Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/191 E. 2021/188 K. 02.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/191
Esas (Birleşen 2020/347 E)
KARAR NO: 2021/188
DAVA: Marka (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 18/06/2019
KARAR TARİHİ: 02/11/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ D D İ A /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin —- kurulmuş olup, ——-olduğunu, ayrıca —– verdiğini, müvekkili şirketin—- başvuru numarası ile — yılında da söz konusu tescil —- süre ile yenilendiğini, bundan başka müvekkili şirket —markasını —- bu markanın da halen tüm haklarına sahip olduğunu, müvekkili şirket söz konusu eğitim ve öğretim alanlarında kurulduğu yıldan bu yana başarılı bir — sergilemiş, gerek vermiş olduğu —- kadar —- ——- çapında bir tanınmışlığa —- kavuştuğunu, bugün itibariyle her — —- olunması ve — ilk tercihleri müvekkil şirkete ait —- — olduğunu, davalı tarafın müvekkili şirkete ait tescilli markalarını birebir taklit ederek kullanmak suretiyle —– altında bir —- kurarak müvekkil şirketin marka hakkına açıkça tecavüz etmiş ve haksız olarak gerek müvekkil şirketin gerekse de müvekkil şirkete ait bahsi geçen markaların tanınmışlığından bu suretle faydalanarak haksız kazanç elde etmiş ve halen de etmeye devam ettiğini, bu haksız fiilin müvekkili şirketi maddi ve manevi açıdan büyük bir zarara uğratmış ve halen de uğratmaya devam ettiğini, konu ile ilgili tüm delillerin yerinde tespiti amacıyla —- müracaat edilmiş ve—- dosyası ile yaptırılan keşifte davalı yanın adı geçen —– altında bir —— işlettiği söz konusu şirkete ait markaların ve işaretlerin bariz bir —- çeşitli yerlerinde kullanıldığının tespit edildiğini ve keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunun sonuç kısmında “aleyhine tespit istenen iş yeri sahibinin tespit isteyen şirkete ait markayı yenilik ve ayırt edici unsuru olmaksızın kullandığından —–tarafından iltibasa yol açacak nitelikte olduğu, söz konusu fiilin —–marka hakkına tecavüz olarak değerlendirilmesi gerektiği” sonuç ve kanaatine varılmıştır. Davalı yanın bununla da kalmayarak söz konusu kursun tanıtımını yine müvekkili şirkete ait markaları taklit etmek suretiyle —— kullanıcı adıyla ——- yapmış ve yapmaya devam ettiğini, bu hususların müvekkili firmanın marka hakkına açık bir saldırı teşkil etmesinin yanında müvekkili firmanın itibarına büyük zarar vermiş ve büyük bir maddi ve manevi kayba yol açtığını, davalı yan bu haksız fiili ile müvekkili firmanın markalarını taklit ederek haksız bir kazanç sağlamış ve bu anlamda müvekkil firmayı maddi olarak büyük zarara soktuğunu, bu sebeple dava tarihi itibariyle meydana gelen zararın —– yargılama aşamasında yaptırılacak bilirkişi incelemesi ile açıklığa kavuşacağından şimdilik ileride belirli hale getirilmek üzere davalı yandan —–manevi tazminat ile müvekkili firmanın ticari itibarı ile ilgili olumsuz yargıların oluşması nedeniyle müvekkil firma ticari olarak etkilenmiş ve büyük bir manevi zarara da uğradığını, oluşan bu manevi zararın bir nebze olsun telafi edilebilmesi için davalı yandan —– manevi tazminat ile tecavüz teşkil eden her türlü tabela ve taklit ürünlere el konulması, — getirilmesi; verilecek hükmün —– — ikişer hafta ara ile yayınlanmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce davacı vekilinin tazminat talepleri yönünden dosya tefrik edilmiş mahkememizin —-, davalı ile arabuluculuk sürecinin başladığı tarihin — olduğu, anlaşmaya varılamadığına ilişkin tutanak tarihinin — olduğu, davanın —- tarihinde açıldığı, bu hali ile yasanın aradığı şekilde dava açılmadan önce arabuluculuk kurumuna başvurulmadığı ve son tutanağın dava açılmadan önce alınmadığı ve dava şartının gerçekleşmediği anlaşılmakla davanın usulden reddedildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili daha sonra mahkememize — Esas sayılı dava dosyası ile, tarafınca daha önce mahkememizin —- sayılı dosyası ile dava açıldığını ancak tazminat talepleri yönünden tefrik edildiğini tarafınca söz konusu eklikliğin giderildiğini, bu nedenlerle öncelikle hukuki ve fiili irtibat nedeniyle davanın tensiben mahkememizin — Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, davanın kabulüne ve şimdilik — — manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş mahkememiz —-tarihli karar ile dosyanın mahkememizin —- dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı — ve faaliyet alanı ile müvekkilin geçmişte işlettiği —— faaliyet alanlar ve — arasında benzerlik bulunmadığını, müvekkilinin eğitim faaliyetleri yürütürken davacı tarafı —— olduğunu, öte yandan —- tabiri bir matematik tabiri olup sadece davacının kullanımına özgü olmadığını, müvekkili— davaya konu—-açmadan evvel davacı tarafın yetkilileri ile görüşmüş ve eğitim alanında faaliyet göstermedikleri cevabını aldığını, bunun üzerinde anılan işletmeyi açmakta bir sakınca görmediğini, gerçekten de davacı tarafa ait şuan faaliyet gösteren bir tane bile —- bulunmamakta davacı sadece yayıncılık faaliyeti göstermekte olduğunu, ayrıca —– sayılı dosyası üzerinden aldırılan bilirkişi raporunun müvekkiline tebliğ edilmemiş ve kendisine savunma imkanı verilmediğini, delil tespiti niteliğinde olan işbu dosyada aldırılan bilirkişi raporunda davanın esası hakkında tespitlerde bulunulduğundan işbu rapora itiraz ettiğini, bilirkişilerin hukuki değerlendirmelerde bulunamayacağından raporun bu yönüyle hatalı olduğunu, yaklaşık —-arasında faaliyet gösteren davaya konu —– —- verilen dilekçe sonucu kapatıldığını, — olup bu husus ——sorulabileceğini, dolayısıyla davanın konusuz kaldığından işbu davanın reddine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının —— haksız rekabet ve tecavüz eylemlerinin tespiti ile maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
Mahkememiz tensip ara kararı gereğince, dosyanın bir bilişim uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek, ——-kullanımının ne şekilde olduğu ve sahiplik bilgisinin kime ait olduğu hususlarında rapor istenilmesine karar verilerek bilirkişiden rapor aldırılmış ve —– bilirkişi raporunda; dava dilekçesinde belirttiği, çıktıları dava dilekçesi ekinde sunulan, davalı tarafa ait olduğu anlaşılan —- kullanıcı isimli —- ziyaret gerçekleştirildiğinde, —– dava dilekçesi ekinde sunulan ekran görüntüleri ile beraber devam ettiğinin tespitedildiği,——- silindiği, ya da —- kaldırıldığı ya da geçici olarak kaldırıldığının tespit edildiği, — kime ait olduğunun ancak —- sorularak tespit edilebileceği yönünde raporunu mahkememize sunmuştur.
—— sayılı dosyası mahkememiz dosyası içine getirtilmiş, incelendiğinde davacı şirket tarafından davalı aleyhine delil tespiti talep edildiği, yapılan tespit sonucunda düzenlenen marka bilirkişisi raporunda, tespit yapılan iş —–olduğu, davacı tarafın tescilli markaları ile iltibas yaratacak şekilde —–ibaresinin iş yerinin ————— kullanıldığı, aleyhine tespit istenen işyeri sahibinin tespit isteyen şirkete ait markayı yenilik ve ayırt edicilik unsuru olmaksızın kullandığından potansiyel ortalama tüketici tarafından iltibasa yol açacak nitelikte olduğu, fiillerin — tarihli —- hakkına tecavüz olarak değerlendirilmesi gerektiği yönünde raporunu sunduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosya bir marka uzmanı bilirkişiye tevdi edilmiş ve sunulan —tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak Davacı adına —- tarihinde başvurusunun yapıldığı ve — tarihinde fiilen tescile bağlandığı, Davacı adına — tarihinde başvurusunun yapıldığı, ve—— tarihinde fiilen tescile bağlandığı, Davacı markalarının tescil edildiği şekilde kullanıldığı, Davalı tarafın kullanımında da —- ibaresinin ön planda tutulduğu, davalı tarafça kullanılan markanın da esaslı olarak —- olarak algılandığı, Davalı tarafın —- ibareli marka kullanımının — marka hakkı ihlali teşkil edeceği, Davalı tarafça kullanılan —- ibaresinin markada esaslı ve ön planda olan hususun —- ibaresi olması karşısında esasa etki etmediği, markalar arasındaki benzerliğin ortadan kalkmadığı, Davalı tarafın —– kullanımını meşru kılacak herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı, bu bağlamda davalı tarafın marka kullanımı bakımından herhangi bir meşru dayanağı olmadığına dair raporunu sunmuştur.
Dosya daha sonra mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş ve dosyaya sunulan—- tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yapılan tespitler ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucu; Dava ile ilgili marka vekili —- dosyaya sunmuş olduğu bilirkişi raporunda Davalı tarafın —mallar bakımından—- anlamında marka hakkı ihlalinin teşkil ettiği tespit edildiğini, davalının faaliyetini —–adresinde gerçekleştirdiğini, Davalının dava konusu işyerini —– tarihi itibari ile kapatarak ticari faaliyetine son verdiği tespit edildiğini, mahkemenin dava konusu dosyada davalının mali idareye beyan ettiği beyannameler üzerinde elde etmiş olduğu gelir ve dava konusu dönemde —–tarihleri arasında elde edilen gelir ve davacının ——- olduğu, Manevi tazminat, tazminat sahibinin tasarım hakkına yapılan tecavüz nedeniyle tasarımcının ya da tasarım hakkı sahibinin toplum içinde itibarı, statü ve güvenin sarsılmasının karşılığını giderilmesine olup manevi tazminatın tarafların kusur ve tutumları doğrultusun da tamamen sayın mahkemenin takdirinde bulunduğuna dair raporunu sunmuştur.
Mali müşavir bilirkişiden aldırılan —- tarihli ek raporda özetle: Dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yukarıda yapılan tespitler ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde kök rapora yapılan itirazlar değerlendirildiğinde, Dava ile ilgili marka vekili—- dosyaya sunmuş olduğu bilirkişi raporunda Davalı tarafın —- alan mallar bakımından —- marka hakkı ihlalinin teşkil ettiği tespit edilmiştir. Davalının faaliyetini —– adresinde gerçekleştirdiği. Davalının dava konusu işyerini —- tarihi itibari ile kapatarak ticari faaliyetine son verdiği tespit edilmiştir Kök Raporda Mahkemenin Bilirkişiyi görevlendirmesi ——- ara kararı uyarınca; “ Dosyanın mahkememizde resen seçilecek konusunda uzman bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilerek maddi tazminat yönünden rapor düzenlenmesinin istenmesine” denilerek tarafıma inceleme ve rapor hazırlama görevi verilmiştir. —— mahkemeler göndermiş olduğu lisans bedeli oranı ile ilgili yazıda Lisans bedelinin; “sözleşmenin olmaması durumunda, DAVALININ SÖZ KONUSU ÜRÜNÜN CİROSUNUN %15 oranında rakamın emsal lisans bedeli olarak tespit edilebileceği” hususunda görüş bildirilmiştir.” Davacı vekilinin Mahkemeye sunmuş olduğu —— hesaplanması talebi Davacı— sunmuş olduğu —- Tarihli dilekçesinde Huzurunuzdaki davada talep ettiğimiz maddi tazminatın —— sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken lisans bedeli olarak hesap edilmesini —— talep ediyoruz” şeklinde dilekçe vermiştir.—- oranı ile ilgili — cevabı yazısı —bedelleri konusun da vermiş olduğu —– sayılı yazısında lisans bedelinin; “sözleşmenin olmaması durumunda, SÖZ KONUSU ÜRÜNÜN CİROSUNUN %15 oranında rakamın emsal lisans bedeli olarak tespit edilebileceği” hususunda görüş bildirilmiştir. —– lisans bedeli belirlenirken markasına tecavüz edilen davacının kazancı üzerinden hesap yapıldığında genellikle cironun —– arasında bir oran uygulanmaktadır. Davalının gelirine göre hesaplama yapıldığında ise bu gelire uygulanan oranın alt sınırı çoğu zaman—– altına düşmemekte somut olaya, tecavüze konu olan ürünün çeşidi ve fiyatı ile markanın tanınmışlığına göre ciroya uygulanan oran —- kadar çıkabilmektedir. Davalının elde etmiş olduğu gelir üzerinden tazminat hesaplanması yüce mahkemenin dava konusu dosyada davalının mali idareye beyan ettiği beyannameler üzerinde elde etmiş olduğu gelir ve dava konusu dönemde —– arasında elde edilen gelir ve davacının — talep ettiği lisans bedelinin —- olduğu, Davacının Dava döneminde elde etmiş olduğu gelir üzerinden lisans bedeli hesaplanması Davacının— hasılatı üzerinden lisans bedeli hesaplanması durumunda Davacının —- net hasılat elde etmiş —– belirlenirken markasına tecavüz edilen davacının kazancı üzerinden hesap yapıldığında genellikle cironun —- arasında bir oran uygulanmaktadır. Bu kapsam da —üzeninden hesap yapıldığında davalının davacıya ödemesi gereken lisans bedelinin —- olacağı ancak bu tutar yüce mahkeme tarafından lisans bedeli olarak kabul edildiğinde ——-davacının talebi doğrultusunda talep ettiği lisans bedeli ile ilgili kararı verirken Davalının elde etmiş olduğu gelir üzerinden —- bildirdiği orana göre lisan bedeli hesaplamamasını kabul etmesi durumun da —- Davacının dava döneminde elde etmiş olduğu gelir üzerinden——-hesaplanması yönünde karar vermesi durumun da ise —- lisan bedeli ödemesi gerekmektedir. Borçlar kanunun 50. Maddesine göre; “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler.” maddesinden hareketle takdiri Mahkemenize ait olduğu Manevi tazminat, tazminat sahibinin tasarım hakkına yapılan tecavüz nedeniyle tasarımcının ya da tasarım hakkı sahibinin toplum içinde itibarı, statü ve güvenin sarsılmasının karşılığını giderilmesine olup manevi tazminatın tarafların kusur ve tutumları doğrultusun da tamamen sayın mahkemenin takdirinde bulunduğu, şeklinde raporunu sunmuştur.
Dosya içerisine alınan bilirkişi raporları, —— kayıt ve belgeler, —,taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde; Dava davacıya ait tescilli—– markaların davalı tarafından marka hakkına tecavüz ve haksız rekabette bulunulup bulunulmadığı maddi ve manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda olduğu davacının —- markalarının tescilli sahibi olduğu, davalı tarafından —– adı altında iş yeri açıldığını buna ilişkin—- dosyası ile tespit yapıldığı ve bilirkişi raporu alındığı buna göre davalı tarafından değişik iş dosyasında tespit altına alınan görsellerle de sabit olduğu üzere —- altında iş yeri açıldığı, — ibaresinin —- ibaresinin büyük şekilde yazıldığı, —- dosyasından alınan– tarihli raporda davalı kullanımlarının marka hakkına tecavüz teşkil ettiği yönünde görüş bildirildiği mahkememizce davalının —– üzerinde ve internet hesapları üzerinde yapılan incelemede davalının—— hesaplarında—– kullandığı, bu şekilde davalının davacı adına tescilli — markaların tescilli olduğu—- alanında davacıya ait —- kullandığı, davacının davaya konu tescilli markalarının esas unsurunun —olduğu, davalı kullanımında yer alan —– alan esas unsurun da —– olduğu, bu şekilde davalı tarafından davacının markasına yönelik tecavüzde bulunduğu ayrıca davacı markasının itibarından yararlanmaya yönelik haksız rekabette bulunduğu, davacı tarafından maddi tazminat talebi olarak —– göre hesaplama yapılmasının istendiği, davalının vergi kayıt ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede,—–tarihi arasındaki lisans bedelinin davalının elde ettiği kazancın —- olarak hesaplandığı, davacının —- marka hakkına tecavüzün giderilmesi ile birlikte maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceği bu nedenle mahkememizce davalının davacı markasına yönelik tecavüz fiillerini işlediğine kanaat getirildiğinden davacının maddi ve manevi tazminat talebinde haklı olduğu, maddi tazminat bakımından taleple bağlı kalınarak —-Maddi tazminatın, manevi tazminat talebi yönünden ise dosya kapsamı maddi tazminat yönünden aldırılan bilirkişi raporu ihlalin niteliği ve süresi dikkate alınarak takdiren —- Manevi tazminata hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
1-Davanın, KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, davalının davacıya ait tescilli — markalarına yönelik tecavüz ve haksız rekabetin tespitine, davacı adına tescilli — numaralı—- markaları ile iltibas yaratacak şekilde —- davalı tarafından kullanılmasının Yasaklanmasına, — ibaresinin yer aldığı davalıya ait her türlü tabela, yazılı belge, materyal vs. El Konulmasına, davalının her türlü —— ibaresinin kullanmasının yasaklanmasına, hükmün — yapan tirajı en yüksek —– birinde yayınlanmasına,
2-Maddi tazminat yönünden davanın KABULÜ ile, —– tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, maddi tazminat yönünden davacının fazlaya dair haklarının saklı tutulmasına,
3-Manevi tazminat yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile —– manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
4-Alınması gereken 751,41 TL harçtan peşin alınan 1.724,83 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 973,42 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Birleşen dava dosyasına fazladan yatan 1.665,53 TL Harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet yönünden : davacı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsiline davacıya ödenmesine,
7-Maddi tazminat yönünden : davacı vekiline davanın kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsiline davacıya ödenmesine,
8-Manevi tazminat yönünden: Davacı vekiline davanın kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsiline, davacıya verilmesine,
9-Manevi tazminat yönünden: Davalı vekiline davanın davanın red edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
10——dosyası masrafları 638,00 TL ‘ nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 751,41 TL harç, 312,30 TL tebligat ve müzekkere, 3.250,00 bilirkişi masrafları ve olmak üzere toplam 4.313,71 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre %45 oranına göre hesap edilen 1941,20 TL sinin davacı üzerinde bırakılmasına bakiye olan %55 oranına göre hesap edilen 2372,51 TL nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
12-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 02/11/2021