Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/85
KARAR NO : 2023/259

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/05/2021
KARAR TARİHİ : 16/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkilin 28 Nisan 2008 tarihinde kurulduğunu, Türkiye çapımda 10.000’den fazla mağazasının olduğunu, —– markası ile halk arasında ve sektörde bilinen/tanınan bir marka olduğunu, Davalı yanın —–başvuru numarası ile kayıtlı tasarım tescili için başvurduğunu, tasarımın 11.05.2020 tarihli bültende yayınlanarak tescil edildiğini, davalı adına tescil edilen iç mekân tasarımında benzer kullanımların ” Türkiye’de ve dünyada yaygın olarak gerçekleştirildiğini, ahşap temalı mağaza konseptlerinin davalı tarafından bulunmadığını, dünyada veya Türkiye’de İlk kez davalı yan tarafından kamuya sunulmadığını; bu sebeplerle dava konusu tasarımın aranan yenilik ve ayırt edicilik şartlarını sağlamadığını, Davalı yan adına —– başvuru numarası ile kayıtlı iç mekân tasarımının iptali ve sicilden terkinini talep etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle:
Müvekkili olan —– faaliyetlerine 1995 yılında 21 mağazayla başladığını, temel gıda ve tüketim malzemelerinin en uygun fiyatla ve yüksek kaliteyle tüketiciye ulaştırılması ana ilkesi ile faaliyetlerini sürdürmekte olduğunu, —–toplam 9.365 mağazası bulunduğunu, Müvekkilinin —-firması ile 10.08.2019 tarihinde Danışmanlık Hizmet Sözleşmesi mzaladığını, ilgili Sözleşme uyarınca Müvekkili olan Şirket’in yeni—- konseptinin oluşturulması kapsamında, yani yeni ve özgün bir mağaza konsepti oluşturulmak üzere hizmet alımı yapıldığını, bunun neticesinde 3 alternatifli konsept çalışması gerçekleştirildiğini ve 3 ayrı konsept çalışmasının karma şekilde uygulandığı yeni —– konsepti oluşturulduğunu, Müvekkilinin yeni konseptli —–iç mekan yerleşimi tasarımı kapsamındaki gerek zemin ve tavan kullanımları, gerek kullanılan malzeme ve mağaza iç dizaynı ve yerleşim düzeni, gerekse de yarattığı algının tamamen farklı olduğunu, —–kullanılan işbu dava konusu tasarım ve mağaza konsepti ile Davacı tarafından kıyaslama konusu yapılan mağazaların tasarım ve konseptinde benzer olarak değerlendirilebilecek hiçbir unsur bulunmadığını, Müvekkilinin iç mekan yerleşimi tasarımları ve bu tasarımların kullanımıyla yarattığı konseptin yeni, özgün ve ayırt edici olduğunu, Davanın reddini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E :
Dava, davalı adına tescilli —— numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edici vasıflarına haiz olup olmadığı, olmaması halinde hükümsüzlüğüne ilişkindir
Mahkememizde aldırılan 05/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı tarafa ait tescilinin başvuru tarihi olan 12.12.2019 tarihi itibarı ile koruma şartı olan—– numaralı tescilli tasarımın 6769 Sayılı SMK madde 56” da aranan yenilik ve ayırt edici nitelik ve özelliklerine sahip olmadığı, Davalı tarafa ait —– numaralı tasarım tescilinde yer alan mağaza içi renk ve malzeme kombinasyonları ile Davacı / Davalı tarafa ait mağaza içinde tercih edilen renk ve malzeme kombinasyonlarının benzer olarak algılandıkları, Dava konusu —- numaralı tasarım tescilinde yer alan tasarımların FSEK kapsamında eser niteliğini haiz olmadığı görüş ve kanaatine varıldığına dair raporunu sunmuşlardır.

Mahkememizde aldırılan 04/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda;
Dosya kapsamındaki Tescilli Tasarım içerisindeki tefrişler (mobilyalar) ve bi te göre konum ve açıları Market fonksiyonunun zorunlu kıldığı özelliklerden oldukları; bu sebeple tasarımcıların bu alanda yenilik içeren yerleşimler yapma özgürlüklerinin kısıtlı olduğu, Dosya kapsamındaki Tescilli Tasarım içerisinde kullanılan duvar, tavan, zemin, ünite ve raf kaplamaları ve malzemelerin birbiri ile kombine edilerek oluşturulan desenlere bir bütün olarak bakıldığında dosyada verilen diğer marketlerle benzer özellikler taşımakta olduğu; Tescil başvurusundan önce dünya üzerinde yoğun olarak kullanıldığı heyetimizce tespit edilmiş olan tasarımların yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin olmadığı, Belirtilen sebepler uyarınca davaya konu—–kod numaralı tasarımlar hakkında hükümsüzlük şartlarının oluştuğunun değerlendirilebileceği yönünde raporunu sunmuşlardır.Mahkememizde aldırılan 18/08/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda; Dosya kapsamındaki Tescilli Tasarım içerisindeki tefrişler (mobilyalar) ve birbirlerine göre konum ve açıları Market fonksiyonunun zorunlu kıldığı özelliklerden oldukları; bu sebeple tasarımcıların bu alanda yenilik içeren yerleşimler yapma özgürlüklerinin kısıtlı olduğu, Sınai Mülkiyet Kanununu koruma kapsamı dışında kalan haller bölümünde ” Ürünün teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm özellikleri olan tasarımların koruma kapsamı dışında kaldığı, davaya konu tasarımın da bu gruba dahil olduğu, Davaya konu tasarımın yalnızca “iç mekan yerleşimi” olarak incelenebileceği ve bu doğrultuda yapılan incelemelerde işlev benzerliği olduğu için diğer marketlerle benzer yerleşim özellikleri taşımakta olduğu, Tescil başvurusundan önce dünya üzerinde yoğun olarak kullanıldığı heyetimizce tespit edilmiş olan Tasarıma konu “İç Mekan Yerleşimi”’nin yenilik ve ayırt edicilik niteliklerinin olmadığı, Davaya konu tasarımın tescili—- sınıfı, iç mekan yerleşimi olduğu için Sınai Mülkiyet Kanununu çoklu başvuru kavramı açıklamasında belirtildiği üzere ayrıca belirtilmedikçe ve ayrı bir maddede sunumu, başvurusu yapılmadıkça süslemeler ve desen tasarımları (ahşap kaplamalar, mobilyalar, mobilya renkleri, etiketler, soğutma dolapları) bu tescilin konusu olamayacağı, Belirtilen sebepler uyarınca davaya konu —– kod numaralı tasarımlar hakkında hükümsüzlük şartlarının oluştuğa dair raporunu sunmuşlardır.Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.İncelenen dosya kapsamı, mevcut deliller, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Dava, davalı adına tescilli ——- numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik şartlarını sağlamadığı, birçok firma tarafından kullanılan tasarım olması sebebiyle hükümsüzlük talebine ilişkin olduğu, davalı tarafından davanın reddinin talep edildiği, mahkememizce aldırılan ilk 05/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda davaya konu ——- numaralı tasarımın ayırt edici nitelik ve özelliklere sahip olmadığı, eser niteliğine de haiz olmadığı yönünde görüş bildirildiği, daha sonra itiraz üzerine aldırılan 04/11/2022 tarihli yeni heyet raporunda davaya konu —-numaralı tasarımın yeni ve ayırt edici olmadığı itiraz üzerine aldırılan 18/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda da tasarımın yeni olmadığı yönünde görüş bildirildiği, buna göre davaya konu davalı adına tescilli —- numaralı tasarımın iç mekan yerleşimi ismi ile tescilli olduğu, tasarımın özellikle marketlerde kullanılan iç mekan tasarımına ilişkin olarak —- sınıfında tescilli olduğu, davaya konu tasarımın yeni ve ayırt edici olup olmadığı hususunun özellikle tasarımın aynı zamanda mimari bir tasarım da olması sebebiyle konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetlerince sunulan üç ayrı raporda da davaya konu tasarımın özellikle yön, yerleştirme bakımından market işlevinin getirdiği zorunlulukları barındırdığı, kullanılan kaplamaların da herhangi bir iç mimar tasarımında kullanılabilecek renk ve desenlerden oluştuğu, herhangi bir ayırt ediciliğe sahip olmadığı, davaya konu tasarımın alt sınıfları yönünden yapılan incelemede de tasarımda yer alan mobilyalar buna ilişkin ürün rafı ve etiket alanı, dolapların market faaliyetinin zorunlu unsurlarından olup tasarım olarak tescil edilebilecek mahiyette yenilik barındırmadığı yine davalının davaya konu tasarımın aynı zamanda eser niteliğine haiz olduğu iddialarının da bilirkişi heyetince incelendiği ve tasarımın eser olarak da korunamayacağı zira herhangi bir hususiyet taşımadığı yeni ve ayırt edici olmadığı belirtildiğinden mahkememizce konusunda uzman bilirkişi heyetlerince sunulan her üç raporda da tasarımın ayırt edici ve yeni olmadığı anlaşıldığından 6769 Sayılı SMK’ nın 56/1. Maddesindeki koşulları taşımadığı anlaşıldığından aynı kanunun 77. Maddesi uyarınca hükümsüz kılınmasına karar verilerek davanın kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalı adına tescilli—— numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne,
2-Alınması gereken 269,85 TL harçtan alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile kalan 210,55 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan toplam 4.089,00 TL yargılama gideri ve 59,30 TL harç toplamı olan 4.148,30 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, takdir olunan 25.500,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına.
6-Kullanılmayan gider avanslarının talep halinde taraflara iadesine,Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.