Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/314 Esas
KARAR NO : 2023/21
DAVA : Patent (Patent İsteme Hakkının Ve Patentin Gaspı İddialı)
DAVA TARİHİ : 14/09/2020
KARAR TARİHİ : 31/01/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Patent (Patent İsteme Hakkının Ve Patentin Gaspı İddialı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının sahibi olduğu — başvuru ve tescil no’lu— tasarım,— devralındığını, davacının bahsi geçen— kaydından da anlaşılacağı — çalıştığını, davacının bu yıllarda bir —– tasarlamış, çizimlerini yapmış ve bir süre sonra durumu işverenle paylaştığını, ——- ——– davacıdan — başvurusuna gerekli kişisel bilgileri— —- 05/10/2015 tarihinde—-tasarım tescillendiğini, tescil sonrası —- olduğu ——- haklar davalı şirkete devredilerek davacının buluşu ve tasarımı olan — —- bu şirkette üretimi ve ticareti yapılmaya başlandığını, şirketin kurulmasıyla birlikte davacını— şirkete alındığını, davacının sonradan kurulmuş olan davalı şirketin bünyesinde —-çalıştığını, bu süreçte birkaç defa buluşunun kullanılmasından kaynaklı olarak bedel talebinde bulunduğu “veririz” denilerek davacının geçiştirildiğini,şirketten ayrılacağı zaman ise işçilik haklarından ayrı olarak, yine buluşunun kullanılmasından kaynaklı olarak bedel talebini yineleyen davacıya bu kez “ne hakkı, senin öyle bir hakkın yok” denildiği ve kendisi şirketten gönderildiğini,—— kötü niyetle kendi adına tescil eden— şirketten yine kötü niyetle iktisap edilmiş olduğundan, patentin 551 Sayılı PatKHK m.13 uyarınca davacıya devri gerektiğini, ——– belgesinden de anlaşılacağı üzere (EK-2) davacının adı buluş sahibi olarak kayıtlı olup, tescil kötüniyetle —- kötüniyetle davalı şirkete devredilmiştir. Tescilin tamamen haksız nitelikte olduğu aşikar olduğunu, davalı şirket ve davalı şirketin— davacı arasında buluşu hukuka uygun şekilde kullanmasına imkan verecek herhangi bir sözleşme veya izin mevcut olmadığı gibi tam tersi davacının—— olup, gerçeği öğrenene kadar —- kendisinin olduğunu sanmakta ve —– kullanımından dolayı davalıdan bedel talep ettiğini, davacını—-olarak davalı şirket nezdinde çalışmakta olduğundan, davalı şirkete karşı herhangi bir şey tasarlamak üretmek gibi bir hizmet faaliyetinin yükümlüsü olmadığını, alçıpan ustası olarak davacının böyle bir kapak tasarlaması iş yerindeki faaliyet kapsamında öngörülebilir olmadığı gibi, davalı şirketin —- ustası olan davacıdan bir şey —-, üretmesi gibi bir talebi de bulunmadığını, öte şirketin—– anlaşılacağı üzere; şirket belli başlı markaların —- yapmakta, sattığı kimi ürünlerin—-vermektedir, şirkette herhangi bir şekilde üretim ve sair——geliştirme faaliyeti bulunmadığını, ——- başvuru ve ——, davalı tarafından kötüniyetle kendi adına tescil eden—– yine kötüniyetle iktisap edilmiş olduğundan, patentin 554 Sayılı EndTasKHK m.19 uyarınca davacıya devri gerekti; davalı şirket tarafından —-hakkı devir işlemi sonucu kötüniyetle kazanılmış olup, —- başvuru ve —– tescil tarihli——ve tescil no’lu ————-tasarımın———kaydına dava sonuna kadar ihtiyati tedbir şerhi işlenmesini talep ettiklerini, davalı şirketin yetkilisi —– olarak kendi adına tescil ederek gasp eden —— devir işlemi tamamen kötüniyetle yapıldığını, ——- hakkının iyiniyetle de olsa kazanılması mevzuatımız uyarınca mümkün olmasa da —– hakkının işbu dava ile davacının devrinin kabil olabilmesi için dava sonuna kadar ——- tescil tarihli tasarımın —— nezdindeki sicil kaydına, hakkın devrine engel olacak şekilde ihtiyati tedbir şerhi işlenmesini talep ettiklerini, davalı şirket, davacının buluşçusu—— müdahale kapağının ticaretini yapmak üzere hususi olarak kurulmuş ve bu işe özgülenmiş bir şirkettir. davacının patentten ve tasarımdan doğan hakkı gasp edilerek ürün imal edildiğini, —- satılmış, yurtdışına ihraç edildiğini, kullanımı hukuka uygun hale getirecek hiçbir sözleşme ve anlaşma bulunmamaktadır. Zira davacıya herhangi bir bedel ödemesi de yapılmamıştır. Davacının buluşu ve tasarımı üzerinden haksız olarak ticaret yapılmakta, ciddi gelirler elde edilmekte olduğunu belirttiği —- başvuru ve tescil no’lu —- tescil tarihli —– —— tescil tarihli tasarımın —— kaydına dava sonuna kadar ihtiyati tedbir şerhi konulmasına, davacının patent hakkının gasp edildiğinin kabulü ile —- başvuru ve tescil no’lu——- tescil tarihli faydalı modelin 551 Sayılı KHK m.13 uyarınca davacıya devrine, davacının tasarım hakkının gasp edildiğinin——tasarımın 554 Sayı devrine, ————- ilişkin hak sahipliğinin değiştirilerek ———- kaydedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıdan tahmiline karar verilmesini talep ettikleri anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; Davacının işbu davayı açmaya gerçekte ne hukuki yararı ne de hakkı olmadığını, davacının uzun yıllardır bildiği gibi çalışan-hizmet ilişkisine dayalı olarak buluş ——— olarak yer aldığı belgelere dayanarak gerçek dışı iddialar ile——- haklarının devreden şirket ve bildiği iyiniyetli devir ile ————tarihinden itibaren çalışanı olduğu, davalı müvekkile ait olduğunu bile bile haksız, itibarı zedeleyici nitelikli olarak davalı hakkında —— şeklinde huzurdaki davası ve talepleri yasaya, yerleşmiş ——aykırılığı yanında hukuki yarardan yoksun ve kötü İddiaların aksine Faydalı model ve ———— tarihinde dava dayanağı belgelerin başvuru tarihlerinden çok önce dava konusu ürün ile işi gereği, hizmet ilişkisi gereği şirket kurulmadan önce şahıs şirketi ve şirket kuruluşu akabinde —— kayıtları ile sabit olduğu üzere —— tarihinden itibaren-aralıksız çalıştığı dava dışı devreden ”——–davacının bilgisi dahilinde devreden şirketten devralan şirkete iş akdinin de devri ile —— tarihleri arasında çalışanı olduğu ——— davalı ———- devredilmiş ve devirler —— işlenmiştir bu hususlar —— dosyaları ile sabit olduğunu, gerçek dışı iddiaların aksine devirler iyiniyetli, davacının aralıksız çalıştığı işi şirket arasında gerçekleşmiş olup davacı devralan şirkette —- tarihine dek çalışmaya devam ettiği ve devirler ile davacının buluş —- sıfatları da devam ettiği, devir iş akışı gereği ——yapılmış olup iyiniyetli olduğunu, davacı her iki şirkette de çalıştığını ve delileri ile sabit olduğu üzere belgelerdeki sıfatlarından başvuru tarihinden hatta başvuru hazırlığı sırasından beri haberi olduğunu, Davacı —- tasarım hakkı gasbı iddiaları için hem 551 sayılı ve 554 sayılı KHK ve hem de 6769 sayılı SMK hükümlerine istinaden hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerini geçirdiğini, davacı da dava dayanağı her iki belgede—- tarihlerinden bu yana ve halen hizmet ilişkisi gereği hizmet buluşu yapan ve —– olarak gözükmekte ve bu hususu başvuru tarihlerinden itibaren -uzun zamandır bilmekte olduğunu, delilleri ile sabit olduğu üzere; her iki belgede başvuru tarihlerinden bu yana hizmet ilişkisi gereği hizmet buluşu olarak buluş yapan ve —————— gözüken başvuru ve hak sahipleri devreden ve —– aralıksız çalışan ve bu hususu bilen davacının başvuru ve tescil hakları hizmet ilişkisine dayalı olarak iyiniyetli devreden ve iş akışı gereği iyiniyetli devir alan davalı şirkete ait belgelere dayalı olarak hiçbir kötü niyetinin olmadığı aşikar olan davalı müvekkile belgelerle ilgili —- sahipliği iddialarının hak düşürücü ve zamanaşımı teşkil edici süreleri geçi delilleri ile sabit olduğu üzere davalı davalının yasanın —— kötüniyeti “yoktur ve olması da mümkün olmadığını, zira delilleri ile sabit olduğu davacı; gerçek dışı iddialarının aksine, belgelere bağlanan müdahale —– başvuru tarihlerinden çok önce devreden şirkette çalışırken, devreden şirketin başkaca şirketlerden satın almak suretiyle satışını da yaptığını, gerçekte ürünün yeni olmadığını, ürünün başvuru tarihinden çok önce uzun yıllardır —— üretilen ve satılan ve önceki tarihli başka şirketlerce—- bağlanmış ——- ürünü olduğunu, ürünün çizimlerinin devreden şirket tarafından ürünü üreten başkaca şirketlerin ürünlerinden örnek alındığını, —-devreden şirket tarafından bedeli ödenerek —— tarafından yapıldığını, ürünün üretimi ve satışı ile ilgili tüm masrafların devreden ve daha sonra devralan şirket tarafından yapıldığını, —–olmadığından gerçekte—- yapan olmadığını ve ortada bir buluşun veya yeni bir tasarımın da bulunmadığını ve o sırada işinin gereği olarak işveren tarafından sağlanan ekipman ve imkanlarla ürünün üretilmeye başlandığını ve belgelerde tasarımcı ve buluş yapan olarak ta yer aldığını çok iyi bildiğini, tescil başvurularını yapan —-vekilleri ile başvuru hazırlığı ve başvuru sürecinde ürün ile ilgili her türlü yazışmadan ve görüşmelerden bilgisi olduğunu,—- şeklinde yazışmalar ve ——–davacının tarihlerdeki çalışan olarak———– olup konuya —–olduğunu, davacı huzurdaki davayı açmadan önce huzurdaki dava dayanağı belgelerdeki ———– istinaden- gerçekte hakkı ve alacağı olmadığı halde hizmet buluşu alacağı “sınai haklar mülkiyet hukuku ve hizmet sözleşmesi kapsamındaki işçi buluşundan kaynaklı alacak” iddiaları ile devreden şirket ve devralan davalı şirket aleyhine —-başvurduğunu, bu nasıl bir çelişki, nasıl bir —- davada gerçek dışı ve yasaya aykırı olarak serbest buluştan bahsedildiğini, dava dayanağı belgelere bağlı “müdahale—– davacının da çok iyi bildiği gibi ve delillerimiz ile sabit olarak; 551 sayılı ve 554 sayılı KHK hükümlerine ve 6769 sayılı SMK hükümlerine istinaden yeni mutlak yeni olmayıp incelemesiz sistemde tescile bağlanabilmiş, dava dışı davacının eski işvereni şirketin, faaliyet alanına istinaden belgelere başvuru tarihinden önce uzun zamandır—- —- geçtiği ve önceden —— belgelerine bağlı şekilde çok önceden beri var olan, üretilen ve satılan ürün olduğunu, ürünün ne çizimi ne de yaratımı davacı tarafından yapılmamış davacı hizmet ilişkisine istinaden işinin niteliği ve işvereninin iş faaliyetleri çerçevesinde işi gereği ürün ile ilgili çalışmış olduğu, davacı gerçekte —yaratan da olmadığını, Davacı hizmet ilişkisine istinaden gerçekte buluş olmayan ürün için buluş yapan ve tasarımcı olarak belgelerde yer aldığını, ürünün tüm üretim ve satış maliyetleri ve tüm üretim ve satış giderleri ve işletme giderleri davacının eski işvereni olan devreden şirket tarafından yapılmış ve ödenmiş olup ve halen devralan davalı şirket tarafından yapıldığını, davacının hiçbir katkısı ve harcaması olmadığı gibi belgelerin ürünün üretimi ve satışına hiçbir katkısı da olmadığını, davacının — kayıtlarında anlaşılamayan – şekilde belirttiği—- dayanak olması mümkün olmadığını, zira —— olup davacı devreden şirkette de —- çalıştığını hem de ürün devreden ve devralan şirketlerin faaliyet alanı içinde olduğunu, devreden şirket ürünü bir süre bünyesinde, şubelerinden birinde daha sonra daha — bünyesinde “— bağlanan “——- yeni olmadığına ve başvurulardan çok önce—tarafından tescillere bağlı olarak üretilip satıldığına dair ve davacının gerçekte tasarımcı ve / veya buluş yapan olmadığını —– başlıklı ——- tescilli; —- tescil numaralı “—- numaralı, —– eklerde olduğunu, davacının buluş yapan ve tasarımcı olduğu anlamına gelmemek ve belgelere incelemesiz sistemde bağlanan ve gerçekte yeni olmayan ürün ile ilgili gerçekte var olmayan hak iddialarını hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydıyla; dava dayanağı faydalı model belgesinde buluş yapan ve tasarım belgesinde tasarımcı olarak gözüktü Yasaya ve yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarına istinaden ve açıklamalarımız ve delilleri ile sabit olduğu üzere; davacının belgelerde tasarımcı ve buluş yapan olarak yer alması sadece hizmet buluşu olarak nitelendirilebilir ki gerçekte buluş olmadığını, davacının yasa gereği böyle bir buluş iddiasını işverene yazılı olarak bildirimde bulunma yükümlülüğünü de gerçekleştirmediğini zira hizmet buluşu da olsa buluşu yapan davacı olmadığını ve ortada bir buluş olmadığını, davacı ile hizmet ilişkisi gereği tüm faydalı model ve tasarım hakları önceden devir eden şirkete ve iyiniyetli devir ile devralan davalı şirkete ait olduğunu, davacının huzurdaki gasb konulu ve devir konulu davası ve talepleri son derece iyiniyetli, haksız, yasal dayanaktan yoksun ve kabul edilemez olduğunu belirtmiş ve Davacının ihtiyati tedbir talepleri de haksız ve mesnetsiz olup ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep ettiği şeklinde beyanda bulundukları görüldü.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalı adına — numaralı faydalı model ile —– tasarımların gerçek hak sahibi tescilin kötü niyetli olup olmadığı, tescilinin devrinin davasıdır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 07/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak:—- başvuru ve tescil no’lu “—- dava dışı ——sonra davalı şirkete devredildiği, davalı şirket adına tescilli olduğu , sicilde buluş sahibi olarak davacının belirtildiği, —- —- dava dışı———– yapıldığı daha sonra davalı şirkete devredildiği, davalı şirket adına tescilli olduğu , sicilde buluş sahibi olarak davacının belirtildiği, davacının, dava dışı —- tarihinde ———- tarihinde işyerinden çıkış yapıldığı akabinde 01.10.2018 tarihinden itibaren davalı —- işe girerek— kadar bu şirkette çalışmış olduğu, davacının davaya konu faydalı model ve tasarım tescil başvurusu yapıldığı tarihte dava dışı——— işini yapan kişi veya—- için kapak yapmak müdahaleyi temin etmek zorunda olduğu, davaya konu —- faydalı modele konu ürün—- tamamlayıcı unsuru olduğu, —–başvuru ve tescil no’lu başlıklı faydalı modele konu “—- ürününün hizmet buluşu kapsamında ve —- başvuru ve tescil no’lu —— —- davacının dava dışı hizmet buluşu ve tasarımı niteliğinde olduğu, davaya konu—- başvuru ve ———–başlıklı faydalı model ile —–başvuru ve ———— endüstriyel tasarım başvurularının davacının bilgisi ve onayı dahilinde yapıldığı, buluş sahibi ve tasarımcı olarak davacının adının —– gösterildiği, dolayısıyla faydalı —eylemi koşullarının mevcut olmadığına dair raporu mahkememize sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 10/06/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda sonuç olarak: davaya konu faydalı modelin davacıya ait serbest— olarak kabul edilemeyeceği ve hizmet buluşu olduğuna ilişkin kök raporunda tespitlerinde herhangi bir değişiklik olmadığına ilişkin dair ek raporu mahkememize sundukları görüldü.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, bilirkişi raporu kayıt ve belgeler, sicil dosyaları, taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekili davacının davalı—- şirket adına tescil edilmiş olan —- ve ——-davacı tarafından gerçekleştirildiğini fakat davalı ————gasp edilerek şirket adına tescil edildiğini belirterek tasarımın davacıya devretmesini talep ettiği, davalı vekilinin cevap dilekçesinde davaya ————— serbest buluş olmadığı, davaya konu edilen faydalı —- öncesinde piyasada varolduğunu herhangi bir yenilik içermediğini, davacının başvuru aşamalarında haberdar olduğunu, yine davacının tasarımcı ve buluş yapan olarak gösterildiği, buluşun hizmet buluşu olduğunu belirterek davanın reddini talep ettiği mahkememizce gerçek hak sahipliği iddiasına dayanıldığı için taraflarca bildirilen tanıklar dinlenmiş dinlenen davacı tanıklardan—- alınan beyanında davaya konu ——— —–tasarımının davacı ile birlikte yaptığını, faydalı modeli davacının tasarladığını, kendisinin de bunu uyguladığını, tasarım karşılığında herhangi bir ücret almadıklarını, davacının kendisine örnek modeli ve başka firmaların——– getirttiğini hepsinden faydalandırttılarak bir model yaptıklarını, ——- dava dışı —- ödediğini, diğer davacı tanığı — alınan beyanında dava dışı —- davacı ile aynı dönemde çalıştıklarını, faydalı model ve tasarımların her şeyinin —beye ait olduğunu, —- konusunu — tedarik ettiğini, davalı tanığı — alınan beyanında — ortağı olduğunu, davalı şirketin ise kızına ait olduğunu, davaya konu faydalı model ve tescil belgesini— aldıklarını daha sonra davalı şirkete devrettiklerini, —– üretimine geçmek istediklerini, bu sebeple————- koyduğunu, o da her birinden —–, parayı —-ödediğini, yaptığı işlemlerin işi gereği olduğunu, tescil işlemlerinden —– haberinin olduğunu, şirketin haberi olmadan tasarımcı olarak kendi adını yazdırdığını buna rağmen birşey demediğini, diğer davalı —-beyanında müdahale kapaklarının piyasada var olan birşey olduğunu, sadece — edildiğini, tescil işlemlerinin takibini —yaptığını, ödemelerin —yapıldığını, diğer davalı tanığı— beyanında ise davacının — üretim müdürü olduğunu, bahse konu ürünleri görevi gereği yaptığını, ürünün üretimi ile ilgili tüm ödemeleri — yapıldığını belirttiği, mahkememizce diğer delillerde toplandıktan sonra dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan —- davaya konu faydalı model ve tasarımın hizmet buluşu niteliğinde olduğu, tasarım ve —– koşullarının oluşmadığı yönünde görüş bildirildiği, buna göre tüm dosya kapsamı birarada değerlendirildiğinde davaya konu —- tasarımın davalı şirket adına tescilli olduğu, tasarımcı olarak davacının adının görüldüğü, davaya konu — numaralı faydalı modelin davalı şirket adına tescilli olduğu buluş sahibi olarak davacının adının gösterildiği davacının dava dışı —- davaya konu faydalı model ve tasarımlar ile davalı şirketin ticari faaliyet alanlarının karşılaştırıldığı bilirkişi raporuna göre davalı şirketin alçı dekorasyonu işi ile uğraştığını, davacının da alçıpan ustası olduğunu, müdahale kapağı isimli faydalı model ve tasarımı alçıpan—– işleminde zorunlu ve tamamlayıcı unsurlardan biri olduğu, işin niteliği gereği üretilmesi ve kullanılması gerektiği, bilirkişi raporuna göre de öncelikle bu — hizmet buluşu ve hizmet nedeniyle oluşturulan tasarım niteliğinde olduğu, yine gerek tanık beyanları gerekse dosya— davacının faydalı model ve tasarım başvurularından haberdar olduğu ve bizzat tescili için işlemleri gerçekleştiren kişilerden biri olduğu,— düzenleyen 6769 sayılı SMK nun 109, 110 ve 111. Maddesine ve tasarım gasbını düzenleyen 71 ve 72. Maddelerine göre yapılan değerlendirmede davaya konu faydalı model ve tasarımın davacı tarafından —– sahibi olarak tescil belgesine işlendiği, davacının da tescil işlemlerini bizzat gerçekleştiren kişilerden biri olması sebebiyle başvuru tarihlerinden itibaren yaklaşık 5 yıl sonra davaya konu faydalı model ve tasarımın gasp edildiği iddiasının iyi niyetli bir davranış olmadığı gibi tanık beyanları ve bilirkişi raporlarına göre de davaya konu faydalı modelin hizmet buluşu kapsamında işin niteliği gereği ve davacının görevi kapsamında oluşturulduğu, olayımızda tasarım ve faydalı model gasbı unsurlarının gerçekleşmediği, davacının davasının ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin harcın mahsubu ile eksik alınan 125,50 TL harcın davacıdan tahsiline hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan — uyarınca, Davalı vekiline avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan — ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair davacı asil ve vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.