Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1365 E. 2021/989 K. 16.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1365 Esas
KARAR NO : 2021/989
DAVA:Tazminat (Maddi – Manevi) (Ölüm Ve Cismani Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 20/12/2017
KARAR TARİHİ: 16/09/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Maddi – Manevi) (Ölüm Ve Cismani Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müteveffa — mülkiyeti —olduğu ve davalı araç sürücüsü — tarihinde sevk ve idaresindeki —plakalı araçla — istikametinden —-istikametine doğru seyir halinde ilerlerken — geldiği esnada sağa dönüş yaparken aracının direksiyon hakimiyetini kaybettiği, gidiş istikametine göre yolun solunda kendisine çarpması sonucu — tarihinde tedavi görmekte iken vefat ettiği, araç davalı — tarafından —- olduğu, davalı —ehliyeti olmadığını, — —- kullandığını, alkollü olduğunu, biraz —— olduğunu beyan ettiğini, meydana gelen kazada müteveffa muris — desteğinden yoksun kalan mirasçılar için destekten yoksun kalma nedeniyle maddi tazminat bedeli olarak — davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline ancak davalı— tarafından —kapsamında davacılara ödenen —- tutardan maddi tazminat tutarından mahsubuna karar verilmesini talep ettiği, manevi tazminat talebine ilişkin olarak davacı eş için —- diğer davacı çocuklar için ayrı ayrı — olmak üzere toplam — manevi tazminatın davalılardan —- müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ettikleri her bir davacı için —- destekten yoksun kalma nedeni ile maddi tazminatının her üç davalıdan müştereken ve müteselsilen kaza tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini davalı — tarafından davacılara ödenen — tutarın tazminat tutarından mahsubu ile fazlaya dair hakların saklı tutulmasını, arz edilen sebeplerden dolayı — maddi tazminatın her — davalıdan ve —- maddi tazminatın — olmak üzere toplam — zararın kaza tarihi olan — tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tazmin ve tahsilini yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya tahmilini talep ettiği görülmüştür.
Davalı —- cevap dilekçesinde özetle; müteveffa — vefatı sebebiyle eşi—-tazminat ödemesi yapıldığı bundan dolayı davanın reddi gerektiği, davalı —- şirketi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğinden dolayı davacıya karşı başkaca bir sorumluluğunun bulunmadığı, dava —— kanun değişikliği sonrasında —- tarihinde tanzim edilmiş olduğundan yeni —- uygulanmasının gerektiği, tanzimat hesabı yapılması halinde davalı—- tarafından yapılan ödemelerin güncellenmesi gerektiği, müteveffanın —- haksız destekten yoksun kalma talebinin reddinin gerektiği, çocukların destekten yararlanma sürelerinin sınırlı olduğu, —— uyarınca hak sahibi kız çocuklarının —– hak sahibi erkek çocuklarının ise—- yaşına kadar destekten yoksun tazminatından yararlanabileceği, olaya bakıldığında müteveffanın tüm çocuklarının —- geçtiği, müteveffa açısından destekten yoksun kalma tazminatı talep eden davacılar müteveffanın ölmeden önceki sürekli ve düzenli desteğini maddi olgularla ispat etmesi gerektiği, yine aktüerya hesaplamasında dikkat edilmesi gereken husus ölüm tarihi itibariyle müteveffanın gelir durumunun ispatı ise davacı tarafa düştüğü, davalı —- tarafından yapılan ödeme dolayısıyla davada davalı şirketin herhangi bir sorumluluğu bulunmadığı, bu nedenle faize hükmedilmesi halinde hükmedilecek faiz dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz olduğu, kaza tespit tutanağı incelendiğinde kaza anında davalı şirket nezdinde sigortalı– sürücüsü —– alkollü olduğu ve sürücü belgesinin bulunmadığı anlaşıldığı, açıklanan nedenlerden dolayı davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep ettikleri görüldü.
Davalı —- dilekçesinde özetle; davacılar yaşanılan kaza neticesinde davalıya maddi manevi tazminat talebinde bulunduğu, ancak davalılardan birininde sigorta şirketi olması sebebiyle dava Asliye Ticaret Mahkemesinde açıldığı, davanın Asliye hukuk mahkemesinde açılması gerektiği, bundan sebep davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiği, destekten yoksun kalma tazminatı, ölen bir kişinin yaşarken destek verdiği kişilerin desteğin ölüm sebebiyle ortadan kalkması neticesinde destek alanların uğradıkları zarardır şeklinde destekten yoksun kalma tazminatından yararlanabilecek kişiler talep edebileceği, iş bu husustan dolayı davacıların taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı —— cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ——- —— olarak görev yaptığı, kaza günü de müvekkili — — bulunduğu, müvekkilinin göz yetisindeki sıkıntı, —- —– iyi olması sebebiyle aracını babasının köyünde tuttuğu, aracın anahtarının saklı şekilde tuttuğu, olay günü müvekkilinin yeğeni olan — haberi olmadan aracı alarak kazaya karıştırığı, ortada müvekkilinin bilgisi dahilinde aracın alımı ve kullanımının söz konusu olmadığı, müvekkili kaza sonrası öğrendiği, müvekkilinin beyanını da ceza dosyasındaki ifadeler doğruladığı, bu nedenle iş bu davada taraf olmanın mümkün olamayacağı, açıklanan sebeplerden dolayı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava trafik kazası nedeniyle vefat eden ——–eşi ve çocuklarının açtığı destekten yoksun kalma maddi tazmiant ve manevi tazminat davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık ise; davalı —sigortalanan, davalı — sevk ve idaresindeki, davalı— plaka numaralı araç ile —- tarihinde, davacıların destekleri olduğunu iddia ettikleri yaya —– çarparak vefat etmesine neden olduğu iddiası ile davacıların tüm davalılardan destekten yoksun kalma tazminatı talep edip edemeyeceği, tarafların kusur durumu, davalı —- tarafından yapılan ödemenin yeterli olup olmadığı, davalı —– işleten sıfatının olup olmadığı, maddi ve manevi tazminat miktarı hususlarında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir.
Dava konusu araç —-, hasar dosyası, sigorta ödeme belgesi, —- rücuya esas ödeme yapılmadığına ilişkin yazı cevabı, veraset ilamı, nüfus kayıtları, tarafların —– tutanakları vs. dosya içerisine alınmıştır.
Dosya kusur ve hesap raporu düzenlenmesi için bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor aldırılmıştır.—- tarihli heyet raporunda özetle; davalı sürücü—%100 kusurlu olduğu, yaya müteveffa — kusursuz olduğu, sigorta şirketi tarafından davacı—- yapılan ödemenin yetersiz olduğu, yapılan ödemenin güncel değerinin düşülmesinden sonra davacının zararının — olduğu, davalı — yönünden kısmi ödeme tarihi olan — tarihinden diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan — tarihinden itibaren yasal faiz istenebileceği, diğer davacıların destekten yoksun kalma tazminatı talep edemeyecekleri rapor edilmiştir.
— — doğrultusunda hesaplamanın — uygulanarak yapılması için dosya ek rapora gönderilmiş, ek raporda özetle davacı — olacağı rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve deliller birlikte değerlendirildiğinde; öncelikle davalı — görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu savunmuş olup, davalılardan birisinin sigorta şirketi olması nedeniyle ve davanın —– karşı açıldığı anlaşıldığından mahkememizin görevli olduğu anlaşılmıştır.
Davalı — aracın işleteni olup, araç sürücüsü —–e bu kişinin yeğenidir. İşleten bu davalı, aracın izinsiz alındığını ve sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürmüştür.
—– aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar” hükmünü içermektedir. Araç işleteninin sorumluluğu, tehlike sorumluluğunun bir türü olarak mevzuatımızda düzenlenmiş olup araç işleteninin sorumluluktan kurtulması, çok istisnai durumlar için kabul edilmiştir. —-göre, mücbir sebep ya da zarar gören veya 3. kişinin ağır —– kusurunun bulunduğu haller yönünden işletenin sorumluluğu söz konusu olmayacaktır. Ayrıca ——maddesinde kural olarak çalınma ya da gasp edilme eylemleri sonucunda 3. kişilerin uğradığı zararlar dolayısıyla işletenin sorumluluğu devam etmektedir. İşletenin çalma ya da gasp etme eylemlerinde kusurlu bulunmadığını ispat etmesi halinde sorumluluktan kurtulması mümkündür. Aracın izinsiz ele geçirilmesinin imkan dahilinde bulunduğu durumlarda işleten kusurlu sayılmakta olup, zarar görenlerin korunması, haklarının temin edilmesi bakımından işletenden beklenen özenin yüksek düzeyde olması gerekmektedir, zira işletenin sorumluluktan tam olarak kurtulabilmesi için mutat özenin gösterilmesi yeterli olmayıp her hadiseye göre —- gösterilmesi gereklidir. Davalı işletenin, diğer davalı sürücünün aracı izinsiz almasını önlemek bakımından olağan, makul, uygulanabilir türden gerekli tüm önlemleri yerine getirdiği hususunun kanıtlanması gerekir.
Hal böyle olunca dosyadaki bilgi ve belgelere, tarafların iddia ve savunmalarına göre kazada kusurlu olan araç sürücüsünün aracı, davalı malikin rızası dışında izinsiz olarak aldığının ve davalının aracı izinsiz almasını önlemek bakımından olağan, makul, uygulanabilir türden gerekli tüm önlemleri yerine getirdiği hususunun kanıtlanamadığından davanın bu savunmasına itibar edilmemiş, davalı —– işleten sıfatının devam ettiği kanaatine varılmıştır.
Destekten yoksun kalma tazminatı, — düzenlenmiş olup; ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde onların bu zararını da tazmin edilmesi hükme bağlanmıştır. Görülmektedir ki, destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. —– destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
Haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse —– maddesine dayanarak uğradığı zararın ödetilmesini isteyebilir. Ancak, destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesi için öncelikle, ölen ile destekten yoksun kalan arasında maddi yönden düzenli ve eylemli bir yardımın varlığı gerekir. —– geçen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de yasanın nafaka hakkındaki hükümlerine dayanır; sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların olağan akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır. O halde, destek sayılabilmek için yardımın eylemli olması ve ölümden sonra da düzenli bir biçimde devam edeceğinin anlaşılması yeterli görülür.
Somut olayda müteveffa — eşi olan davacı —- birlikte yaşadığı ve bu davacının desteği olduğu, davacı —- destekten yoksun kaldığının sabit olduğu, bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere sigortanın yaptığı ödemenin yetersiz olduğu, davacı vekili tarafından bilirkişi tarafından belirlenen —- alacak yönünden talebini artırarak eksik harcı yatırdığı anlaşılmış olup, bu rakam üzerinden ve bu davacı yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak diğer davacıların yaşları, —- dikkate alındığında müteveffanın yukarıda belirtilen ilkeler ışığında düzenli ve eylemli bir desteğin varlığından söz edilemeyeceği anlaşıldığından bu davalılar yönünden destekten yoksun kalma tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacıların manevi tazminat taleplerinin yönünden yapılan değerlendirmede ise; manevi tazminat, zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünda tutularak, —-dikkate alınarak, —–çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. —- maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedileceği öngörülmüştür. Belirtilen hususlar dikkate alındığında davacı —- eşi ve diğer davacıların annelerinin kaza nedeniyle vefat ettiği, dava konusu kazada davalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunun belirlendiği, somut olayın özelliği, kusur durumu, davacıların yaşı, tarafların —- durumu dikkate alınarak davacıların manevi tazminat talebinin kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı — maddi tazminat davasının kabulü ile — maddi tazminatın — tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden ise — tarihinden — işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —- verilmesine,
2-Diğer davacıların maddi tazminat taleplerine ilişkin davanın REDDİNE,
3-Davacı —- manevi tazminat davasının kabulü ile — manevi tazminatın — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar — müşterek ve müteselsilen alınarak davacı ——— kabulü ile — manevi tazminatın — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar — müşterek ve müteselsilen alınarak davacı — verilmesine,
5-Davacı — manevi tazminat davasının kabulü ile —– manevi tazminatın — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar .— müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —verilmesine,
6-Davacı — manevi tazminat davasının kabulü ile — manevi tazminatın — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ——–müşterek ve müteselsilen alınarak davacı— verilmesine,
7-Davacı — tazminat davasının kabulü ile —manevi tazminatın — tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ——-müşterek ve müteselsilen alınarak davacı — verilmesine,
8-Maddi tazminat davası yönünden alınması gerekli — harçtan davacının yatırmış olduğu — peşin harcının mahsubu ile kalan — harcın davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
9-Maddi tazminat davası yönünden davacı tarafından yatırılan — peşin harç,— başvurma harcı, — ıslah harcı olmak üzere toplam — avalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —verilmesine,
10-Maddi tazminat davası yönünden davacı tarafından yapılan — bilirkişi ve — tebligat masrafı olmak üzere toplam — yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre —- davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —- verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
11-Maddi tazminat davası yönünden davacı —- vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan—vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı — verilmesine,
12-Maddi tazminat davası yönünden davalı —davalı—- kendilerini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı— vekili için takdir olunan 200,00-TL vekalet ücretinin davacı — alınarak davalı– davalı —- verilmesine,
13-Maddi tazminat davası yönünden davalı —davalı — kendilerini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı— davalı — vekili için takdir olunan 200,00-TL vekalet ücretinin davacı — alınarak davalı — davalı —–verilmesine,
14-Maddi tazminat davası yönünden davalı — davalı— kendilerini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı — davalı— vekili için takdir olunan — vekalet ücretinin davacı — alınarak davalı — davalı — verilmesine,
15-Maddi tazminat davası yönünden davalı — davalı —- kendilerini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı— davalı — vekili için takdir olunan — vekalet ücretinin davacı — alınarak davalı — davalı —- verilmesine,
16-Manevi tazminat davası yönünden alınması gerekli — harcın davalılar— müşterek ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
17-Manevi tazminat davası yönünden yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
18-Manevi tazminat davası yönünden davacı —kendini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan —vekalet ücretinin davalılar —- müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —– verilmesine,
19-Manevi tazminat davası yönünden davacı —-vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılar —- müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —- verilmesine,
20-Manevi tazminat davası yönünden davacı —- vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılar —– müşterek ve müteselsilen alınarak davacı —— verilmesine,
21-Manevi tazminat davası yönünden davacı — vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılar — müşterek ve müteselsilen alınarak davacı—–verilmesine,
22-Manevi tazminat davası yönünden davacı — vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılar— müşterek ve müteselsilen alınarak davacı—-verilmesine,
23-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere davacılar vekili ve davalı — vekilinin yüzüne karşı diğer tarafların yokluğunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 16/09/2021