Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/204 E. 2020/200 K. 15.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/204 Esas
KARAR NO: 2020/200
DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 23/07/2013
KARAR TARİHİ : 15/12/2020
Davacı vekili tarafından davalıl aleyhine açılanFikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
İ D D İ A / Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacı ——isimli kampanya kapsamında düzenlediği yarışmaya —— kendi çizimi olan —– çizimini yaparak katıldığını, davalı tarafından — yayınlayarak davacının çiziminin birinci olduğunu ve —— büyük ödülü kazandığını duyurduğunu, ancak daha sonra davacının yaşının —–olduğu gerekçesiyle —– birincilik ödülünün ödenmeyeceğinin telefonla kendisine bildirdiğini, davacının çizdiği ve sahip olduğu—— şekline davacı tarafça yapılan tecavüzün ref’i ile FSEK 68. maddesi kapsamında davalının davacı ile anlaşmaya varması halinde ödeyeceği bedelin 3 katı fazlasının fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik —— maddi ve —– manevi tazminat olmak üzere toplam ——– davalıdan tahsilini, kararın —— yayınlanmasını talep ve dava etmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davacı vekilinin iddialarını kabul etmediklerini, davacı—– tarafından gönderilen —- çiziminin yarışmayı kazanan talihli olarak ilan edildiğini, daha sonra davacı ile yapılan görüşmede kendisinin —– yaşından küçük olduğu anlaşıldığından kampanya katılım koşullarının 10. maddesinde ———- şeklinde açık bir düzenlemenin olmasından dolayı kendisine ödülünün ödenmediğini ve davacının———çiziminin hiçbir yazılı basında kullanmadığını ve ticarete sunulmadığını, eser vasfını taşımadığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava FSEK’ten kaynaklanan haklara tecavüzün ref’i, önlenmesi ve tazmini davasıdır.
Mahkememiz ——-Sayılı dosyasında; Davanın REDDİNE karar verildiği, kararın davacı vekilince süresinde temyiz edildiği, dosyanın temyiz talebi üzerine —- gönderildiği, ——- ilamı ile sonuç olarak “1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.2-Dava dilekçesiyle, davalının düzenlediği yarışmaya —– çizimi ile katılan davacı —- birinci seçildiği ve bu hususun ilan edildiği, ancak davalının davacının yaşının —- küçük olduğunu gerekçe göstererek mükafaatı vermediği, buna rağmen müvekkilinin çizdiği şeklin davalı tarafça haksız olarak kullanıldığı, böylece davalının davacıya ait şekli haksız kullanımı nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulduğu belirtilmiştir. Davada vakıaları açıklamak taraflara, hukuki nitelemeyi yapmak ise mahkemeye ait olup, iddianın ileri sürülüş biçimi itibariyle davacı tarafça söz konusu şeklin eser vasfında bulunduğu da bildirilmek suretiyle 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nu hükümlerine dayanılmakla birlikte haksız rekabete de dayanıldığı kabul edilmelidir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 83. maddesinde “Bir eserin ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshaların şekilleri, iltibasa meydan verebilecek surette diğer bir eserde veya çoğaltılmış nüshalarında kullanılamaz. 1’nci fıkra hükmü umumen kullanılan ve ayırt edici bir vasfı bulunmayan ad, alamet ve dış şekiller hakkında uygulanmaz. Bu maddenin uygulanması kanunun 1’nci, 2’nci ve 3’üncü bölümlerindeki şartların tahakkukuna bağlı değildir. Tecavüz eden tacir olmasa bile, birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır.” hükmü; aynı Kanunun 84. maddesinde de “Bir işareti, resim veya sesi, bunları nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatlarla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı işaretin, resmin veya sesin 3’üncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayımlanmasını menedebilir. Tevacüz eden tacir olmasa bile birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır. Eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğraflar, benzer usullerle tespit edilen resimler ve sinema mahsulleri hakkında da bu madde hükmü uygulanır.” hükmü düzenlenmiş olup, uyuşmazlıkta, açıklanan niteliği itibariyle 5846 sayılı FSEK’in 83 vd. maddelerinin uygulanma imkanı bulunmaktadır. Mahkemece de davacının çizdiği ——imgesinin eser olmadığı, davalının, davacıya ait görseli haksız olarak internet sitesinde kullandığı, TBK anlamında haksız rekabetin gerçekleşmesi halinde, TTK m. 55 vd hükümlerinde düzenlenen haksız rekabete ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanmasının mümkün olduğu kabul edildiğine göre FSEK’in 83. vd. maddeleri gereği değerlendirme yapılarak bir sonuca varılması gerekirken, davacının FSEK’ten kaynaklanan haklarının ihlali nedeniyle dava açtığı, haksız rekabet hükümlerine dayanmadığı, mahkemenin görev alanının da eser niteliğine sahip olan şeylerin korunmasını kapsadığı kabulüyle yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün davacı yararına bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan — duruşma vekalet ücretinin, davalıdan alınıp davacı— verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacı —— karar verilerek karar bozulmuş ve mahkememiz yukarıdaki esas numarasın akaydı yapılarak yeni esas aldığı görülmüştür.
Bozmadan önce, celp olunan şahsi sicil dosyaları,—- tarihli bilirkişi raporları ve —– karar sayılı ilamı ve tüm dosya kapsamından; davacı — davalının———- isimli kampanya kapsamında düzenlediği yarışmaya—– katıldığı ve kendi çizimi olan —– çizimini yaparak ve davalı tarafından televizyon kanallarında yayınlayarak davacının çiziminin birinci olduğu, — büyük ödülü kazandığının belirtildiği, ancak daha sonra davacının —- gerekçesiyle —– birincilik ödülünü ödenmeyeceğinin davacıya bildirildiği, mahkememizin —- karar sayılı dosyamızda yapılan yargılama sonucunda; davacı tarafından çizilen —- şeklinin FSEK kapsamında eser niteliğine haiz olmadığının ifade edilerek görevsizliğine karar verildiği, kararın ———- sayılı ilamı ile “davacının iddiasının ileri sürülüş biçimi itibariyle dava konusu çizimin eser niteliğinin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerektiği, bu tespitin yapılmasını müteakip davanın esasına girilmesi ve sonucuna göre uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerektiği” belirtilerek bozulduğu, mahkememiz tarafından bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda —- tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce ———bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkememiz —– tarihli duruşmada verilen ara karar uyarınca, —– bozma ilamı doğrultusunda, davacının çiziminin FSEK 83. Maddesi ve devamı gereğince haksız rekabet kapsamında korunup korunmayacağı, koruma altında olması durumunda talep edilebilecek olan telif bedelinin belirlenmesi için bilirkişilere tevdi edilmiştir.
Bilirkişiler —— tarihli raporunu mahkememize sunmuşlar sonuç olarak; Davacı tarafça çizimi yapılan —– imgesinin eser niteliğinde olmadığnın ———– bozma ilamıyla kesinleştiği, ——- ilamına göre çözümlenmesi gereken meselenin, davacıya ait eser mahiyeti taşımayan —— imgesinin davalı tarafça kullanılmasının haksız rekabet teşkil edip etmediği hususu olduğu, somut olayda davalının, davacıya ait eser mahiyetinde olmayan —– çizimini internet sitesinde ve ——– hesaplarında kullanmasının FSEK m.84/11 ve FSEK m.84/111 hükmüne göre haksız rekabet teşkil ettiği, davalının önce internet sitesinde ve —— hesaplarında davacıya ait —– imgesini paylaşmasının, daha sonda da davacının yaşının ——küçük olduğunun ileri sürülerek ödül veremeyeceğini bildirilmesinin, basiretli tacirden beklenen bir hareket olmadığı, bu nedenle, düzenlene yarışmada kazanana verilmesi vaat edilen —— FSEK m.84/111 hükümleri gereğince davacıya verilmesinin hakkaniyetli olacağı, davalı şirketin, davacı tarafça gönderilen ihtarnamede ödeme için kendisine verilen üç günlük sürenin sonunda temerrüde düşmüş sayılacağı. Dosyada bulunan tebliğ mazbatasına göre, söz konusu ihtarnamenin —- tarihinde davalı şirkete tebliğ edildiği, buna göre, tacir sıfatını haiz davalı şirketten——- tarihi itibari ile ticari avans faizi isteminde bulunulabileceği, “ihtarnamenin tebliğinden veya ihtarnamede ödeme için süre verilmişse bu sürenin bitiminden itibaren oluşur. Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının dava konusu bedelin ödenmesi hususunda davalıya —–yevmiye nosu aracılığı ile gönderdiği ihtarnamede davalıya ödeme için —- gün süre verildiği ve ihtarnamenin davalıya—- tarihinde tebliğ edildİği görülmektedir. Bu durumda davalının —— tarihi itibariyle temerrüde düştüğünün anlaşılmasına göre, faizin bu tarihten itibaren başlatılması gerekirken, mahkemece; ödeme tarihinden itibaren faize karar verilmesi doğru görülmemiştir.—— Davacıya ait ——– imgesi eser mahiyetinde olmadığından, hakları ihlal edilen eser sahibine üç kat tazminat verilmesine imkan sağlayan FSEK.m.68 hükmünün somut olayda tatbikine imkan olmadığı sonuç ve kanaati ile raporu mahkememize sunmuşlardır.
Dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davalı şirket tarafından—–isimli kampanya kapsamında düzenlenen yarışmaya katılan davacı —–,erkekler kategorisinde ——- çizimi ile katıldığı ve davalı şirket tarafından birinci olarak ilan edildiği,daha sonra ise davacının —- yaşınını doldurmamış olduğunun öğrenilmesi sonucu,ödül miktarı olan —— ödenmediği,mahkememizce aldırılan bilirkişi heyet raporunda davaya konu ——çiziminin eser niteliğinde olmadığının belirtildiği bu nedenle FSEK 68.madde hükmünün dava konumuzda uygulanamayacağı anlaşılmış ise de,davacıya ait çizim eser olmasa da, davacının fikri ve bedeni emeğinin sonucu ortaya çıkmış bir ürünü olup,eser mahiyetinde olmasa dahi davalı şirketçe düzenlenen kampanya kapsamında beğenilerek birinci seçilmiş ve davalının —— hesaplarında kullanılmış olduğundan,davalının bu eylemleri haksız rekabet niteliğindedir.Bu nedenle davacının maddi tazminat talebinde haklı olduğu kanaatine ulaşılmıştır fakat maddi tazminat miktarı belirlenirken,tarafların kusur oranlarınında dikkate alınması gerekmekte olup,davacı şirket düzenlediği kampanya sonuçlarını açıklamadan önce basiretli tacir gibi davranarak,ödül alanları ilan etmeden önce katılım şartlarını taşıyıp taşımadığını inceleyip,katılım şartlarına uymayanları eledikten sonra sonuçları ilan etmesi gerekirken buna aykırı davranarak sonuçları bu incelemeyi yapmaksızın ilan etmesi ve kazanan çizimleri de,—— hesaplarından yayınlanması nedeni ile kusurlu hareket etmiştir,davacı ise katıldığı yarışmaya katılmadan önce katılım koşullarını inceleyip buna göre yarışmaya katılması gerekirken bunu yapmamış dolayısı ile davacınında meydana gelen uyuşmazlıkta kusuru vardır.Mahkememizce davanın taraflarının eşit kusurlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Her ne kadar bilirkişi raporunda ödül miktarının tamamının davacıya verilmesi yönünde görüş beyan edilmiş ise de,davalı şirketin,davacının yaşının —- küçük olması nedeni ile ödül miktarını başka bir kişiye verdiği,buna rağmen aynı ödül miktarının tamamını davacıya vermesi durumunda mahkememizce tarafların olaya ilişkin kusurlu davranışları gözetildiğinde hakkaniyete uygun düşmeyeceği kanaatine ulaşıldığından ve tarafların uyuşmazlık konusu olayın meydana gelmesinde eşit kusurlu olduğu sonucuna ulaşıldığından hakkaniyet gereği ödül miktarının kusur oranına göre —— temerrüt tarihinden itibaren davalının tacir olması nedeni ile ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş,manevi tazminat yönünden ise,davacının önce,davaya konu kampanya kapsamında düzenlenen yarışmada birinci ilan edilmesi sonucu sevinmesi, daha sonra ise birinciliğinin iptal edilmesi neticesi üzülmesi,bu olayı ailesinin ve arkadaşlarının öğrenmesi bunun da davacıda yoğun bir üzüntüye sebebiyet vermesi bunun da davacının yaşı da dikkate alındığında normal bir durum olduğu,bu nedenle davacının manevi tazminat talebinde haklı olduğu,manevi tazminat miktarı belirlenirken davacının ——ekonomik durum araştırma sonucu,yaşı,mahkememizce resen belirlenen tarafların kusur oranları,olayın tarihi ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek takdiren—–manevi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesi yönünde davanın kısmen kabulü,kısmen reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, —- maddi tazminat —manevi tazminat olmak üzere toplam —- tazminatın —– tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,
2-Alınması gereken 3.757,05 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacılar lehine maddi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 7.300,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine,
4-Davacılar lehine manevi tazminatın kabul edilen kısmı üzerinden avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine,
5-Davalı lehine maddi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 7.300,00 TL ücreti vekaletin davacılardan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davalı vekiline manevi tazminatın reddedilen kısmı üzerinden avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL ücreti vekaletin davacılardan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Davacılar tarafından yapılan 158,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre, (%50) 79,00 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%50) 79,00 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından yapılan 300,00 TL yargılama masrafından, davanın ret ve kabul oranına göre, (%50) 150,00 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%50) 150,00 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
9-Yargılamada ileride haksız çıkacak taraftan karşılanmak suretiyle suç üstünden karşılanan 4.800,00 TL yargılama masrafının davanın kabul ve ret oranına göre, (%50) 2.400,00 TL’sinin davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına, bakiye (%50) 2,400,00 TL’nin davacılardan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ——- yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2020