Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1378 Esas
KARAR NO : 2021/605
DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/12/2017
KARAR TARİHİ : 21/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA, SAVUNMA, DOSYA KAPSAMI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili firma arasında — yürürlük tarihli—– başlıklı sözleşme düzenlendiğini, sözleşme gereğince davalı üstlendiği işi —- tarihinde eksiksiz olarak teslim etmesi gerekirken– tarihine kadar teslim edemediğini, bunun üzerine davalı tarafa —- aracılığı ihtarname gönderildiği ve sözleşmenin fesih edildiği ve uğranılan zararın yasal yollardan tahsil edildiği davalı tarafa ihtaren bildirildiğini, davalının eksik yaptığı işlerin Mahkeme aracılığı ile tespit ettirildiğini ve ——- sayılı dosyası ile alınan bilirkişi raporunda davalının — tutarında eksik iş yaptığının belirlendiğini, davalı tarafa sözleşme gereğince toplam — tutarında çek teslim edildiğini, yine davalıya—- tarihinde davacı şirket yetkilisinin babası olan — hesabından—– tutarında sözleşme harici ödeme yapıldığını, davalının işi zamanında teslim edileceği gerekçesi ile müvekkili şirket —- sözleşmesi düzenlendiğini ve bu güne kadar toplam—–tutarında kira ödemesi yaptığını iddia ederek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile — iş bedeli,— sözleşme harici gönderilen tutar, — tutarında fazla ödenen kira bedeli, — yoksun kalınan kar olmak üzere toplam — davalıdan tahsilini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalılarının beyanının tamamen gerçeğe aykırı olduğunu, davacı tarafın avans olarak vermeyi taahhüt ettiği çekleri süresinde vermediğini, sonradan gönderdiği çeklerin sözleşmeye aykırı olduğunu, davacı —– yönetimi arasında sorunlar olduğunu, bu sorunlar nedeniyle müvekkilinin çalışanlarının bekletildiğini, davacının iddialarının afaki ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, akdin ifasının gecikmesinde müvekkilinin bir sorumluluğunun bulunmadığını belirterek açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava, yüklenicinin edimini gereği gibi yerine getirmemesi nedeniyle işveren tarafından talep edilen eksik iş bedeli, haricen gönderilen fazla tutarın iadesi, fazladan ödenmek zorunda kalınan kira bedeli ve yoksun kalınan kar başlıkları şeklinde maddi tazminat davasıdır.
Davacı ile davalı arasında —– imzalandığı, davacının iş veren, davalının yüklenici olduğu, davalının— olarak kullanılacak işyerini zemin, tavan, seramik, duvarlar, elektrik, aydınlatma gibi işlerini en —– tarihine kadar yaparak teslim etmeyi üstlendiği, işverenin de— ödemeyi üstlendiği — açıktır. Davacının, yapılması gereken işlerin süresinde ve gereği gibi yerine getirilmediği iddiası ile—- ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiği anlaşılmaktadır.
Davacı, davalıya sözleşme konusu iş için keşidecisi davacı şirket yetkilisinin babası — ortağı ve yetkilisi olduğu— bedelinde çekler verdiğini, yine —— tarafından davalının banka hesabına teminat amacıyla — para gönderildiğini ileri sürmüştür. Davacı, davalının sözleşmeye göre edimlerini yerine getireceğine güvenerek dava dışı—–açmak üzere kira sözleşmesi yaptığını; ayrıca—– sözleşmesi imzaladığını beyan ederek, davalının süresi içinde üstlendiği inşaat işlerini tamamlayamaması nedeniyle — ve ayıplı işler nedeniyle; — sözleşme harici gönderilen tutarın iade edilmemiş olması nedeniyle, —- fazladan ödenen kira bedeli nedeniyle, — yoksun kalınan kar olarak toplamda — maddi tazminat talep etmiştir.
Davacı davalının eksik ve ayıplı işlerini —– dosyası üzerinden tespit ettirdiğini ileri sürmüş olup, anılan dosya celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Davalı ise savunmalarında davacının avans olarak ödemesi gereken tutarı zamanında ödemediğini, yer teslimini ve projeleri zamanında teslim edemediğini, —- aralarındaki sorunları çözememesi nedeniyle işin süresi içinde tamamlanmadığını, kendisinden kaynaklanan bir kusurun olmadığını, eksik işin olmadığını ileri sürmüş, davanın reddini talep etmiştir.
Taraflar arasında eser sözleşmesi ilişkisi olduğu açık olup, davacının—- sıraladığı talepleri isteyip isteyemeyeceği üzerinde durulacaktır.
Davacının dava tarihinden önce yaptırdığı delil tespiti mahiyetindeki —- tespit dosyası ve raporu celp edilmiştir. Bu tespit raporunda yapılan işin—– oranında olduğu, elektrik tesisatına ilişkin işlerin eksik olduğu, bir kısım hatalı yapılan işlerin mevcut olduğu, tüm bu eksik iş bedelinin—– olacağı belirtilmiştir.
Tarafların her ikisinin de tacir olması ve TTK.nun 64 vd maddeleri kapsamında defter tutma yükümlülüklerinin bulunması karşısında tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiştir. Davacı şirketin —– Davacının defter ve kayıtlarının incelenmesi için — yazılmış, Bir mimar bir mali müşavir bilirkişi marifetiyle yaptırılan inceleme sonucunda —- tarihli raporda bilirkişiler özetle, davacının defterlerine göre davalıya toplamı —- adet çek teslim edilmiş olduğunu, banka dekontuna göre dava dışı— tarafından davalıya— yapıldığı ancak davacının kayıtlarında bu ödemeye ilişkin bir kaydın olmadığı, davacının dava tarihine kadar toplam — ödemesi yaptığı, bu kiranın işyeri teslim tarihi olan — tarihinden dava tarihine kadar olan döneme denk gelen kısmının — olduğunu, — yılı net satış cirosu üzerinden net kar elde edemediğinden kar kaybı talebinin yerinde olmadığını, eksik ve ayıplı işlerin mevcut olduğunu ve bunların tutarının—- olduğunu mütalaa etmişlerdir.
Daha sonra davalının defter ve kayıtları ve tüm dosya kapsamı üzerinde inceleme yapılmak üzere bir mali müşavir bir nitelikli hesap uzmanı marifetiyle inceleme yaptırılmış, bilirkişi heyeti — tarihli raporunda özetle, “avans ödemesi mahiyetindeki çeklerin verilmesi tarihine göre işi yapması için davalı süresinin,—- tarihinde işlemeye başladığı, sözleşmeden hemen sonra ödemenin yapılmamış olması sebebiyle —- tarihinde işin bitirileceği maddesinin bir hükmünün kalmadığı, davalının makul sürede işi bitirmemesi halinde işverenin ihtarı ile temerrüde düşeceği, davacının makul süreyi beklemeden—- tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiği, bu nedenle gecikmeden kaynaklı kira bedeli veya kar kaybı istenemeceği, ayrıca TBK.nun 97 maddesine göre davacı kendi edimini ifada gecikmiş olduğundan davalının geciktiğini ileri süremeyeceği, davacının eksik ve ayıplı işlerin bedelini isteyebileceği, değişik iş tespit raporunda bulunan — eksik ve ayıplı işin teknik bilirkişi tarafından kadri maruf bulunduğu, —-ödemenin teminat amacıyla ödendiğini gösterir somut bir delilin olmadığı, bu nedenle bu tutarın iadesinin istenemeyeceği” mütalaa edilmiştir.
Sözleşme tarihi — Davacı franchising sözleşmesini— işyeri kira sözleşmesini ise — tarihinde imzalamıştır. Davacı ile davalı arasındaki sözleşme ilişkisi davacının — tarihli fesih ihtarnamesi ile son bulmuştur.
Davacı işletmeyi— tarihinde işletmeye başlamıştır.
Davacı davalıya— itibaren başlayan — olan çek vermiştir. Bu —- çekin sözleşme için verilmiş olduğu davalının da kabulündedir. Dava dışı– tarafından da ayrıca — davalının banka hesabına —– ödeme yapıldığı da yine banka kayıtlarına göre sabittir.
Davacının dört kalem talebinden, öncelikle dava dışı— tarafından banka yoluyla gönderilen—– iadesi talebinin bu davada dinlenebilirliği yoktur. Bu para, ister teminat olarak verilmiş olsun ister başka bir sebeple verilmiş olsun, iadesini ancak dava dışı——– talep edebilir. Davacının bu talep yönünden aktif husumeti bulunmamaktadır.
Davacının menfi ve müspet zararları bir arada istenemeyecektir. Sözleşmeden dönülmediğine, geriye etkili fesih yoluyla feshedilmediğine göre, müspet zararlar talep edilebilir. Müspet zararlar kusursuz olan tarafın, kusurlu olarak sözleşmeyi fesheden taraftan talep ettiği zararlardır. Her iki taraf da ortak kusurlu ise tazminat talebinde bulunulamaz.
Müspet zarar olan, fazladan yapılan kira ödemesinin ve yoksun kalınan karın talep edilebilmesi için gereken koşullar oluşmamıştır. Davacının, davalının edimini zamanında yerine getirmediğini ileri sürdüğüne göre, davalının kusuru ile edimini yerine getirmediğini, işin gecikmesinin kendisinden kaynaklanmadığını ispatlaması şarttır. Sözleşme hükümlerine göre, sözleşmenin imzalanması ile davacı işverenin avans ödemesini derhal yapması gerektiği anlaşılmaktadır. — çekin, sözleşmenin imzalanmasından – sonra— verildiği anlaşıldığına göre davalının sözleşmenin—aykırı davrandığı ispata muhtaç kalmaktadır. Zira—–taraflarca imzalanması ve avans ödemesinin yapılmasını takriben … en geç—- tarihinde işin tamamlanacağı” yazılıdır.
Yoksun kalınan kar yönünden davacının defterlerinin inceleyen bilirkişiler— defterlerine göre—– yılında davacının zarar ettiğini, bu nedenle davalının işi geç teslim ettiği kabul edilse dahi davacının kar kaybına uğradığı iddiasının ispatlanamadığını beyan etmiştir. Bu bilirkişilerin vardığı hüküm gerekçe olarak isabetli değilse de sonuç itibariyle doğrudur.
Geriye kalan tek kalem, davacının eksik ve ayıplı işlerin bedeline ilişkindir. Davacı dava açmadan evvel —- dosyası üzerinden teknik bilirkişilerce tespit yaptırmıştır. Bilirkişiler işin — ünün tamamlandığını, eksik işlerin bedelinin — olduğunu mütalaa etmişlerdir. Mahkememizce heyetten alınan raporda teknik bilirkişi, tespit dosyasındaki değerlendirme ve hesabı benimsemiş, kadri maruf bulmuştur. Bilirkişi raporlarındaki işin tamamlanma oranı olarak tespit edilen—- oranı mahkememizce de benimsenmiştir.
Eksik iş bedelinin istenebilmesi için iş bedelinin tamamının ödenmesi şarttır. Bu sebeple, davacının sözleşmede belirttiği gibi davalıya— çek vererek toplam iş bedeli olan —- ödeyip ödemediğine bakmak gerekir. Bankaya yazılan müzekkere cevabından anlaşılacağı üzere bu —- çekten,– ibraz edilerek bedeli tahsil edilmiştir. Ancak— keşide tarihli çek, mahkememizin —– tarihli ara kararı ile tedbir konduğundan, bankaya ibraz edilmiş ancak banka tarafından işleme alınmamış olduğu görülmüştür. İşin tüm bedelinin davalıya ödendiğini iddia eden davacının bunu ispatlaması gerekir. (Her ne kadar — tarihli celsede davalı vekiline —– tarihli çekin davalı elinde olup olmadığı, cirolanarak kullanılıp kullanılmadığı konusunda beyanda bulunması aksi halde çeki kullanmış sayılacağı ihtar edilmiş ise de, esasen iş bedelini ödediğini ispat, işsahibine ait bir ispat yüküdür ve buna göre değerlendirme yapılmıştır) Davalının bu çeki başkasına cirolayarak kullandığını gösteren bir delil de sunulmadığından mevcut duruma göre davacı, davalıya—– vererek toplamda — ödemiş, —– sebebiyle bir ödeme yapmamıştır.
Götürü bedelli işlerde, eksik iş bedelinin talep edilebilmesi için iş bedelinin tamamının ödenmesi zorunludur. Somut olaydaki gibi bedelin tamamı ödenmemiş ise, gerçekleştirilen imalatın/işin fiziki oranın tespiti ile bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hak edilen iş bedelinin saptanması ve yapılan ödemeyle karşılaştırılarak mahsup erilmek suretiyle eksik iş bedelinin bulunup iade edilmesi gerekir.—-
Bu durumda, işin — yapıldığı; iş bedelinin — olup, bunun — Davacı iş sahibinin – toplamı – ödeme yaptığı; yapması gereken — ödeme düşüldüğünde, — fazla ödeme yaptığı anlaşılarak bu tutarın iadesine karar verilmiştir. Ayrıca davacının da artık, kalan son çek bedeli olan — bakımından davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Sonuç olarak, fazla ödenen —– nin iadesinin istenebileceği, kira bedeli ve kar kaybı yoksunluğu gibi müspet zararların koşulları oluşmadığından istenemeyeceği kabul edilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE;
1-Eksik iş bedeli olarak — dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine;
Davacının iş bedelinin eksik kalan—– kısmı için davalıya borçlu olmadığının tespitine;
2-Dava dışı— tarafından — tarihinde gönderilen — iadesi talebi yönünden davacının aktif husumeti bulunmadığından reddine;
3-Davacının fazladan ödediği kira bedeli ve mahrum kaldığı kar payı taleplerinin, koşulları oluşmadığından reddine;
4- Alınması gerekli 3.208,93TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 5.417,03 TL peşin harcın mahsubu ile kalan 2.208,10 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 31,40 TL. başvurma harcı, 3.208,93TL peşin harcın toplamı olan 3.240,33 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarfedilen toplam —- yargılama giderinin haklılık oranına göre takdiren— olmak üzere — davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
9- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 6.906,88 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10- Husumetten reddedilen kısım için davalı vekili yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir olunan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-Reddedilen—- maddi tazminat için davalı vekili yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir olunan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 21/04/2021