Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/273 E. 2021/885 K. 06.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1117 Esas
KARAR NO: 2021/872
DAVA: Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ: 18/10/2017
KARAR TARİHİ : 06/07/2021
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; —- tarihinde meydana gelen trafik kazada, —- vefat ettiği, kaza sırasında aynı araçta bulunan müvekkil — ise ağır şekilde yaralandığını, — ölümüyle geriye, eşi—- kaldığı, kaza nedeniyle davacıların desteğini kaybettiği— kullandığı— plakalı aracın, davalı — tarihli —- Davacı müvekkillerin desteği- miras bırakanı —- yaşanan bu kaza sebebiyle öldüğünde henüz — yaşında olduğu, vefat ettiği tarihte —- çalışanı olan —maaş geliri dışında ayrıca, ikramiye, —- kaynaklı geliri olduğu, — müzekkere yazılarak —— maaşı dışındaki tüm gelirlerinin dosyaya celbinin sağlanmasını, Müvekkillerinden —– desteği olan — kullanmakta olduğu — plakalı araçla yaptığı ——tarihli trafik kazasında ölmesi sebebiyle, kaza tarihi itibarıyla kazada kullanılan aracın sigortacısı olan davalı——— kazanmış kararları çerçevesinde davacı müvekkillerin uğradığı destekten yoksunluk zararından sorumlu olacağını, huzurdaki dava belirsiz alacak davası olmakla, Mahkemece davacı müvekkillerinin destekten yoksunluk zararının tam olarak belirlenmesine, Davacı müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı olmak üzere için şimdilik —-destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı —– Şirketinden alınarak davacılara verilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu kazaya karıştığı ifade edilen — plakalı aracın müvekkili şirket tarafından — arasında geçerli olmak üzere————— sigortalandığını, Davaya konusu talebin zamanaşımına uğramış olduğu, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, meydana gelen zararın kaza ile illiyetinin olup olmadığının tespitini, davayı kabul anlamına gelmemek üzere, davacıların KTK 91.madde uyarınca işletenden bir talep hakları bulunmadığından müvekkili şirketten de bir talepte bulunamayacaklarını, davacıların taleplerinin teminat dışı olduğunu, —— tarafından yapılan bir ödeme bulunması halinde bunun hesaplanan tazminattan düşülmesi gerektiği , kusur durumu ve zararın tespiti için bilirkişi raporu alınmasını, husumet itirazının kabulünü, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle ,—–tarihinde meydana gelen trafik kazasında davacılar murisinin vefatı dolayısıyla destekten yoksun kalma tazminatının ve mütevvefa destekliğinin bulunup bulunmadığı ve varsa bu tazminatın bağlı sigortadan tahsilinin mümkün olup olmadığına ilişkin olduğu belirlendi.
Davalı sigortadan hasar dosyası ve sigorta poliçesi istenmiş,— getirtilerek dosya —- tevdii edilmiş ve kusur raporu alınmıştır. —Raporunda; Müteveffa sürücü —— idaresindeki —— ile otoyolda seyir halinde iken yola gereken dikkatini vermesi ve direksiyon hakimiyetine özen göstermesi gerekirken bahsedilen bu hususlara riayet etmeyip sevk ve idare hatası ile direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu meydana gelen olayda dikkat ve özen yükümlülüklerine aykırı davranışları ile asli ve tam kusurlu olduğu, Sürücü ——– idaresindeki çekici ile seyir halinde iken gerisinden gelen ve direksiyon hakimiyetini kaybetmek sureti ile idaresindeki çekicinin arkasına takılı olan—— nedeni ile karıştığı kazada herhangi bir trafik kural ihlali yapmadığı anlaşıldığından atfı kabil kusuru bulunmadığı, Müteveffa sürücü — %100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, Sürücü —– kusursuz olduğu, şeklinde mütalaada bulunulmuştur.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Dava konusu uyuşmazlık —– tarihinde meydana gelen trafik kazasında davacılar murisinin hayatını kaybetmesine bağlı olarak destek şahsının yitirilmesi dolayısıyla oluşan maddi zararlarının kaza dönemini kapsayan —– kapsamında davalı sigortadan tazmin edilmesine ilişkin bulunmaktadır.—— alınan kusur raporunda davacılar murisinin kazanın oluşumunda %100 oranında kusurlu bulunduğu değerlendirilmiştir. Davalı nezdinde — tarihli kaza dönemini kapsayan —– bulunmaktadır.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. maddesi gereği, aynı kanunun 85. maddesinde belirtilen, bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olması durumunda, poliçe limiti dahilinde işletenin sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunludur.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. ——– tarihinde yürürlüğe girmiştir.—————— tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
—tarihinde yürürlüğe giren —————– uygulanması,—— belirtilen tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran hallerin zarar görene karşı ileri sürülemeyeceği ilkesine aykırı olduğunu söylemekte mümkün değildir. Bu ilkenin uygulanabilmesi için her iki tarafın özgür iradesi ile poliçe düzenlendikten sonra zarar görenin aleyhine tazminatın kaldırılması yada azaltılmasını gerektirecek değişikliklerin yapılması durumunda geçerli olacaktır. Oysa —- tarihinde yürürlüğe giren ——— yürürlüğe girmesinden sonra düzenlenen poliçelerde geçerli olacağından, poliçenin düzenlendiği tarih itibarı ile ———- kapsamı tüm taraflarca bilinmektedir. Sigortacı, işletenin sorumluluğunu poliçe ve genel şartlar kapsamında üstlendiğine göre, sonradan bir değişiklikten bahsetmek mümkün olmayacaktır. Kaldı ki 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1423 maddesine göre sigortacı, sigorta sözleşmesine ilişkin tüm bilgileri, sigortalının haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere bağlı bildirim yükümlülüklerinden oluşan aydınlatma yükümlülüğünü sigortalıya karşı yerine getirmese dahi sigortalı, sözleşmenin yapılmasına ——- gün içinde itiraz etmemiş ise sözleşme poliçede yazılı şartlar ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlar kapsamında yapılmış olur.
——— teminatının kapsamı, poliçe ve poliçenin ayrılmaz bir parçası olan genel şartlara göre belirlenir.
Yine—— tarihinde yapılan eklemeler sonucu zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışında kalan haller genişletilmiştir. Buna göre;
a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f) Manevi tazminata ilişkin talepler.
g) ———Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,
h) —- İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,
i) ——Bu Kanun çerçevesinde hazırlanan —– ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışında tutulmuştur.
— tarihinde yürürlüğe giren —- işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen——yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının —- sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde ise Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır.” şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c) bendinde “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” Zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatının dışında kalan hallerden sayılmıştır.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesi, Karayolları Motorlu araçlar ——– bentleri birlikte değerlendirildiğinde bir motorlu aracın işletilmesi sırasında destekten yoksun kalınan zararın, — kapsamında olması için şu şartların gerçekleşmesi gerektiğini söylenebilir.
a) Talep edilen destek tazminatı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk ve sorumluluk riski çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin olmalıdır. Sigortalının hukuki sorumluluğu olmayan veya sigortalının sorumluluk riski içinde bulunmayan tazminat taleplerinden sigortacının sorumluluğu bulunmayacaktır.
b) Motorlu aracın işletilmesinden dolayı ölen kişinin üçüncü kişi olması gerekir. İşleten ve işletenin sorumlu olduğu şahısların dışında bir üçüncü kişinin ölümü neticesi, destek zararlarından sigortacının sorumluluğu bulunmaktadır. Bunun sonucu olarak, poliçede taraf olan işleten(sigortalı) yada işletenin eylemlerinden sorumlu bulunduğu kişilerin ölmesi durumunda ölen kişi, üçüncü kişi sayılmayacağı için desteğinden yoksun kalanların zararından sigortacı sorumlu olmayacaktır.
c) Sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinden sigortacının sorumluluğu bulunmamaktadır. Bir başka anlatımla desteğin kendi kusurundan kaynaklanan destek zararlarından sigortacının sorumluluğu bulunmamaktadır.
Somut olayda, davacıların desteği sürücü —- sevk ve idaresinde ki—— plakalı araç ile yapmış olduğu trafik kazasında ölmesi sonucu destekten yoksun kaldığı iddiası ile aracın —– destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuştur. Trafik kazası, sürücü ——- sevk ve idaresinde iken dosya içindeki trafik tespit tutanağı ve bilirkişi raporuna göre sürücünün %100 kusuru neticesi gerçekleşmiştir. Yine — düzenlenme tarihi —- aralığını kapsamaktadır.
———- bendine göre ancak, üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacı yada güvence hesabının destek zararlarından sorumlu olması için motorlu aracın işletilmesi sırasında mutlaka ölen kişinin üçüncü bir kişi olması gerekir. Aynı genel şartların A.6. maddesi (d) bendinde destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri, teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle %100 kusuru ile kendi ölümüne neden olan sürücü —- tam kusuruna isabet eden destek tazminatı sigorta teminatı kapsamında değildir. Kaza tarihinde yürürlükte bulunan——– sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerini sigorta teminat kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme olmadığı ve kapsama giren teminat türleri arasında bulunmamasına göre, davacının sigorta şirketinden destek tazminatı talep etme hakkı bulunmamaktadır.
——–sayılı kararı ile————-bendi ile getirilen “Bu kanun çerçevesinde hazırlanan zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler” hükmünü —— aykırılığı nedeniyle iptal edilmiştir.
Bununla birlikte—- çıkartılan düzenleyici işlemlerin—- uygunluğu ve bunların iptaline yönelik bir görev tanımının bulunmaması ve 2918 sayılı Kanunun ilgili maddelerinin uygulanmasını sağlamaya yönelik olarak çıkartılan —– tarihli—- iptaline yönelik bir idare düzenleyici işlemi ya da —– kararı bulunmadığından anılan Genel Şartlar alt düzenleyici işlem olarak anılan kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamaya yönelik olarak yürürlükte olduğunu değerlendirmek gerekir. Davalı sigortanın sorumluluğunun da poliçenin tanzim tarihinde yürürlükte olan bu genel şartlara göre belirlenmesi gerektiği açık bulunmaktadır.
Ayrıca kaza tarihinde yürürlükte bulunan ——- da sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsın kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin sigorta teminatı kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme olmadığı ve kapsama giren teminat türleri arasında sayılmadığına ve —— atıfta bulunduğu Borçlar Kanunda da konuya ilişkin herhangi bir açık düzenleme yer almadığına göre; ortada yasaya aykırı olarak yapılmış bir genel şart düzenlemesi varlığından da söz edilemeyeceğinden davacıların destek tazminatı talep hakları bulunmadığı değerlendirilerek davacıların davasının reddine karar vermek gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30-TL harçtan peşin alınan 409,86-TL harcın mahsubu ile artan 350,56-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacılar tarafından yapılan giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yargılama gideri sarf edilmediğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
6-Tarafların artan gider avansı bulunması ve talep etmeleri halinde karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
06/07/2021