Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1337 E. 2019/897 K. 04.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/1337 Esas
KARAR NO: 2019/897
DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 05/12/2016
KARAR TARİHİ : 04/09/2019
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA, SAVUNMA ve DOSYA KAPSAMI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirketin olağanüstü genel kurul toplantısının ——— tarihinde şirket genel merkezinde yapıldığını, sermayenin % 10,5 payına sahip davacıların şirketin genel durumu hakkında bilgi almak istediklerini, yeterince bilgilendirilme- diklerini, şirket müdürü tarafından ——— yılı faaliyet raporlarını ibra etmediklerini, faaliyet raporları için özel denetçi istediklerini, istemlerinin reddedildiğini, bilanço gelir tablosu hesapları raporlarını ibra etmediklerini, özel denetçi istediklerini, istemlerinin red edildiğini, şirket karının dağıtılması hususunu ibra etmediklerini, faaliyet raporları için özel denetçi talep ettiklerini, taleplerinin red edildiğini, şirket ve şube müdürlerini ibra etmediklerini, şirket müdürü ————— hem şirket merkezi hem şube müdürlük görevinden istifa ettiğini, esas sermayenin % 10,5 payına sahip davacıların istifayı kabul etmediklerini, aday çıkmadığından merkez ve şube için müdür seçilemediğini, davalının gerekçe gösterilmeden faaliyet gösterdiği şube ———– adresine taşınmak istenildiğini, davacıların buna karşı çıktığını, şirket yöneticisi müdür ——–azınlık sermayen pay sahiplerinin bilgi alma haklarını engellediğini, yıllık faaliyet raporları incelenmek üzere olağanüstü toplantı günü son anda sermaye pay sahipleri incelemesine sunulduğunu, —— yılı bilançosunun kalemi gerçeği yansıtmadığını, şirketin içinin boşaltıldığını, şirket içinde işyeri sigorta poliçesinin ———–tarihinde yapılan poliçe binalar ——- Makine ve Tesisat——-TL Demirbaş ——- TL, Emtia ——–TL ana teminat gösterirken 2015 yılı bilançosunda tüm aktif toplamının ——- TL gösterildiğini, —- yılı ile—— yılı arasında aktif değerlerde % 20’ye yakın eksilme olduğunu, ——–yılı pasif toplamının ——— TL iken pasif toplamı içerisinde gözüken —— TL % 60 ortaklara borç kalemi hangi gerçeği yansıttığını, bu borcun kime olduğunu, şirket müdürü ——- şirketin olağan genel kurulunu zamanında yapmadığını, olağanüstü genel kurul yaparak istifa ettiğini, şirketin yönetimsiz kaldığını, şirketin yönetimi ile çalışanlara mahkemelik olduğunu, işçiler ve hakları ile ilgili hiçbir hakkın bilançoda olmadığını, bankadan çekilen dağıtılmayan banka dekont ve makbuzu incelenmesi gerektiğini belirterek, istemlerinin kabul edilerek şirket hesaplan ve belgelerinin incelenmesi için özel denetçi atanması ve son beş yıl şirket hesaplarının incelenmesi için karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davalı usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap, beyan veya delil dilekçesi sunmamıştır.
——Müdürlüğü’nden davalı şirketin ticaret sicil bilgileri ve dosyası celp edilmiş, gelen evrak dosya içine konulmuştur.
Dosyada Mali Müşavir bilirkişi ————- bilirkişi raporu alınmış, rapor dosya içine konulmuştur.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava, davalı limited şirkete özel denetçi atanması taleplidir.
Taraf delilleri toplanarak defter kayıtlarıda incelenmek suretiyle bilirkişi raporu alınarak dosya üzerinden uyuşmazlığın çözümü yoluna gidilmiştir.
Davacılar, şirkette esas sermayenin %10,5 payına sahip olduklarını, 26/11/2016 tarihinde yapılan olağan üstü genel kurul toplantısında,2015 yılına ait raporlarda müdürü ibra etmediklerini, faaliyet raporları için özel denetçi atanmasını talep ettiklerini, ancak müzakerede kabul görmediğini iddia ederek özel denetçi atanmasını talep etmişmerdir.
Limited şirketlerde özel denetçi atanması talebinde TTK.nun 635. maddesinin yollamasıyla TTK.nun 438 vd maddeleri kıyas yoluyla uygulanacaktır.
T.T.K.’nun 438. Maddesine göre her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını,  gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir.Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.
TTK.nun 449. maddesine göre de “Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi halinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibari değeri toplamı en az bir milyon türk lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.” hükmüne havidir. Özel denetim hakkının keyfi ve kötü amaçlı kullanılmasını önlemek amacıyla T.T.K.’da bazı şartlara yer verilmiştir. Buna göre, bir pay sahibinin özel denetim talebinde bulunabilmesi için gerekli ön şart pay sahibinn önceden bilgi alma veya inceleme hakkını kullanmış olmasıdır. Anonim şirket pay sahiplerinin bilgi alma veya inceleme hakkı, T.T.K.’nun 437. Maddesinde düzenlenmiştir. Özel denetim talebinde bulunulduğunda, bilgi alma veya inceleme hakkının gerçekleştiği genel kurul tutanağında özellikle belirtilir. Bu hak kullanılmadan pay sahipleri özel denetim yapılmasını isteyemez. Kanun koyucu bu sayede, şirket dışı menfaat sağlamak, bir kararı önlemek veya taktik bir üstünlük elde etmek amacıyla talepte bulunarak özel denetim kurumunun kötüye kullanılmasını önlemeyi amaçlamıştır. Kanun koyucu, özel denetim kurumuna feri’i bir nitelik kazandırmak istemiştir. Bu feri’ilik, kişisel, maddi ve şekli bir görünüme sahiptir. Her şeyden önce, pay sahibi, bilgi alma ve inceleme hakkını (T.T.K. Md. 437) kullanmalıdır. Yönetim kurulu, açıkça eksik veya tatminkar olmayan ya da doğrulukları bakımından var olan şüpheleri ortadan kaldırmayan bu bilgileri pay sahibine vermeyi reddederse, pay sahibi özel denetim talebinde bulunabilir.———-
Netice olarak, T.T.K.’nun 439. Maddesinin 2. Bendine göre; dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanacaktır.
Eldeki davada bilirkişi incelemesi yapılmış, bilirkişi defterilerin muhasebe kayıtlarına çok uygun tutulmadığına, öz sermayenin %68 ininin yitirilmiş durumda olduğuna, oy çokluğu ile özel denetim talebinin reddedildiğine işaret etmiştir.
Davacıların sermayenin en az onda birine sahip oldukları, bilgi alma hakkını kulandıkları, özel denetim talebini genel kurulda belirttiği, bu talebin reddedildiği anlaşılmış, ayrıca denetim talebinin kötüniyetle, şirket işleyişini bozmak için istenmediği kanaati oluşmuştur.
Mahkememizce özel denetimin uygun görmesi halinde, inceleme konusunun da belirlenmesi gündeme gelecektir. Özel denetim ancak belirli bir konu için talep edilebilir. “Belirli” kavramı ile belli türde, nitelikte ve önemde olay kastaedilmemiştir. “Belirli”, olay bağlamında tanımlanabilen, içeriği ve sınırları belli olan, genel nitelik taşımayan anlamına gelir. Belirli konu şirketin herhangi bir işi, işlemi, kararı, finansal durumu, finansman ihtiyacı, hakim şirketin kararları veya şirkete verdiği kayıplar olabilir. Özel denetçinin incelemesi “belli kararların yasallığı”, “uygunluğu” veya “ilgili kişilerin kusuru” hakkında bir hüküm içermez. Bunun gibi, bir davranışın hukuka uygunluğu veya aykırılığı, mantıklı illiyet bağı gibi hukuki sorunlar özel denetime konu olmayacaktır. Özel denetçi ayrıca, “şirket organlarının takdir hakkının olduğu kararlara” yönelik veya “şirket kararlarının amaca uygunluğu” hakkında hüküm veremez. Bu hususlar da nazara alnıarak 2015 yılı ve öncesine ait 5 yılın incelenmesi talebi yerinde görülmüştür.
Talebin kabulü ile şirketin büyüklüğü nazara alınarak bir özel denetçi tayinine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
1———- memurluğunun———-numarasında kayıtlı davalı …’ne TTK 438.maddesi uyarınca mali müşavir ———– ÖZEL DENETÇİ OLARAK ATANMASINA ,
2-Özel denetçi için takdir edilen 4.000,00 TL ücret ile gerekli masraf avansı olan 1.000,00 TL olmak üzere toplam 5.500,00 TL nin davacılar tarafından Mahkeme veznesine yatırılmasına, denetçi ücreti yatırılınca denetçiye görev tevdiine;
3-Özel denetçiye 2015 yılı ve önceki 5 yıla ait şirket defter ve hesaplarını inceleyip , şirket yöneticilerinin ana sözleşmeye ve kanuna aykırı davrandığı , şirkete zarar verdiği iddiaları ile bilançoların gerçeği yansıtmadığı konusundaki iddialar hakkında 4 ay içinde rapor tanzim edip dosyamıza sunması için yetki ve süre verilmesine, raporun sunulması halinde taraflara tebliğine ,
4- Alınması gerekli 44,40 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 48,10 TL peşin harcın mahsubu ile kalan 3,70 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 29,20 TL. başvurma harcı, 48,10 TL peşin harcın toplamı olan 77,30 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 829,20 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalının üzerine bırakılmasına,
7- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
8- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, dosya üzerinden TTK.’nun 440/2 maddesi uyarınca KESİN olarak oy birliği ile karar verildi. 04/09/2019