Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2018/790 Esas
KARAR NO:2019/1359 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 29/06/2018
KARAR TARİHİ: 17/12/2019
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin taşınır/taşınmaz kiralama işi yapmakta olduğunu, şirketin merkezinin —- adresinden —– adresine taşındığını, şirketin merkezinin taşınma işlemi esnasında — yılı için bastırdığı yevmiye, kebir ve envanter defterleri kaybolduğunun söz konusu defterlerin kapanış tasdiki yapılmak üzere noter onayına görürüleceği zaman fark edildiğini, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun, belgelerin saklanması, saklama süresi başlıklı 82 maddesinde, ” bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibir bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa, tacir, zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunuduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir” şeklinde bir düzenleme yer aldığını, belirtilen sebeple zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE :
Dava mahiyeti itibariyle, 2017 yılına ilişkin ticari defterlerin irketin taşınması esnasında kaybolduğu iddiasına dayalı olarak TTK. m. 82/7.maddesi uyarınca açılan zayi belgesi verilmesi davasıdır.
İlgili hüküm TTK. m. 82/7’de;”Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak, davacının zayı olduğu belirttiği —- yılı yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin ne şekilde zayi/kaybolduğu hakkında – beyanları alınmıştır. — tarihli duruşmadaki beyanında ; tutanaktaki imzanın kendisine ait olduğunu, davacı şirkete ait defterlerin kaybolduğunun fark edilmesi üzerine şirketin hem eski hem de yeni adresinde defterlerin arandığı ancak bulunamadığını ifade etmiştir.
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinden zayi belgesi verilmesi talep edilen —- yılı için bastırdığı yevmiye,kebir, envanter defterlerinin olduğu anlaşılmıştır. TTK. m.82/7’de hangi hallerde zayi belgesi verilebileceği belirtilmiş olup, davacının zayi belgesi talep edebilemesi için zayi olan belgenin korunması için gerekli dikkat ve özeni göstermiş olması, belgenin onun iradesi dışında ve elinde olmayan bir nedenle zayi olmuş olması gerekmektedir.
Bilindiği üzere, zayi belgesi verilmesi davaları sonuçları itibariyle sadece davacı taraf yönünden değil, davada taraf olmayan kimseler bakımından da sonuç doğuran dava türlerindendir. TTK 82/7. Maddesinde zayi sebepleri, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık gibi sınırlı olmayan sebeplerle sayılmıştır. Davacı tacirin, basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini özenle muhafaza etmesi ve korunması için gerekli tedbirleri alması gerekmektedir. Davacı şirketin taşınması esnasında gerekli özeni göstermeyerek defterleri kaybetmiş olup basiretli bir tacir gibi davranmamamıştır. Nitekim bu hususta Yargıtay -.Hukuk Dairesi’nin -E. -K. Sayılı ilamı,- E.- K. Sayılı ilamı, – E., – K. Sayılı ilamı gibi benzer mahiyette bir çok karar bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, Yerleşik içtihatlar birlikte değerlendirildiğinde, – yılına ilişkin yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin kaybolması gerekli dikkat ve özeni göstermediği, esasen kanunen, yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi, doğal bir afet sebebiyle veya hırsızlık sebebiyle irade dışı sebeplerle zayi belgesi istemli dava açılabileceği, defterlerin kaybolmasının anılan kanun hükmü kapsamına girmediği, davacının defterlerin nasıl kaybolduğunu bilmemekle birlikte, taşınma esnasında kaybolmuş olduğunu belirttiği, davacının basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini muhafaza etmesi ve korunması için gerekli dikkat ve özeni göstermediği, talep konusu olayda kanun hükmünün aradığı hallerden birinin gerçekleşmediği, tacir olan talepte bulunanın basiretsiz davranışı nedeniyle ticari defterlerin kaybolması durumunda zayi belgesi istenemeyeceğinden açılan davanın reddine karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40-TL harç peşin olarak alınan 35,90-TL mahsubu ile bakiye 8,50-TL nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılmış olan gider avansı bakiyesinin, karar kesinleştiğinde HMK. 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/12/2019