Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/23 E. 2023/327 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/23
KARAR NO : 2023/327

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 01/02/2022
KARAR TARİHİ : 30/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davacının çok uzun yıllardır koltuk tasarımı ve üretimi yaptığını, özgün parçalar arayışında olduğunu, yaptığı ürünlerin tüketicinin faydalanacağı yenilikler de içermesi adına , Davalını—– isimli ürünü müvekkilinin tescilli faydalı modeline konu ürüne tecavüz teşkil edecek derecede benzerdir ve son kullanıcı müvekkilinin ürününün İşbu tasarımı üreten firma ile karıştırıldığını, bu durumun davacının —– doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğini, Davacının —– numaralı faydalı modele konu “—–isimli buluş için 23.11.2016 tarihinde başvuru yapıldığını, — belgesindeki özette; “Buluş; koltuk, kanepe ve oturma gurupları ürünlerinin sırt ve/veya kol bölmelerinin ileri geri hareket ettirilmesini sağlayan, ürünlerin oturma yüzeyine sabitlenmeyi sağlayan en az iki alt bağlantı elemanı (20); ürünlerin sırt ve/veya kol kısımlarına bağlanarak, sabitlenmeyi sağlayan en az iki üst bağlantı elemanına (30) sahip makas mekanizması (10) ile ilgilidir. Buluşun özelliği; bahsedilen alt bağlantı elemanları (20) ile bahsedilen üst bağlantı elemanlarına (30) bağlanarak bahsedilen makas mekanizmasının (10) ileri geri hareketine destek sağlayan en az iki düz kol (40); bahsedilen alt bağlantı elemanları (20) ile bahsedilen üst bağlantı elemanlarına (30) bağlanarak sırt ve/veya kol kısımların açılı bir şekilde ileri geri hareketini sağlayan en az iki adet açılı kol (50); bahsedilen düz kolları (40) alt bağlantı elemanlarına (20) irtibatlayan ve lama bağlantı elemanı (60) içermektedir. (Şekil 1)” şeklinde olduğunu, Bu ürünün koltuk içerisinde sehpa olarak ya da masa ayağı olarak kullanılması müvekkilinin tescilli buluşundaki haklarına tecavüz ettiği gerçeğini değiştirmediğini, Her iki ürünün fotoğrafları incelenecek olursa; yere paralel bir metal parçanın iki yanında konumlandırılan dikey çubuklardan oluştuğunu, bunların bir mekanizma olacak ve hareket edebilecek şekilde birbiri ile birleştirildiğini, yandaki kısımların alt ve üstündeki parçalar yerde durmasını sağladığını, hafif içe doğru verilen kıvrımın da hareketi kolaylaştırdığını, belirtilen unsurlar buluş için önemli olduğunu, bu nedenle davalının tasarım olarak tescil ettirmek istediği husus esasen işleve ilişkin olup yeni olmadığını, daha önce müvekkili başta olmak üzere farklı kişi ve kurumlarca da kullanılmış bir görsel olduğunu, uzman olmayan bir gözün dahi her iki görseli karşılaştırdığında birebir aynı olduklarını tespit edebileceğini, bu fotoğrafların tarifnamede anlatılan ürün olduğunun tespit edilebileceğini, bu nedenle davacının zarara uğradığını sonuç olarak da Davalı tarafından müvekkiline ait —–numaralı faydalı model belgesi ile aynı ürünlerin üretilip satılmasının tecavüz teşkil eden bir fiil olduğunun tespitine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;

Davalı vekilinin cevap dilekçesi ve Karşı Dava dilekçesinde özetle;
Asıl Davaya İlişkin Cevapları: Öncelikle; davalıya ait —– no ile tescilli “——” isimli tasarımın hükümsüzlüğü için açılan davaya ilişkin olarak, dava dilekçesinde görseline yer verilen işbu dava konusu “—–” isimli ürünün tasarım tescili için davalı tarafından 07.03.2017 yapılan başvuru neticesinde tasarım olarak tescil edildiğini, Davacı tarafından, ——- sayılı faydalı model de gerekçe yapılmak suretiyle davalıya ait —– sayılı tasarımın, yeni ve ayırt eç sürülerek hükümsüz kılınması talebiyle —–. Asliye Hukuk Mahkemesi’i dosyasından dava açıldığını, yapılan yargılama neticesinde anılan mahkemenin 12.03.2020 tarihli ve—- Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğini ve kararın kesinleşti; Davacı vekilinin tecavüz iddiası,—–sayılı faydalı modelin yenilik vasfına sahip olmaması nedeniyle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olup taleplerinin reddi gerektiğini, Davacıya ait —-sayılı “—– başlıklı faydalı modelin koruma kapsamını belirleyen istemlere ve bu istemlerde korunmak istenen unsurların resimlerdeki gösterimlerinin yapıldığını, —- sayılı faydalı model belgesinin istemleri —– sayılı faydalı model belgesinin İstem 1; Buluş; koltuk, kanepe ve oturma gurupları ürünlerinin sırt ve/veya kol bölmelerinin ileri geri hareket ettirilmesini sağlayan, e ürünlerin oturma yüzeyine sabitlenmeyi sağlayan en az iki alt bağlantı elemanı (20), ürünlerin sırt ve/veya kol kısımlarına bağlanarak, sabitlenmeyi sağlayan en az iki üst bağlantı elemanına (30) sahip makas mekanizması (10) olup özelliği; * bahsedilen alt bağlantı elemanları (20) ile bahsedilen üst bağlantı elemanlarına (30) bağlanarak bahsedilen makas mekanizmasının (10) ileri geri hareketine destek sağlayan en az iki düz kol (40) e bahsedilen alt bağlantı elemanları (20) ile bahsedilen üst bağlantı elemanlarına (30) bağlanarak sırt ve/veya kol kısımların açılı şekilde ileri geri hareketini sağlayan en az iki adet açılı kol (50) 4 e bahsedilen düz kolları (40) alt bağlantı elemanlarına (20) irtibatlayan ve lama bağlantı elemanı (60) içermesidir. İstem 2; İstem 1’e bağlı makas mekanizması (10) olup özelliği; açılı kol (50) üzerinde, ürünlerin açılı bir şekilde geriye doğru hareket etmesini sağlayan dirsek bölgesi (51) içermesidir. Davacı vekilinin tecavüz iddialarını kabul anlamına gelmemek üzere, davalıya ait —–sayılı tasarım tescili ile korunan ürün, davacı …—–sayılı faydalı model başvurusunun yapıldığı 23.11.2016 tarihinden önce kamuya sunulmuş olduğunu, başvurunun ise SMK’nın “Kamuya sunma” başlıklı 57’nci maddesi inci fıkrası hükmü kapsamında kamuya sunulduğu tarihten itibaren 12 aylık hoşgörü süresi geçirilmeksizin 07.03.2017 tarihinde yapıldığını, Davalı şirket tarafından, mobilya mekanizması ürününün imalatı amacıyla gerekli parçaların kesimi, bu parçaların çizimlerine de yer verilmek suretiyle 16.08.2016 ve 05.09.2016 tarihli e-postalar (EK-3) ile Müvekkili tarafından ilgili firmalara sipariş edildiğini, Davalıya ait mobilya mekanizması ürünü, —- tarafından—– isimli koltuk/kanepe ürünlerinde kullanılmak üzere “—-” stok numarası ve —— ismi teknik özellikleri de belirtilmek suretiyle 15.09.2016 tarihinde müvekkiline sipariş edildiğini, —–. tarafından; içerisinde —- stok numaralı—–olarak adlandırılan ürünün de yer aldığı satın alma şartlarını içeren 20.09.2016 tarihli Satın Alma Anlaşma Formu Müvekkili şirkete gönderildiğini, bu ürünün satın alma siparişine ilişkin 20.09.2016 ve 22.09.2016 tarihli e- posta yazışmalarının mevcut olduğunu, sonrasında —-tarafından —– olarak adlandırılan mobilya mekanizması ürününün 30.09.2016, 11.10.2016, 25.10.2016 26.10.2016, 27.10.2016, 28.10.2016 ve 31.10.2016 tarihli faturaları düzenleyerek adı geçen şirkete teslim edildiğini, bununla bağlantılı olarak—–Ekim 2016 tarihli kataloğunda da —–Takımının görseli yer almakta olup bu kanepenin kolçak kısımlarında faturaya konu mekanizmanın kullanıldığının görüleceğini;
Karşı dava dilekçesinde: Karşı davalıya ait—–sayılı faydalı model ile korunmak istenen “makas mekanizması”, faydalı modelin başvuru tarihi olan 23.11.2016 tarihinden önce müvekkili şirket tarafından kamuya sunulmuş olup aşağıda açıklandığı üzere SMK’nın 144’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yenilik kriterini haiz olmadığından hükümsüz kılınması gerektiğini, Karşı davalıya ait —–sayılı faydalı modelin başvuru tarihinden önce kamuya sunulan ve müvekkili şirkete ait olan mobilya mekanizması ürününün imalatı amacıyla gerekli parçaların kesimi, bu parçaların çizimlerine de yer verilmek —– müvekkili tarafından ilgili firmalara sipariş e Davalıya ait mobilya mekanizması ürünü,—– tarafından —- isimli koltuk/kanepe ürünlerinde kullanılmak üzere —– stok numarası ve —–ismi ile teknik özellikleri de belirtilmek suretiyle 15.09.2016 tarihinde müvekkiline sipariş , —-tarafından; içerisinde —-” stok numaralı —-olarak adlandırılan ürünün de yer aldığı satın alma şartlarını içeren 20.09.2016 tarihli Satın Alma Anlaşma Formu müvekkili şirkete gönderildiğini, bu ürünün satın alma siparişine ilişkin 20.09.2016 ve 22.09.2016 tarihli e-posta yazışmalarının mevcut olduğunu, sonrasında —-tarafından “—— olarak adlandırılan mobilya mekanizması ül 30.09.2016, 11.10.2016, 25.10.2016, 26.10.2016, 27.10.2016, 28.10.2016 ve 31.10.2016 tarihli faturaları düzenleyerek adı geçen şirkete teslim edildiğini, bununla bağlantılı olarak —-Ekim 2016 tar ataloğunda da —– görseli yer almakta olup bu kanepenin kolçak kısımlarında faturaya konu mekanizmanın kullanıldığının görüleceğini; Bu bağlamda karşı davalı … ait —– sayılı faydalı model;—– sayılı patent/faydalı model yayınları karşısında yenilik kriterine sahip olmadığını, Bu dokümanların yanı sıra;—– sayılı yayınlar da dava konusu —–sayılı faydalı modelin başvuru tarihinden önce kamuya açıklanmış yayınlar olup söz konusu faydalı modelin yeniliğini ortadan kaldırdığını, Bu gerekçelerle yenilik kriteri olmayan——sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesinin talep edildiği , asıl davanın ise reddinin talep edildiği görülmüştür.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E :
Dava, asıl davada davacı adın tescilli —–numaralı faydalı modeline davalı tarafından tecavüzde bulunulup bulunulmadığını n tespitine karşı davada ise —–numaralı faydalı modelin daha önce kamuya sunulmuş olma ve yenilik vasfına haiz olmaması sebibi ile hükümsüzlük davadır.Mahkememiz dosyasından aldırılan 18/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: ASIL DAVA AÇISINDAN, Davalının eylemlerinin davacının —-nolu —– belgesine tecavüz teşkil eden eylemlerinden olmadığı KARŞI DAVA AÇISINDAN Davacı adına—– no ile tescilli —– belgesinin başvuru tarihi itibariyle yeni ve sanayiye uygulanabilir olduğuna dair raporunu sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 27/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: Asıl dava açısından, davalının ürününün davacı adına —- no ile tescilli —– belgesi istemleri kapsamında olduğu, Karşı dava açısından istemlerinin başvuru tarihi davacı-karşı davalı adına —-no ile tescilli —- belgesinin ibariyle yeni olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının mevcut olduğuna dair ek raporunu sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 20/09/2023 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: . ASIL DAVA AÇISINDAN Davacı/Karşı Davalı’ya ait tescilli —–nolu Faydalı modelin istemlerinin ile Davalı/Karşı Davacı adına tescilli —– nolu tasarımıyla karşılaştırıldığında Davalının eylemlerinin SMK madde 141 uyarınca Faydalı Model hakkına tecavüz şartlarını Oluşturmadığı, KARŞI DAVA AÇISINDAN Davacı/Karşı Davalı’ya tescilli —–nolu —- dosyaya sunulu bulunan – yenilik vasfına sahip olmadığı iddiasına karşı gösterilen —–unsurlarının karşılaştırılmasında kullanım ve istemler açısından farklılıklar bulunduğu bu sebeple faydalı modelin başvuru tarihi itibariyle yeni ve sanayiye uygulanabilir olduğu, 551 sayılı KHK madde 165 uyarınca Hükümsüzlük şartlarının oluşmadığına dair raporunu sunmuşlardır.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, mevcut deliller, bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; Asıl dava, davalı tarafından asıl davacının—– numaralı faydalı modeline yönelik tecavüzün tespiti, karşı dava ise, asıl davacı adına tescilli —– numaralı faydalı modelin yeni olmadığı iddiasıyla hükümsüzlüğüne ilişkin olup, asıl davacı adına tescilli —–numaralı faydalı modelin koltuk, kanepe ve oturma grupları ürünlerinin sırt ve kol bölümlerinin hareketini sağlayan makas mekanizması olduğu bu sebeple faydalı modelin hükümsüz kılınması ve faydalı modele yönelik tecavüzün tespiti iddialarının mahkememiz uzmanlık alanında olmaması sebebiyle dosyanın tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan 18/11/2022 tarihli raporda karşı dava olan hükümsüzlük açısından karşı davacı tarafından sunulan ve benzer olduğu iddia edilen faydalı modellerin asıl davacının faydalı modelinden benzerliğinin düşük seviyelerde olduğunu, bu sebeple asıl davacıya ait —– numaralı faydalı modelin yeni olduğunun belirtildiği, asıl dava yönünden ise faydalı model hakkına yönelik tecavüzün oluşmadığı, asıl davacı vekilinin itirazı üzerine ve karşı davacının da itirazı üzerine aynı heyetten ek rapor alındığı, 27/02/2023 tarihli ek raporda da kök rapordaki görüşlerin muhafaza edildiği, tarafların itirazı üzerine bu defa yeni bir heyet oluşturulduğu ve bu heyetten aldırılan 20/09/2023 tarihli bilirkişi raporunda da karşı dava bakımından hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı, asıl dava yönünden de tecavüzün oluşmadığı yönünde önceki raporlarla aynı görüşlerin belirtildiği, buna göre tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, öncelikle karşı dava olan hükümsüzlük iddiası bakımından, karşı davacı tarafından delil olarak gösterilen ve 3. Kişilere ait faydalı modeller ile karşı davacı tarafından daha önce üretilen ürünlerin bu faydalı model tescilinden önce olduğu ve benzer olduğu bu sebeple yeni olmadığı iddialarının konusunda uzman heyetçe incelendiğinde, bildirilen faydalı model belgeleri ve karşı davacı tarafından sunulan diğer belgeler incelendiğinde sunulan faydalı model belgelerindeki istemde yer alan unsurların birebir aynısının karşı davalıya ait —– numaralı faydalı modelde olması gerekirken kısmi benzerlikler olsa da birebir aynı unsurların olmadığı bu sebeple —–numaralı faydalı modelin yeni olduğunun anlaşıldığı mahkememizce bu yöndeki bilirkişi raporları doğrultusunda karşı dava olan hükümsüzlük talebinin reddinin gerektiği asıl dava yönünden ise asıl davalı adına tescilli—–numaralı tasarım belgesi kapsamında piyasaya sürülen ürünler ile asıl davacıya ait faydalı model karşılaştırıldığında en az 2 alt bağlantı elamanının farklı olduğu, en az 2 üst bağlantı elamanının farklı olduğu, en az 2 adet açılı kolun farklı olduğu yine davalı tarafın ürününde faydalı modelde yer alan dirsek bölgesinin mevcut olmadığı ayrıca lama bağlantı elemanının da farklı olduğu, bütün bu farklılıklar değerlendirildiğinde, faydalı model ihlalinden bahsedebilmek için faydalı modelde yer alan özelliklerin davalı ürünlerinde tamamen veya en azından büyük ölçüde olması gerekmekte iken ürünler arasında bilirkişi heyetine göre birçok farklılık bulunduğu bu sebeple faydalı modele yönelik tecavüz iddiasının da ispat edilemediği anlaşıldığından hem asıl davanın hem de karşı davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.

HÜKÜM:
Asıl davanın ve karşı davanın REDDİNE,
ASIL DAVA YÖNÜNDEN:
1-Alınması gereken 269,85 TL harçtan alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile kalan 189,15 TL harcın davacı – karşı davalı … alınarak hazineye irat kaydına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, takdir olunan 25.500,00 TL ücreti vekaletin davacı – karşı davalı … dan alınarak davalı – karşı davacı —— verilmesine,
3-Kullanılmayan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN:
1-Alınması gereken 269,85 TL harçtan alınan 161,40 TL harcın mahsubu ile kalan 108,45 TL harcın davalı – karşı davacı —— alınarak hazineye irat kaydına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, takdir olunan 25.500,00 TL ücreti vekaletin davalı – karşı davacı —- alınarak davacı – karşı davalı … verilmesine,
3-Kullanılmayan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
YARGILAMA GİDERLERİ YÖNÜNDEN:
Yargılama giderleri asıl dava – karşı dava ayrımı olmaksızın bütün halinde yapıldığından, taraflar arasında eşit olarak paylaştırılmasına, buna göre;
1-Davacı – karşı davalı … tarafından yapılan, 2.642,95 TL’ Nin 1/2 si olan 1.321,47 TL’ nin davalı – karşı davacı —– alınarak … verilmesine, bakiye kısmın davacı – karşı davalı … üzerinde bırakılmasına
2-Davalı – karşı davacı —–tarafından yapılan 6.900,00 TL’ nin 1/2′ si olan 3.450,00 TL’ Nin davacı – karşı davalı …’ dan alınarak—- verilmesine, bakiye kısmın ——üzerinde bırakılmasına,Dair davacı karşı davalı vekili ile davalı karşı davacı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.