Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/76 Esas (Birleşen 2019/84 E)
KARAR NO : 2023/20

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Ref’i İstemli), Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/03/2019
KARAR TARİHİ : 31/01/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Ref’i İstemli), Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

İ S T E M / Davacı-Karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı tarafından verilen dava dilekçesinde davacıya ait —- tescil numaralı faydalı modelin davalı tarafça ihlal edildiği, Davacının faydalı —- tasarımı hem de fonksiyonel açıdan birebir aynısı olan ve davalı tarafından kullanılan ürünlerin tüketici tarafından ayırt edilmesinin mümkün olmadığını, Davalı tarafa ait ürünün davacının tescilli faydalı modeline konu ürünün muadili olduğunu, iki tarafa ait ürünün de aynı sektörde kullanıldığını, davacının tescilli faydalı modeline konu ürününün kopyalanmak suretiyle ticari faaliyetine konu edinen karşı tarafın tecavüz eylemlerinin işbu davanın ikame edilmesi zarureti doğurduğunu, Davalı firmanın, davacı firmanın hak sahibi olduğu faydalı modele konu ürünün birebir aynısını taklit ederek ürettiğini, satışa sunduğunu ve ticari faaliyete konu ettiğini tespit etmesi üzerine davacının hemen yasal yollara başvurarak delil tespiti yoluna gittiğini,——numarasına kayıtlı dosyada, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen raporda da sabit olduğu üzere davalı tarafça davacının tescilli faydalı modeline tecavüzün gerçekleştiği yönünde bir rapor tanzim edildiğini, Davacı tarafından ilk defa piyasaya sürülmüş ve tescil edilmiş bulunan ——buluşun davacı tarafından piyasaya sürülmekte olduğunu ve Davalı tarafın ise davacıya ait faydalı modele konu ürünü taklit etmek suretiyle tecavüze konu edecek şekilde kullanmakta olduğunu, söz konusu durumun —–bir heyet ile de tespit edildiğini, Davalı tarafın eylemlerinin davacının —- tescilli —- hakkına tecavüz teşkil ettiğinden, tecavüz teşkil eden eylemlerin ivedilikle tespiti gerektiğini, Davalı firmanın davacı ile ——–gösteren bir tüzel kişi tacir olduğunu, bu itibarla davalının faaliyet gösterdiği sektördeki rakiplerinden haberdar olma ve onların haklarını ihlal etmemek için gerekli önlemleri alma yükümlülüğü bulunduğunu, dolayısıyla, davacı ve davacıya ait faydalı modeli bilmediğini iddia etmesinin de mümkün olmadığını, Davalının TTK 54 vd yer alan maddeler kapsamında haksız rekabet teşkil eden eylemleri doğrultusunda, aynı zamanda haksız rekabet eden bu fiiller sebebiyle davacının TTK uyarınca da tazminat talep etme hakkı bulunduğunu keza karşı tarafın ticari defterlerinin incelenerek de tazminat miktarının belirlenmesi gerekeceğini beyan ederek; Davalının, davacının —-kapsamında yer alan ürün veya hizmetler üzerinde tek başına yahut sair tali unsurlarla birlikte kullanmasının, davacı aleyhinde faydalı model tecavüzü ve haksız rekabet yarattığının tespitine, faydalı model tecavüzü ve haksız rekabet teşkil eden fiillerin durdurulmasına ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, Davalının, davacının faydalı modelinin tescil ve başvuruları kapsamında yer alan ürün veya hizmetler üzerinde tek başına yahut ———ile birlikte ürünlerinde, hizmetlerinde, —- ——— faturalar ve benzeri ticari ——- kullanmasının önlenmesine, Davalının faydalı modele tecavüz teşkil eden ürünleri tek başına yahut çeşitli tali unsurlar eşliğinde kullanarak ticaret yapmaktan işbu ürünleri tek başına yahut tali unsurlar ile birlikte taşıyan ürün ya da hizmetleri satmaktan, sağlamaktan, satışa arz etmekte, ithal ya da ihraç etmekten, elde bulundurmaktan, satışa arz etmek üzere depolamaktan, —- yahut sair mecralarda bu amaçlarla kullanmaktan men edilmesine, Davalının faydalı modele tecavüz teşkil eden ürünlerinin, davacının faydalı model tescil ve başvurulan kapsamında yer alan ürün veya hizmetler üzerinde tek başına yahut sair tali unsurlar ile birlikte kullandığı ürünler, —-sair her türlü tanıtım malzemesi,—— her ticari evrakın toplanması, dava sonuna kadar — yerde muhafaza altına alınması ve esasa ilişkin hükmün kesinleşmesini müteakip imhası hususunda esasen da karar verilmesine, Davacının, davalının sebep olduğu faydalı model tecavüzü ve haksız rekabeti sebebiyle uğradığı fiili zarar ve yoksun kaldığı kazanç nihai yargılama faaliyeti ve bilirkişi incelemesi gerektirdiği için şimdilik — olmak kaydıyla (belirsiz alacak davası) maddi tazminata hükmedilmesine, davacının, davalının hukuka aykırı fiilleri sebebiyle yoksun kaldığı kazancın, faydalı model hakkına tecavüz edenin, faydalı model kullanmak yoluyla elde ettiği kazanca göre hesaplanmasına, yer alan talebe göre bir hesap yapılmasında sıkıntıya düşülmesi halinde terditli olarak marka hakkına tecavüz edenin, faydalı modelin bir lisans anlaşması ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeline göre ayrı hesaplanmasına karar verilmesine, Davacının, davalının marka tecavüzü ve haksız rekabeti sebebiyle uğradığı Manevi zarar karşılığında, davalı tarafından — manevi tazminat ödenmesine karar verilmesine, —- dosyası gereğince verilen tedbir kararının devamına karar verilmesine, Dava sonunda verilecek gerekçeli kararın hükmün kesinleşmesini müteakip Masrafları davalıdan alınarak —– yayınlanan ———- etmiştir.
Bu dosyadan tazminat talepleri yönünden dosya tefrik edilerek mahkememizde —- Esas numarasını almakla, HMK 114/2 yollaması ile HMK 115/2 gereğince davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.

K A R Ş I İ D D İ A /Davalı/karşı Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından ———-koyulmuş olan firmaların uzun yıllar öncesinden davacının birebir kopyalayarak ürettiği ve ———-yaptığını, Faydalı modelin, başvuru tarihinden önce —– herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış—- olmadığını, Davacının —— belgesinin —- dahil olmak üzere birçok —- kullanıldığını, Davalının, —- kullanılmakta olan bu ürünü—- şirketlere tedarikini yapmakta iken üründen gelen şikayetlerle gelişme sağladığını ve yeni bir buluş ortaya çıkardığını, bu buluşla — başvurusunu —- piyasada sadece kendisi bulunmak için davalının mallarına —- adresinde ihtiyati Tedbir Talebinde bulunduğunu, bu tedbir talebi ile—dosyası ile mallarına tedbir koydurduğunu—- üzere davalının deposundaki —- —- davalı firmanın —– malı olduğunu, bu hareket ile davalının hareketini kısıtladığını, İhtiyati Tedbir koyduran firmanın—- ——— çevirisinin mahkemeye sunulduğunu beyan ederek;Davacı—— belgesinin hükümsüzlüğüne,———Esas sayılı dosyası ile ihtiyati tedbirin ivedilikle kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı – karşı davacı tarafından —-açılan dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin —– —- maddelerden üretilen —- davalı şirketin ürettiği—– dahil olmak üzere ——– iken, aracılığını yaptığı ürünlerin yarattığı sıkıntıları gördüğü, bu sıkıntıları ortadan kaldırmak için ——- ——– başvuru yaptığı. Davalı şirketin —–yılında kurulduğu, —- aynen olduğu gibi kopyalayarak —–faydalı ———alındığı. Davalının üretimini yaptığı ve faydalı model belgesi ile koruma altına aldığı————— kullanılmakta üretilmekte ve satışa sunulmakta —– —- olup her hangi bir yeniliği, ayırt edici bir unsuru bulunmadığı. Davalı —– hükümsüzlüğüne, —– dosyası ile ihtiyati tedbirin ivedilikle kaldırılmasına, Müvekkilinin yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl dava, davacının ——- model belgesine konu ——- durdurulması, ortadan kaldırılması, men’i ile birleşen karşı dava —– numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğü davasıdır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan——- raporunda sonuç olarak: Esas dava bakımından —- buluşun — tarihinden korunmakta olduğu, 2. Davalı tarafa ait ürün üzerinde yapılan inceleme davacıya —- unsurlarının tamamının yer aldığı, Dosyada mevcut fotoğraflardan—- raporundan da Davalının ürününün, Davacının —- olan koruma unsurları” ile aynı olduğunun tespit edilmiş olduğu, 3. Davalı ürününün —– yönünden davacıya ait ——- — kapsamında kaldığı, davacının faydalı modelden doğan haklarını — dosyanın kapatılmasıyla Birleşen davanın konusunun birleşen davanın davalısı —- dosyaya —— ve —–bir faydalı modelinin delil olarak sunulduğu, atıf yapılan tüm markaların aynı sektöre hitap ettiği, aynı—- inşaatlarda aynı amaçla kullanıldığı, aynı —– benzer feder detaylarına ve ———- olduğu, bilinçli kullanıcı tarafından sadece —- ölçülendirme farkı ile ayırt edilebileceği, 3. Dosyaya sunulan bağlantıların faydalı modelin tescil tarihi olan —–aydınlatmaya yetmediği, —- açamadığı, Her ne kadar teknik bilirkişi kendi bilgisi ile bu ürünlerin davacının tasarım tescil tarihinden çok daha önce dünyada var olduğu yönünde bilgi sahibi ise de birleşen davanın davacısının dosyaya ibraz ettiği şirketlere ait ürünlerin 2011 öncesi üretildiğine dair bir yargıya varmanın mümkün olamayacağı,—– numaralı faydalı modelin davacıya ait faydalı model ile aynı kapsamda olduğu ve ana istem bakımından örtüştüğü , bu nedenle birleşen davanın davalısı adına tescilli —- tescil numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğünün istenebileceği yönünde raporunu sunmuşlardır.
Mahkememizce aldırılan —-uyap tarihli ek raporda sonuç olarak; Esas dava bakımından Kök rapordaki kanaatimiz muhafaza edilmektedir. 1. Kök rapordaki kanaatin muhafaza edildiğiDavacı — tescilli —— kalıbı” başlıklı buluşun — korunmakta olduğu, 2. Davalı tarafa ait ürün üzerinde yapılan inceleme davacıya ait faydalı modelin unsurlarının tamamının yer aldığı, Dosyada mevcut —–raporundan da Davalının ürününün, Davacının —– koruma unsurları” ile aynı olduğunun tespit edilmiş olduğu, 3. Davalı ürününün ——– tescil numaralı ——-kapsamında kaldığı, davacının—- doğan haklarını kullanmaya ehil olduğu, birleşen dava bakımından—- bağlantı—– —- bu —— sayfalar açamadığı, birleşen davanın davacısının dosyaya ibraz ettiği şirketlere ait ürünlerin— yargıya varmanın mümkün olamayacağı,——- ölçülerin yenilik unsurunu açıklamaya — noktası olduğu, doğrudan ölçülerin korunmasının talep edilmediği—-davacıya ait —- aynı kapsamda olduğu ve ana istem bakımından örtüştüğü , bu nedenle birleşen davanın davalısı adına tescilli —- tescil numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğünün istenebileceği, yönünde ek raporunu sunmuşlardır.
Mahkememizce aldırılan —- tarihli raporda sonuç olarak; Kök raporda teknik bilirkişi tarafından yapılan tespite göre Davacı ve Davalı tarafa ait ürünler arasında iltibasın bulunduğu nazara alındığında, aynı sektörde faaliyet gösteren ve daha önce Davacının ürünlerini tedarik ettiği anlaşılan Davalının bu sefer Davacının ürünleri ile iltibas oluşturacak şekilde üretim yaparak bu ürünleri aynı alandaki müşterilere satmasının, —- —- aykırılık teşkil ettiği düşünüldüğünden, haksız rekabet oluşturduğu, yönünde görüş ve kanaatine varıldığına dair raporunu sunmuşlardır.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
Dosya içerisine alınan bilirkişi raporları, kayıt ve belgeler—– taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, —- yönelik tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve men’i birleşen karşı dava ise, —- numaralı —- hükümsüzlüğüne ilişkin olduğu, asıl davada davacı tarafından davaya konu —– her ——— aynısının davalı tarafından üretilip piyasaya sürüldüğünü bu durumun faydalı modele yönelik tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini, davalı tarafından cevap dilekçesi ile davanın reddinin talep edildiği, mahkememiz dosyası ile birleşen karşı davada ise davaya konu——– ediciliği olmayan ürünler olduğu bu sebeple hükümsüz kılınması gerektiğini belirttiği, asıl dava açılmadan önce—- yaptırılan tespit ve bilirkişi incelemesi ile davalı —- davacının —– koruma kapsamında olduğunun belirtildiği, mahkememizce davaya konu faydalı modelin hükümsüzlüğü ve tecavüz iddiaları değerlendirilmesinin teknik ve uzmanlık gerektiren hususlardan olması sebebiyle konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince alınan ——alınan bilirkişi raporunda, davalı tarafından üretilen ürünler ile davacı ürünlerinin benzer olduğunu, davalı ürünlerinin davacının davaya konu —– numaralı faydalı—- kaldığı, hükümsüzlük yönünden ise davalı karşı davacı tarafından sunulan delillerin davacının faydalı modeli ile örtüştüğü bu sebeple hükümsüzlüğün istenebileceği yönünde görüş bildirildiği, itiraz üzerine aldırılan — — ek raporda ise kök raporun muhafaza edildiği, hem taraf vekillerinin itirazları hem de haksız rekabetin değerlendirilmemesi nedeniyle dosyanın yeni bir heyete tevdi edildiği,——–raporunda, davalı eylemlerinin haksız rekabet teşkil ettiği yönünde görüş bildirildiği, buna göre tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde, asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede, davacının dava tarihi itibariyle—- sayılı — tescilli sahibi olduğu, gerek değişik iş dosyası gerekse mahkememizce aldırılan bilirkişi raporlarında asıl dava davalısı … tarafından üretilen ürünlerin davacının —-koruma kapsamında kaldığının anlaşıldığı fakat davalı tarafından mahkememizle birleşen —- ile karşı dava olarak davaya konu faydalı modelin hükümsüzlüğü talebinde bulunulduğundan ve konusunda uzman bilirkişi heyetlerince alınan raporda, davaya —– davacı tarafından tescil edilmeden önce —- sunulduğu bu sebeple hükümsüz kılınması gerektiği yönünde görüş bildirildiği, konunun teknik ve uzmanlık gerektiren hususlardan olması nedeniyle mahkemece bilirkişi heyetinin bu yöndeki tespit ve görüşleri doğrultusunda hüküm kurmak gerektiği ise de birleşen hükümsüzlük davası yönünden dava devam ederken davaya ——————dolması sebebiyle hükümden düştüğü anlaşıldığından birleşen karşı dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiş fakat bilirkişi raporu ile faydalı modelin hükümsüz kılınması tespit edilmiş olduğundan yargılama giderlerinin davadaki haklılığa göre birleşen dava davalısı …üzerine bırakılmasına karar vermek gerekmiş, asıl dava yönünden ise davaya konu faydalı modelin bilirkişi raporuna göre tescilden önce piyasada benzerlerinin var olup kullanılıyor olması sebebiyle hükümsüz kılınması gerektiği anlaşıldığından ve hükümsüzlük geçmişe etkili olduğundan davacının buna dayanarak hak talep edemeyeceği bu sebeple faydalı— tecavüzden bahsedilemeyeceği haksız rekabet yönünden ise her ne kadar mahkememizce aldırılan —- bilirkişi raporunda davacının daha önce aynı konuda üretimde bulunması emek ilkesi gereği davalı eylemlerinin haksız rekabet teşkil edeceği bildirilmiş ise de Yargıtayın özellikle haksız rekabete ilişkin istikrarlı kararları değerlendirildiğinde, davacı şirketin haksız rekabet hükümlerinden faydalanabilmesi için davaya konu faydalı modelin—- üretimi ile ilgili çok büyük emek ve sermaye harcaması gerekmekte olup buna ilişkin olarak her ne kadar tescil tarihi itibariyle hükümsüz kılınması gerekmekte ise de bu konuda yoğun bir —– girişimlerinin mevcut olması halinde haksız rekabet hükümlerinden faydalanacağı, dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden davacının bu yönde yatırım ve—– bulunduğunun ispat edilemediği, tescil tarihinden daha önce piyasada var olan ürünü tescil ettirip bu tescil hükümlerinden olmasa bile haksız rekabet hükümlerinden faydalanabilmesinin Yargıtay kararları ile ancak yukarıda belirtilen koşulların var olması halinde mevcut olacağı buna ilişkin davacı tarafından sunulmuş yeterli delil olmadığından davacının haksız rekabet hükümlerinden faydalanamayacağı yönünde bilirkişi raporundan farklı sonucu ulaşılarak bu yöndeki talebin de reddine karar verilerek birleşen karşı dava yönünden hükümsüzlüğü istenen davaya konu —- faydalı model dava devam ederken koruma süresi dolduğundan ve hükümden düştüğündün esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, asıl dava yönünden ise tecavüz ve haksız rekabetin koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
KARŞI DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
ASIL DAVANIN REDDİNE,
ASIL DAVA YÖNÜNDEN:
1-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL peşin harç + 59,30 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 103,70 TL nin mahsubu ile eksik alınan 76,20 TL harcın davacı – karşı davalı …— tahsiline, hazineye gelir kaydına,
2-Red edilen Asıl dava yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan—- asıl dava red edildiğinden —– gereğince takdir olunan — vekaletin davacı – karşı davalıdan … —- ile davalı – karşı davacı .— ödenmesine,
3-Davacı – karşı davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı – karşı davacı tarafından yapılan 1.300,00 TL bilirkişi yargılama giderinin davacı – karşı davalı … tahsiline, davalı – karşı davacı —-verilmesine,
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Peşin harcın mahsubu ile eksik alınan 135,50 TL harcın davacı – karşı davalıdan … – tahsili ile hazineye gelir kaydına,
2-Esas hakkında karar verilmesine yer olmadığından, dava açıldığı tarihte birleşen karşı davacı haklı olduğundan, Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- uyarınca, karşı dava red edildiğinden —-takdir olunan——— vekaletin davacı – karşı davalıdan … – tahsili ile davalı – karşı davacı .—– ödenmesine,
3-Peşin alınan 44,40 TL harç, 139,40 TL posta gideri olmak üzere toplam 183,80 TL yargılama giderinin davacı – karşı davalıdan … – tahsili ile davalı – karşı davacı —— ödenmesine,
4- Kullanılmayan gider avansı olması halinde ilgilileri iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı