Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/452 Esas
KARAR NO: 2019/1430
DAVA :Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ: 25/03/2015
KARAR TARİHİ: 25/12/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA, SAVUNMA ve DOSYA KAPSAMI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi— tarihinde davalı … şirketince sigortalanmış olan diğer davalı … adına kayıtlı olan —plakalı iş makinesi taşıtının tek taraflı olarak yapmış olduğu kazada vefat ettiğini, davacı müvekkilesinin eşinin ölmesi ile hayatta tek başına kaldığını, herhangi bir mesleğinin bulunmadığını, meydana gelen kazada müteveffanın kusurunun bulunmadığını, murisin, — muhtarı olduğunu, — ait olan ve belediyeye bağlı bir operatörün kullanmış olduğu — devrilmesi sonucu öldüğünü, kazanın meydana gelme sebebinin operatörün dikkatsiz ve tedbirsiz olarak greyderi kullanması olduğunu, kusurun tamamının iş makinesini kullanan operatörde olduğunu, sigortacı ve malikinin ise kusursuz sorumluluk ilkesi gereği davadan sorumlu olduğunu, ölüm olayından sonra davalı … şirketine —- tarihinde yazılı olarak başvuru yapıldığını, fakat sigorta şirketinin ödeme yapmaktan kaçındığını, sigorta şirketinde hasar dosyası açıldığını, murisin ölümü nedeni ile davacıların destekten yoksun kaldığını, murisin toplam olarak aylık—-TL gelire sahip olduğunu beyanla, fazlaya dair, maddi ve manevi tazminat davası hakları mahfuz ve HMK 107 kapsamında belirsiz alacak ve tespit davası olmak üzere davacı eş —- için —TL geçici tazminata hükmedilmesine, daha sonra karar verilecek miktardan mahsubuna, destek …’ın vefatı nedeniyle, davalı … şirketinin limitleri dahilinde sorumlu olması kaydıyla eş … için, –TL maddi tazminatın, çocuk … için (velayeten annesine) —TL maddi tazminatın, temerrüd tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı müvekkillere ödenmesine, davalı … şirketinin sorumlu olmaması kaydıyla eş … için, -TL manevi tazminatın, çocuk … için (velayeten annesine) -TL manevi tazminatın, çocuk … için -TL manevi tazminatın, çocuk … için -TL manevi tazminatın, kaza tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalı … başkanlığından alınarak müvekkillerine ödenmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın — plakalı aracın müvekkil şirket nezdinde— ile sigortalı olduğunu,— tarihinde meydana gelen kazada …’ın vefatı sebebiyle tazminat talep ettiğini, dava konusu kazanın karayollarında gerçekleşmediğini, ilçe Jandarma Komutanlığı tarafından tutulan olay yeri inceleme dosyasından anlaşılacağı üzere dava konusu kazanın dere yatağının paralel uzantısında bulunan, maki bitki örtülü, kayalık ve engebeli sarp arazide iş makinesinin devrilmesi sonucunda meydana geldiğini, kazanın karayolları dışında meydana gelmesi sebebiyle zararın poliçe teminatı dışında olduğunu, müteveffa, seyahate elverişli olmayan iş makinesinde yolculuk yaparak zarara uğramasına kendi kusuruyla sebebiyet verdiğini, trafik sigorta poliçesinde yer adedi olarak 1 kişi gözüktüğünü, bu bir kişilik yerin sürücüye ait olduğunu, müteveffanın iş makinesinde sürücünün yanında yolculuk ederken vefat ettiğini, davanın kabulü anlamına gelmemek kaydıyla, davacının iddialarında haklı olduğunun tespiti halinde hesaplanacak tazminattan müterafik kusur nedeniyle indirim yapılması gerektiğini, tüm kusurun müteveffada olduğunun tespiti halinde ise herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığını, tarafların mali ve içtimai durum araştırmasının yapılması gerektiği, davanın kabulü anlamına gelmemek kaydıyla müvekkili şirketin dava tarihinden itibaren yasal faizle sorumlu olduğunu, müvekkili şirkete davadan önce başvuru yapılmadığını beyan ile, davacı delillerinin taraflarına tebliğini, aleyhe haksız olarak açılan davanın reddini, davacının davasının ispatı halinde müvekkili şirketin öncelikle ferilerden sorumlu tutulmamasını, olmaz ise, asıl alacak, yargılama giderleri ve avukatlık ücreti acısından ayrı ayrı poliçe limiti ile sorumlu tutulmasını, faizin en erken dava tarihinden başlatılmasını, davanın reddedilen kısmı açısından yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmilini talep etmiştir.
Davalı … Belediyesi vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının davasını yetkisiz olan bir mahkemede açtığını, müvekkili belediye tarafından— tarihli personel ve taşıt görev emri ile — ilçesi ve mahallelerinin yol bakım çalışmaları İçin personellerinden operatör …’un görevlendirildiğini, bu personele iş sağlığı ve iş güvenliği konusunda gerekli eğitimlerin verildiğini, vefat eden davacıların murisi …’ın müvekkili belediye ile herhangi bir iş ilişkisi bulunmadığını, müvekkili belediyeye bağlı ekiplerce yollarının bakım çalışmaları sırasında çalışma yapılan alanda kendi insiyatifı ile bulunan bir kişi olduğunu, maktulün yolda çalışma yapan greydere binmek suretiyle yolculuk ettiğini, bu şekilde görevli olmamasına rağmen çalışmalara katıldığını, müvekkil belediyenin işleten sıfatıyla dava edildiğini, aracın sürücüsü ve kaza zamanında müvekkili belediyede işçi konumunda olan …’un davaya konu edilen kazaya sebebiyet vermesi ve kazadaki kusuru göz önüne alındığında davaya fer’i müdahil olarak katılması için kendisine davanın ihbar edilmesini, müvekkilin belediye hakkında açılan iş bu davanın yetkisizlik nedeniyle reddini, mahkeme aksi kanaatte ise aleyhe açılan haksız davanın reddi ile mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin davacıya yükletimesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava, trafik kazası nedeniyle işleten ve zorunlu sigortacıdan talep edilen maddi ve manevi tazminat davasıdır.
— tarihinde sürücüsü/operatörü … olan,—- plakalı iş makinasının(greyder) toprak yolda seyir halindeyken dere boyunca greyderin yuvarlandığı, araçta yolcu olarak bulunan …’ın hayatını kaybettiği anlaşılmıştır. Davacılardan …, ölen — eşi, diğer davacıları — – ise çocuğudur. Çocuklardan …’ın kaza sırasında – yaşında olduğu, diğerlerinin reşit olduğu anlaşılmıştır.
Vefat eden …’ın köy muhtarı olduğu, ayrıca tarımsal faaliyette bulunduğu, ölümü nedeniyle eşi ve çocuklarda — destekten yoksun kaldığı, maddi tazminat talep edildiği; ayrıca ölümü nedeniyle tüm davacılar için manevi tazminat talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır.
Davalılardan —- plakalı aracın zorunlu trafik sigortacısı olup bu sıfatı ile doğan zarardan, sürücünün kusur oranında ve poliçe limiti içinde kalmak şartı ile sorumludur. Kaza – poliçe vade tarihleri — arasında gerçekleşmiştir. Davalılardan —- de aracın maliki ve işleteni olarak zarardan sorumludur.
Kazaya karışan araca ilişkin poliçe ve hasar dosyası, davalı … şirketinden celp edilmiş, dosyamız arasına alınmıştır.
Manevi tazminat talebi yönünden davacıların sosyal mali durumları kolluğa müzekkere yazılarak araştırılmıştır.
Yargılama sırasında davacılardan …’ın reşit olması nedeniyle, davacı vekili kendi adına düzenelenen güncel vekaletnamesini ibraz etmiştir.
Olayla ilgili, ceza soruşturması Karapınar CBS.nin — soruşturma sayılı dosyası üzerinedn yapılmış, ceza davası açılması ile ceza yargılaması Bozkır Asliye Ceza Mahkemesinin —- K sayılı dosyasında yapılmıştır. Ceza yargılamasında alınan – tarihli iş güvenliği uzmanı tarafından alınan rapora göre … asli, … tali kusurlu bulunmuştur. Mahkemece bu kusur raporuna itibar edilerek, …’un TCK.nun 85/1,62,50/1- a, 52/2 maddeleri uyarınca adli para cezasına mahkumiyetine karar verilmiştir. Bu karar istinaf incelemesinden geçerek — tarihinde kesinleşmiştir.
Mahkememizce, ayrıca bir kusur raporu alınması ve kazanın karayolunda meydana gelip gelmediğinin araştırılması için Bozkır Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak keşif yapılması ve rapor alınması sağlanmıştır. Trafik polisi tarafından düzenlenen – tarihli raporda sürücü … %70 oranında, yolcu … %30 oranında kusurlu bulunmuştur. Ayrıca KTK.nun 3. maddesine göre kazanın meydana geldiği yerin, anılan yasa bağlamında karayolu sayılan yerlerden olduğu da tespit edilmiştir.
Talimat dönüşü, dosya ayrıca bir kusur uzmanı bir aktüer bilirkişiden oluşturulan bilirkişi heyetine verilmiş, bilirkişiler — tarihli raporunda, …’un %70, …’ın %30 oraında kusurlu oduğunu, eş …’ın – TL, çocuk …’ın — TL zararının oduğunu, garameten poliçeye göre sigortanın sorumlu olduğunu belirtmişlerdir. Tarafların itirazları üzerine ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti – tarihli ek raporunda, eş— gerçek maddi zararının – TL olduğun, teminat limiti kapsamında garameten – TL olduğunu, çocuk …’ın gerçek maddi zararının – TL olduğunu, teminat limiti kapsamında garameten -TL olduğunu, sigorta şirketi yönünden – tarihinin, belediye yönünden — tarihinin temerrüt tarihi olduğunu mütala etmiştir.
Ek rapor sonrasında davacı vekili, maddi tazminat kalemleri yönünden bedel artırım talebinde bulunmuş, dosya miktar itibariyle dosyanın heyete tevdii edilmesi ile yargılamaya heyet olarak devam edilmiştir.
Yolcu olan ve sevk ve idareye bir dahili olmayan desteğin, kazanın meydana gelmesinde esasen kusuru yoktur. Ancak, araçta yolcu için ayrı bir bölme veya kotuk dahi olmadığı halde, ayrıca ceza yargılamasında inmesi çin uyarıldığı da kabul edildiği üzere, yine de araca binerek müterafik kusurunun oluştuğunu kabul etmek gerekir. Bu bakımdan ceza yargılamasında ve mahkememizde tesipt edilen oranlarda bir çelişki de bulunmamaktadır.
Hem kusur raporu hem de aktüerin yaptığı destek hesabı usul ve yasaya uygun görülerek itibar edilmiştir. Aktüer hesabında da desteğin sağ olan ana baba hesaba katılmış, çocuk …’ın devam ettiği yükseköğrenim süresi dikkate alınmış, ayrıca desteğin minibüs çalıştırmasında fiili, bedeni katkısı dikkate alınmıştır. Tarımsal faaliyet geliri bakımından da bildirilen gelir beyannameleri esas alınmıştır. Muhtarlık maaşında bir sonraki seçimde muhtar olacağı kesin olmadığından geliri ona göre hesaba katılmıştır. Kaza tarihi itibariyle —Yaşam Tablosu ile progresif rant usulünün uygulanmış olduğu görülmüş, özetle bilirkişi raporu mahkememiz denetiminden geçerek hükme esas alınmıştır.
Manevi tazminat talebi yönünden, davacı tarafın sosyal mali durumları gerek uyap kayıtlarından (Takbis, malvarlığı vs), ceza dosyasından gerekse kolluğa müzekkere yazılarak araştırılmıştır. 6098 sayılı TBK. md. 56. maddesine göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Eldeki davada, davacıların murisi olayda %30 oranında kusurludur. Davacıların mahkememizce yaptırılan araştırma ile tespit edilen sosyal ve ekonomik durumları da göz önüne alınarak takdiren aşağıdaki tutarlarda manevi tazminata hükmedilmiştir.
Temerrüt yönünden de inceleme yapmak gerekmiştir. Maddi tazminat talebi bakımından, davacı vekili —- tarihinde sigorta şirketine başvurduğunu belirterek temerrüt tarihinin bu tarih olarak kabulünü talep etmişse de dosyada başvuru yapıldığını gösteren bir evrak bulunmamaktadır. Resen hasar dosyası incelenmiş, hasar dosyasında sigorta şirketi tarafından, davacıların başvurusuna ilişkin — tarihinde — müzekkere yazılarak bilgi istendiği görülmüştür. Diğer bir deyişle başvurunun varlığı sabittir. Ne var ki tarihi belli olmadığı gibi, davacının genel şartlarda belirtilen evraklarla usulüne uygun bir başvuru yapıp yapmadığı anlaşılamamaktadır. Yine, davacı taraf da yargılama boyunca kök ve ek raporda bilirkişilerin başvuru evrakı olmadığına ilişkin tespitlerine, ispat yükü de kendisinde olmasına rağmen itiraz etmemiş yahut bir belge sunmamıştır. Aksine rapora itirazlarının olmadığı beyan edilmiştir. Bu nedenle sigorta şirketi yönünden temerrüdün dava tarihinde; işleten olan belediye yönünden ise genel hükümler gereği kaza tarihinde başladığı kabul edilmiştir.
Açıklanan sebeplerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
A-Maddi tazminta taleplerinin KABULÜNE;
1-Davacı …’ın — TL destekten yoksun kalma zararının, – olan dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte, sigorta şirketininin — TL sinden sorumlu olmak kaydıyla, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline davacıya verilmesine;
2-Davacı …’ın — TL destekten yoksun kalma zararının, – olan dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte, sigorta şirketininin — TL sinden sorumlu olmak kaydıyla, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline davacıya verilmesine;
B- Manevi tazminat talebi yönünden davanın kısmen kabulüne;
a-Davacı … için – TL,
b-Davacı … için – TL,
c-Davacı … için – TL,
d-Davacı … için – TL manevi tazminatın kaza tarihi olan — tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı – tahsili ile davacılara verilmesine; fazlaya ilişkin kısmın reddine;
3- Alınması gerekli 21.494,52TL harçtan davacı tarafından peşin, ıslah ve keşif harcı olarak yatırılan 1.129,60TL harcın mahsubu ile bakiye 20.364,92TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- a) Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 27,70TL başvurma harcı ile, peşin, ıslah ve keşif harcı 1.129,60TL toplamı olan 1.157,30TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı tarafından sarfedilen toplam 2.925,00TL yargılama giderinin haklılık oranına göre takdiren (%88,72kabul %11,28ret oranında) olmak üzere 2.595,11TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı — tarafından sarfedilen toplam 50,00TL yargılama giderinin haklılık oranına göre takdiren (%88,72kabul %11,28ret oranında) olmak üzere 5,64 TL’nin davacılardan alınarak davalı … — verilmesine, kalan kısmın davalı — üzerinde bırakılmasına
6- Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştikten sonra talep halinde yatırana iadesine,
7-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kabul edilen maddi tazminat yönünden davacı vekili için takdir olunan 24.829,68 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
8- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat yönünden davacı … vekili için takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacıya verilmesine,
9- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat yönünden davacı … vekili için takdir olunan 2.725,00TL vekalet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacıya verilmesine,
10- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat yönünden davacı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacıya verilmesine,
11- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kabul edilen manevi tazminat yönünden davacı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı …’ndan alınarak davacıya verilmesine,
12- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre reddedilen manevi tazminat yönünden davalı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalı …’na vekiline verilmesine,
13- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre reddedilen manevi tazminat yönünden davalı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalı … vekiline verilmesine,
14- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre reddedilen manevi tazminat yönünden davalı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacı .—- alınarak davalı … vekiline verilmesine,
15- Avukatlık asgari ücret tarifesine göre reddedilen manevi tazminat yönünden davalı … vekili için takdir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalı … vekiline verilmesine,
Gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 25/12/2019