Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1179 E. 2020/1118 K. 24.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/1117 Esas
KARAR NO: 2020/1004 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/2015
KARAR TARİHİ : 03/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, ———- şirkette ———–yürütmekte olduğunu, işi gereği yeni bir baskı makinesine ihtiyaç duyduğu, davalı şirketten bir adet ——— bedel ile anlaşarak aldığını, alınan baskı makinesinin bedeli için davalı şirkete müvekkilince kullandığı eski baskı makinesine ——değer biçilerek ve eski makinesini faturalandırarak —— sayıldığını, kalan değer için de biri —— diğeri — olmak üzere —- verdiğini, Müvekkiline ait —- dahil toplamda ——— değerindeki eski baskı makinesinin, davalı şirket yetkililerince yeni makine getirildiğinde davalı şirkete teslim edildiği, yeni makinenin geliş kargosunun davalı şirketçe karşınlandığını, müvekkiline ait eski makinesinin davalı şirkete gönderilme kargo bedeli —- de müvekkilince karşılandığını, Çeklerden —– keşide tarihli ——- bedelli olan çekin de davalı şirkete ödendiğini, ancak ———- bedeli olan çek ise müvekkilnin uğradığı zararın bir miktarına karşılık olarak tutulduğu, henüz davalı şirkete ödenmediğini, dava konusu makine geldiğinde makine içinden baskı uçlarının çıkmadığını, eski makinenin baskı uçlarının yeni makineye takıldığını, makine çalıştırıldığında işlevini tam olarak yerine getirmediğini, makinenin bozuk baskı yaptığını, bunun davalı tarafa sözlü olarak bildirildiğini, —– dosyasından taraflarınca yaptırılan tespitte de bilirkişi tarafından makinenin incelenmesi ile, makinenin baskıyı uygun yapamamasının sebebinin baskı uçlarının işlevini tam olarak yerine getirememesi olduğunun tespit edildiğini, davalının satıma konu ayıplı maldan dolayı sorumlu olduğunu, be sebeple genel hükümlere dayanılarak zararın tazminini istediklerini, söz konusu dönemin seçim dönemi olması sebebiyle müvekkilinin kazanç kaybına uğradığını, belirtilen sebeplerle Müvekkilin uğradığı zararların karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla —— maddi tazminatın dava tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanarak davalı şirketten alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından davacı yana ——–nolu fatura ile—– bedelli ——- satışının gerçekleştirildiğini, dava konusu satış————— nolu fatura kapsamı ile —— bedelli müvekkil şirket tarafından geri satın alındığını, satış işlemi esnasında yapılan görüşmelerde dava konusu ——— baskı ucunun ellerinde bulunmadığı ——– günü içinde tesliminin gerçekleştirilebileceği, teslim süresinin beklenmesi istenmiyorsa müvekkili tarafından ————- tarihli fatura kapsamı ile geri satın alınan —— uçları bizzat müvekkil şirket teknik personeli tarafından yeni satın alınan cihaza takılarak makinenin işlerlik kazandırabileceğinin davacı tarafa bildirildiği, davacı yanın bu durumu kabul etmesi üzerine dava konusu makinenin satış işleminin gerçekleştirildiği, teslim ve montaj esnasında eski cihazın baskı uçları bizzat müvekkili şirket teknik personeli tarafından yeni satılan dava konusu makineye takılarak, çalışır vaziyette davacı yana tesliminin gerçekleştirildiği, Müvekkili şirket ile davacı şirket arasındaki ticari ilişki —— bir sürece dayandığını, dava konusu satış işleminden evvel davacı yana 2 ayrı makine satışının sorunsuz bir şekilde gerçekleştirildiği, satışı yapılan tüm makinelerin sarf malzemeleri dahil tüm teknik hizmetinin müvekkili tarafından verildiğini, davacı yanın müvekkiline yazılı bildirimde bulunmadığını, müvekkilinin davacı yandan halen —–bulunduğunu, müvekkilinin davacı ile varılan şifahi anlaşmaya uyduğunu, baskı uçları yurt dışından temin edilir edilmez teknik personeli vasıtasıyla ——– tarihinde davacının adresine gidilerek dört adet baskı ucunun makineye takıldığını, ancak baskı uçlarının iki tanesinin fabrika hatasından kaynaklı sorunlu olduğunun müvekkili şirket teknik personelince tespit edilerek iki tanesinin takıldığı, diğer iki tanesinin ise eski makineden temin edilerek takıldığı, —— tarihinde mevcut eksikliğin de giderilerek makinenin sorunsuz çalışır vaziyette davacıya teslim edildiği, davacının taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı davrandığı, davacı yanın, dava konusu makinedeki baskı uçlarının eksik teslim edildiğini bu nedenle—– tutarında iş kaybına uğradığını iddia etmekte ise de öncelikle akla gelen davacının delilleri arasında sunduğu ——- tarihli faturalar kapsamında aynı kuruma verdiği———işleri nasıl yapabildiği, ayrıca kaybedildiği ileri sürülen işlere ilişkin sunulan belgeler her zaman sonradan hazırlanabilecek nitelikte olduğu gibi belgenin kim tarafından ve hangi yetkiyle düzenlenildiğin dahi belli olmadığını, belirtilen sebeplerle haksız açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Hukuki niteliği itibariyle, taraflar arasında satım sözleşmesine konu baskı makinesinin gereği gibi çalışıp çalışmadığı, malın ayıplı olup olmadığı, davacının zarara uğrayıp uğramadığı, zarara uğradığının kabulü halinde maddi kaybının miktarının tespiti, bedelin ödenip ödenmediği ve bedelden mahsup talebinin yerinde olup olmadığına ilişkin bulunmaktadır.
Dosya makine mühendisi ve aktüeryadan oluşturulan bilirkişi heyetine verilerek rapor alınmıştır. —– tarihli Bilirkişi raporunda; ——-dosyasından alınan —— tarihli Bilirkişi Raporundaki tespitlere bağlı kalındığı, belirtilmiştir.
Mahkememiz —– tarihli duruşmasında verilen ara kararı uyarınca, ———– talimat yazılmasına ve dava konusu baskı makinesi uçlarının teknik bir personel olmaksızın takılıp takılamayacağı, bu kapsamda baskı uçlarının ayıplı sayılıp sayılmayacağı varsa ayıbın giderilip giderilmediği, tarafların ayıptan sorumluluğu yönünden değerlendirme yapılmak üzere Makine Mühendisi bilirkişiye verilerek, rapor alınmasına karar verilmiştir.——- tarihli Raporda; Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; ———-marka ve modeldeki baskı makinesinin ayıplı olduğu, baskı uç takımlarının değişiminin yeterli olmayacağı, ayıbın giderilmesi için makinenin yetkili kişilerce genel bir kontrolden geçirilmesi gerektiği, ayıp sorumluğunun satıcı firmaya ait olduğu ve baskı uç takımlarının yetkili teknik personel haricinde takılıp çıkarılma işleminin yapılamayacağı şeklinde , raporunu sunmuştur.
Mahkememiz —— tarihli ara kararı ile ——–tekrardan talimat yazılarak, daha önce rapor sunan makine mühendisi bilirkişi yanında bir de mali müşavir bilirkişi görevlendirilerek inceleme yapılması ve rapor alınması talimatlanmıştır. Bilirkişi Heyeti tarafından sunulan —–tarihli Raporda; Davacının ——-yılına ait ticari defterlerinin açılış tasdikinin yapıldığı, defterlerin usulüne uygun tutulduğu, ancak kapanış tasdikinin yapılmadığı, dolayısı ile davacının ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre kendi lehine delil olma özelliğine sahip olmadığı, ek dayanak olarak davacının vergi dairesine bildirimi yapılan —– beyannamesi ekinde yer alan —-hesaplama yapıldığı, davacının dava dosyasına sunmuş olduğu ——- baskı işi teklifinin delil kabul edilmesi halinde; davacının —- ticari defterleri ve vergi dairesine bildirimi yapılan —- gelir vergisi beyannamesi ekinde yer alan Mali Gelir Tablosu üzerinden yapılan hesaplamalar sonucu , —- kar oranı üzerinden —– kazanç kaybının olduğu, şeklinde raporunu sunmuştur.
Davacı vekili —-tarikli Dilekçesi ile, davasını kısmen ıslah ettiğini, —- olan dava değerini —- olmak üzere———–çıkardığını bildirmiştir. Davalı vekili ıslaha karşı zamanaşımı itirazında bulunmuştur.
Davacı vekilinden ıslah dilekçesini açıklaması istenmiştir. Davacı vekilince verilen —— tarihli Dilekçe ile; —— tarihli ıslah dilekçesinde belirtilen —- olan ıslah tutarlarının; —— tarihli kazanç kaybı değerlendirmesine ilişkin hazırlanan raporda belirlenen tutar olan ——-olduğu, —- tarihli aktüerya ve makine mühendisi uzman bilirkişilerince hazırlanan raporda belirlenen — bedelli fatura ve —- nakliye bedelinden oluştuğu, belirtilerek ıslah talebinin kabulüne ve——— fatura tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle beraber davalı şirketten tahsiline karar verilmesini istemiştir.
——–dosyasına tekrardan talimat yazılarak ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi Heyetince düzenlenen —– tarihli ek Raporda; Dava konusu —- marka ve modeldeki baskı makinesi ile ilgili ——– tarihli raporumuzda belirtilen hususlara ek olarak, taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda baskı makinasının mevcut haliyle iş görür nitelikte olup olmadığı aynca davacı tarafça satın alındığı tarihten itibaren hiç kullanılıp kullanılmadığı hususunda rapor düzenlenmesi talep edildiği, —– tarihli raporda belirtildiği üzere baskı makinasında yapılan incelemeler ve testlerde çıkarılan baskıların hatalı olduğu, çizikler şeklinde boya boşluklarının olduğu, standart baskı olarak düşünebilecek ————-yapılan baskılarda bu hatalar aşikar olarak görüldüğü, ve ticari olarak kullanılması mümkün olmadığı, fakat büyük boyutlu ve düşük çözünürlüklü yapılabilen baskılarda dava konusu baskı makinasımn kullanılmasının mümkün olduğu, makina üzerinde keşif esnasında yapılan incelemeler neticesinde ve baskı makinesinin mevcut durumu da gözönüne alındığında, ticari olarak tam verimli çalışmasının mümkün olmamakla beraber, satın alınması sonrası seyrek aralıklarla kullanıldığı, şeklinde görüş verilmiştir.
Davacı vekili ——- tarihli Dilekçeleri ile makine bedelinin tamamının davalıya ——— sayılı dosyasına istinaden ve haricen ödendiğini beyan etmiştir. Anılan icra dosyasının uyap kaydı dosya içerisine alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu davacı yana —– nolu fatura ile — bedel ile satılan ———– olup olmadığı, bu kapsamda bedelinin iadesinin gerekip gerekmediği ve ayıplı ifa dolayısıyla kazanç kaybı oluşup oluşmadığı ve varsa kazanç kaybının davalıdan tahsilinin mümkün olup olmadığına ilişkin bulunmaktadır.
Dava konusu baskı makinesinin davalı tarafça davacıya ——— nolu fatura düzenlendiği, satış bedeline karşılık davacının sahibi olduğu eski makinenin —- sayıldığını, kalan tutar için de biri — diğeri ——– olmak üzere —- adet çek verdiğini, bu çeklerden sonuncusunun iade alındığı, akabinde davalı tarafça davacıdan olan bakiye alacağın icra takibine istinaden haricen tahsil edildiği,———- değer biçilen eski baskı makinesinin, davalı şirket yetkililerince yeni makine getirildiğinde davalı şirkete teslim edildiği taraf beyanları ve dosya kapsamı itibariyle belirli bulunmaktadır.
Ayrıca davalı tarafça davacıya teslim edilen baskı makinesinin kurulumunun davalı şirket yetkili personelince gerçekleştirildiği, kurulum esnasında makinenin dört adet baskı ucunun makine içerisinden çıkmadığı ve eksik olduğu, bunun üzerine davacı tarafça davalıya yeni makine bedeline karşılık olarak satılan eski makinenin baskı uçlarının bu yeni makineye takıldığı, akabinde davalı tarafça yeni baskı uçlarının yurt dışından temin edilerek makineye ——– tarihinde takıldığı, bu uçlardan da iki tanesinin hatalı olduğu ve yine eski makinenin iki ucunun bu makineye takıldığı, eksik uçların ——- tarihinde temin edilerek davacıya satılan makineye takıldığı davalı taraf vekili beyanları ile davalı taraf kabulündedir. Davacı tarafça dava konusu makine üzerinden yapılan inceleme ile oluşturulan —— dosyasından alınan —- tarihli Bilirkişi Raporu davalı tarafa —— tarihinde tebliğ edilmiştir. Dolayısıyla davalı taraf makinenin ilk tesliminden itibaren kurulumunu da kendisi gerçekleştirdiğinden makinenin eksik teslim edildiği ve makinenin ayıplı olduğunu bilmektedir. Kaldı ki eksik teslimin tamamlandığı ve davalı taraf yetkili personeli tarafından tutulan —— tarihli Tutanak ile değişik iş dosyasından alınan raporun davalı tarafa tebliğ tarihi itibariyle de ayıp ihbar süresi geçirilmiş değildir. Dolaysıyla davalı tarafın makinedeki eksiklik ve ayıbı kendi teknik personeli vasıtasıyla baştan beri bildiği gözetilerek süresinde bir yazılı bildirim yapılmadığı yönündeki savunması yerinde görülmemiştir.
Alınan teknik bilirkişi tespitleri ile de ortaya konulduğu üzere makine ayıplı bulunmaktadır ve yapılan müdahaleler ve baskı uçlarının değiştirilmesi ile de bu ayıp giderilememektedir. Bu haliyle satım konusu makinenin kendisinden beklenen faydayı sağlayamayacağı, davacının makineden yararlanma ve makineyi bu hali ile kabul etmesinin beklenemeyeceği, sözleşmeden dönme talebinin yerinde olduğu, değerlendirilerek davacı talebine göre satım bedelinin davacıya iadesine karar vermek gerekmiştir. Söz konusu makinenin teslimi esnasında nakliye bedelinin davalı tarafça karşılandığı davacı vekili beyanları ile ortada olduğundan davacı tarafın nakliye bedeline yönelik talebi uygun bulunmamıştır.
Ayrıca her ne kadar fatura tarihinden itibaren ticari faiz talebi var ise de sözleşmeden dönme halinde tarafların iade borcunun birlikte ifa kuralı gereği, fiili iade tarihinden itibaren faiz talep edilebileceği, satım konusu mal henüz davacı elinde olduğundan satış bedeline fatura tarihinden itibaren faiz işletilmesi yönündeki davacı taraf talebinin yerinde bulunmadığı değerlendirilmiş ve dava konusu makinenin davalıya iadesi tarihinden itibaren fatura tutarına faiz işletilmesine karar verilmiştir.———-
Davacı alıcının seçim hakkını, satış bedelinin iadesi ve dolayısıyla sözleşmenin geçmişe etkili olacak şekilde feshi kapsamında kullanması nedeniyle, davalı yandan özel hüküm niteliğindeki TBK 227 maddesindeki hakları yanında, ——– uyarınca genel hükümler çerçevesinde tazminat talep edebileceği düşünülse bile, tercihini sözleşme bedelinin iadesi ve dolayısıyla fesihten yana kullanılmış olması nedeniyle ancak menfi zarar talebinde bulunulabileceği, müspet zarar kapsamında kalan yoksun kalınan kar talebinde bulunulamayacağı gözetilerek davacının kazanç kaybına yönelik talebinin reddine karar verilmiştir.———-
Belirtilen sebeplerle davacının davasının kısmen kabul, kısmen reddine karar vermek gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE; ——— makine bedelinin makinenin davalıya teslimi tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Makine bedelinin davalı tarafça ödenmesiyle birlikte dava konusu makinenin davalı malı olduğunun kabulü ile davalıya iadesine, Nakliye masraflarının davalı tarafça karşılanmasına,
Kazanç kaybına ve fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gerekli 7.137,51-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 2.178,11-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 4.959,40- TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafından sarfedilen toplam 3.850,00- TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 3.154,06-TL ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından sarfedilen toplam 136,00-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 24,58-TL ‘sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
6- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 13.876,27-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davalı vekili için takdir olunan 3.458,25-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı..03/12/2020