Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/277 Esas
KARAR NO: 2020/582 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/03/2016
KARAR TARİHİ : 17/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında —– tarihli ———– istasyonunun kapsayan ve —— tarihinde yürürlüğe giren ——- —- akdedildiğini, iş bu sözleşmenin ———— tarihinde sonra ereceğini, davalının bayilik süresi boyunca ——– ürün satın almaya taahhüt ettiğini, taahhütlerini yerine getirmemesi halinde eksik her alım için ——— aynen ve fiilen efektif satış kuru üzerinden ———- birlikte müvekkiline cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, bunun üzerine davalının işlettiği istasyona yüksek tutarlarda maliyetli yaptırımlar yapıldığını, davalının gönderdiği ——————– sayılı İhtarnamesi ile taraflar arasında akdedilen sözleşmesinin — tarihi itibariyle feshedildiğinin bildirildiğini, müvekkilinin———– sayılı cevabı İhtarnamesi ile davalının sözleşmeyi süresinden önce haksız olarak feshettiğini, eksik ürün alımı sebebiyle tahakkuk eden cezai şartı borcunu ödemesi gerektiğinin bildirildiğini, ancak davalının bugüne kadar herhangi bir ödeme yapmadığını, davalının sözleşmenin haksız olarak feshedildiği —– tarihine kadar — ürün alımı yaptığını, eksik — alımından kaynaklanan ———cezai şartı borcunun tahakkuk ettiği belirterek; anlatılan nedenlerle; delillerin toplanması ve gereken incelemenin yapılmasıyla dava ve talebinin haklılığının kanıtlanacağından müvekkilinin davalının eksik ürün alımlarından kaynaklanan toplam ——- cezai şart alacağının fiilen ödeneceği günkü ——- kuru üzerinden hesaplanacak— karşılığının ———– yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesini karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Her ne kadar ek süre talebine havi dilekçelerinde Müvekkilinin ——- gerçekleştirdiğini, ancak sonrasında müvekkilinin kayıtlarında yaptığı araştırmada taahhüdün geçekleşmediğinin tespit edildiğini, söz konusu taahhüdün gerçekleşmeme nedeninin davacının sözleşmenin sonra ermesinden önce müvekkili istasyonundaki ——– kimliğini sökmelerinden kaynaklandığını, davacının müvekkilinin lisansını iptal etmesi ve kurumsal kimliğini sökmesi neticesinde satışlarının düştüğünü ve zarar etmeye başladığını, bunun üzerine müvekkilinin lisansını iptal etmesi ve kurumsal kimliğini sökmesi neticesinde satışlarının düştüğünü ve zarar etmeye başladığını, bunun üzerine müvekkilinin ——— tarihinde İhtarname gönderdiğini, ihtarnamede sözleşmenin feshi yönünde bir irade bulunmadığını, mevcut sözleşmeyi yenilemeyeceklerini bildirdiklerini, bu ihtarnameyi alan davacı tarafın, taraflar arasındaki sözleşmeyi feshettiğini ve ——— gerekli bildirimleri yaptığını, akabinde de sözleşmeye ilişkin taahhütlerin yerine getirilmesi ihtarlı———-yevmiye nolu İhtarnamesini gönderdiğini, davacının sözleşmeyi feshinden sonra müvekkiline —- olarak teslim edilen emtianın yerleştirilmesi ve montajını yapan —— markasına havi emtiayı ———- tarihinde söküp götürdüğünü, bu hususa ilişkin kendilerine tutanak bırakılmadığını, lisans iptali ve kurumsal kimlik sökme işlemleri neticesinde zarar eden müvekkilinin ——— tarihli İhtarname ile taraflar arasındaki sözleşmeyi feshetmek zorunda kaldığını, sözleşmenin feshinde davacı tarafın kusuru ve kötüniyetli tavrının etkili olduğu, emtianın sökülmesine kadar olan döneme ilişkin ——– alımı ile bu tarihten sonraki —— alınmalarının karşılaştırılması halinde davacının bir hak talep etme imkanın bulunmadığının görüleceğini, izah edilen nedenlerle haksız olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle ,davacı ile davalı arasında akdedilen bayilik sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart tutarının ödenip ödenmediğine ilişkindir.
——- Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak davalı ortaklığın ticari defterinin incelenmesine karar verilmiştir. Talimat yoluyla alınan bilirkişi raporunda; davalı şirketin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davalı ticari defterlerine göre davalının davacıya herhangi bir bakiye borcunun bulunmadığı, davacı ile davalı … petrol —- ortağı arasında —–tarihli ———– bulunduğu, —– alımına beher yıl asgari miktarların belirtildiği, tonajın altında kalındığında uygulanacak cezai şart tutarının ——- olduğunun kararlaştırıldığı, defterlerde —-miktarlı olarak tutulmadığı, davalı şirket maili üzerinden yapılan tespite göre cezai şart tutarının ——— olduğu, şeklinde görüş bildirilmiştir.
Dosya konusunda uzman bilirkişi heyetine verilerek davacı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak rapor düzenlenmesi istenmiştir. ——- tarihli Bilirkişi raporunda; incelenen davacı şirket ticari defterlerinin lehine delil vasfını haiz olduğu, davalının davacıdan —– yaptığı, bu sebeple —- tarihli Taahhütnamenin 2. Maddesi uyarınca davacının davalıdan ———- alacaklı olduğu, şeklinde raporunu sunmuşlardır.
Davacı itirazları doğrultusunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi ek raporunda, davacının davalıdan —— alımı yaptığı, Taahhütnamenin 2.maddesinde öngörülen eksik her ton için — olmak üzere ——– davalıdan alacaklı olduğu, şeklinde ek raporunu sunmuştur.
Davalı vekili dosyanın yeni bir bilirkişiye verilerek rapor alınmasını talep etmiş ise de somut bir nedene dayanmayan davalı vekilinin farklı bir bilirkişiden rapor alınması talebi Mahkememizce uygun bulunmayarak reddedilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi kök ve ek raporları birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu sözleşmenin feshi dolayısıyla sözleşme ile kararlaştırılan cezai şart alacağının tahsiline ilişkin bulunmaktadır. Taraflar arasında —— tarihli ———–ve aynı tarihli taahhütname bulunmaktadır.
Davacı tarafça davalı hitaben tanzim edilen ———-yevmiye numaralı İhtarnamesinde özetle; Müvekkili ile muhatap —– arasında akdedilen —– tarihli ——–akdedildiğini, iş bu sözleşmenin 5. Mad. Uyarınca sözleşme süresinin bayi tarafından bayilik lisansı alma işlemlerinin gerçekleşip tamamlanacağı günden itibaren —- yıl olacağı hususunda anlaşmaya varıldığını, diğer yandan sözleşmenin 13. Mad. İle davalının kendisine ariyet olarak verilen malzemeleri teslim aldığı mükemmel şekilde —— iade ve teslim etmesi gerektiğini, Muhatap ile akdedilen sözleşme süresinin —— tarihinde sona ereceğini, bu tarihe kadar sözleşme ve taahhütnamelerden doğan yükümlülüklerin yerine getirmesi gerektiğini, aksi halde müvekkilinin uğrayacağı menfi vc müspet zararlardan, kar mahrumiyetinden ve cezai şarttan sorumlu olacağım, sözleşmenin sona erme tarihinden itibaren —- gün içinde —–olarak verilen malzemelerin ariyet mal/eme taahhütnamesi uyarınca teslim edilmesine aksi halde yasal yollara başvurulacağı ihtar olunmuştur.
Davalı tarafça davacıya hitaben tanzim edilen ———— yevmiye numaralı İhtarnamesinde özetle; Sözleşmenin 4.madde 2.fıkrası gereğince doğalgaz boru hattına bağlanılmış olması nedeni ile akdin feshedildiğinin — tarihli yazı ——— tarihli———- bildirildiğini, bundan dolayı herhangi bir zarar ve ziyanın söz konusu olmadığını, hali hazırda tank ve ekipmanlarınız da şirket tarafından sökülüp götürülmüş olmakla hiçbir alacaklarının bulunmadığını, ayrıca müvekkilince aylık ——– taahhüt edildiğini, yıllık —- eksik alıma ilişkin iddianın doğru olmadığım, müvekkili firmanın aldığı gaz miktarının yıllık bazda düşük olmasına rağmen akdin muhatap tarafından feshedilmediğini, sonradan talep edilmesinin iyi niyetle bağdaşmadığını, dolayısıyla hiçbir yasal dayanağı bulunmayan ihtarı kabul etmediklerini, buna karşılık uğradıkları ve uğrayabilecekleri zararlar nedeni ile her türlü hukuki ve cezai haklarını saklı tuttuklarını cevaben ihtar etmişlerdir.
Davacı vekilince davalı adına tanzim edilen ——–yevmiye numaralı ihtarnamesinde özetle; Müvekkili ile muhatap ——- arasında akdedilen —- tarihli ——- akdedildiğini, iş bu sözleşmenin 5.maddesi uyarınca sözleşme süresinin bayi tarafından bayilik lisansı alma işlemlerinin gerçekleşip tamamlanacağı günden itibaren —-yıl olacağı hususunda anlaşmaya varıldığını, diğer yandan sözleşmenin 13. Maddesi ile davalının kendisine —— olarak verilen malzemeleri teslim aldığı mükemmel şekilde — iade ve teslim etmesi gerekliğini, buna rağmen muhatabın ————–sayılı İhtarnamesi ile hiçbir neden bildirmeksizin —– feshettiğini, muhatabın — yıllık süre içinde toplam — ürün satın almayı taahhüt etmesine rağmen — ürün aldığını, muhatabın bayilik sözleşmesini haksız yere feshetmesi ve ürün alım taahhüdünü yerine getirmemesi nedeniyle —-cezai art bedelinin iş bu ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren — gün içinde müvekkiline ödenmesine vc aynı süre içerisinde atiyet olarak verilen malzemelerin —-malzeme taahhütnamesi uyarınca teslim edilmesine aksi halde yasal yollara başvurulacağı ihtar edilmiştir.
Davalı ortaklık ——yevmiye numaralı İhtarnamesi ile taraflar arasındaki sözleşmeyi ——- tarihi itibariyle feshettiğini, ——– olarak teslim edilen teslim alabileceklerini davacı tarafa ihtar etmiştir. Davalılar vekili ——— tarihinde İhtarname gönderildiğini, ihtarnamede sözleşmenin feshi yönünde bir irade bulunmadığını, mevcut sözleşmeyi yenilemeyeceklerini bildirdiklerini, bu ihtarnameyi alan davacı tarafın, taraflar arasındaki sözleşmeyi feshettiğini ve ——— gerekli bildirimleri yaptığını, akabinde de sözleşmeye ilişkin taahhütlerin yerine getirilmesi ihtarlı —————- yevmiye nolu İhtarnamesini taraflarına gönderdiğini, davacının sözleşmeyi feshinden sonra müvekkiline ariyet olarak teslim edilen emtianın yerleştirilmesi ve montajını yapan ———- markasına havi emtiayı ——— tarihinde söküp götürdüğünü, bu hususa ilişkin kendilerine tutanak bırakılmadığını, lisans iptali ve kurumsal kimlik sökme işlemleri neticesinde zarar eden müvekkilinin ——— tarihli İhtarname ile taraflar arasındaki sözleşmeyi feshetmek zorunda kaldığını, sözleşmenin feshinde davacı tarafın kusuru ve kötüniyetli tavrının etkili olduğu, iddia etmiş ise de bu iddiasını kanıtlayacak bir delil getirmemiştir.
Taraflar arasındaki Sözleşmenin 15.maddesinde sözleşmeden doğacak ihtilafların hallinde davacının ticari defter ve kayıtlarının münhasır ve kesin delil olacağı kabul edilmiştir. Aynı Sözleşmenin “Feshin Sonuçları” başlıklı 13. Maddesinde; sözleşmenin feshi veya herhangi bir sebeple sona ermesi durumunda bayilik ilişkisi sebebiyle akdedilen bütün kredi, malzeme ve diğer konulardaki sözleşmelerinde münfesih olacağı, bu sözleşme ve diğer sözleşmelerde doğmuş ve doğacak vadeli ve vadesiz bütün borçların fesih tarihi itibariyle muaccel olacağı kararlaştırılmıştır.
———– tarihli davalı tarafından imzalanan Taahhütnamede; —- olarak —- alındığı günden başlamak üzere — yıl süre ile ayda —- az olmamak kaydıyla toplam —– satın almayı, bu taahhüdün yerine getirilmemesi halinde ve beher sözleşme yılının sonunda eksik alınan— her tonu için ——–aynen ve fiilen ödeneceği günkü —- efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak ————- cezai şart ödeyeceğini” şeklinde beyan ve taahhüt edilmiştir
Taraflar arasındaki sözleşme ve taahhütname, incelenen ticari defter ve kayıtlar ile dosya kapsamına göre yapılan yapılan değerlendirmede, bilirkişi ek raporundaki tespit ve değerlendirmeler yerinde bulunularak davacının davalıdan —— Ton eksik ——alımı yaptığı, Taahhütnamenin 2.maddesinde öngörülen eksik her ton için —– olmak üzere toplam ———- cezai şart tutarında davacının davalıdan alacaklı bulunduğu, taleple bağlı kalınmak suretiyle davacı talebi doğrultusunda — cezai şartın fiilen ödeneceği günkü — satış kuru üzerinden hesaplanacak —– karşılığının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
6102 sayılı TTK 22.maddesi uyarınca; tacir sıfatını taşıyan borçlunun aleyhine konulmuş cezai şart tutarından indirim yapılamayacağından belirlenen tutardan indirim yapılması yoluna gidilmemiş olup davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; —— cezai şartın fiilen ödeneceği günkü ———– üzerinden hesaplanacak ——karşılığının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
2- Alınması gerekli 4.412,96-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.103,25-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.309,71- TL’nin davalılardan müştereken ve mütesilsin tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 29,20- TL. başvurma harcı, 1.103,25- TL peşin harcın toplamı olan 1.132,45- TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 3.146,40-TL yargılama giderlerinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalıların üzerine bırakılması,
5- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
6- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 9.198,26- TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne ve Davalı Vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/09/2020