Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/22 Esas
KARAR NO : 2019/766
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ: 16/09/2011
KARAR TARİHİ: 09/07/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA, SAVUNMA, DOSYA KAPSAMI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin tesis tarihinde … davalı adına———— parsel numarasında kayıtlı taşınmazın ———– tarihinden başlamak üzere 10 yıl süre ile intifa hakkını ————-y. numaralı resmi senetle aldığını, davacı şirketin, intifa hakkında sahip olduğu bu taşınmazın —- markası altında akaryakıt istasyonu olarak kullanılması ve işletilmesine yönelik olarak————tarihli bayilik ve işleticilik sözleşmesi ve buna ek olarak imzalanmış olan ek sözleşmeyi imzaladığını, anılan davalı bayi şirketin, intifa hakkının davacı şirkete ait olan taşınmazı ve üzerindeki akaryakıt istasyonununu bayilik ve işleticilik sözleşmesi ve ek sözleşme kapsamında—— olarak işletmeye başladığını, bir süre geçtikten sonra——— tarihli temlik sözleşmesi hükümleri doğrultusunda———– ye devredildiğini,————— temlik sözleşmesi ile devraldığı istasyonun işleticiliği için davacı şirketle ———— tarihli bayilik sözleşmesini imzaladığını, davalı şirketin imzalanan temlik sözleşmesinin 2. ve 3. md. ki hükümler gereğince önceki bayi davalı ———— intifa sözleşmesinin bayilik ve işleticilik sözleşmesi ve diğer tüm sözleşmelerden doğan borçlarının tamamını devir almış bulunduğunu, temlik alan davalı şirketin temlik sözleşmesini diğer davalı şirketin müşterek borçlu ve müteselsil kefili sıfatıyla garantörü olmayı kabul ederek imzaladığını, bu nedenle temlik sözleşmesi hükümleri gereğince diğer davalının müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla garantörü olarak dava konusu alacaktan sorumlu olduğunu, …’nin intifa hakkına konu taşınmazın tesis tarihindeki maliki olduğunu, Rekabet Kurumunun ——-yılında akaryakıt dağıtım şirketi ile bayiler arasındaki intifa/kira sözleşmelerinin ve bayilik sözleşmelerinin——— sayılı rekabetin korunması hakkındaki kanun kapsamnıda incelenmesi sonucunda ——–tarihinde resmi internet sitesinde bir duyuru yayınlandığını, Rekabet Kurulunun Kurumsal İnternet sitesinde ——— tarihinde yayınlandığı genel bir duyuru ve akabinde Rekabet Kurulunun vermiş olduğu emsal niteliğindeki kararlarda, 18/09/2010 tarihine kadar tüm sözleşmelerin ve bu kapsamda kira/intifa sözleşme sürelerinin süresinin 5 yıldan fazla olamayacağına ve bu tarih itibarıyla da sözleşmelerin sürelerinin sona ereceğine karar verildiğini, davacı şirket ile davalılardan bayi şirket arasında dikey ilişki ve buna bağlı sözleşmelerle birlikte intifa hakkının ——–tarihi itibarıyla sona erdiğini, intifa hakkının ve dikey ilişkiye ilişkin sözleşmelerin sona ermesi nedeniyle davacı şirketin davalılara ——– Noterliğinin —– tarih ———— y. numaralı ihtarnamesini göndererek sözleşmelerin 18/09/2010 tarihinde sona erdiğinin davalılara bildirildiğini ve ekinde Rekabet Kurumu duyurusu nedeniyle davacının terkin etmek zorunda kaldığı intifa hakkının terkine yönelik tapuda işlem yapılması için gerekli vekaletnameyi davalılara gönderdiğini, Rekabet Kurumunun duyurusu ve davacı şirket tarafından gönderilen ihtarname ile bayilik ve işleticilik sözleşmesinin sonlandırılması akabinde intifa hakkının tapudan terkini için vekaletname gönderilmiş olması nedeniyle söz konusu akaryakıt istasyonuna yapılan yatırımın intifa bedeli/gayrı maddi hak bedeli ödemelerinin ———- tarihinden sonraki döneme tekabül eden bayilerinin iade edilmesini talep hakkı doğduğunu, davacı şirket tarafından intifa hakkı sonuna kadar işleticilik ilişkisinin devam edeceğine güvenilerek toplam——— TL+ KDV ödendiğini, davacı şirket ile davalı şirket arasındaki işleticilik ilişkisinin Rekabet Kurumunun duyurusu ve bağlantılı kararı sebebiyle 18/09/2010 tarihinde son bulması üzerine ödenen yatırım bedellerinin sözleşmelerin ve intifa hakkının hukuken ifasının imkansız kalan süresine ait kısmının iadesi yönünde davacı şirket lehine alacak hakkının doğduğunu, işleticilik ilişkisinin ve intifa hakkının devam edememesi sebebiyle kalan süreye ait bedelin davacıya iadesinin icap ettiğini, davacı şirket tarafından 2005 yılında peşin olarak ödenen söz konusu inşa ve yatırım bedellerinin intifa ve işleticilik sözleşmelerinin uygulanamayacak döneme ilişkin kısmı olan 53.429,00 TL +KDV nin davacı şirket tarafından bu ödemelerin yapıldığı tarihten itibaren dikey ilişkinin sonlandığı 18/09/2010 tarihine kadar geçen süre nedeniyle güncellenmesinin gerektiğini, sektöre bağlı ekonomik nedenler ve piyasa koşullarına göre %24 oranında güncellenmesi sonucunda 18/09/2010 tarihi itibarıyla iadesi gereken miktarın 124.177,00 TL +KDV olduğunu, güncellenmiş alacak miktarı olan 124.177,00 TL +KDV nin 18/09/2010 tarihinden fiilen tahsil edileceği tarihe kadar ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar———… vekili cevap dilekçesinde özetle, davalı müvekkillerinden ———– ile davacı dağıtıcı arasındaki hukuki ilişkinin ——– tarihli Bayilik ve İşleticilik Sözleşmesi, aynı tarihli Bayilik sözleşmesi, aynı tarihli protokol ve ariyet olarak alınan demirbaşlara ilişkin taahhütnamenin … ile maliki olduğu ———, mahallesindeki parselde kayıtlı gayrimenkul üzerinde tesis edilen intifa senedine dayandığını, …’nin sözleşmenin tarafı olmadığı için davacının bayilik istasyonunun faaliyeti gereği yaptığı masraflarla hiçbir irtibatının bulunmadığını, her 2 müvekkili yönünden de illiyet bağı kurulmasının hukuka aykırı olduğunu, davacının talep ettiği alacakların fahiş şekilde güncelleme adı altında şişirilerek talep edildiğini belirterek haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ———- vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının … adına kayıtlı taşınmaz tapu kaydına, ———– tarihinden başlamak üzere 10 yıl süreyle intifa hakkı tesis ettiğini, bu tarihte taşınmaz üzerinde davacı … bayisi olan ve akaryakıt istasyonu işleten şirketin ———– şirketi olduğunu, ——şirketinin ise davalı ———- tarihli kira sözleşmesi uyarınca istasyonu kiraladığını ve işletmeye başladığını, müvekkilinin davalılara kefil olmadığını, bayilik sözleşmesi hükümlerinde müvekkilinin dava konusu borçtan sorumlu tutulacağı bir düzenlemenin olmadığını, davacının dava konusu alacak taleplerini kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava; Hukuki niteliği itibariyle davacı şirketin akaryakıt bayiliği nedeniyle üzerinde Akaryakıt istasyonu bulunan taşınmaz için davacı lehine intifa hakkı tesis edildiği ve akaryakıt istasyon bayisi ile yapılmış 10 yıllık bayilik sözleşmesinin rekabet kurulu kararı ile 5 yılla sınırlandırılmasından dolayı sözleşmenin feshi nedeniyle kalan dönemle ilgili sebepsiz zenginleşme nedeni ile iadesi gereken tutarın tahsili için açılmış alacak davasından ibarettir.
Davacı, dava dilekçesini tekrarlamış delillerini bildirmiş, davacı ile davalı ———-arasında tanzim olunmuş —— tarihli bayilik sözleşmesi, sözleşmenin davalı————- feshine dair ——- tarihli fesihname, intifa hakkı tesisi ile ilgili ihtarnameler, davalı … adına olan———–parsel nolu taşınmaz üzerine——— tarihinde tesis olunmuş intifa hakkına ilişkin tapu kaydı ve resmi senet davacı davalı ——————- yaptığı yatırımlara ilişkin yatırım bedelleri ile ilgili —- TL, —- TL, —- TL ve ———–TL bedelli 4 adet fatura sunmuş, ibraz edilmiş ve belgeler getirtilmiş, ayrıca davacının diğer davalı —-ile imzalamış olduğu ——— tarihli sözleşme dosyaya sunulmuş, talimat yoluyla Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi davalı ——— ticari defterleri üzerinde inceleme yaptırılarak mali bilirkişiden 21/12/2012 tarihli rapor alınmış, Kazan Asliye Hukuk Mahkemesince davalı ——–şirketinin işlettiği davaya konu akaryakıt istasyonu üzerinde yapılan yatırımlarla ilgili talimat yoluyla inşaat ve makine mühendis bilirkişiden ——– tarihli rapor alınmış, dava dosyası bu işlerde ehil mali ve hukukçu bilirkişi heyetine tevdii olunmuştur.
Bilirkişi heyetinin verdiği ——- günlü raporda davalı …’nin maliki olduğu taşınmazı davacı ile davalı ———arasındaki bayilik ve işletmecilik sözleşmesine istinaden——— başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği ve …’nin de sözleşmeleri müteselsil kefil sıfatı ile imzaladığı ancak azami borç tutarı belirtilmediğinden garantör olarak kabul edilmesi gerektiği, daha sonra aynı taşınmaz üzerinde bayilik faaliyeti icra edilmek üzere davacının davalı bayi ———- arasında “Bayilik ve İşleticilik Sözleşmesi” akdedildiğini, davalı —- tarafından ——— tarihinde taşınmazın devralınması ve Rekabet Kurulu’nun kararı ile ilgili duyurusu üzerine 18/09/2010 tarihi itibarı ile geçersiz hale geldiği ve 11/11/2004 tarihli bayilik akdinin sona erdirildiği ve intifa hakkının da davacının verdiği vekaletname ile tapudan terkin ettirildiği belirtilmiş, davacının dava ve talebi ——— … yönünden kabule şayan bulunmuştur. Mali bilirkişinin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunda kabul ettiği güncelleme hesaplama formülüne uygun olarak yapmış olduğu inşaa ve yatırım bedellerinin mevduat faizi, USD, altın fiyat artışı, üretici fiyat endeksi, asgari ücret, artış reel değeri esas alınarak ” Kullanılmayacak döneme ilişkin kısmın değerinin KDV dahil 127.861,60 TL olduğu rapor edilmiş, rapora itiraz üzerine alınan 06/08/2015 tarihli ek raporda 09/04/2014 tarihli talimatla alınan teknik bilirkişi heyetinin vermiş olduğu rapor esas alınarak sözleşmenin feshedildiği 18/09/2010 tarihi itibarı ile taşınmaza 125.069,19 TL değer kattığı hesaplanarak ve bu hesaplamada yıpranma payıda düşülerek hesaplama yapılmış olduğundan yatırımların taşınmaza kattığı 125.069,19 TL değerin kullanılmayan sözleşme süresine yani 18/09/2010 tarihinden sözleşmenin normal sona erme tarihi olan 30/10/2014 tarihi arasındaki boşa geçen süreye tekabül eden tutar 52.852,80 TL olarak hesaplanmış ve davacı iadeye tabi alacağı olarak tespit edilmiştir.
Mahkememizin bozmadan önceki ——– E sayısı üzerinden yapılan yangılama sonunda tarafların deillleri toplanmış, bilirkişi heyetinden kök ve ek rapor alınmış; —-K , —– tarihli kararla, davacı, davalı———- ile sözleşmenin feshine dair ——— tarihli fesihnamenin (b) bendi uyarınca davacının her türlü hakkını saklı tutmakla yapmış olduğu yatırımlarla ilgili Rekabet Kurulu kararı uyarınca kalan süre için talepte bulunmakta haklıdır. Mülkiyeti davalı …’ye ait olan taşınmaz üzerine davacının dosyaya sunmuş olduğu 4 adet fatura ile 2005 yılında yapmış olduğu yatırımların toplam tutarı 154.413,89 TL dir. Bilirkişi heyeti bu tutar esas alınarak Rekabet Kurulu kararı uyarınca kullanılmayan dönemle ilgili yapılan hesaplama sonucu 127.861,60 TL bulunmuş ise de, talimat yoluyla Kazan Asl. Huk. Mah. ce alınan inşaat ve makine mühendis bilirkişi heyetinin vermiş olduğu yatırım bedelleri ile ilgili hesaplamaya ilişkin raporun esas alınmasının daha adil ve uygun olacağı kabul edilerek 125.096,19 TL değerden kullanılmayan süreye tekabül eden tutar ek raporla 52.852,80 TL olarak tespit edilmekle, ek rapor esas alınarak davalılar ————-… aleyhine açılmış olan davanın kısmen kabulü ile ————–TL nin sözleşmenin fesih tarihi olan 18/09/2010 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun 2/2 md. uyarınca ticari avans faizi ile birlikte davalılar ———–.’den müştereken müteselsilen tahsil ile davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin dava ve talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin iş bu kararı Yargıtay,19 HD.nin———- K sayılı ilamı ile , “ 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm ve davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Davalıların temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede; dava sözleşmenin sona ermesi nedeniyle davacı tarafından davalıya ödenen yatırım bedelinin iadesi istemiyle açılmıştır. Dava tarihinden önce BK’nun 101. maddesi uyarınca, usulüne uygun ihtarname ile davalı taraf temerrüde düşürülmediğinden alacağın dava tarihinden itibaren faiziyle tahsiline karar verilmesi gerekirken akdin sona erdiği tarihden itibaren faize hükmedilmesi ayrıca davalı ———-. hakkında açılan davanın red sebebi farklı olduğundan diğer davalılar yararına reddedilen kısım üzerinden hesaplanan vekalet ücretine davalı———– de katılması doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir” gerekçesiyle, bozulmuş; davacının ve davalı ——— karar düzeltme talebi, aynı dairenin ——– K sayılı ilamı ile reddedilmiştir.
Dosya mahkememizin yukarıda yazılı esas sırasına kaydedilerek, usul ve yasaya uygun bulunanan bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Bozma gerekçesi aynen benmisenmiş, davadan örce davacı tarfça yapılmş bir ihtar olmadığı, dolayısıyla temerrütün dava tarihi itibariyle oluştuğu nazara alınarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından davalılar———— … aleyhine açılan davanın KISMEN KABULÜ ile 52.852,00 TL nin, dava tarihi olan 16/09/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun 2/2 md. uyarınca ticari avans faizi ile birlikte davalılar ————müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin kısmın reddine;
2-Davacı tarafından davalı ———– aleyhine açılmış davanın reddine ilişkin karar kesinleşmiş olmakla bu davalı yönünden karar verilmesine yer olmadığına,
3- Alınması gerekli 3.610,32 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.844,05 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.766,27 TL’nin davalılar ———— müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 18,40 TL. başvurma harcı, 1.844,05 TL peşin harç ve 177,50 TL keşif harcı toplamı olan 2.039,95 TL’nin davalılar ——— müştereken ve müteselsilen tahsili ile alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarfedilen toplam 3.207,50 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre takdiren (%42,56 kabul %57,44 ret oranında ) olmak üzere 1.365,17 TL’nin davalılar ———–…’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar——–… tarafından sarfedilen toplam 54,00 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre takdiren (%42,56 kabul %57,44 ret oranında) olmak üzere 31,02 TL ‘nin davacıdan alınarak Davalılar——– …’ye verilmesine, kalan kısmın Davalılar———-.. üzerinde bırakılmasına
7- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
8- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 6.163,72 TL nispi vekalet ücretinin davalılar ———– müştereken ve müteselsilen tahsili alınarak davacıya verilmesine,
9- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen miktar üzerinden davalılar————-. vekili için takdir olunan 8.195,75 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen miktar üzerinden davalı———– vekili için takdir olunan 12.684,16 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı (kısa kararda sehven davacı vekilinin yüzüne karşı yazılmıştır) verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.09/07/2019