Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/705 Esas
KARAR NO : 2021/79
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/06/2016
KARAR TARİHİ : 19/01/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında——- tarihli —– akdedildiğini, bu sözleşme uyarınca davalının davacıya —- hazır beton teslim etmesi karşılığında müvekkilin ——– hesap no.lu, —-çek no.lu —- keşide tarihli —- bedelli, ——– Şubesi — hesap no.lu, — çek no.lu ——- keşide tarihli — bedelli, —- Şubesi —-hesap no.lu,— çek no.lu —- keşide tarihli —- bedelli, — Şubesi — hesap no.lu— çek no.lu —- keşide tarihli — bedelli,— Şubesi — hesap no.lu, —– çek no.lu —- keşide tarihli ——- bedelli çekleri teslim ettiğini, davalının sözleşmenin yapılmasını müteakip ———- civarında beton dökümü yaptığını ve davacının ilk çeki ödediğini, bu süreç içinde davalının hazır beton dökümüne devam etmesi gerekirken devam etmediğini, üzerine düşen yükümlülükleri getirmediğini, müvekkil şirketin davalıya ulaşamadığını, davacının mağdur edildiğini, davalının sözleşme gereğini yerine getirmemesi vaat ettiği hazır betonu teslim etmemesi nedeniyle davalı şirkete teslim edilen kalan —- adet çekin ödenmesinin durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilmesini, işbu çeklerin bedelsiz kalması nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespiti ile çeklerini iptalini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesinin davalıya usulüne uygun tebliğ edildiği ancak cevap vermediği görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle davacı ile davalı arasında akdedilen sözleşme gereği davalının beton dökme işini kısmen yerine getirmediği bu kapsamda avans olarak verilen çeklerin bedelsiz kaldığı iddiasıyla açılan menfi tespit davasıdır.
Mahkememizce tarafların ticari defterlerinin incelenmesi için gün verilmiş, davacı taraf defter ve kayıtlarını sunmuştur. Mahkememizce re’sen seçilen mali müşavir bilirkişinin ——– tarihli raporunda özetle: “Davacının defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, davacının defter ve kayıtlarında davalıya kesilen çeklerin ve davalı tarafından davacı adına kesilen faturaların davacı kayıtlarına usulüne uygun işlendiği, bu incelemeye göre davacı tarafından davalıya toplam —– bedelli — adet çek kesildiği, davalı tarafından ise davacıya toplam —– tutarlı—- adet fatura kesildiği tüm bu çek ve faturaların davacı şirket defter ve kayıtlarına işlendiğinin görüldüğü, ancak dava konusu çeklerin ödendiğine ilişkin bilgiye rastlanılmadığı, davacı şirketin defter ve kayıtlarına itibar edildiğinde davacının davalıya herhangi bir borcunun bulunmadığı bilakis —- alacaklı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.” içeriğiyle raporunu mahkememize sunmuştur. Davacı taraf bilirkişi raporuna itiraz ederek çeklerin bir kısmının ödendiğini beyan etmiştir. Mahkememizce davalının defterlerinin incelenmesi için gerekli ihtaratların tebligat şerhinde olmadığı anlaşıldığından ve davacının rapora itirazları kapsamında yeniden inceleme günü verilerek ek rapor alınmıştır. Davalı taraf inceleme günü defterlerini sunmamıştır. —– davalının BA ve BS formları celp edilmiş, gelen yazı cevabından davacı adına toplam ——– bildirimi yaptığı anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde —– tarihli hazır beton sözleşmesi mevcut olup, sözleşmeye göre davalının toplam —- işini üstlendiği, ödeme şeklinin çek olarak düzenlendiği, davacı tarafça davalıya verilen bir kısım çeklerin tarih ve miktar itibariyle sözleşmede yazan miktarla uyuştuğu, betonların sözleşme tarihinden sonra döküleceği anlaşılmaktadır. Yine dosyada mübrez tahsilat makbuzlarından dava konusu —- numaralı çeklerin —- numaralı çeklerin ise ——– tarihinde davalıya teslim edildiği anlaşılmıştır. Davacı taraf, dava konusu çekleri avans olarak verdiğini ancak işin ifa edilmediğini iddia etmektedir. Bilindiği gibi kural olarak çek bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun karşılığında verildiğinin kabulü gerekir. Bunun aksini, avans olarak verildiğini ispat yükü iddia edendedir. Dava konusu çekleri avans olarak verdiğini, çekler bedeli kadar malları/hizmeti teslim almadığını iddia eden davacının, bu iddialarını yazılı delillerle ispat etmesi gerekmektedir. Nitekim bu hususta —- niteliğinde bir çok kararı mevcut olup, —– da bu yöndedir. Mahkememizce alınan bilirkişi raporundan davalı yanın ilki —– tarihinden itibaren olmak üzere davacı adına toplam —- adet fatura düzenlediği anlaşılmaktadır. Yine davalı tarafça vergi dairesine bildirilen fatura miktarı da —-dahil raporda tespit edilen miktarla örtüşmektedir. Çek teslim bordroları incelendiğinde ise çeklerin fatura tarihlerinden önce davalı yana verildiği anlaşıldığından dava konusu çeklerin avans olarak verildiği iddiasının ispatlandığı kanaatine varılmıştır. Bu durumda mal/hizmet teslimini ispat yükü davalıya geçmiş olup, davalı taraf bu ispat yükümlülüğünü yerine getirmemiştir. Davalı tarafça sözleşme gereği yerine getirilen toplam —- tutarlı mal teslimi vardır. Davacı tarafça davalı yana verilen çeklerden sırasıyla —— bedelli çeklerin bedelsiz kalmadığı anlaşılmıştır. Bunun dışında —numaralı — bedelli çekin —kısmı bedelsiz değildir. ——numaralı çeklerin ise karşılığında hiç mal teslimi yapılmadığı ve tamamen bedelsiz olduğu anlaşılmıştır. Hal böyle olunca davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, davacının dava sırasında halen ödemediği — vade tarihli, —- nedeniyle davacının davalıya —— borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, çekin istirdatı talebi ise çek 3. Kişi elinde bulunduğundan yerinde görülmemiştir. Bankadan gelen yazı cevabından ve mevcut dosya kapsamı ile bedelsiz kalan— seri numaralı, — vade tarihli —- bedelli çek ve —- seri numaralı, — vade tarihli —- bedelli çeklerin davacı tarafça ödendiği anlaşıldığından — istirdatına karar vermek gerekmiş, davacı taraf faiz talebinde bulunmadığından ————–gerekçesi de göz önüne alınarak faiz işletilmemiş, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, keşidecisi davacı olan ——— şubesine ait, —- seri numaralı, — vade tarihli,—- bedelli çek nedeniyle davacının davalıya —- borçlu olmadığının tespitine, çekin istirdatı talebinin reddine,
2-Keşidecisi davacı olan —— şubesine ait,— seri numaralı, —- vade tarihli ——bedelli çek ve Keşidecisi davacı olan——– şubesine ait,—– numaralı, — vade tarihli —- bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, toplam ——- davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Alınması gerekli 5.435,41-TL harçtan peşin alınan 1.758,99-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.676,42-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından harcanan 1.758,99-TL peşin harç, 29,20-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 1.788,19-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından harç dışında harcanan 1.304,50-TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan (%77,25 Kabul, %22,75 Ret) 1.007,73-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından masraf yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 11.144,07-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Tarafların artan gider avansı bulunması ve talep etmeleri halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.19/01/2021