Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1373 E. 2021/1248 K. 16.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/1373 Esas
KARAR NO: 2021/1248
DAVA: Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 19/11/2018
KARAR TARİHİ: 16/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı taraf arasında — tarihinde, —— akdedildiğini, söz konusu satış sözleşmesine göre davalı tarafın — beton-çimentoyu davacıya teslim edeceğini, bunun karşılığında davalı şirkete her birisi —- tarihli iki adet çekin teslim edildiğini, —- — tarihinde akdedilmiş olmasına ve sözleşme akdedildiği gün davacının kendi edimi olarak — bedelli çekleri davalı şirkete teslim etmesine rağmen, davalı şirketin kendi edimini hiçbir şekilde yerine getirmediğini, hazır betonların hiçbirisini teslim etmediğini, — tarihinde davalı tarafa noter kanalıyla sözleşmeyi fesih ihtarnamesi gönderildiğini ve sözleşmenin feshedildiğini, sözleşme dolayısıyla kendilerine verilen çeklerin iade edilmesi gerektiğini, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağı hususunda taraflarına süre verilerek ihtar edildiğini, işbu ihtarnameye rağmen davalı tarafın fesih ihtarnamesine kayıtsız kaldığını ve taleplere karşılık vermediklerini açıklanan nedenlerle davacının ——- tutarlı çek ile ilgili borçlu olunmadığının tespitine, karşılıksız kaldığına, bedelsiz kalan çekin davalı taraftan alınıp davacıya iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili —– tarihli dilekçesinde özetle; Dava konusu çeklerin ödendiğini, müvekkilinde olmadığını, çeklerin iadesine ilişkin taleplerinin ve borçlu olmadığının tespitine ilişkin haksız ve hukuka aykırı taleplerinin reddine karar verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket için —- sayılı dosyası ile —- yapıldığını, — tarihinden başlamak üzere– ay süre ile geçici mühlet kararı verildiğini, yine—- süre verilmiş olup geçici mühlet kararının uzatıldığını, bu nedenle tedbir kararı verilemeyeceğini açıklanan nedenlerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; hukuki niteliği itibariyle taraflar arasında akdedilen—- tarihli —– gereği davalının beton dökümü yapmadığı iddiasıyla sözleşme kapsamında avans olarak verilen dava konusu çekin iadesi istemli menfi tespit davasıdır.
Yargılama devam ederken Davalı—- sayılı ilamı ile iflas kararı verildiği, bu iflas kararının —- sayılı kararı ile kaldırıldığı, kaldırma kararı sonrası —- sayılı kararı ile davalı —- talebinin reddine karar verildiği herhangi bir iflas kararı verilmediği, davalı şirketin—- yeniden konkordato talebinde bulunduğu anlaşılmış taraf teşkili tüm bu hususlar gözetilerek sağlanmıştır.
Mahkememizce her iki tarafın ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi —- tarihli raporunda özetle: “Her iki tarafın defter ve kayıtlarının kendi lehine delil vasfını haiz olduğu, her iki tarafın defterlerinin ticari işlemler yönünden birbiriyle uyumlu olduğunu, her iki tarafın defterlerine göre davacının davalı şirketten — alacaklı olduğunun tespit edildiği, —- bedelli ihtiyati tedbir kararı ile ödeme yasağı konulan çek ile ilgili olarak davacı şirketin davalı şirkete borçlu olmadığı bu sebeple söz konusu çekin davacıya iade edilmesi gerektiği” yönünde görüş bildirmiştir.
Bilindiği gibi kural olarak çek bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun karşılığında verildiğinin kabulü gerekir. Bunun aksini, avans olarak verildiğini ispat yükü iddia edendedir. Dava konusu çekleri avans olarak verdiğini, çekler bedeli kadar malları/hizmeti teslim almadığını iddia eden davacının, bu iddialarını yazılı delillerle ispat etmesi gerekmektedir.—- ilamı da bu yöndedir. Dosya kapsamında — tarihli çek tahsilat makbuzu mevcut olup yine aynı tarihli sözleşmede ödeme şeklinin —- ödeneceğinin kararlaştırıldığı, sözleşme devamında ——— içeriğinde düzenlemenin mevcut olduğu anlaşılmıştır. Görüldüğü üzere çeklerin sözleşme tarihinde verildiği açık olup, sözleşmenin devamında sipariş verilen beton miktarı durumuna göre pompa kirası miktarının belirleneceği düzenlendiğinden sözleşme tarihinde mal teslimatının yapılmadığı, yani dava konusu çekin avans olarak verildiği anlaşılmıştır. Hal böyle olunca mal teslim ettiğini/çekin bedelsiz kalmadığını ispat yükü davalıya geçmiştir. Kaldı ki bilirkişi raporunda da davacının davalıya verdiği — bedelli çek karşılığında her iki tarafın defterlerine göre davacının davalı şirketten halen —- alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Davalı taraf hiç mal teslim edilmediği iddiasının hatalı olduğunu, beton teslimi yapıldığını beyan etmiş olup, eldeki davada dava konusu çek —-tarihli çek dava konusu olmadığından ve defter ve kayıtlara göre — tarihli vadesi ilk gelen çek yönünden davalının halen —- teslimatı yapması gerektiği, dava konusu çek yönünden ise hiç teslimat yapmadığı anlaşıldığından dava konusu çekin tamamının bedelsiz olduğu kanaatine varılmıştır. Yine davalı betonların tamamının teslim edildiğini iddia etmiş ise de; defter ve kayıtları bu yönde olmadığından ve raporun aksini ispatlayacak bir fatura delil vs. sunulmadığından rapora itirazlarına itibar edilememiş, davacının dava konusu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, dava konusu çek nedeniyle 3. Kişilere ödeme yapılmadığı davacının son celseki beyanından anlaşıldığından çek bedelinin istirdatına karar verilememiş, yine her ne kadar çekin iadesi istenilmiş ise de; çekin —tarafından —- ibraz edildiği, 3. Kişinin eline geçtiği anlaşıldığından istirdatına karar verilmemiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının menfi tespit davasının kabulü ile, keşidecisi —– tutarlı çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin davalıda bulunmadığı anlaşıldığından istirdat talebinin reddine,
2-Alınması gerekli — harcın mahsubu ile bakiye — harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 35,90-TL başvurma harcı, 170,78-TL peşin harç, 1.536,97-TL tamamlama harcı toplamı olan 1.743,65-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarfedilen toplam 774,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan davacı vekili için takdir olunan 13.450,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.16/11/2021