Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/941 Esas
KARAR NO : 2021/1136 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/09/2017
KARAR TARİHİ : 19/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalının —-imzaladıklarını, davalının— taahhütnamesine göre her yıl için toplam —- taahhütnameye göre eksik alınan ürün bedelinin son cari fiyat üzerinden hesaplanacak tutarının % 5 oranında cezai şart ödemeyi de kabul ve taahhüt ettiğini, davalının— sözleşmesini haksız surette süresinden önce –tarih itibariyle tek taraflı olarak feshettiğini, sözleşmenin— davalının — başka bir — adına tadil edildiği, bu durumun, davalının başka— feshettiğini gösterdiğini, daha evvelinde davalıya çekilen —- İhtarnamesi ile eksik ürün alımı yapılarak—- bulunulduğu, bu durumun sözleşmenin ve taahhütnamenin esaslı ihlali olduğunun bildirildiği, —- getirilmesi için gerekli çabanın gösterilmesinin istendiği, kar mahrumiyeti yönünden hakların saklı tutulduğunu, davalının eksik alım yaptığı gibi sözleşmeyi de haksız olarak feshettiğini, diğer davalının sözleşme ve taahhütnamenin —— davalının tüm borçlarından sorumlu bulunduğunu ———- cezai şart alacağını, sözleşmenin sona erdiği —–tarihini kapsayan dönem için 35.000,00 TL kar mahrumiyeti alacağını“ akdi faiz ile birlikte tahsiline ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılara dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak davalı taraflarca davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle, Taraflar arasında —- tarihli ——- ihtarname ile feshedilmesi neticesi fesih tarihinden öncesi döneme ilişkin eksik ürün alımı nedeniyle cezai şart alacağı bulunup bulunmadığı, ve sözleşmenin feshi nedeniyle kalan süre yönünden kar mahrumiyetinin davalılardan tahsilinin mümkün bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Davalı — yazılmıştır. Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda özetle; Davalı şirket yasal defter —– olduklarına, Davacı şirketin akdedilen sözleşmeye göre davalı şirketten— hesaplandığına; Dava tarihi olan—– Davacı—dava dosyası içerisinde olmaması —göre, Davalı şirketin davacı—— süre için toplam 520.000,00 TL kar mahrumiyeti ödemesi yapması gerektiği, şeklinde görüş bildirilmiştir.
Davacı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yapılması —– yazılmasına karar verilmiştir. Talimat Mahkemesince alınan Bilirkişi —- beratlarının süresinde oluşturulduğu,——- hesaplandığı, ilk dönem için—–Sözleşmenin 47/.maddesi uyarınca kar mahrumiyeti istenebileceğini,——— olarak hesaplandığı, şeklinde mütalaada bulunulmuştur.
Davacı vekili itirazları da gözönünde bulundurularak ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi—- —- bildirilmiştir.
Mahkemenin—- “Dosyanın Mahkemece resen nitelikli hesap uzmani — alanında uzaman sektör uzmanından oluşacak heyete tevdii ile taraflar arasındaki sözleşmenin kim tarafından, ne şekilde sonlandığı, feshin haklı sebebe dayanıp dayanmadığı buna göre, davacı tarafın talep edebileceği cezai şart tutarının ne olacağı, yine sözleşmenin sonlandırılması durumuna göre sözleşmenin bakiye kalanı kısmı yönünden yahutta davacının aynı bölgede yeni bir– makul sürede talep edebileceği kar mahrumiyetinin ne kadar olabileceği yönünde seçenekli ayrıntılı, denetime elverişli rapor tanzimine” karar verilerek dosya bilirkişi heyetine verilmiş ve — Bilirkişi heyeti raporunda özetle;Davacının davalıdan, dava tarihi itibariyle, —- alacağının bulunduğu, davacı şimdilik — tahsilini talep ettiğinden bu talebi ile bağlı olduğu, davacının davalıdan, dava tarihi itibariyle, 80.000 TL tutarında kar mahrumiyeti tazminatı alacağının bulunduğu davacı şimdilik —- kısmının tahsilini talep ettiğinden bu talebi ile bağlı olduğu, davacı alacaklarının, talep gibi, dava tarihinden itibaren, Taahhütnamenin ilgili hükmünde öngörülmüş aylık % 7 (yıllık 119) akdi faizi ile birlikte tahsili gerektiği, şeklinde görüş bildirilmitir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; —– ve denetime uygun bulunmakla Mahkememizce hüküm tesisinde dikkate alınmıştır.
Davacı ile davalı arasında —- tarihli —-davacı taraf ve davalı tarafça akdedilmiş, diğer davalı ….———- imzalamıştır.
Davalı şirket, —– İhtarnamesi ile feshettiğini bildirmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafça feshinin haklı bir gerekçeye dayanmadığını görülmekte olup davalı taraflar feshin sonuçlarından sorumlu bulunmaktadır.
Taraflar arasındaki —– öngörüldüğü üzere beş yıl süreli —- —- almayı, eksik alım yaptığı takdirde— son cari fiyatı üzerinden hesaplanacak tutarın %5’i oranında cezai şart ödemeyi taahhüt etmiştir.
Sözleşmenin 48.maddesi hükmünde de bayi sözleşme veya eklerindeki hüküm ve taahhütlere aykırı davranışı sebebiyle sözleşmenin — muvafakatini almaksızın sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi,—- ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir.
Bayilik Sözleşmesi’nin 47/d maddesi hükmüne göre; davalı/—- veya eklerinde belirlenmiş olan cezai şarta ilaveten, fesih tarihi ile sözleşme ilişkisinin normal olarak sona ereceği tarih arasındaki dönem için davacının mahrum kalmış olduğu kar nedeniyle uğradığı zararı davacı/—- verene ödeyeceğini taahhüt etmiştir.
Davacı taraf fiili sözleşme dönemine ilişkin eksik alım dolayısıyla cezai şart ve sözleşmenin feshi sonrası bakiye süre yönünden ise kar mahrumiyeti talebinde bulunmuştur.
Bilirkişi tarafından tespitle dava tarihi itibariye cezai şart alacağının 158.175-TL olduğu, kar mahrumiyeti alacağının 80.000-TL olduğu tespit edilmiştir. Mahkememizce de bu tespitler yerinde bulunmuştur.
Şöyle ki; taraflar arasındaki ——-.maddesinde davacı sağlayıcının sözleşmeyi fesih şartları düzenlenmiştir. Aynı sözleşmenin 47.maddesinde ise sözleşmenin feshi halinde fesih tarihinden sözleş sonuna kadar olan süre için — alınmıştır. Anılan Sözleşmenin 48.maddesinde ise cezai şarta ilişkin düzenleme—- Taahhütname davacının eksik alım dolayısıyla cezai şart talep edebileceği öngörülmüştür.
818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 158. maddesinin başlığı “cezai şart” iken 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Ceza Koşulu” başlığı altında üç çeşit ceza koşulu düzenlenmiştir. Bunlar öğretide ortaya atılan kavramlara göre seçimlik ceza koşulu (TBK. md. 179/I), ifaya eklenen ceza koşulu (TBK md. 179/II) ve ifayı engelleyen ceza koşulu (dönme cezası) (TBK md. 179/III) dur.
—— sözleşme eki taahhütnamelerde yer alan yıllık asgari alım taahhüdüne uymama halinde öngörülen ceza koşulu (cezai şart) hükümleri TBK’nun 179/II. (BK. md. 158/II) maddesindeki ifaya ekli ceza koşulu (cezai şart) niteliğindedir. TBK’nun 179/II maddesine göre; ceza borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkca feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir. TBK.’nun 179/II. maddesine göre, iki halde alacaklı, ceza koşulunu isteyemez. Eğer alacaklı, ceza koşulunu isteme hakkından açıkça vazgeçmişse artık bu yönde bir talepte bulunamaz. Diğer yandan alacaklı, çekince koymadan ifayı kabul etmiş veya sözleşmeden doğan edimlerini ifa etmeye devam etmişse bu takdirde de ceza koşulunu isteyemez.
Somut olayda davacı tarafça davalıya çekmiş olduğu—– davalı tarafça sözleşme dönemine ilişkin — cezai şart talep edilebilecektir. Davacı tarafça dava dilekçesi ile — talebinde bulunulmuş olup, taleple bağlı kalınarak — şartın davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Taraflarca —- sözleşmenin feshi halinde bakiye —-. — yönünden davacı, davalının ürün alımını bıraktığı tarihten sözleşmenin sona erme tarihine kadar hesaplama yapılması gerektiğini ileri sürmüştür. Ancak Mahkememizce davacı vekilinin bu talebi yerinde bulunmamış, Yargıtay’ın —– kadar sürede—- edebileceği saptanarak bu süre için kar mahrumiyeti hesaplanması gereklidir. Bilirkişi heyetince bu süre bir yıl olarak belirlenmiştir. Buna göre de ilgili döneme ilişkin davacı —- olarak belirlenmiştir. Ancak davacı taraf dava dilekçesi ile 35.000-TL kar mahrumiyeti talebinde bulunduğundan taleple bağlı kalınarak 35.000-TL kar mahrumiyetinin davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Davacı taraf alacaklarının, talep gibi, dava tarihinden itibaren, Taahhütnamenin ilgili bölümünde öngörülmüş olan aylık % 7 faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi gerekmiştir.
Sözleşmede — taahhüdünün kesin ve süresiz olduğu belirtilmiştir. Diğer davalı … davacı alacaklarından üçüncü kişinin fiilini taahhüt eden kişi olarak sorumlu bulunmaktadır.
Davalı ….—- taraflar arasında sulh yapıldığı belirtilmiş ise de dosyaya sunulan kayıtlardan sulhun başkaca bayiliklere ilişkin olduğu, dava konusu uyuşmazlıkla bir ilgisinin bulunmadığı tespit edilerek ve taleple bağlı kalınarak davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE; 10.000,00-TL cezai şart ve 35.000,00-TL kar mahrumiyeti alacağı olmak üzere toplam 45.000,00-TL ‘nin dava tarihinden itibaren işletilecek aylık % 7 faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2- Alınması gerekli 3.073,95- TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 768,49- TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 2.305,46-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 31,40-TL. başvurma harcı, 768,49- TL peşin harcın toplamı olan 799,89-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 4.974,80-TL yargılama giderlerinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalının üzerine bırakılması,
5- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
6- —-tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 6.650,00-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.