Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/678 E. 2021/1324 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/678 Esas
KARAR NO: 2021/1324Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 10/12/2020
KARAR TARİHİ: 07/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile davacı arasında oluşan ticari ilişki sonucunda davalı tarafın cari hesap dökümüne göre —-borçlu bulunduğunu, müvekkili şirketin cari hesap dökümünde ise —— alacaklarının bulunduğunun anlaşıldığını, iki cari hesabın karşılaştırılmasında, davalının cari hesabındaki iade edilen hizmet faturaları düşüldüğünde davalı kayıtlarına göre — alacaklarının bulunduğunu, davalı kayıtları ile müvekkili kayıtları arasında mevcut —– sırasındaki maddi hatadan kaynaklandığın, davanın uzamaması bakımından davalıdaki devir bedelinin esas alındığını, bir kısım faturaların kabul edilmeyerek davalıya iade edildiğini, davalının bunun üzerine —– yevmiyeli İhtarnamesi ile, faturaların iadesinin kabul edilmediğinin ve fatura bedellerinin ödenmesinin istendiği, bunun üzerine davalıya —- Noterliğinden ihtarname keşide edilerek ödemenin yapılmasının istendiğini, ödemenin yapılmaması nedeniyle——- sayılı takip dosyası ile alacağın tahsili yönünden takibe başlandığını, davalı tarafından bu takibe borcu olmadığı gerekçesi ile itiraz edildiğini, bunun üzerine arabulucu başvurusu yapıldığını, ancak sonuç alınamadığını, davalının borcu olduğunu bildiği halde itiraz ettiğini, bu itirazında yaşanan ekonomik sorunlar ve bu şekilde haksız menfaat temin etmek amacı ile hareket ettiğini, belirtilen sebeplerle davanın kabulü ile itirazın iptaline, takibin devamına, %20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile —– sonlarına kadar sürdüğünü, söz konusu bayilik ilişkisi olağan şekilde sürerken, —- ayında, bayilik sözleşmesinin —-maddesinde düzenlenmiş olan iade hakkına dayanılarak bir takım malların iade edilmek istendiğini, sözleşmenin ilgili maddesinde iade hakkının yılda bir kez kullanılacağının belirlendiğini, müvekkili tarafından yapılan inceleme sonucunda iade edilmek istenen malların bayinin —– yılında alıp satamadığı ve sözleşmesel süre içinde iade hakkı kullanılarak iade edilmemiş mallar olduğunun tespit edildiğini, bunun üzerine müvekkilinin iadesini kabul edemeyeceği mallarla ilgili olarak davacıya faturalar düzenleyerek tebliğ ettiğini, davacının ise bu faturaları ——–İhtarnamesi ile müvekkiline iade ettiğini, faturaların müvekkiline tebliğinden sonra hem bir önceki yıla ait malların iadesinin kabul edilemeyeceğinden hem de iade edilmek istenen malların taraflar arasında belirlenen iade kotasını aşan miktarda olması nedeniyle kabul edilmediğini ve kendilerine tebliğ edilen faturaların ödenmesi gerektiğine ilişkin olarak ——— yevmiye numaralı İhtarnamesinin davacıya iletildiğini, bunun üzerine davacının söz konusu borcunu ödemediğini, aksine davalı aleyhine davaya konu edilmiş olan icra takibini başlattığını, bu icra takibinin gerçeğe aykırı ve kötü niyetli olduğunu, ödeme emrinin müvekkiline tebliği sonrasında tamamen haksız ve dayanaksız olan bu icra takibinin haklı ve hukuka uygun itirazları ile durduğunu, bayilik ilişkisinin tabiatı gereği bir bayinin mal aldığı üreticiden alacaklı olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davaya konu olayda davacının —yılında toptan aldığı malları —-ayında iade etmek istemesiyle ortaya çıkan bir durum olduğunu, davacının satışını üstlendiği malları satmaya gayret etmediği gibi —– yılından beri satışı için hiçbir çaba gösterilmeden depoda bekletilen mallardan — yılının —- ayında haberdar olduğunu, davacının —– kaynaklanan sürüm artırma, dürüstlük ve sadakat borçlarına aykırı hareketinin müvekkilini ciddi zarara uğratmasından kaynaklanan tüm hakların saklı olduğunu belirterek davanın reddine, davacının —az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle, icra takibine davalının yapmış olduğu itirazın İİK 67 maddesi gereğince iptali ile icra inkar tazminatı isteminden ibarettir.
İcra dosyası incelemesi: Davacı tarafça — tarihinde davalı aleyhine, cari hesap alacağı açıklaması ile —— oranında işleyecek faiziyle tahsili talebi ile genel haiz yoluyla takip başlattığı, ödeme emrinin davalı takip borçlusuna ——- tarihinde tebliğ edildiği, davalı/takip borçlusunun vekili aracılığı ile verilen Dilekçe ile; “alacaklı şirkete bir borcunun olmadığı, takipteki borca, tüm ferilerine, faize ve faiz oranına itiraz edildiğinin belirtilmesi üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Tarafların her ikisinin de tacir olması ve TTK.nun 64 vd maddeleri kapsamında defter tutma yükümlülüklerinin bulunması karşısında tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, tarafların şirket merkezlerinin farklı yerlerde olması sebebiyle öncelikle davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesi için — yazılmasına karar verilmiştir. Talimat yoluyla alınan — tarihli Bilirkişi Raporunda özetle; Davacı tarafın ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacının — olduğu, —- iade faturasının, davalı adına düzenlenerek davacı ticari defterlerine kayıt edildiği, ilgili cari hesap ekstresinin — tarihli son yevmiye kaydındaki hesap bakiyesinin —olduğu, davacı talebi ile — fark bulunduğu, farkın kaynağının —açıklamalı — miktarlı faturanın davacı kayıtlarında olmaması ve yine davalı açılış fişi bakiyesindeki —- fark toplamından kaynaklandığı şeklinde görüş bildirilmiştir.
Mahkemece davalı tarafın ticari defterleri üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla inceleme yapılması yönünde ara karar oluşturulmuş, dosya bilirkişiye verilerek —- tarihli Bilirkişi Raporu alınmıştır. Bilirkişi raporunda özetle; Davalı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacı defterlerinde — takip tarihi itibariyle —alacaklı gözükse de dava dilekçesinde taraf defter kayıtlarındaki uyuşmazlık tutarlarının — kısmına ilişkin talebinin bulunmadığı, —- hesap alacağının talep edildiği, işbu husus dikkate alındığında davacı ile davalı defterleri —– itibariyle mutabık olduğu, davacı ile davalı defterlerinde; dava konusu icra takip dayanağı açık hesap alacağını oluşturan davacı iade faturalarına karşılık, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında — iade hakkından fazla olan mallar için davalının tanzim etmiş olduğu —açıklamalı toplamı —- adet faturanın ihtilaflı olduğu, faturaların davacı tarafından ——- yevmiye no.lu ihtarnamesi ile davalıya iade edildiği ve defterlerinde kayıtlı olmadığı, işbu faturaların taraflar arasındaki sözleşme kapsamında düzenlenip düzenlemediği hukuki takdiri mahkemeye ait olmakla; davalı fiyat farkı faturalarının sözleşme kapsamında düzenlendiğinin kabulü halinde davacının — takip tarihi itibariyle — alacağının bulunduğu, kabul edilmemesi halinde ise —- alacağının bulunduğu, avans faiz talebinin yerinde olduğu, şeklinde mütalaada bulunulmuştur.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının davalıdan faturalardan kaynaklı takibe konu tutar kadar alacağının bulunup bulunmadığı, davacının davalıdan aldığı malları bayilik sözleşmesi kapsamında iade hakkının bulunup bulunmadığı, davalının , davacı tarafça düzenlenen faturaları iade etmesinin yerinde olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davalı vekilince bir örneği sunulan —— Yayınlarının hiçbir gerekçe sunmaksızın tek taraflı kabulüne bağlı olup, —– da kabulü ile ürün iadesi yapabilecektir. a) İade oranı toplam ciro üzerinden — b) Bayi yılda —– defa ürün iadesi yapabilir. İade dönemi ilgili yılın—-tarihleri arasıdır. Bu tarih aralığı dışında——ürün iadesi almaz. Ürün iadeleri o yıl içerisinde alınan ürünleri kapsar. Bayi kullanılmış, örnektir ibareli, yıpranmış, zarar görmüş, fiyat etiketli, firma kaşeli ürünlerin —–yapamaz. c) Süreli denemeler ile iade alınmayacağı satış öncesi bildirilmiş ürünler iade kapsamında değildir. d) Müfredat değişildiği nedeniyle değişecek ürünler takas kapsamında değerlendirilecektir. e) —– tarafından gönderilen ürünler içerisinden hatalı çıkan ürün olur ise, hatalı çıkan ürünler yenisi ile değiştirilir; yalnız bunun için Bayinin, söz konusu hatayı ürünün kendisine tesliminden itibaren en geç 3 gün içerisinde ——–yazılı olarak bildirmesi zorunludur. f) Karşılıksız evrak çıkması, evrakların avukata intikali, açık hesabın vadelerine uygun olarak kapatılmaması, bölge ihlali tespit edildiği durumlarda Bayi iade ve takas haklarından yararlanamaz.”şeklindedir.
Davacı——- faturalar ile fiyat farkı talep edildiği, herhangi bir fiyat farkı borcu olmadığı gibi, cari hesap alacaklarının söz konusu olduğu, cari hesap borcunun—- günü içinde ödenmediği takdirde yasal işlemlere başlanacağı belirtilmiştir.
Davalı—- numaralı ihtarnamesi ile iade edilen faturalardan davacı şirketin sorumlu olduğu, söz konusu faturalara konu olan alacağın — iade hakkından fazla olan — kaynaklı olduğu söz konusu kitapların satış imkanı bulunmadığından—- imha edildiği bildirmiştir.
Davacı—— ihtarına karşı cevaben, beyan edilen iddiaların kabul edilmesinin mümkün olmadığı, borcun —gün içinde ödenmediği takdirde iflas yolu ile yasal süreç başlatılacağının ihtar edildiği görülmüştür.
—– yevmiye no.lu İhtarnamesi ekinde davalıya iade edilen faturaların, davalı şirket tarafından davacı şirkete fiyat farkı açıklamalı olarak tanzim edildiği, faturaların —- fatura olduğu, faturalar toplam tutarının —- olduğu görülmektedir.
TTK 21.maddesine göre, bir faturayı alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmaz ise bu içeriği kabul etmiş sayılır.
Az yukarıda içeriği belirtilen —-maddesinde ürün iadesinin ne şekilde yapılacağı belirtilmiştir. Anılan sözleşme hükmü uyarınca ürün iadesinin belli şartlar dairesinde mümkün olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte davalı taraf davacı tarafça düzenlenen faturaları alarak ticari defterlerine işlemekle ürün iadesine rıza göstermiş durumdadır. Davalı tarafından bu iade edilen ürünlerden bir kısmını kabul etmediği ve buna ilişkin fiyat farkı açıklaması ile ——— fatura düzenlendiği, bu faturaların davacı tarafça kabul edilmediğinin noter ihtarı ile davalı tarafa bildirildiği anlaşılmaktadır. Ancak bu şekilde fatura düzenlemesinin bir dayanağı olmadığı gibi karşı tarafça düzenlenen ve ticari defterlere işlenen faturalara bu şekilde itiraz edildiği değerlendirmek mümkün bulunmamaktadır.
Belirtilen sebeplerle alınan bilirkişi raporlarındaki tespitler yerinde bulunmakla davacının takip tarihi itibariyle davalıdan —— alacağının bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Tarafların tacir olması ve aradaki ilişkinin ticari nitelikte bulunması sebebiyle davacı alacağına takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi gerekmekte olup takip talebinde de bu oranda faiz talep edildiği görülmüştür.
Bununla birlikte takip konusu alacak takip öncesi itibariyle belirli(likit) olduğundan davalı aleyhine %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabul, kısmen reddine, davalının —- dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin —- asıl alacak ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davanın kabul edilen tutarın %20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davanın reddedilen kısmı yönünden davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
4- Alınması gerekli 2.985,31- TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 746,33- TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.238,98-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 54,40- TL. başvurma harcı, 746,33-TL peşin harcın toplamı olan 800,73- TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 2.328,50-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalının üzerine bırakılması,
7- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
8- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 6.481,31-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-6325 sayılı Kanun’un 18-A/13. bendi uyarınca ——tarafından karşılanan 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir olarak kaydedilmesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/12/2021