Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/682 Esas
KARAR NO: 2022/93
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 11/12/2020
KARAR TARİHİ: 08/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkili şirketin TTK gereğince sorumlu olduğu ticari defterlerini elektronik ortamda düzenlediğini ve sakladığını, yasal tüm yükümlülüklerini tescil tarihinden itibaren yirmi yıla yaklaşık süredir eksiksiz bir şekilde yerine getirdiğini,—- görüleceği üzere önce unvan değişikliği ile —- olarak tescil edildiğini, sonrasında —- görüleceği üzere ——edilerek müvekkili —- devrolduğunu, dava tarihi itibariyle davacı müvekkili şirketin unvanı altında tüzel kişiliğini sürdürmesi nedeniyle —– ilişkin berat kayıtlarını içeren —- zayii talebinin de işbu dava kapsamında sunulduğunu, —— itibariyle müvekkil şirketin defter ve kayıtları üzerinde gerçekleştirilen denetim faaliyetleri sırasında, yasal defterlerin ve berat kayıtlarının yasal süresi içerisinde — sunulduğu, ancak —- bulunmadığının —- tarihinde tespit edildiğini, her türlü çabaya rağmen müvekkili şirket —–kayıtlarının saklı tutulduğu —- işlenmesine konu destek alınan —- kayıtlarında anılan dosyalara ulaşılamadığını,—- yılı itibariyle mükelleflerce gerçekleştirilen bildirim ve anılan bildirimleri içeren dosyaların —- yılına ilişkin zayii —- ulaşılamadığını, çünkü o dönemde —- sisteminde belirtildiği şekilde kayıt tutulmadığını ve saklanmadığını, bu nokta da benzer kayıpların önüne geçilmesi için mevzuat değişikliği ile —nezdinde —-itibariyle kayıtların tutulmaya başlandığını, müvekkili şirket ve birleşen—- kuruluş tarihinden itibaren mevzuattan kaynaklanan tüm yükümlülüklerini eksiksiz bir şekilde yerine getirdiğini, —- ayına ilişkin olarak da yasal süreler içerisinde bildirim gerçekleştirilmesine rağmen anılan eksikliğin —- tarihinde müvekkili şirket —- gerçekleştirilen—– ya da ilgili kayıtların saklandığı , ——– gerçekleştirilmesinden kaynaklandığı kanaatinde olunduğunun müvekkili şirket—–yetkilileri tarafından paylaşıldığını, bulaşan ——konu olmak üzere müvekkili şirketin——– ———– tarihinde müvekkili şirketin ——– gerçekleştirilen —— saldırı gereğince anılan tarihte söz konusu kayıtların tespit edilemediğini, ancak müfettiş incelemesinde fark edildiğini, anılan tarih itibariyle son yedeklemelere ulaşan —– gereğince müvekkili şirkete ait tüm sunuculardaki dosyaların —— tarafından şifrelendiğini ve yetkililer tarafından anılan dosyalara ulaşılamadığını, bu süreçte zayii talebine konu dosyaların kaybolmuş olma ihtimalinin yüksek olduğunu, teknik olarak bilgi vermek gerektiği takdirde,—— anda bütün verileri güçlü bir —— bir —–olduğunu, bu işlemin —– tarafından server kullanıcıları fark ettirmeden gerçekleştirildiğini ve veri şifreleme işlemleri sona erdikten sonra kullanıcısının karşısına yeni bir pencere açarak belirti verdiğini, bu pencerede kullanıcıdan şifreyi paylaşmak ve verileri kurtarmak üzere bedel ödenmesi istendiğini, eğer belirtilen bedel ödenmezse, —— verilerin —– açılmaz ve kurtarma işlemi yapılamaz hale getirdiğini, müvekkili şirket tarafından, — kayıtlı verilerin kaybolması riski göze alınamayarak—–tarafından talep edilen—— karşılığı ödendiğini ve şifrelerin geri alınarak tüm sunucuların yeniden kurulduğunu, işbu davanın ikamesine ve zayiiye konu—— ayına ilişkin berat kayıtlarının müvekkili şirket nezdinde mevcut olmasına rağmen—- sonucu silinmiş olduğunun yüksek ihtimal dahilinde olduğunu, müvekkili şirket —– ayına ilişkin alındı suretine havi berat kayıtları mevcut olmakla birlikte sadece anılan aya ilişkin —- silindiğini, verilere ulaşılamadığını belirtmiş olup, müvekkili şirket kayıtlarının saklı tutulduğu server nezdinde mevcut —–gereğince silindiği anlaşılan ve ulaşılamayan,———— ayına ilişkin berat kayıtlarına konu —— zayii ile ziyaa uğrayan kayıtların tespiti ve zayi belgesinin düzenlenmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; hukuki niteliği itibariyle, davacı şirket ile birleşen ——- zayi olduğu iddiasıyla açılan zayi belgesi verilmesi davasıdır.
6102 Sayılı TTK. m. 82/7’de; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.”şeklinde düzenlenen hükme göre, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerin zayi olması halinde tacir, —— içinde mahkemeye başvurarak zayi belgesi verilmesini talep edebilmektedir.
Mahkememizce davanın süresinde açılıp açılmadığı, evrakların zayi olup olmadığına ilişkin gerekli araştırmalar yapılmış, —müzekkere yazılarak zayi nedeniyle başvuru olup olmadığı sorulmuş, gelen yazı cevabında —tarihinde müfettiş tarafından davacı şirkete defter belge isteme yazısı gönderildiği, davacının belgeleri gönderdiği,—–dönemi defterlerini sunmadığı, mükellefin de bu durumdan inceleme esnasında haberdar olduğu belirtilmiştir. Yine—– hizmeti gerçekleştiren —- müzekkere cevabında ise —— tarihinde taraflarına davacı tarafından sözlü olarak başvurulduğu, talep edilen verilerin kurtarılamadığı belirtilmiştir. Her ne kadar ——– tarihinde yapılmışsa da; davacının defterlerinin bu tarihte zayi olduğunu bildiği yönünde kabul gerektirecek bir delil yoktur. —- itibaren —-günlük hak düşürücü süre getirmiştir.—- gelen yazı cevabında inceleme sırasında davacının haberdar olduğu belirtilmiştir. Yine —–yapan firma yazı cevabı da gözetildiğinde davanın hak düşürücü süre içerisinde açıldığı, bilgisayarlara—-yılında —– evrakların tamamının silinmediği, davacının zayiyi vergi incelemesine kadar fark edemediği kanaatine varılmıştır.
Şüphesiz ki; zayi kararı, basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü gözetilerek yangın, su baskını, deprem gibi sınırlı sayıda olmayan fakat benzeri bir takım sebeplerle zayi olan ticari belgeler hakkında verilebilir. Davacı zayi sebebinin —— olduğunu belirtmiş olup, dayanılan sebebin zayi kararı verilebilecek durumlardan olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı tarafça dosyaya sunulan mail yazışmalarında davacı şirket çalışanından ——–talep edildiği anlaşılmıştır.
Toplanan delillerle birlikte inceleme yapılarak rapor tanzim edilmesi için dosya —– bilirkişiye tevdi edilmiştir. Bilirkişiler tarafından tanzim edilen —– tarihli raporda özetle: ” TTK m.82/7. maddesi uyarınca; —— su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziya uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren —-içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.—hükmü gereği, takdiri — ait olmak üzere, davacı şirketin dava konusu —- zayi olduğunun — denetimi ile öğrendiğinin kabul edilmesi halinde, davacının davayı TTK 82/7 maddesinde öngörülen —günlük hak düşürücü süre geçmeden —- tarihinde açtığı, yanı sıra davacının —–saldırı neticesinde silinen e-defterler ve buna ait beratların yeniden oluşturulması için talep ettiği zayi belgesi talebinin —- uygun olduğu, b- Teknik heyet üyesi tarafından, detayı raporumuzun —-tarihinde dava dilekçesinde bahsi —- tarafından İzinsiz olarak erişim sağlandığı ve hacklenmek süretiyle—-kayıtlarının/dosyalarının özel tekniklerle şifrelendiği, —kayıtlara ulaşmanın normal yollarla mümkün olmadığı,—- zayii olduğunun tespit edildiği, netice itibariyle, raporun —- açıklandığı üzere,—— yönünde görüş bildirmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya ve denetime elverişli bulunmuş, davacı ——–girdiği, dava konusu ticari belgelerin zayi olduğu anlaşılmıştır. Bilindiği gibi —— elektronik ortamda tutulan defterlerin, vergi güvenliğini sağlamak ve ————- diğer——-tedbir almak amacıyla ikincil kopyalarının gizliliği ve güvenliği sağlanmış şekilde —— —izin alabilen güvenli saklamacı kuruluşlar bünyesinde de saklanması zorunluluğu getirilmiştir. Dava konusu zayi talep edilen ticari defterler —- ait olup, yine ——-saldırı da —–ayında gerçekleştiğinden henüz mükelleflerin kopyalarını saklama yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu anlamda da davacının ikincil kopyalarını tutmadığından basiretsiz davrandığı sonucuna da varılamamaktadır. Hal böyle olunca tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, —- zayi olduğu anlaşılmış ve davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. ——
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı ———-zayi olduğunun tespiti ile zayi olduğuna dair ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
2-Alınması gerekli 80,70-TL harçtan peşin alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılmış olan gider avansının artan bakiyesinin, karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 08/02/2022