Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1068 E. 2020/362 K. 23.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1068 Esas
KARAR NO : 2020/362
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/10/2017
KARAR TARİHİ: 23/06/2020
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalı bankaya ait ———seri numaralı —- tutarındaki çek bedeli alacağını tahsil etmek üzere sorumlu ———– başvuru yaptığını ancak banka tarafından çek sorumluluk bedelinin ödenmediğini, müvekkili şirketin yasal süresi içerisinde çeki bankaya ibraz ettiğini ancak çekin karşılığı bulunmadığından dolayı banka tarafından çekin arkasının yazılarak karşılıksızdır ibaresi eklendiğini, davalı bankanın söz konusu yasal sorumluluğa aykırı davranarak ödeme yapmaması üzerine, müvekkili şirketin ödenmeyen çek sorumluluk bedelini tahsil için ——- İcra Müdürlüğü’nün———- Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, başlatılan takipte davalı tarafından borca ve faize itiraz ettiğinden takibin durdurulduğunu, imza incelemesi grafolojik inceleme ile teknik olarak teknik ekipmanlarla yapılabilecek bir inceleme olduğunu imza inceleme yetkisi ve yeteneği olmayan davalı banka çalışanının keşideci imzası tutmuyor bahanesine sığınmasının hukuki ve maddi mesnedi bulunmadığını, bu nedenle durdurulan takibin devamına, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İcra takibinin dayanağı olan bankalarına ait çekini alacaklı tarafından takasa sokulmak suretiyle ibraz edildiğini ancak, hesabın müsait olmadığından arkasının yazıldığını, mezkur çekin takastan ibraz edildiği için ibraz sırasında imza incelemesi yapılmadığını ancak——- İcra Müdürlüğü’nün —– sayıl dosyasından gönderilen ödeme emri ekinde gönderilen çek sureti incelendiğinde çekteki imza ile keşidecinin banka kayıtlarındaki imzasının aynı olmadığını, takibe koyulan çekteki imzaların farklı olduğunun anlaşıldığını, keşidecinin imzasının çekin zorunlu unsurunu oluşturduğunu, ——- İcra Müdürlüğü’nün ——–Esas sayılı dosyasından gönderilen ödeme emri ekinde gönderilen çek suretinin incelendiğinde çekteki imza ile keşidecinin banka kayıtlarındaki imzasının aynı olmadığını, müvekkili olan banka şubesine bu taleple ilgili olarak başka imza sirküleri de ibra edilmediğini, TTK 780 ve 781 maddeleri ile çek yasasının 2. Maddesi birlikte değerlendirildiğinde çekte bulunması gereken zorunlu unsurlar olduğunu ve bunlardan birinin yokluğunda çekin geçersiz hale geldiğini, davacı tarafından müvekkili bankanın ilgili şubesinden çek asgari sorumluluk tutarı talep edilmeden icra takibine başlanılması davacının haksız kazanç elde etme çabasını gösterdiğini, davacının ilgili banka şubesine çeki sunsa idi çekin arkasına da imza uyuşmadığından şerh düşüleceğini, bu nedenlerle, müvekkilin bankanın dosya alacaklısına hiçbir borcu bulunmadığını, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, davacı aleyhine %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle banka tarafından ödenmesi gereken çek garanti bedelinin ödenmemesi üzerine davacı tarafça başlatılan ———- İcra Müdürlüğü’nün ——— sayılı icra takibine davalının yapmış olduğu itirazın İİK 67 maddesi gereğince iptali ile icra inkar tazminatı isteminden ibarettir.
Mahkememizce ——- İcra Müdürlüğü ve ——— İcra Müdürlüğünden icra dosyaları celp edilmiştir. Dava konusu icra dosyası incelendiğinde, davalı yana ödeme emrinin ——- tarihinde tebliğ edildiği, davalı tarafça 7 günlük itiraz süresi içerisinde —–tarihinde itiraz edildiği, davacı tarafından bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık noktalarının çözümü, tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller ışığında Mahkememizce re’sen seçilen bankacı bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişinin ———– tarihli raporunda özetle: “Davaya konu çek garanti bedelinin———— olduğunu, çek garanti bedelinin talep edilebilmesi için yasal süre içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmesi gerektiğini, davacı ———— yasal süresi içerisinde çeki muhatap bankaya ibraz ettiğini, bankanın ödeme yapmama sebebi olan çek üzerindeki keşideci imzasının doruluğunun belirlenebilmesi için keşideci imzası üzerinde grafolojik açıdan inceleme yapılması gerektiğini, çekin keşideci tarafından imzalandığının kanıtlanması durumunda, davacının davalı bankadan alacak talebinde bulunabileceğini görüş ve kanaatine varılmıştır” şeklinde raporunu mahkememize sunmuştur. Her ne kadar bilirkişi grafolojik imza neticesinde sonuca erişileceği yönünde görüş beyan etmiş ise de; aşağıda belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
5941 sayılı Çek Kanunun 3.maddesinde; “ (1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir. Ancak çek, hesabın bulunduğu şubeden başka bir şubeye ibraz edildiğinde, o şubece karşılığı sorulmak suretiyle ödenir.
(2) “Karşılıksızdır” işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır.
(3) Muhatap banka, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için;
a) Karşılığının hiç bulunmaması hâlinde,
1) Çek bedeli bin Türk Lirası veya üzerinde ise bin Türk Lirası,
2) Çek bedeli bin Türk Lirasının altında ise çek bedelini,
b) Karşılığının kısmen bulunması hâlinde,
1) Çek bedeli bin Türk Lirası veya altında ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığı bin Türk Lirasına tamamlayacak bir miktarı,
2) Çek bedeli bin Türk Lirasının üzerinde ise, çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmî karşılığa ilave olarak bin Türk Lirasını,ödemekle yükümlüdür. Bu husus, hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayri nakdî kredi sözleşmesi hükmündedir. Bu fıkradaki miktar, ————-tarafından yayımlanan fiyat endekslerindeki yıllık değişmeler göz önünde tutularak —————– Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir ve Resmî Gazete’de yayımlanır. şeklinde düzenlenmiştir.
Çek kanunun 3/3.maddesine muhatap bankanın her çek yaprağı için belirli bir miktarı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bankanın verdiği çek yaprağından sorumlu tutulabilmesi için çekin zorunlu unsurları ihtiva etmesi ve süresinde muhatap bankaya ibraz edilmesi gerekmektedir. Somut olayda çekin davacı tarafından davalı bankaya ibraz edilmesine rağmen; davalı bankanın çek yaprağı başına güvence bedel tutarını ödemediği anlaşılmaktadır. Her ne kadar davalı taraf keşideci imzasının banka kayıtlarındaki imza ile uyuşmadığını, keşideci imzasının çekte bulunması gereken zorunlu unsurlardan birini oluşturduğunu bu nedenle çekin tümden geçersiz hale geleceğini beyan etmiş ise de; dava konusu çekin zorunlu unsurlarını haiz olduğu, keşideci imzasının mevcut olduğu, keşideci imzasının sahte atılması halinde dahi; imzaların bağımsızlığı ilkesi gereğince çekin tümden geçersizliğine sebep olmayacağı açıktır. ———– Sayılı ilamında:”Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; dava konusu bonoda davacı keşideci durumunda olup, davalı senede ciro yoluyla hamil olmuştur. Görünüşe göre ilk ciro, senedin lehtarı durumundaki ———————- ile yapılmıştır. Davacı keşideci, kendi imzasını inkar etmektedir. Senet metnine göre ciro silsilesinde şeklen bir kopukluk bulunmamaktadır. Yukarıda açıklanan imzaların istiklali ilkesi karşısında davacı keşideci senetlerdeki keşideci imzasının eli ürünü olmadığının bilirkişi raporu ile tespiti sonucu senetler nedeniyle keşideci olarak sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak bu durum lehtarı ve diğer cirantaları sorumluluktan kurtarmaz.” gerekçesi ile bu hususa değinmiştir. Öte yandan Mahkememizce davacının çek keşidecisine yönelik başlatmış olduğu icra takibi incelenmiş olup, incelenen icra takip dosyasında; keşidecinin takip konusu çekteki imzasını inkar etmediği, ödeme emrinin keşideciye ——– tarihinde tebliğ edildiği ve herhangi bir itiraz dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır. Hal böyle olunca keşideci imzasını inkar etmediğinden, bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutarı ödemesi gerektiği halde ödemediği kanaatine varılmış ve davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Nitekim benzer mahiyette ilk derece mahkemesinin “3167 sayılı yasanın 3/1. Maddesi ve 5941 sayılı çek kanunun 3/3 maddesi uyarınca muhatap bankanın karşılıksız çeklerde süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için yasal yükümlülüğünü ödemesi gerektiğinin belirtildiği, muhatap bankanın çekteki imzayı kontrol etme yükümünün olmadığı, kaldı ki çekin ödemeden menine ilişkin herhangi bir yasak söz konusu da olmadığı anlaşılmakla takibin devamına ve alacaklı lehine tazminata hükmedilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. ” gerekçesini içerir kararına karşı davalının temyizi üzerine——- —– Adliye Mahkemesi—————- Sayılı ilamında: “Çek kanunun 3/3.maddesine muhatap bankanın her çek yaprağı için belirli bir miktarı ödeme yükümlülüğü bulunduğu, bankanın verdiği çek yaprağından sorumlu tutulabilmesi için çekin zorunlu unsurları ihtiva etmesi ve süresinde muhatap bankaya ibraz edilmesi gerektiği, somut olayda çeklerin muhatap bankaya değil takas odasına ibraz edilmiş ise de, bilahare davacı tarafından çeklerin davalı bankaya ibraz edilmesine rağmen davalı bankanın çek yaprağı başına güvence bedel tutarını ödemekle yükümlü olması nedeniyle, dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353.1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir. ” gerekçesi ile istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, ilgili içtihatlar birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu uyuşmazlığın bankanın çek sorumluluk bedelini keşideci imzasının banka kayıtları ile uyuşmaması sebebiyle ödememesine dayalı olarak başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali davası olduğu, dava konusu çekin zorunlu unsurlarını içerdiği, çekte keşideci imzasının bulunduğu, davacı tarafından keşideci aleyhine başlatılan ve kesinleşen takipte, keşidecinin çeke dayalı imza inkarının olmadığı bu nedenle bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutarı davacı yana ödemesinin gerektiği anlaşılmış, davanın kabulüne, itirazın iptaline karar verilmiş, alacak likit ve belirlenebilir olduğundan icra inkar tazminatına hükmedilmiş, keşideciye yönelik başlatılan takipte çek bedelinin tamamı takibe konulduğundan tahsilde tekerrür olmamak üzere karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
1—— İcra Müdürlüğü’nün——Sayılı dosyası ile tahsilde tekerrür olmamak üzere,— İcra Müdürlüğü’nün ——- sayılı icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin aynen devamına,
2-Alacak likit ve belirlenebilir olduğundan asıl alacak üzerinden hesaplanacak %20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 96,32-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 31,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 64,92-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 31,40-TL başvurma harcı, 31,40-TL peşin harç toplamı olan 62,80-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarfedilen toplam 911,20-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatıran tarafa iadesine,
8-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 1.410,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karar KESİN olmak üzere açıkça okundu, usulen anlatıldı.23/06/2020