapılması gereken işlemler — açıkça düzenlenmiş ve taraflarca imza altına alındığını, taraflar arasındaki süresiz olarak imzalanan —- bildirmeksizin — durumu düzeltici eylemlere girişmesi için bir süre tanımaksızın doğrudan fesih hakkı tanımamakta olduğunu, Sözleşmelerin fesih ihtarında sırasıyla belirtilen 18.3 ve 16.3 maddelerine göre feshedilebilmesi için,—– tanınması, eksikliğin giderilmemesi halinde ise 3 aylık bir feshi ihbar süresi tanıyarak ,sözleşmeleri feshetmesi gerektiğini, bu sebeplerle davalının sözleşme —- tarihli ihtarname ile bildirdiği fesih beyanının geçersiz ve hükümsüz olduğunun tespitine, sözleşme’nin —- tarihlerinde sona ermesine ilişkin eylemin işbu dava sonuna kadar ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına,— belirtilen — ve satış sonrası işlemlerin sona —- ilişkin işlemin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle, taraflar arasında imzalanan sözleşmelere ilişkin feshin haksız, geçersiz ve hükümsüz olduğunun tespitine ilişkindir.
Taraflar ——— akdedildiği, anılan sözleşmelerin —- olarak devam ettirildiği dosyaya sunulu bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki —- sözleşmesinin 6. maddesinde bayi —ilişkin şartlar belirlenmiştir. Anılan maddede — yükümlülükleri yerine getirmek için —- — kullanacağı belirtilmiştir.—– 18 maddede sözleşmenin feshi sebepleri belirlenmiştir. Sözleşmenin 18/1 maddesinde herhangi bir sebebe dayanılmaksızın sözleşmenin 2 yıl öncesinde feshedileceği düzenlenmiş aynı maddelerin 3.fıkra maddesi —- sözleşmenin önemli bir hükmünü ihlal etmesi halinde bayiye– verilen sürede —–feshedileceği düzenlenmiştir. Sözleşmenin 18/6 maddesinde Ek-5/A ‘da belirtilen anılan yükümlülükleri ihlali halinde usulüne uygun biçimde bildirimde bulunulacağı, 3 aylık makul bir süre tanınacağı verilen sürede düzeltici işlemlerde bulunulmaması halinde sözleşmenin derhal feshedileceği düzenlenmiştir. Sözleşmenin Ek -5/A maddeleri temel yükümlülükleri Ek-5/C maddeleri ise fesih halinde uyulacak yükümlülükler belirlenmiştir.
Davalı tarafça ihtar edilen— arasındaki bayilik sözleşmesinin 18/3 maddesi ve servis sözleşmesinin 16/3 maddesi —- göre haklı —–haklarının bulunduğu belirtilerek taraflar arasında —- tanınmak suretiyle feshedildiği bildirilmiştir.
Buna karşılık davacı tarafça çekilen ———-taraflarınca kabul edilmediği, ihtarnamede fesih sebebi olarak belirtilen —–haklı fesih sebebi olmadığı bildirilmiştir.
Davacı taraf dava dilekçesi ile; sözleşmenin feshi beyanının geçersiz ve hükümsüzlüğüne sözleşmenin —-tarihinde sona ermesi ilişkin eylemin dava sonuna kadar ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmesini karar verilmesini talep etmiştir.
Yasalarda —bazı koşullara bağlı tutulduğu—- —- eden şirketle yapılan sözleşmenin feshedilemeyeceği gibi) sözleşmeden — mahkeme kararına gerek olmaksızın ileri sürülebilen, karşı tarafın kabulüne bağlı olmayan, karşı tarafa ulaşmakla sonuç doğuran, karşı tarafa ulaştıktan sonra tek taraflı geri alınması mümkün bulunmayan bozucu yenilik doğuran tek taraflı irade beyanıdır. Dava konusu —- yasaklayan/sınırlayan herhangi bir kanun hükmü bulunmamaktadır.
Tüm dosya kapsamı, davacı tarafından sunulan belge ve ekleri incelendiğinde; Tarafların ortak iradeleriyle kurulan sözleşmenin Mahkemenin eliyle yürütülmesi, Mahkemenin taraflardan birinin yerine geçerek sözleşmenin devamı yönünde karar oluşturması mümkün değildir. Bu halde sözleşmenin taraflardan biri tarafından feshi halinde feshin haklı ya da haksız olması durumuna göre kusursuz tarafın olumlu/olumsuz zararlarının tazminini istemek gibi kanuni hakları söz konusu olabilecektir. Bu itibarla, eda davası açılmasının mümkün olduğu hallerde ayrıca tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. —
Belirtilen sebeplerle, eda davası açılabilecek iken karşı tarafı sözleşmede kalmaya—- tespit davası açılamayacağından eldeki davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığı değerlendirerek HMK 114/1-h115/2 madde hükümleri uyarınca hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar vermek gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK.nun 114/1-h,115/2 maddesi uyarınca REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yapılan giderlerin davacı tarafın üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansının talep halinde yatırana iadesine,
Dair, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile karar verildi.