Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/68
KARAR NO : 2023/314
DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 22/04/2021
KARAR TARİHİ : 30/11/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı vekili dava dilekçesinde, davacının—- Belediyesi Şehir Tiyatrolarında dekor tasarımcısı olarak çalıştığını—–isimli tiyatro oyununda yer alan otobüs dekorunu meydana getirdiğini. 2020 Kasım ayında davacıya ait tasarım otobüsün davalı —- Belediyesi Şehir Tiyatrolarında gösterimi yapılan—–oyununda da kullanıldığını. Bu kullanıma davacının izin ve rızasının olmadığını kullanılan afişlerde davacının ismine yer verilmediğini. Davalının bu eylemini FSEK’e aykırı mali ve manevi hakların ihlali olduğunu. Bu nedenle tecavüzün refi ve meni ile şimdilik 5.000 TL maddi tazminatın FSEK 68/1 maddesi uyarınca 3 katı ve 10.000 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği, davalının ihlallerine derhal son vermesi; bu kapsamda izin alınmaksızın davacının eseri kullanılan —–adlı tiyatro oyununda, davacının eserinin kullanılmasına son verilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davacının maddi ve manevi haklarına ilişkin olarak tecavüzün ref’i ve men’ine, fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik, izinsiz kullanılan eser için 5.000,00 TL olmak üzere; FSEK 68/1. maddesi uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin üç katı oranında maddi tazminatın işlemiş faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, 10.000-tl manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işlemiş faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu—- isimli tiyatro oyununun —– ait olduğunu bu nedenle husumetten reddini talep ettiği, uyuşmazlığa konu dekorun eser olup olmadığının tespitinin gerektiği, yetkili mahkeme ve hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, ayrıca davaya konu oyunun gerçekleştiren —- ve Oyunun tasarımcısı —- davanın ihbarını talep ettiklerini davanın reddini talep ettikleri anlaşıldı.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E : Dava, —- isimli tiyatro oyununda yer alan Otobüs dekorunun davacıya ait olup olmadığı, davalı tarafından izinsiz kullanılıp kullanılmadığı, bu kullanımın hukuka uygun olup olmadığı, davacı lehine maddi , manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin davadır.
Mahkememizde aldırılan 02/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu —–isimli tiyatro oyununda kullanılan “demir konstrüksiyon, el işçiliği, otobüs dekorunun” FSEK kapsamında eser niteliğine haiz olmadığı, davalıların eylemlerinin FSEK kapsamında mali veya manevi haklara tecavüz teşkil etmediği, tazminat konusunda tarafımıza hesaplama yapılamadığı şeklinde rapor sunulduğu görüldü.
Mahkememizde aldırılan 15/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda; Dava konusu —–isimli tiyatro oyununda kullanılan “demir konstrüksiyon, el işçiliği, otobüs dekorunun” FSEK kapsamında eser niteliğine haiz olmadığı, davalının davaya konu kullanımlarının FSEK kapsamında maddi veya manevi haklarına tecavüz teşkil etmediği, tazminat konusunda tarafımıza hesaplama yapılamadığı şeklinde rapor sunulduğu görüldü.Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, mevcut deliller, bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; Dava —-isimli tiyatro oyununda kullanılan otobüs dekorunun davacı tarafından oluşturulmuş otobüs dekoru sebebi ile davacının mali ve manevi haklarına tecavüzde bulunulup bulunulmadığı, maddi manevi tazminat davasıdır. Davalı tarafından davanın reddi talep edilmiştir. Mahkememizce tüm deliller toplandıktan sonra dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan 02/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda, davaya konu otobüs dekorunun FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı, maddi manevi tazminat koşullarının oluşmadığı, daha sonra heyete tasarımcı bilirkişi eklenmek suretiyle yeniden 15/08/2023 tarihli ek rapor aldırıldığı iş bu ek raporda da kök rapordaki görüşün muhafaza edildiği, buna göre tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, davacının —- Tiyatrolarında dekor tasarımcısı olarak görev yaptığı, —- Tiyatrolarında ilk defa 24/04/2019 tarihinde gösterime giren —- isimli tiyatro oyununda sergilenen otobüs dekorunun davacı tarafından tasarlandığı, —– isimli oyunun yine davalı Belediye tarafından da tiyatro eseri olarak sergilendiği, davalı tarafından sergilenen tiyatro oyununda kullanılan otobüs dekorunun davacının otobüs dekoruna benzer olduğu bu durumun FSEK’ den kaynaklı mali ve maddi hakların ihlali niteliğinde olduğunun iddia edildiği, davaya konu otobüs dekorunun eser niteliğinde olup olmadığı hususunun mahkememiz uzmanlık konusuna görmediğinden bu konuda içerisinde sektör ve daha sonra tasarımcı bilirkişisi de olmak suretiyle bilirkişi heyetinden rapor alındığı, alınan kök ve ek raporlara göre davaya konu otobüs dekorunun estetik vasfının bulunmadığı yönünde görüş bildirildiği, FSEK 2/3. Maddesine göre “bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette sahne tasarım ve projelerinin ilim edebiyat eseri olarak” ifade edilmiştir. Bura tanımı yapılan eserlerin sahne dekorlarının taslak, proje, çizimleri ve bunlara ilişkin maketler olduğu, otobüs dekorunun belirlenmesi ve tasarlanması ve hazırlanması tiyatro oyununu yöneten yönetmenin istediği doğrultusunda hazırlandığı, davacı tarafından bu doğrultuda hazırlanan otobüs dekorunun FSEK 4. Maddesi kapsamında bilirkişi raporlarına göre güzel sanat eseri olmadığı yönünde görüş bildirildiği zira otobüs dekorunun tiyatro oyununun uyarlandığı —– isimli roman içerisinde geçtiği, tiyatro oyununun zorunlu unsuru olduğu, bu dekorun kullanılmasının davacının öznel ve özgün bir fikri olmadığı, bu kapsamda güzel sanat eseri olarak sayılamayacağı, davalı tarafından davacının otobüs dekorundan intihal şeklinde veya benzetme suretiyle haksız eylemde bulunup bulunulmadığının tespiti yönünde aldırılan bilirkişi raporlarına göre davacı otobüs dekoru ile davalı otobüs dekoru karşılaştırıldığında, tiyatro oyununda belirtildiği zorunlu unsurların dışında herhangi bir benzerlik olmadığı bu sebeple intihal veya haksız bir eylemden de söz edilemeyeceği, davacının sahne dekorcusu olarak çalışması sebebiyle görevi gereği dekorları hazırlama yükümlülüğünün olduğu, otobüs dekorunun özgün nitelikte olmayıp romanın ve uyarlandığı tiyatro eserinin zorunlu unsuru olarak sergilendiği kaldı ki bir an için özgün davacı dekorunun estetik niteliğe sahip özgün bir eser olduğu kabul edilse dahi davalı tiyatro oyununda sergilenen otobüs dekoru ile davacının hazırladığı otobüs dekorunun benzer olmadığı da bilirkişi raporu ile tespit edildiğinden, davacının FSEK’ den kaynaklı mali ve manevi haklarının ihlal edilmediği gibi dekorlar arasında benzerlik olmadığı için davalı tarafça kullanılan otobüs dekorunun tiyatro oyununun zorunlu unsuru olması sebebiyle sadece otobüs dekoru kullanılmasının haksız rekabet de teşkil etmeyeceği anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
HÜKÜM:
Davanın REDDİNE,
1-Alınması gereken 269,85 TL harçtan alınan 207,62 TL harcın mahsubu ile kalan 62.23 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Maddi tazminat talebi yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, takdir olunan 5.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Manevi tazminat talebi yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, takdir olunan 10.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Kullanılmayan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.