Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/286 Esas
KARAR NO : 2022/310
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/07/2020
KARAR TARİHİ : 30/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA, SAVUNMA ve DOSYA KAPSAMI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ..—-müvekkili ile aynı mahallede büyüdüğü çocukluk arkadaşı olduğu, davalının— projeye başlandığını, söz konusu taşınmaz alarak yatırım yapmak istediğini ve kendisine ortak olduğu takdirde kazançlı çıkacağını belirterek, müvekkilinin inşaat alanına götürdüğü, müvekkilinin daha önce davalı ….— satın aldığı dükkana ortak olduğunu, ve bu meyanda kendisine—- satması için vekaletname verdiğini, bu işlem nedeniyle mühendislik müdürü olan —- tanıma fırsatı olduğu, bilahare müvekkiline güvenerek inanarak projeye ortak olduğunu söz konusu tarihten itibaren davalı ..—- ilgili proje için— yapıldığını, ancak taşınmazın yüksek maliyetine bir başka ortak almadan karşılayamayacağını gerekçeli ile — müvekkili tanıştırıldığı bilahare davalı ….— müvekkilinin gıyabında dava dışı —- tarihinde alım satım ile ilgili gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine akdettiğini, söz konusu sözleşme fotokopisinin incelendiğinde davalı—- bağımsız bölüm ve zemin katta bulunan 2 adet işyerinin —- bedelle davalı … ve —-satmayı vaad ettiğini, satış bedeli olan ——— davalı —– ödeme yapması koşulu ile … tarafından ——- ödemesini kararlaştırıldığını, bunun üzerine müvekkilinin davalı .— sözleşmede neden taraf olarak imzasının bulunmadığını ve diğer—- satın alınacak taşınmaza 1/2 oranında ortak olduğu halde 1.000.000,00TL eksik ödendiğini sorduğunu, bunun üzerine davalı ….—– müvekkiline aramızda güven sorunu mu var istediğin zaman —– olduğumuza dair yazılı belge verebilirim, diğer taraftan —- borcum olduğu için onu ben üstleniyorum seninle daha sonra hesaplaşırız şeklinde açıklama getirdiğini, müvekkilinin çocukluk arkadaşı …—– aşırı güven duymasından dolayı herhangi bir girişimde bulunmadığını ve —- yapmaya devam ettiğini, bilahare davalı ..— müvekkilinden — boş çek yaprağı istediğini, müvekkilinin de davalı ..—- duyduğu güven nedeniyle—– hesaba ait 5 adet çek yaprağı imzalayarak ..—–verdiğini, birkaç gün sonra davalı yanın aldığı çeklere doldurulduğunu ve fotokopisini müvekkiline verdiğinde çeklerinin lehtarının——- düzenlendiğini görünce şaşkınlık geçirdiğini gerek davalı ..—- gerekse şirket müdürü —— görüşmesi yaparak, çeklerin bedellerinin ödenmesinin mümkün olmadığını belirterek çeklerin iadesinin talep ettiğini, bunun üzerine davalı …– müvekkiline —— keşide tarihinden önce— ikamet eden diğer—— ve sözleşme gereği bana —-.—– ödeme yapacak, yapılan ödeme ile çek bedellerini ben öderim senin açından bir sıkıntı olmayacak” şeklinde kendisine garanti sözü verdiğini, dava konusu çekler de sadece imza müvekkiline ait olup çek üzerindeki—- müvekkiline ait olmadığını,—- davalı …—— müvekkilinden—– talep ettiğini, müvekkilinin o zamana dek bu ortaklıkla ilgili ödemeler konusunda elinde yazılı bir belge olmadığını söyleyerek hesap gördüğünü ve “—- —- altında davalı …—– kadar müvekkilinden —– verilmek —- imzası ile kabul ettiğini, ancak davalı …—— nedeniyle —- geldiği halde bir ödeme yapmadığını, bunun üzerine müvekkilinin çeklerini iadesini talep ettiğini, davalı ….——– ise çeklerin eski mühendislikte olduğunu beyan ettiğini, dava konusu çeklerin kendisine iade edilmesini beklerken dava konusu çeklerden– keşide tarihli çekin —– sayılı takip dosyası üzerinden ————- takip konusu yapıldığını ve müvekkiline ödeme emri gönderildiğini, müvekkilinin neye uğradığını şaşırdığını, davalı … ———aradığında her ikisinin de “———–olayı bildiğini—– olduğunu ve düzelteceklerini”———- çekin süresinde —- edilmemesi nedeniyle müvekkilinin davalılara inanmaya devam ettliğini——- çekin de takip konusu yapılmadığını, ——–… tarafından ——— üzerinden icra takibine geçildiğini ve söz konusu takip dosyaları üzerinden müvekkilinin adına kayıtlı tüm araçlar üzerine —- çıkartıldığını ve muhafaza altına alındığını, keza adına kayıtlı tüm taşınmazları ait tapu kayıtlarına da haciz uygulandığını, ayrıca müvekkilinin hakkında —- sayılı dosyası üzerinden, ————üzerinden ve … tarafından ise——-ilişkin olarak —— esas ————–karşılıksız çek keşide edilmesinden dolayı ceza davaları ikame edildiğini ve müvekkili aleyhine bu dosyalar üzerinden mahkumiyet kararı verildiğini, müvekkiline yapılan – tebligatların birçoğunun adreste bulunmadığından———- bunlardan bir kısmına da hiç—– olmadığını, bir kısmını ise süresi geçtikten sonra öğrendiğini ve tüm yasal süreleri kaçırdığını,söz konusu süreçte —- ve davalı …—— müvekkiline çek bedellerinin ödeneceğini beyan ettiğini, bu meyanda davalı — dosyasına ödediğini, ancak tüm taleplere rağmen çeki Müvekkiline teslim etmediğini, müvekkilinin davalılara ulaşamaması üzerine — olmadığını dolandırıldığını anlayan müvekkilinin dükkan tapusunu incelettiğinde. taşınmazın satış vaadinin imzalandığı tarihte davalı … tarafından satış ——– devredildiğini gördüğünü, dava konusu çeklerin müvekkili tarafından davalıya ne şekilde verildiğinin izah edildiğini, öncelikle dava konusu çeklerdeki ——- lehdarı——– ederek —- davalı ..—– devretmesinin tüm davalıların ortaklaşa hareket müvekkilini dolandırdığını gösterdiğini, icra takip dosyaları incelendiğinde, takip alacaklısının çek lehdarı şirket ve davalı ….— taşınmazlarına haciz koydurduğu halde, davalı .—- talep dilekçesi ile sadece müvekkiline ait ——taşınmazın satışını talep ettiğini görüleceğini, bu durumun ortaklaşa hareket ettiklerinin göstergesi olduğunu beyan, davanın kabulüne, müvekkilinin davalılara borcunun bulunmadığın tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili —özetle;
Müvekkilinin—- bedelli çeklerle ilgisinin bulunmadığını, işbu çeklerin ayrı dava konusu edilmesi gerektiğini, davacının dava konusu çeklere ilişkin imza itirazının olmadığı göz önüne alındığında, keşideci ile lehtar arasında olan kişisel def’ilerin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, bununla beraber davacının iddialarının hiçbir somut delile dayanmadığını, davacının bedelsizlik iddiası çeke karşı olduğundan, kural olarak ancak bir kesin delille ispat
edebileceğini. huzurdaki olayda senede karşı senetle ispat zorunluluğunun istisnasını
oluşturan haller bulunmadığını, tanık deliline ve diğer takdiri delillere dayanılabilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın imza itirazında bulunmadığı bir kambiyo ilişkisinin
varlığının esasen davacı tarafından kabul edildiğini, dolayısıyla bedelsizlik ispat yükünün davacı tarafta olduğunu, davacı yanın basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gerektiğini, müvekkilinin somut olayda iyi niyetli 3. Kişi olduğunu, çeklerin hukuki vasıflarında eksik bulunan çekler olduğu, dava dilekçesinde bahsi geçen tüm icra dosyasında davalı ——- borçlu olduğu ve şirketin aleyhinde de icra takibi yapıldığı, çek suretleri incelendiğinde görüleceği üzere çeklerin hukuki vasıflara haiz olduğunun anlaşılacağını, müvekkilinin çeklerin bedelsiz olduğunun bilme durumunun olmadığını belirterek davanın reddini yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini savunmuştur.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin—– işlem yaptığını ve icra dosyasının başka olduğunu, ancak davanın iki çek için açıldığını ve diğer çek ile ilgili müvekkilinin bir ilgisinin bulunmadığını, bu nedenle müvekkilinin takibe konu ettiği çek ile ilgili davanın ayrılması gerekiğin, esasa ilişkin olarak davacının dava dilekçesinde belirttiği tüm hususlara itiraz ettiklerini, davacının diğer davalılarla ilişkisini, ne alıp ne verdiğini. çekleri imzalayıp imzalamadığını bilebilecek durumda olmadıklarını, çek bedelinin ödenmeyip karşılıksız olduğu bankaca şerh edildikten sonra yasal hakların kullanılması üzere takibe geçildiğini ve diğer ciranta ve keşideciler hakkında işlem yapıldığını, çek keşidecisi—–dosyasında çek davası açıldığını ve davacı hakkında
ceza kararı çıktığını, davacının çekleri imza edip vermesi ile alakalı hikayesinin hiçbir yerinde müvekkilinin adının geçmediğini, müvekkilinin — olup —- iştigal ettiğini, davalı …
——- müvekkiline verdiği dava konusu çek ile borcunu ödeyeceğini beyan ettiğini, ancak gerek haciz gerekse de çek şikayetine rağmen alacağını alamadığını belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini savunmuştur.
—- beyan dilekçesinde özetle, bahsedilen çeklerin bedelinden daha fazlasının … ——– ortaklık için tanıştırıldıklarını, o dönemde proje ortaklarının ortaklıktan çıkmak istemesi üzerine bu kişilere ortaklık teklif edildiğini, ortakların taahhüt ettikleri edimlerini yerine getirmediğini, gelinen noktada müvekkilinin maddi olarak sıkıntılar yaşamaya başladığını, hem de diğer davalıların alacak talepleriyle başbaşa kaldığını, bu süreçte davalı ..——— müvekkiline sonradan karşılıksız olduğunu öğrendiği çekler getirdiğini, son olarak ise davalı ——– müvekkiline ——— temin edeceğini, ancak paranın gelmesi için bir—-göstermelik olarak bu kişiye geçmesi gerektiğini, bu süreçte işlerin sürüncemede kalmaması için müvekkilinin bu teklifi kabul ettiğini, ancak beklenen gibi olmayıp müvekkilinin parayı alamadığını, müvekkilinin aleyhine başlatılan icra takiplerinden dolayı müvekkilinin —- bu bedelin yanı sıra müvekkillerinin taşınmazlarını bedelsiz olarak devrettiğini belirterek, davanın reddini yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava, keşideci tarafından lehtar, ciranta ve hamillere karşı açılmış menfi tespit davasıdır.
Davacının 5 adet çeki boş olarak imzalayıp ..— verdiği, bu çeklerin üzerilerinin doldurularak —– çekten dördünü …———–ciroladığı sabittir.
—bedelli çekin hamili —- sayılı dosyasında takibe konmuştur. Takibin borçluları davacı …, lehtar — sonra takip tutarını masraflarıyla birlikte icra dairesine ödeyerek takibi kapatmış, çeki almıştır.
— bedelli çek de hamil … tarafından,— sayılı dosyasında takibe konmuştur. Takibin borçluları davacı …, lehtar —- sonra borcu haricen ödemiş, takip haricen ödeme bildirimi ile kapatılmıştır.
—bedelli çekin süresi içinde bankaya ibraz edilmediği, hali hazırda kimde olduğunun bilinmediği anlaşılmaktadır.
— bedelli çek de hamil … tarafından,—- dosyasında takibe konmuştur. Takibin borçluları davacı …,——– anlaşılmaktadır.
— bedelli çekin hamili ise … olup, hamil ..—- takibe konmuştur. Takibin borçluları davacı …, lehtar —- derdest olduğu anlaşılmaktadır.
Dava dilekçesindeki talep, icra takibine edilen — nedeniyle borçlu olmadığının tespiti, ibraz edilmeyen bir çekin de iadesi, bir diğer ifadeyle bu çek nedeniyle de borçlu olmadığının tespitidir.
Davacının imzalarını inkar etmediği çekleri boş olarak …’a verdiği iddiası ve kabulü, davalı ..—beyanıyla) doğrulanmıştır.
Davacının iddiası—— vermiştir. (Davacı —bölüme ortak için de——– verdiğini ancak bu çeklerin bu dükkana ortak olmak ile ilgisinin olmadığını belirtmiştir.) Ortaklık koşullarının ne olduğu, ne bedelle hangi tutarda hisseli ortak olacağı hususları belli değildir.
Dosya içinde —- keşide tarihi , miktarı ile ayrıntılı olarak belirtilmiş; bu —- cirolanarak önceki —— ödemeleri ile ortaklığın resmi hale getirileceği yazılıdır. Bu protokolde — mevcuttur. Davacının imzası da mevcut değildir.
Boş çek vermek mevzuatımıza göre mümkün olup, anlaşmanın aksine doldurularak tedavüle sokulduğunu ileri süren keşidecinin bunu yazılı delillerle ispatlaması gerekir.(— Davacının, davalı .—- anlaşmaya aykırı şekilde çekleri doldurduğunu ispatlar mahiyette yazılı bir delili yoktur. Yine keşidecinin bu davaya konu ettiği hususlar esasen temel ilişkinin tarafı olan kişiye ileri sürülür ki çeklerin lehtarı—— doldurulduğunu bildiği ve çekleri kötüniyetle iktisap ettiği ispatlanmamıştır. Davacının temel ilişki olarak ortaklık ilişkisinin … —– kurulduğunu, çeklerin bu sebeple ..—-verildiğini ileri sürmüşse de, eksiklik kalmaması için davalı —- defterleri incelenmiştir.
Mali müşavir bağımsız denetçi bilirkişi,— raporunda özetle, — davalı —–davacıdan alacaklı görünmediğini, çeklerin defterlerde kayıtlı olmadığı, davalı … ve davalı … arasında ticari bir ilişkinin olduğunun, — defterlerinden kaydi olarak anlaşıldığını, hukuki yorum ve takdirin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
Davalılardan—– kaydetmemiş olması, yahut davacıyı borçlu olarak defterlerine kaydetmemiş olması davacının bedelsizlik iddiasını tek başına kanıtlamaya yetmez. Senetlerin bedelsiz olduğunu, boş senetlerin anlaşmaya aykırı olarak davalı … tarafından doldurulduğunu, diğer tüm davalıların da bunu bildiğini ve— ile birlikte hareket ettiklerini ispat, davacının yükümlülüğüdür.
Ayrıca hamiller ..— bakımından, davacının itirazları … ve —– sürülebilecek defileri somut olayda mevcut değildir. Hamillerin alacaklı olmadıklarını bildikleri halde kötüniyetle takibe giriştikleri de ispatlanmamıştır.
Açıklanan sebeplerle, yemine dayanılmayan davada, davanın her bir davalı yönünden ayrı ayrı reddine, takiplerin durmadığı gözetilerek kötü niyet tazminatı verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın, tüm davalılar yönünden ayrı ayrı REDDİNE;
2-Kötüniyet tazminatı verilmesine yer olmadığında;
3- Alınması gerekli 80,70-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 43.547,63-TL peşin harcın mahsubu ile kalan 43.466,93 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
7- —göre davalılar —- vekilleri için takdir olunan 99.825,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8—- göre davalılar ———– nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
9-6325 sayılı Kanunun’un 18-A/13. bendi uyarınca —- zorunlu arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazine adına irad kayına,
Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı——-yüzüne karşı diğer davalıların yokluğunda oy birliği ile verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.