Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/424 E. 2021/209 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/424 Esas
KARAR NO: 2021/209
DAVA: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ: 28/02/2014
KARAR TARİHİ: 07/12/2021
Mahkememizden verilen —–sayılı ilamıyla BOZULMAKLA, dava mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydı yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı —- —— kullanmak üzere kiralanan ———- tarihinde davacının—– teklifi istediğini, davalı tarafın çok acele fiyat teklifi ve mutabakat sağlandığı takdirde yine çok accle uygulama talepleri olduğundan müvekkili mimarlık şirketi tarafından —-tarihine kadar hafta sonu da mesai yapılmak suretiyle bu hususta —— aralıksız çalışıldığını, bu süreçte davacı şirketin tefriş planı onaylandıktan sonra —— çıkartılması,——- ——- araştırmalar yapılması işlerini yaptığını, davacının, söz konusu —- bulunduğunu, davalının talebi üzerine davacının, —- ilişkin kısım için verdiği —– çektiğini, buna karşın davalı tarafın —– pahalı olduğu gerekçesi ile uygulamayı davacı şirkete yaptırmaktan vazgeçtiğini bildirdiğini, davalı tarafın, davacı —– kapsamında koruma altında bulunan söz konusu mimari eserlerini, farklı olduğu imajını yaratmak amacı ile ufak tefek değişiklik yaparak kullanmak sureti ile müvekkilinin izin ve onayı olmaksızın, herhangi bir telif ücreti ödemeksizin aynı yerde üçüncü bir kişiye uygulattığını, bu nedenlerle — marifeti ile davalıların kiracısı olduğu —- sureti ile hazırlanan raporla müvekkili —-olan ve —- tecrübesi bulunan —- oluşturduğu projenin davalılar tarafından,—- değişikliklerle tam olarak uygulandığının ve projenin emek bedelinin —- az olmaması gerektiğinin tespit edildiğini, delil tespiti raporunun davalılardan —– tarihinde tebliğ edildiğini, her iki davalı tarafından da rapora itiraz edilmediğinden raporun kesin delil niteliğini kazandığını belirterek, ——gereğince——müvekkilinin eserini, müvekkilinden kanuna uygun yazılı izin almadan kullanan davalılardan, sözleşme yapılmış olması halinde davacının isteyebileceği bedel veya bu kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin — olarak şimdilik fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydı ile ——dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde anılan yerin müvekkili —- kiralandığını ve tüm inşaat işlerinin bu şirket tarafından yapıldığını, —- dava ile hiç bir ilgisi olmadığını, davalı —-işlerinin tamamının ——- isimli firmaya yaptırıldığını, ——çizildiğini, davacı şirketin kendisine ait olduğunu iddia ettiği mimari eserlerin kullanıldığı iddiasının doğru olmadığını, müvekkili—– taşınacağı —– için davacı şirket dahil birçok —– değil, —– işlerinin yapılması konusunda teklif istenildiğini ve tüm firmalara eş zamanlı bir çalışmayı takiben karar verileceğinin bildirildiğini, bu yönde tüm firmalara verilen ——- kapsamında bir eylem planı önerildiğini, tüm firmaların zihinlerinde proje oluşturulduğunu, fiyat ve tefriş yönünde bir karşılaştırmaya, kıyasa ve rekabete girildiğini, binanın ——yapısı gereği tüm projeler arasındaki benzerliğin doğal olarak oluştuğunu, en doğru çözümü üretmeye odaklı, —- el verdiği koşullara göre çözümlemelere yön verildiğini, müvekkili şirkete —-bir tanesinin de davacı —- olduğunu, davacı şirketin verdiği ——- olmak üzere ——- olduğunu ve teklifin içerisinde—- bedeli adı altında bir bedelin olmadığını, davacı şirketin teklif verirken dahi—– bedeli adı altında bir bedel istemediğini, teklifin içerisinde proje bedelinin olmamasının müvekkili şirketin — için değil,—– için teklif aldığını gösterdiğini, davacının herhangi bir proje bedeli istemediğini ve dolayısıyla ortada bir proje çiziminin söz konusu olmadığını ikrar ettiğini, müvekkili şirketin işi yapan firma ile de proje yapımı ile ilgili bir anlaşma yapmadığını, inşaat işleri taşeronluk sözleşmesi yaptığını, işin müvekkil şirketin istediği—— olarak bu firma tarafından yapıldığını ve bu firmaya da ——altında bir bedel ödenmediğini, davacı şirketin müvekkili şirketin belirlediği konsepte uygun olarak—— ekibi tarafından yapılan inşaat işlerini sahiplenmesinin meslek etiğine de aykırı olduğunu, bir avan projenin —— ancak ve ancak sözleşmeye bağlanması ile ortaya çıkacağını, müvekkili şirketin bu aşamada —— kadar belirlediğini ve satın alma boyutuna geldiğini, avan projeyi takip eden asıl projenin —- ekibi tarafından çizildiğini ve — hale getirildiğini, davacı tarafından—— dosyasıyla yaptırılan tespite itiraz etmediği ve tespit raporunun kesin delil niteliğini kazandığı iddiasının da gerçek dışı olduğunu, müvekkili şirketler tarafından yapılan tespit ve alınan bilirkişi raporuna itiraz edildiğini, tespit dosyasına yaptıkları itirazlarında da belirttikleri gibi, bilirkişinin değerlendirmesine esas aldığı ve tespit raporu ekinde gönderilen —– davacı şirket tarafından teklif aşamasında müvekkili şirkete gönderilen —-olmadığını, müvekkili şirkete gönderilen projenin tespite itiraz dilekçelerinin ekinde tespit dosyasına gönderildiğini, davacı şirketin farklı bir projeyi tespit dosyasına sunarak tespit yaptırıp bilirkişi raporu aldığını, bu yönü ile yapılan tespitin ve aldırılan bilirkişi raporunun hukuki geçerliliği bulunmadığını, müvekkili——– bulunduğu binanın şeklinin standart bina şekli olmadığını, binanın kendine —— şekli bulunduğunu, binanın kendine —– yapılacak tüm projelerin birbirine benzemesinin gayet doğal olduğunu, müvekkili şirkete teklif veren tüm firmalara belirledikleri konseptin detaylarını vererek bu konsepte uygun bir iş yapılmasını istediklerini, müvekkili şirketin çalıştırdığı personelin sayısı ve uzmanlığı gereği ofisin hangi konumunda hangi odanın bulunması gerektiğini, hangi —— kadar büyüklükte olması gerektiği, ölçülerini, —–yerleştirilecek tefriş malzemelerini önceden teklif verecek tüm firmalara bildirdiğini, tüm firmaların da müvekkili şirketin belirlediği bu konsepte göre projelerini hazırladıklarını, ——- tarafından yapılan işin projesi ile davacıya ait olduğu iddia edilen proje arasında esaslı birçok farklılığın olduğunu, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava FSEK’in 68. maddesi uyarınca tazminat davasıdır.
Taraflara ait —kayıtları dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; davalı —- bilgilere göre —- —- olduğu, —- göre— —-oldukları tespit edilmiştir.
Bozmadan önce, —- dosyası dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; davacı tarafça davalılar aleyhine delil tespiti yaptırıldığı, bilirkişi —– raporunda; dava dosyasındaki evrakın incelenmesi ve yerinde yapılan inceleme sonucunda—- tarafından oluşturulan projenin —– kısmi değişikliklerle tam olarak uygulandığını, proje işi —- bedelinin — olduğunu bildirdiği, raporun her iki davalıya —— tarihlerinde tebliğ edilmesine rağmen rapora süresinde itiraz ettiklerine dair dilekçelerin tespit dosyası içinde mevcut olmadığı görülmüştür.
Davanın çözümlenmesi teknik bilgi gerektirdiğinden dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişiler —— dosyaya sundukları raporlarında, davacı yana ait projenin —–korumasında ve eser niteliğinde olduğunu, yerinde ve dosya üzerinde yapılan incelemeye göre davacıya —–oranında değişikliğe uğradığı, davalıya ait iş yerine uygulanan projenin davacının projesine —– oranında benzerlik gösterdiğini, bu oranın —– serbestisini aştığını, bu nedenle davacı yanın eserine tecavüz teşkil ettiğini, rayiç bedelin üç katına hükmedilip edilmeyeceğinin mahkemenin takdirinde olduğunu bildirmişler, —- tarihli ek raporda ise davacının proje hizmet bedelinin davalılara davacı tarafından verilen fiyat teklifine göre —– olduğunu bildirmişlerdir.
Taraflarca rapora itiraz edilmesi üzerine, bu kez yeni bir bilirkişi heyetinden rapor istenmiş, bilirkişiler —- düzenledikleri raporda, davaya konu olayda —- anlamında bir mimari eser —–anlamında teknik ve ilmi mahiyette bir projenin mevcut olmadığı, söz konusu olanın —– anlamında bir eser sözleşmesi olduğunu, bu bakımdan davacının —– maddesine dayanarak üç katı tazminat talebinde bulunamayacağını bildirmişlerdir.
Her iki rapor arasında çelişki bulunması ve davacı tarafın rapora itiraz etmesi nedeniyle bu kez —— yeniden rapor istenmiş, raporlarında; dava dosyası içeriği ve eklerinde davacı taraf ile davalı arasında yer alan yazışmalar dikkate alındığında, davacı yanın karşı taraf için bir proje hazırladığını, davacı projesinin——eser niteliğine sahip olduğunu, dava dosyasında yer alan delil tespit dosyası ve iki adet teknik bilirkişi raporunun incelemeye esas alındığını, davaya konu olan proje tasarımının —– teknik bilirkişi tarafından incelendiğinde davalı tarafça uygulanan proje bakımından büyük oranda aynı olduğunun tespit edildiğini, her ne kadar projede bazı yerler kısmen değiştirilmiş ise de, uygulanan projenin davacı yan tarafından hazırlanan proje tasarımından farklı bir proje olmadığını, Heyette yer alan teknik bilirkişinin, sayın bilirkişiler tarafından daha önce hazırlanan raporlar göz önüne alındığında, ilk tanzim edilen raporun hükme esas alınması gerektiği kanaatinde olduğunu, davalı eyleminin davacı tarafın mali haklarını ihlal etiğini, davacı tarafın —– tazminat talep etme hakkının bulunduğunu bildirmişlerdir.
Mahkememiz——– dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine”,şeklinde karar verilmiştir.
Mahkememizden verilen ——- Karar sayılı ilamıyla:”davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, ——– numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin ——-kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA” karar verilerek dosya mahkememize gönderilmiş ve iş bu dava dosya numarasına kaydı yapılmıştır.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler, —-, taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde; Mahkememizce Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesi, tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacıya ait —– çok küçük değişiklikler yapılmak sureti ile davalılara ait iş yerine uygulandığı, alınan bilirkişi raporu ile proje rayiç bedelinin —- olarak tespit edildiği, davacı tarafından —- maddesi uyarınca—– talep edilmiş ise de, davaya konu —–taraflar arasındaki sözleşme görüşmeleri sonrasında bizzat davacı tarafından davalıya verildiği ve daha sonra bu projenin davalıya ait iş yeri için uygulandığı, bu durumda davaya konu eserin hukuka uygun şekilde elde edildiği anlaşıldığından —- izinsiz çoğaltma hakkının ihlal edilmediği, bu nedenle —- tazminat talep edilemeyeceği, davacının ancak——- uyarınca proje rayiç bedelini talep edebileceği anlaşıldığından proje rayiç bedeli olan —– davalıdan alınarak davacıya verilmesine, dair davanın kısmen kabul kısmen reddi ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İle, —- dava tarihinden itibaren işleyecek—— birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.707,75 TL harçtan, peşin alınan — harcın mahsubu ile bakiye 426,93 TL eksik harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekiline davanın kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davalılar vekiline davanın red edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 1.707,75 TL harç, 435,10 TL tebligat ve müzekkere masrafları ve bilirkişi 7.000,00 TL ücreti olmak üzere toplam 9.142,85 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 1/3′ ü olan 3.047,61TL’ sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren15 gün içinde Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/12/2021