Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/426 E. 2018/1006 K. 25.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2013/426 Esas
KARAR NO : 2018/1006

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/07/2013
KARAR TARİHİ : 25/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin finansal kiralama yolu ile ————-‘den kiraladığı ——– marka — iş makinesinin davalı şirkete —— tarihleri arasında ——– no’lu Geniş kapsamlı Makine kırılması Döviz Sigorta poliçesi ile 80.000,00 Euro bedelle sigortalandığını, ———————- ‘ye kira bedelinin tümünün ödendiğini, malın mülkiyetinin müvekkili şirkette olduğunu ve iş makinesinin 05/07/2011 tarihinde ————— ——————— çakıl şantiyesinde iken yanarak zayi olduğunu, sigorta şirketince 15/08/2011 tarihinde hazırlanan ekspertiz raporunda hasarın giderilmesi talebinin reddedildiğini, tam ziyana uğramış olduğu belirtilmesine rağmen 13.680,30-Euro hasar bedeli tespit edilmesinin keza eksper raporunda afaki ve ispat edilmemiş beyanlarla hasarın teminat dışında tutulmasının kabul edilemeyeceği, ———- itfaiyesinin 05/07/2011 tarihli yangın raporunda, “yangının aşırı ısınmadan dolayı çıkmış olduğu” eksper kanaatine göre ise “yetkisiz kullanıcı, bakımsızlık, ihmal v.b sebeplerle yağ ve yakıt sızıntısı sonucu meydana gelmesi olasıdır” denildiğini, dolayısıyla yangının sebebini ve teminat dışı tutulmayı ispat külfetinin davalıya ait olduğunu, ekspertiz raporu gerekçe gösterilerek hasarın tazmin edilmemesinin poliçe kapsamına da aykırı olduğunu, makine kırılması sigortasında hasarda tazmin edilmesi gereken bedelin, ekspertiz raporunda yer aldığı gibi sadece hasar tespit tutarı olmadığını, yapılması gerekenin sigortalı makine tam hasara uğramışsa tazminat tutarı, makine ve tesisatın hasar anındaki yeni kıymetinden eskime, aşınma payının ve kurtarılan değerlerin tazminattan indirilmesi ile bulunulacak tutara, sökme giderlerinin nakliye, gümrük resmi, vergi harç ve masrafları ile montaj giderinin eklenmesiyle bulunacak bedel olduğunu ayrıca poliçedeki sigorta bedeli ile fahiş fark içeren hasar bedeli tespiti sebebiyle müvekkili şirketin talep edebileceği hasar bedelinin de belirsiz durumda olduğunu, aşkın sigorta olduğu takdirde prim iadesi gerektiğini, sigorta poliçesinin düzenlendiği tarihte malın bedelinin net olarak tespit edilmemiş olması ihtimalinde ne kadar prim iade edilmesi gerektiğinin belirsiz olduğunu, iddia ederek ve fazlaya ilişkin talep ve dava haklarını saklı tutmak kaydıyla davalı … şirketinin tazminat ödeme ve prim iadesinde bulunma yükümlülüğü bulunup bulunmadığının, 6100 Sayılı yasanın 107/3 fıkrası gereğince tespitine, davalı … şirketinin ödeme yükümlülüğünün bulunduğu sonucuna varılması durumunda, 6100 Sayılı Yasanın 107/1 fıkrası gereğince toplanacak delillere göre şimdilik 13.680,30 Euro’luk kısmının ve talep edilebilecek diğer tazminat tutarının 05/07/2011 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, talep edilebilecek prim iadesi bedelinin ilk peşin ödemenin yapıldığı 26/09/2010 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, sigortalı ————–. ve ——— şirketine ait ——— model iş makinesine 26.09.2010-2011 tarihleri arasında ————- – ———- sayılı geniş kapsamlı ekipman döviz sigorta poliçesi ile makine kırılması genel şartlan çerçevesinde teminat verildiğini, 05.07.2011 tarihinde yanarak hasarlanan iş makinesinin uzun süredir kullanılmadığı bakımlarının yapılmadığı ve kullanan kişinin operatör belgesinin bulunmadığı anlaşıldığından sigortalı tarafından yapılan tazminat talebinin 24.08.2011 tarihli cevabi yazı ile eksper raporu doğrultusunda reddedildiğini, hasar sigortalı ve onun yerine geçen kişilerin kastı ve ağır kusurundan ———- etmişse teminat harici olduğunu, ——– firmasına ait olan ———— marka ——– model iş makinasının 25.06.2011 tarihli kira sözleşmesi ile ———- kiralandığını ve teslim edildiğini, ———- ilçesi —————– köyü mevkiindeki kum ocağına getirilen iş makinesinin 15 dakika çalıştırıldıktan sonra şanzuman sorunu nedeniyle çalışmasının durdurulduğunu ve kiralama yapılan firmadan servis talebinde bulunulduğunu bunun üzerine firma yetkilisi ——— geldiğini ve servisin telefonla tarifi üzerine yağ değişimi yapıldığını,———– inşaat firmasından makinenin son 5 bakım raporunun talep edidiğini, son iki yıldan beri makinenin kullanılmadığının, bu süreçte sadece 2 ay kadar ——Fabrikasına kiraya verildiğinin bakım raporlarının olmadığının ifade edildiğini, iş makinelerinin çalıştırılmasa da faal halde korunabilmesi için düzenli çalışmalar yaptırılması yağlanacak bölgelerin yağlanması, bakımlarının çalışma saatlerine gore değil zamana bağlı periyotlar da dikkate alınarak düzenli olarak yapılması gerektiğini, makineyi kullanan ——————- firmasının yetkilisinin bilgisi dahilinde şanzımana müdahale ettiğini ve yağını değiştirdiğini beyan ettiğini, ———-yetkilisinin bu firmadan servis talep etmek yerine telefondan bilgi alarak kendilerinin müdahalede bulunduğunu, bu şahsın operatör belgesinin olmayışının dışında iş makinelerine müdahale edebilecek teknik donanıma veya yetkiye sahip olmadığını, yangına iş makinesine teknik servis harici yapılan müdahalelerin, bakımsızlığın ve yetkili olmayan kullanıcının sebep olması nedeniyle sigortalının ağır kusuru bulunduğundan rizikonun teminat harici olduğunu, sigortalının haricindeki davacının dava açabilmesi için sigortalı——-‘ den muvafakat alması gerektiğini, hasar talebinin fahiş olduğunu belirterek açıklanan nedenlerle sigorta teminatına girmeyen haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile masraf ve avukatlık ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Davanın hukuki niteliği itibariyle, davalı tarafından —————- Döviz Sigortası ile sigortalanan 2003 model ——– marka ——– iş makinesinin yanması sonucu, davacının davalıdan tazminat ve aşkın sigorta nedeni ile prim iadesi talep etme hakkı olup olmadığının tespiti ve varsa davacıya ödenmesine dair tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların iddiaları, savunmaları, toplanan deliller ve ön inceleme aşamasında tespit edilen uyuşmazlık çerçevesinde, meydana gelen hasar nedeni ile davacının davalıdan tazminat ve prim iadesi talep etme hakkının bulunup bulunmadığı konusunda inceleme yapılarak rapor tanzim edilmek üzere, sigorta uzmanı, yangın uzmanı ve makine mühendisi bilirkişiden oluşturulan 3 kişilik heyete dosya tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından tanzim edilen 16/09/2015 tarihli rapor dosyaya sunulmuştur. Bilikişi heyeti tarafından tanzim edilen raporda, yangının iş makinesindeki yağ veya yanıcı sıvı sızıntısının sıcak olan egzoz veya manifoltunu üstüne akması sonucu çıktığı ve sızıntının olduğu yere sirayet ederek hızla büyüdüğü, yetkili servis tarafından bakımın yapılmış olması halinde bu yangının çıkma ihtimalinin daha az olduğu, yetkisiz kişinin müdahale etmesinin yanıcı madde kaçağının meydana gelmesinde etkili olduğu, yangın sonunda iş makinesinin tamirinin ekonomik olmayacağı bu nedenle pert total edilmesinin uygun olacağı, genel şartlarda sigortalının veya onun yerine kaim olan kişinin kastından veya sözleşme varsa ağır kusurundan meydana gelen zararlardan sigortanın sorumlu olmayacağı belirtilmiş olsa da davacının hareketinin kast sayılamayacağı ancak ihmal olarak değerlendirilebileceği, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu m. 11’e göre belirtilmemiş olan risklerin sigorta kapsamında sayılacağı, bu nedenle iş makinesinin operatör belgesi olmayan kişi tararfından kullanılması, iş makinesinin bakımının yapılmadan kullanılmasının teminat dışı tutulduğuna dair bir hüküm bulunmadığından meydana gelen hasarın sigorta kapsamında olduğu, davacının davalı … şirketinden 10.683,68-TL tazminat talep edebileceği, davacının ödediği aşkın primin iadesi talebinin iş makinesinin 20.000-Euro üzerinden sigorta yapılması gerekirken 80.000-Euro üzerinden sigorta yapılmış olması nedeniyle haklı olduğu, davacıya geçersiz %75’lik kısma gelen ve 535-EURO olan primin iadesinin gerektiği yönünde görüş bildirmişlerdir. Rapor taraflara tebliğ edilmiş, tarafların itirazı üzerine ek rapor tanzim edilmesi için dosya yeniden aynı bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyeti tarafından itirazlar karşılanmak suretiyle tanzim edilen 30/12/2016 tarihli ek raporda, davalının hasarın %10 muafiyet kapsamında olduğu yönündeki itirazı yönünden yapılan incelemede makinenin değeri itibariyle muafiyet uygulanmayacağı, yapılan incelemede davacının hareketinin kast veya ağır kusur sayılamayacağı, iadesi gereken aşkın sigorta primi konusunda da kök rapordaki görüşlerinde değişiklik yapmayı gerektirir bir delil olmadığı yönünde görüş bildirmiştir. Alanında uzman bilirkişiler tarafından tanzim edilen raporlar dosya kapsamı ile uyumlu ve yeterli bulunmuştur.
Davacı taraf 24/02/2017 tarihli dilekçesi ile dava dilekçesinde HMK. m. 107 uyarınca belirsiz alacak olarak açmış oldukları davada aşkın sigorta olması nedeniyle iadesini talep ettikleri tutarın 535,50-TL olarak tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davalı tarafından sunulan dilekçe ile zamanaşımı def’i ileri sürülmüş ve davacının bu talebinin zamananaşımına uğradığı beyan edilmiştir. Davanın HMK. m. 107’de düzenlenen belirsiz alacak davası olarak açılmış olması nedeniyle davalı tarafından ileri sürülen zamanaşımı def’i yerinde görülmemiştir.
Dava konusu iş makinesinin hasarın meydana geldiği tarihte ———-‘ne ait olduğu, daha sonra davacıya satıldığı anlaşıldığından, dava dışı—— Kiralama A.Ş.’ne müzekkere yazılarak dava konusu makinenin 05/07/2011 tarihinde hasara uğraması nedeniyle davacı tarafın makineyi sigortalayan …’den prim iadesi ve hasar bedeli talep etmesine muvafakat edip etmediği hususu sorulmuş, dava dışı şirket 13/03/2018 tarihinde verdiği cevapla davacının davalıdan prim iadesi ve hasar bedeli talep etmesine muvafakat ettiklerini beyan etmşitir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporları bir bütünlük içerisinde değerlendirildiğinde, davacı tarafından finansal kiralama yolu ile kiralanan ve dava tarihinden sonra mülkiyeti devralınan ——– marka —————– iş makinesinin davalı … şirketi tarafından Geniş Kapsamlı Makine Kırılması Döviz Sigortası ile sigortalandığı, iş makinesinin 05/07/2011 tarihinde meydana gelen yangın sonucu hasara uğradığı anlaşılmıştır. Dava konusu uyuşmazlık meydana gelen yangının sigorta kapsamında olup olmadığı ve dava konusu makineye yapılan sigortada aşkın prim alınıp alınmadığına ilişkindir. Meydana gelen riskin hangi durumlarda teminat kapsamında olacağı hangi durumlarda teminat kapsamında olmayacağı genel şartlar ve sigorta poliçesinde belirtilmiştir. Davalı taraf yangının davacının iş makinesinin bakımlarını yetkili serviste yaptırmamış olması nedeniyle meydana geldiğini bu nedenle sorumlu olmadıklarını iddia etse de sigorta poliçesinde iş makinesinin bakımlarının yetkili servsite yapılmamış olmasının iş makinesini teminat kapsamı dışına çıkaracağı yönünde bir hüküm bulunmaması, davacının kastı ve ağır kusurundan kaynaklanan hasarlar teminat dışında olsa da iş makinesinin çalışma şartları ve çalıştığı yerler göz önünde bulundurulduğunda 2003 model iş makinesinin bakımlarının yetkili serviste yapılmamış olmasının kast ya da ağır kusur olarak nitelendirilemeyeceği kanaati oluşmuş, mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen kök ve ek raporlar ile belirlenen hasar bedeli olan 10.683,68-Euro ve aşkın prim olarak belirlenen 535,50-Euro dosya kapsamı ile uyumlu olduğu anlaşıldığından davanın toplam 11.219,18-Euro üzerinden kısmen kabulüne, dava konusu iş makinesinin mülkiyetinin davacıya hasardan sonra geçmiş olduğu ve sigortaya yapılan başvuruda finansal kiralama şirketinin muvafakatı eklenmediği göz önünde bulundurularak dava tarihinden itibaren işleyecek faize hükmedilmiş, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, 10.683,68-Euro tazminat, 535,50-Euro prim iadesi olmak üzere toplam 11.219,18-Euro’nun dava tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanun m. 4/a uyarınca değişen oranlarda Euro cinsi dövize devlet bankalarının uyguladığı faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine,
2-Alınması gerekli 766,38-TL harcın 593,45-TL peşin harç, 35,85-TL tamamlama harcından mahsubu ile bakiye 281,52-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 593,45-TL peşin harç, 24,30-TL başvuru harcı,35,85-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 653,6-TL harç giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından harç dışında harcanan 2.909,05-TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre hesaplanan (% 79 kabul % 21 ret) 2.298,50-TL’sinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesaplanan 3.419,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.180,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Tarafların artan gider avansı bulunması ve talep etmeleri halinde kendilerine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı