Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/236 E. 2022/168 K. 25.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/236 Esas
KARAR NO:2022/168

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/06/2020
KARAR TARİHİ : 25/10/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 1-Davacı vekilinin 26/06/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ——1998 yılından beri ülkemizde oldukça izlenen dizilerde, televizyon reklamları ve sinema filmlerinde oynadığını. Davalı şirketin 21.02.2019 tarihinde gönderdiği mail ile——- 5-6-7 – Nisan günlerinde düzenlenecek olan ——- isimli festivalde 1 (bir) saatlik söyleşi için müvekkili ——aracılığı ile davet ettiğini. Bir saat sürecek bu söyleşi için, müvekkilinin bütçesinin 30.000TL Stopaj KDV ve —–9420——komisyonu (6.000TL) KDV ücret olduğu muhataba ——- tarafından bildirildiğini. Davalı şirket ile söz konusu festivale ilişkin yapılan görüşmeler bir neticeye ulaşamamış, sözleşme kurulamadan aradaki hukuki ilişki sona ermiş. Sözleşme görüşmeleri devam ederken ve henüz sözleşmenin esaslı ve tali unsurları görüşülmekteyken davalı şirket tarafından müvekkiline ait görseller hukuka aykırı bir biçimde kullanıldığını. Bu durumun üzerine —— Yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı şirket tarafından geçekleştirilen haksız kullanıma derhal son verilmesi, müvekkilinin görüntülerini içerir tüm tanılım materyalleri, görsellerin kaldırılması ve kullanıma son verilmesi, müvekkiline ait fotoğrafların haksız bir biçimde kullanılmasından doğan 200.000-TL tazminatın. müvekkiline ödenmesi talep edilmiş. Akabinde müvekkili, 10.05.2019 tarihinde arabuluculuk yoluna başvurmuş 29.05.2019 tarihinde yapılan arabuluculuk toplantısının anlaşamama ile neticelendiğini. Ayrıca davalı ——- 28.06.2019 tarihinde ——-yevmiye numaralı ihtarnameyi gönderdiğini. Davacı tarafından kamuoyuna sunulan fotoğraflar incelendiğinde, fotoğrafların festivalin tanıtımının yapılması amacından uzaklaşmış ve sanki müvekkilinin, davalı şirketin tanıtımını yapıyormuş gibi bir algı yaratılarak kamuoyuyla paylaşıldığını. Müvekkilinin, davalı şirket ile hiçbir bağı olmadığı gibi söz konusu festival kapsamında yalnızca 1 saatlik bir söyleşi düzenleneceği sözleşme öncesi görüşmelerde dile getirildiğini. Ancak tüm bu görüşmeler boyunca güven ilkesi ihmal edilerek müvekkiline ait fotoğraflar çeşitli mecralarda kullanılarak reklam vasıtası yapıldığını. Bu durumun davalı şirketin kötü niyetli olarak gerçekleştirdiği bu haksız kullanımı FSEK m.86’nın ihlalini oluşturduğunu. Bu haksız kullanımdan doğan tazminatın müvekkiline ödenmesi gerekmektiğini. Davalı şirket tarafından izin ve muvafakat alınmaksızın, hiçbir karşılık verilmeksizin müvekkilinin bilinilirliği, isim ve görüntüsü 1 ay boyunca kullanılmış ve hem bu haksız kultanım hem de söyleşi için görüşülen ücrete dair hiçbir ödeme yapılmadığını. Müvekkilime ait fotoğrafların kullanıldığı görsellerde festivalin detayları, müvekkilinin hangi gün ve saatte yer alacağı belirtilmeden 3 gün sürecek festival boyunca orada yer alacakmışçasına bir algı yaratıldığını. Davalı şirket müvekkiline ait fotoğrafları hem kendini tanıtmak hem de festivali tanıtmak amacıyla katılımcıları aldatmaya açık bir şekilde kullandığını. festival biletlerinin ücretli olduğu hususu sözleşme öncesi görüşmelerde gündeme dahi getirilmemiş müvekkilinin bunu daha sonra öğrendiğini Müvekkilinin bu festival biletlerinin ücretli olduğunu bilseydi daha fazla bir ücret talebinin var olacağı hususu da dikkat alınmasını, müvekkili ile davalı şirket arasında görüşmeler neticesinde bir sözleşme kurulmuş olsaydı sözleşme maddelerinde elbette ki bu hususlar da yer alacak ve söyleşi bedeline ek olarak bu kullanım ücretleri de ayrı bir kalem olarak ücretlendirilmiş olacağını, müvekkilinin ünlü bir oyuncu olduğunu davalı şirket ile 5,6,7 Nisan 2019 günlerinde düzenlenecek olan ——- isimli festivalde bir saatlik söyleşi için müvekkiline teklif gönderildiğini kendilerinin de buna karşılık 30.000,00 + %20 ——komisyonu ve bu ücretlerin ayrı ayrı ——ve KDV sini talep ettiklerini, davalı taraf ile görüşmeler devam ederken herhangi bir anlaşma olmadan ve sözleşme yapılmadan müvekkil fotoğraflarını poster, afiş,——kullanıldığını, bu kullanımın ticari amaçlı olduğunu, bu kullanımın müvekkilleri tarafından izin verilmediğini, FSEK 86. Madde uyarınca müvekkillerinin haklarının ihlal edilmesi nedeniyle belirsiz alacak şeklinde 50.000,00 TL maddi tazminatın ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davalı vekili cevap dilekçesi ile; Müvekkili şirketin, üreticilerini, tedarikçilerini, çiftçilerini, çalışanlarını ve müşterilerini bir araya getirmek üzere 5-7 Nisan 2019 tarihleri arasında “——-” adı ile——-organizasyon düzenlemiş ve işbu organizasyon kapsamında davacı ——- bir saatlik söyleşi için, diğer dava dışı ——- gibi Ek-1de söyleşi tarihleri ile birlikte listesi verilen tanınmış kişiler ile birlikte davet edildiğini. Bu kapsamda, müvekkili şirketin —— Koordinatörü olarak çalışan dava dışı ——tarafından, davacının—— gerçekleştiren —— şirketine 21/02/2019 tarihinde mail gönderilmiştir. Bu mail ile davacının festival kapsamında katılım gerçekleştirmesi teklif edilmiş ve bu kapsamda —– ve——şirketinin talep edeceği ücret istenmiştir. Davacı tarafından yetkilendiriler ve davacı adına hareket eden——-tarafından gönderilen 26/02/2019 tarihli mailde ——söyleşiye katılması için yapılan teklif kabul edilerek, 30.000 TL 4 ——- KDV ile 20 —— komisyonu 6.000 TL KDV olmak üzere, talep edilen tutar bildirildiğini. Davacıyı temsil eden şirket tarafından talep edilen tutar müvekkili şirket tarafından onaylanarak 05/03/2019 tarihli mail ile davacı ad ve namına hareket eden——şirketine bildirildiğini. 05/03/2019 tarihli onay mailinde; çeşitli mecralarda yayınlanacak Festival tanıtım görsellerinde kullanmak üzere davacıya ait fotoğraflar talep edildiğini buna karşılık davacıyı temsil —— tarafından 07/03/2019 tarihinde mecralarda yapılacak görseller için davacıya ait fotoğraf müvekkili şirkete gönderildiğini. Müvekkili şirket tarafından Davacı nam ve hesabına hareken eden —— tarafından 13/03/2019 tarihinde gönderilen —–yazışmaları olduğu, davacının menajeri tarafından paylaşılan fotoğrafının hangi mecralarda hangi şekillerde yayınlanacağına ilişkin davacının bulunduğu ilgili görseller paylaşılmış, buna karşılık davacının —–şirketi tarafından “Uygundur” denilerek, gerek görsellere, gerek yayınlanacak mecralara ilişkin onay verildiğini. Davacı nam ve adına hareket eden ——tarafından verilen onay doğrultusunda davacıya ait görsellerin basımına geçilmiş ve bu görseller onaylandığı şekliyle basılarak 18/03/2019 tarihinde görsellerine yer verilen mecralarda yayınlandığını. Nitekim, davacı ——-tarafından tüm —— kullanıcılarına açık kendisine ait ——-profili üzerinden kendisinin yer aldığı görseller 20/03/2020 tarihinde ——- ifadesiyle paylaşıldığını. Taraflarca karşılıklı olarak mütabakata varılmıs ve sözlesme imza asamasında iken, davacı vekili tarafından müvekkil şirket 21/03/2020 tarihinde telefon ile aranarak, falep edilen ücretin yeterli olmadığı belirtilmiş, söyleşiye katılım ve mecralarda yapılacak yayınlar için toplam 150.000,00-TL talep ettiklerini ilettiklerini. Ancak, davacının Festivale günler kala haksız, kötü niyetli ve taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı talepleri müvekkili şirket tarafından kabul edilmediğini. Sonuç olarak; davacı ile ——Festivali organizasyonu için görüşmeler yapıldığını davacı ——- tarafından gönderilen ücret teklifinin müvekkili şirket tarafından kabul edilerek 05/03/2019 tarihinde mail olarak davacı ——gönderildiği çeşitli mecralarda kullanılmak üzere davacının fotoğraflarının talep edildiği, davacı menajeri tarafından 07/03/2019 tarihinde bu fotoğrafların gönderildiği, fotoğrafların nerelerde paylaşılacağının davacı ——-bildirildiği onun da uygundur şeklinde onay verdiğini bu şekilde 18/03/2019 tarihinde çeşitli mecralarda yayınlandığını, daha sonra davacılar tarafından 21/03/2020 tarihinde telefon açılarak 150.000,00 TL ücret talep edildiğini, bunu müvekkilinin kabul etmeyip derhal görsellerin kullanımına son verildiğini 24/03/2019 tarihinde tüm görsellerin kaldırıldığını, bu olaydan asıl mağdur olan müvekkili şirket olduğunu, etkinliğin yapılamaması nedeniyle itibar kaybına uğradığını, davacı ile ——- anlaşma sağlandığını davacının anlaşmaya uğramadığını davacının eyleminin hakkın kötüye kullanılması olduğunu, talep edilen ücretin çok fahiş olduğunu sözleşmeyi ihlal eden tarafın davacı olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacı ile davalı arasında festivalde yer alınması için sözleşme yapılıp yapılmadığı, sözleşmenin dışında davacının fotoğraflarının ticari amaçlı kullanılıp kullanılmadığı, kullanılması halinde tazminat davasıdır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 09/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: Taraflar arasındaki uyuşmazlıkta FSEK uyarınca cser mahiyeti taşıyan bir ürünün bulunmadığı, Davalı tarafından düzenlenccek festival sebebiyle davacı—— ile yapılan sözleşmenin yazılı şekle tabi olmadığı, taraflar arasında icap ve kabulün elektronik ortamda gerçeklcştiği, avalının bu anlaşamaya güvenerek gerçekleştirdiği kullanımların hukuka ve sektör teamüllerine uygun olduğu, Davacı tarafından 29.03.2019 tarihinde gönderilen ihtarname sonrasında davalının davacı fotoğraflarını kullanıma devam ettiğini gösterir bir delile ulaşılamadığı, Uyuşmazlığın hukuksal nitelemesi ve delillerin takdiri ve değerlendirmesi mahkemeye ait olduğu hususunda raporu mahkememize sunmuşlardır.Mahkememizce aldırılan 09/05/2022 Tarihli ek raporda sonuç olarak; Davalı tarafından hazırlanan afişlerin 1 hafta süre ile sınırlı bir mecrada kullanılmış olması, davacının bu tanıtım ve fotoğraf çekimi için bir mesai ve emek harcamamış olması, tanıtıma konu etkinlikten sadece——yaşayan sınırlı sayıda insanın yararlanabilecek olması, davalının bu kullanımdan dolayı bir gelirden mahrum kalıp maddi anlamda bir kayba uğramamış olması, davacının fotoğrafının kullanım şekli ve amacı ile sektör rayiçleri de dikkate alınarak yapılan değerlendirmede söz konusu kullanım için 25.000,00.-TL rayiç bedelin uygun olacağı yönünde ek raporu mahkememize sunmuşlardır.Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.İncelenen dosya kapsamı, bilirkişi raporları kayıt ve belgeler, sicil dosyaları,taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, dava davacıya ait fotoğrafların izinsiz kullanılması iddiasına dayanan FSEK kapsamında mali ve manevi hakların ihlal edildiğinin tespiti ve giderilmesi ile maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin olduğu, davacının ülkemizde oyuncu olarak tanındığı bir çok projede yer aldığı davalı şirket ile 5 – 6- 7 Nisan 2019 tarihlerinde ——- isimli festivalde bir saatlik söyleşi için görüşmeler yaptıkları, davacının iddiasına göre davalı şirketçe 30.000 TL + stopaj + KDV +——-%20 komisyon + KDV ücret teklifinde bulunduklarını taraflar arasında akdedilmiş bir sözleşme bulunmadığını buna rağmen davalı şirketçe davacının ismi ve resmi afiş, poster ve ——- kullanıldığını bu durumun FSEK den kaynaklanan mali ve manevi hakların ihlali niteliğinde olduğunun iddia edildiği, davalının iddiasına göre ise, davacının menajerliğini yapan şirketin davalı şirketin teklifine onay verdiği ve çeşitli mecralarda kullanılması için fotoğrafların gönderildiğini bu fotoğrafların da bu şekilde kullanıldığı, davalının eylemlerinin dürüstlük kuralı içerisindeki kullanımlar olduğu belirtilerek davanın reddinin talep edildiği, mahkememizce dosyanın konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan 09/12/2021 tarihli kök raporda davalı kullanımlarının usul ve yasaya ve ticari teamüle uygun olduğunun belirtildiği, mahkememizce dosyada eksiklik olmaması ve istinaf aşamasında yeniden bilirkişi incelemesi ihtiyaca olmaması bakımından her halükarda rayiç bedel belirlenerek maddi tazminat yönünden ek rapor aldırıldığı ve davalının kabulü halinde rayiç bedelin 25.000 TL olduğu yönünde görüş bildirildiği, buna göre tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, davacının ülkemizde bir çok dizi ve reklamda yeralan tanınmış biri olduğu davalı şirket ile davalı şirketin 5-6-7 Nisan 2019 da yapmayı düşündüğü festivalde bir saat konuşması olarak yer alması için davacı ——- teklifte bulunulduğu, teklifin ilk olarak 21/02/2019 tarihinde mail gönderildiği, ——ücret sorulduğu, —— tarafından 26/02/2019 tarihli cevap ile 30.000 TL + KDV şeklinde fiyat verildiği bu fiyatın davalı şirketçe uygun bulunduğu ve onaylandığına dair 05/03/2019 tarihinde davacının ——-mail gönderildiği yine davalı şirket tarafından yapılacak söyleşinin tanıtımlarına ilişkin ilanlarda kullanılmak üzere davacı asilin fotoğrafının talep edildiği, —— tarafından 07/03/2019 tarihinde fotoğrafın davalı şirkete gönderildiği, yine 13/03/2019 tarihli taraflar arasındaki yazışmalarda da kullanılacak resme ilişkin uygunluk yönünde davacı—— tarafından görüş bildirildiği, bunun üzerine davalı şirketin davacının fotoğraflarının yer aldığı söyleşiye ilişkin ilanların bulunduğu tanıtım faaliyetlerine başladığı, bu tanıtım faaliyetinin yaklaşık bir hafta sürdüğü fakat davacı tarafça 29/03/2019 tarihli ihtarname ile 200.000 TL para talep edildiği ve kullanımların sona erdirilmesinin istendiği, taraflar arasındaki mail yazışmaları incelendiğinde, davalı şirketçe davacının temsilcisi niteliğindeki —— teklifte bulunulduğu ve davacı tarafça bu teklifin kabul edildiği, yine bu kabul ve rıza doğrultusunda davaya konu fotoğrafların bizzat davacının ——- tarafından davalı şirkete gönderildiği, davalı şirketin de festival tanıtımına daha önceki tarihten başlaması gerekeceğinden bu fotoğrafı kullanarak tanıtıma başladığı fakat davacı tarafından gönderilen ihtarname sonrasında bu fotoğrafı kullandığına dair dosyada herhangi bir delil olmadığı, davalı şirket kullanımlarının 5-6-7 Nisan 2019 tarihinde düzenlenecek olan festivalin tanıtımına ilişkin davacının rızası dahilinde gönderilen fotoğrafların festival tanıtımı ile ilgili kullanılmasından ibaret olup farklı bir şekilde reklam amaçlı ve ticari şekilde kullanıldığının tespit edilemediği, bu kullanımın ticari teamüller gereği dürüst bir kullanım olduğu ve davacının kullanımlarına son vermesini istemesi üzerine kullanımlarına son verdiği anlaşıldığından mahkememizce FSEK den kaynaklanan mali ve manevi hakların ihlali iddiasına yönelik kanaat oluşmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın mahsubu ile fazladan yatan 1.627,05 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Mali ve manevi haklara tecavüzün tespiti ve önlenmesi davası yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan ——uyarınca, Davalı vekiline avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan —— ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
4-Maddi tazminat talebi yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan —— uyarınca, Davalı vekiline ——ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Manevi tazminat yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan ——- uyarınca, Davalı vekiline ——-ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.