Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/11 Esas (Birleşen 2020/239)
KARAR NO : 2022/54
DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 14/01/2019
KARAR TARİHİ : 05/04/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
İ S T E M / Davacılar vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; Müvekkili ————- önderliğinde oluşturulduğunu, firmanın akdettiği sözleşmelerde şirketi temsilen mimar ….—- yetkili olduğunu, Müvekkili ile davalı ….—- üzerinde yapılması —————- çalışmaları ile birlikte——- uygulama —— yapılacağı hususunda aralarında bir ——aşaması geçirdiklerini, davalı … tarafından, —— ile ilgili sorun yaşanacağından bahisle, şimdilik uygulama —— müvekkilinden talep edildiği, bunun üzerine taraflar arasında ——– imzalandığını, söz konusu sözleşme uyarınca, taraflarca anlaşılan —- eksiksiz olarak müvekkili tarafından yerine getirildiğini, sözleşmeye uygun olarak —- teslim ettiğini karşılığında —– aldığını, davalının müvekkili ile gerçekleştirdiği işbu dava konusu—- dava konusu —- hemen sonra davalı ….— müvekkili ——- gerçekleştirdiklerini, müvekkili tarafından işbu dava——- tamamlanmasını müteakiben —–tarihinde, davalı ….—— müvekkilinin ——– toplantı gerçekleştirildiğini, bu toplantıdan hemen önce —– müvekkiline ait olan işbu dava konusu —– … tarafından, ——- silinerek sunulduğu duyumu alındığını, toplantı sırasında da karşılıklı görüşme ile FSEK kapsamında tüm telif hakları müvekkiline ait olan—– değişikliklerle başka bir firmaya yaptırılacağının öğrenildiğini, müvekkilinin, yazılı muvafakati olmaksızın davalı ..—- böyle bir bir değişikliğe gidemeyeceğini belirtmiş olmasına karşın —- sonra—–üzerine —– ödenmediğini ve bu hususta öncelikle icra nüdürlüğünde icra takibine konu edilmiş, ve —–Esas sayılı dosyasında dava konusu edildiğini, ——, müvekkilinin hazırlamış olduğu —–, müellif müvekkilinin izni olmaksızın davalı … ve iş bu dava konusu müvekkiline ——- uygulanması amacıyla diğer ——ruhsat alındığını, müvekkili tarafından eserin, eser sahibinin izni dışında kullanılmasının —— Sözleşmesinin 5. Maddesinin 4. Paragrafında “—– mali ve manevi haklarıyla ilgili olarak 5846 sayılı yasa kapsamında FSEK maddeleri geçerli olduğunu, FSEK gereği, ——- kullanılmaz.” denilmek suretiyle yasaklandığı görülmekte olduğunu,—– —— değil, davalı …— verilen sunum örneklerinde ——- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamındadır. ..— malı olup her hakkı saklıdır. —— ibaresi yer aldığını, müvekkilinin hazırlamış olduğu —– izni olmaksızın davalı …—işbu dava konusu müvekkilline —— davalı şirket —– —-suretiyle — olduğunu, müvekkiline ait ——– yapılarak uygulamaya geçildiği ve inşaatına başlandığı duyumu üzerine, doğruluğunu tespit etmek amacıyla —- alanına gidilmiş olduğunu ve ihlal fotoğraflarının çekilmiş olduğunu, müvekkilinin izni olmaksızın davalı ——— görsellerini, müvekkilinin adı olmaksızın şirketin —— sitesinde, —-hesaplarında, ——– yol kenarlarındaki —– tanıtımlarını yapılmış olduğunu ifade ederek, öncelikle tecavüzün ref’ine dair tedbiren hukuka aykırı olarak gerçekleştirilen inşaatın durdurulması, davalı ———- alan içeriklerin kaldırılması/silinmesi,—– görsellerinin olduğu—– tecavüzün ref’i, mali haklara tecavüz sebebiyle de 3 kat bedel talebi, eserin eski haline iadesi ve her bir davalıdan —- manevi tazminat talebi ile yargılama sonucunda verilecek hükmün müvekkili lehine olması halinde FSEK ve MK’ nın 24. Maddesi uyarınca —- masrafları davalılara ait olmak üzere yayınlanmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara tahmiline, karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememiz ——-esas sayılı dosyasında, tazminat talepleri yönünden tefrik edilen—— sayılı dosyası üzerinden devamına karar verildiği,—–esas sayılı dosyada ise dava açılmadan önce davacı tarafından tazminat taleplerine yönelik zorunlu dava şartı olan arabuluculuk kurumuna başvurulmadığı ve dava şartının gerçekleşmediği anlaşıldığından HMK 114/2 yollaması ile HMK 115/2 gereğince davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
Birleşen Mahkememizin —- Esas sayılı dosyasında: Davacı vekili dava dilekçesi ile: Mahkememizin —- açılan tecavüzün ref’i ve mali haklara tecavüz sebebiyle 3 kat bedel talepli davalarının tefrik edilerek, 3 kat bedel tazminatı talebinin, mahkememizin —-. Sayılı dosyasına ayrıldığını, İşbu tefrik kararı sonrasında da “—– sayılı ——— yayımlanan Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usülü Hakkında Kanun’ un 20. Maddesinde 6102 sayılı TTK.5.maddesinden sonra aşağıda belirtilen maddenin eklendiği veMadde 5/A (1)’ de ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olarak düzenlendiği ve anılan kanunun 01/01/2019 tarihinde yürürlüğe girmiş olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizce yasanın 18/2/A maddesi gereğince davacı vekiline ——- gönderilmesine ve —- tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce —– başvurulmasının, dava şartı haline getirildiği, davalı taraf ile arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya —- onaylanmış bir örneğini mahkememize sunmanız için 1 hafta kesin süre verildiği, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulmadığı takdirde, davanın tazminat talepleri yönünden usulden reddedileceğinin ihtar edilmesine karar verilmiştir. Davacı vekiline muhtıra —- tarihinde tebliğ edilmesine rağmen dava açtığı tarihte davalı—– anlaşmaya varılmadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örmeğini sunmadığı anlaşılmakla, HMK 114/2 yollaması ile HMK 115/2 gereğince davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine” karar verildiğini, söz konusu karara karşı istinaf yoluna gidildiğni, —–tarafından incelenen dosyada istinaf talebinin reddine karar verildiğini ve kararın— tarihinde kesinleştiğini, İşbu davada —– dava şartı eksikliğinin giderildiğini ve —- tarihinde yapılan —-Görüşmesinde —— Tutanağı imzalandığını, müvekkili —– Tecavüz sebebiyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000TL olmak üzere 3 Kat bedel tazminatının (telif tazminatı) hak ihlali tarihinden itibaren en yüksek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsili talebi ile müvekkili ….—- manevi Haklarına yapılan tecavüz sebebiyle ise her bir davalıdan ayrı ayrı — olmak üzere toplamda 60.000TL manevi tazminatın hak ihlalinin başladığı tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan tahsilini talep etmiş, bu kapsamda tecavüzün refi ile mali hakların ihlal edilmesi nedeniyle 3 kat bedel tazminatı talepli ———dava şartı eksikliğinden —— edilen tecavüzün —-konulu—– Sayılı dosyanın halihazırda incelenmesine devam edilmekte olduğunu, iş bu davanın ise, halihazırda tefrik edilerek görülen davanın devamı, tamamlayıcısı niteliğinde olup talepleri açısından bir bütün oluşturduğunu, bu nedenle de davaların aynı sebeplerden doğması ve biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması nedeniyle aralarında bağlantı bulunduğunu, bu nedenlerle, aynı konu, aynı olayla ilgili olan bu davaların, HMK’nın 166. Maddesi uyarınca, Mahkememizin — dosyasında birleştirilmesinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekilinin —- başvuru numaralı, Hukuk Uyuşmazlarında —– dilekçe ekinde sunmuş olduğu anlaşılmakla, Mahkememizin — Esas sayılı davası ile—- esas sayılı davasının konusunun ve davalı tarafın aynı olduğu, bu nedenle her iki dava arasında hukuki bağlantı bulunduğu, ayrıca usul ekonomisi açısından da her iki davanın birlikte görülmesi gerektiği anlaşılmakla, her iki davanın birleştirilmesine ve yargılamaya Mahkememizin— Esas sayılı dosyası üzerinden devam olunmasına karar verilmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A /
Davalı— vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili—— içerisinde kullanma hak ve yetkisine sahip olduğunu, bu markalar altında ——– olarak faaliyette bulunmak üzere değişik şahıs ve——– olarak yer almakta olduğunu, diğer davalı ..——– — biri olduğunu, tamamen kendi nam ve hesabına ticari faaliyette bulunan ayrı bir gerçek kişiliğe sahip, davacı ile sözleşmeler imzalayan … ile müvekkil şirket arasında ———- davacı ile yapılan sözleşmede—— işveren ilişkisi de bulunmamakta olduğunu, açıklanan nedenlerle müvekkili şirkete huzurdaki davada husumet yöneltilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu davanın müvekkili yönünden husumetten reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinden özetle; Davacı tarafın —— başvuru dava şartını yerine getirmemiş olduğunu, husumet ve taraf yönünden de usule ilişkin itirazlarının olduğunu, davacı ile aralarında FSEK 52 madde şartlarını taşıyan bir sözleşme olmadığını, deliller arasında sunulan sözleşme olarak adlandırılan belgenin sözleşme niteliğinde olmadığını ve ————davacının imzasının yer aldığını, davacılara bir eser çizdirilmemiş olduğunu, uygulanan projenin davacılar ile bir alakası olmadığını, uygulanan projenin tamamen davalı ——, Müvekkilinin ——— olduğunu, daha önce ilişkisi bulunan davacılardan dava konusu —- istemiş olduklarını———— çalışamayacaklarını davacılara bildirmiş olduklarını, davacının ısrarı üzerine bir kaç örnek göndermelerini kendisi gibi —–alındığını, onlarınki beğenilirse onlarla çalışılacağını bildirdiklerini, davacıların sunduğu projenin —— beğenilmediğini, istenilen okul binası yerleşiminin diğer davalı——-karar verildiğini, davacılar ile çalışılmamış ve sözleşme imzalanmamış olduğunu, davacıya yaptığı ödemenin projelerin birinde devam etmeleri halinde yapacakları işten mahsup etmek veya talep halinde geri ödemek üzere borç olarak ödeme yapılmış olduğunu devam etmekte olan projelerinin tüm haklarının — davacının hiç bir özgün çalışma vermediğini, müvekkilinin geliştirdiği ——- başka birşey yapmadığını, —- olmadığını, sunmuş oldukları çalışmaların hiçbirinin — aşamasında bir çalışma olmadığını, —— müvekkilinin —– suretiyle yaptırmış olduğunu, sunmuş olduğu —– —– bir mimari —– verilen bir binanın arsaya —–yaptığı, bu yerleşim şeklinin de müvekkilince verildiği bunun da özgün veya İlk olmasının sözkonusu olmadığı, davacının ———- belirtildiği gibi “—- haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ….— dilekçesinden özetle; Davalı vekilinin usule ilişkin —dava şartı, yetkili yer mahkemesi ve usulüne uygun harç yatırılması vb.) ——– —- çok sayıda ——– yapmış,——, diğer davalılardan ….—- görüş ve taleplerinin, müvekkili tarafından çok önemsenmiş——– olduğunu, müvekkili şirket ile daha evvelden — —– ilişkisi bulunmasına rağmen, —– girecekleri —— doğrudan müvekkil şirketi düşünmemiş, —— olmak üzere birtakım araştırmalara ve görüşmelere girerek en uygun projeyi yapabilecek ——olduğunu, bu süreçte, işverene talepleri doğrultusunda bir —– müvekkili şirketin işverenin başkaca şirketlerle de görüştüğünü —— olduğu sonrasında müvekkili şirketin işverenden olumlu bir dönüş almış ve kendileriyle çalışılmaya karar ve çalışmalarının devamının sağlanmış olduğunu, işveren tarafından talepler ve imar durumunun müvekkiliyle paylaşılmış, talepler doğrultusunda müvekkili tarafından planlama yapılarak görseller hazırlanmış ve işverene sunulmuş olduğunu, ücret ve diğer talepler hususunda anlaşma sağlandığından müvekkili ile İsverenin sözleşme mzalamış ve müvekkili, —- ruhsat alarak —– olmuş olduğunu davalının kendi—–tarafından alınıp kullanıldığı iddiasının gerçek dışı olduğunu,müvekkili şirketin davacılarla hiçbir tanışıklığı olmadığını, aralarında hiçbir görüşme olmadığını, davacının diğer işlerini ve işveren ile ön hazırlık aşamasında kalan görüşmelerinde ne tür çalışmalar yapıldığını dahi bilmediğin, Dava konusu yapının müellifinin müvekkili şirket yetkilisi … olduğunu, davacının tüm iddia ve taleplerinin mesnetsiz olup, hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacı ile İşveren—— safhasında kalmış bulunan çalışmada yalnızca ——- —- olarak —— çalışma yapılmış olduğunu, müvekkilinin —- —tarafından tüm detayların çalışılmış ve —— ruhsat alınmış olduğunu, Binanın arsaya yerleşiminin İşveren tarafından belirlenmiş olduğunu, davacıya özgü bir fikir ve çalışmanın söz konusu olmadığını, müvekkili —- talep ve İstekleri doğrultusunda gerçekleştirilmiş olduğunu, hakları gasp edilen ya da taklit edilen, yahut ddia edildiği gibi müvekkilin “kendi yapmayarak altına imza attığı” bir eser kesinlikle söz konusu olmadığını, işbu nedenle davacının kendi çalışmasının bir eser olduğunu ileri sürmesinden kaynaklanan tüm taleplerinin reddini talep etme zorunluluğu hasıl olmuş olduğunu, projenin tamamen müvekkili şirkete özgü olduğunu, davacının eseri söz konusu olmadığını, eser olduğu iddiasına dayanarak talep edilen eski hale iade” de bu durumda geçerli olabilecek bir talep olmadığını, mimarın değişikliği men yetkisini hayatın olağan akışı gereği katı bir biçimde anlamanın olanaksız olduğunu, burada davacının bir eseri söz konusu olmadığından değişikliği men yetkisi de bulunmamakta, olduğunu, —- gidilerek yapılan bir proje olmadığını, müvekkili şirket tarafından —– yürürlükte olan yasa ve yönetmelikler doğrultusunda —– olunan ruhsatın alınmış olduğunu ifade etmiştir. Davacının müvekkili şirketten hiçbir hak ve alacağı olmadığını, taklit edilmemiş bir ön çalışma nedeniyle manevi tazminat talep edilmesinin hukuka hakkaniyete uygun olmadığını, tüm talepleri ile birlikte davanın reddini talep etmiştir.
Davalı —— davaya cevap dilekçesinden özetle: Müvekkilinin ve diğer davalı ….————– Daha önceki dilekçelerde olduğu gibi sıralayarak İşverenin müvekkili—- görüşmeler yaptığını,—– yaptığını, müvekkili şirketinde çalışma yaptığını ve işverenden olumlu dönüş aldığını, işverenin talepleri ve imar durumu müvekkili ile paylaşılmış, talepler doğrultusunda müvekkilinin — işverene sunulmuş olduğunu, müvekkili ile sözleşme imzalanarak anlaşma sağlandığını, —— ruhsat alarak—– olduğunu ifade etmiştir. Davacının iddialarının gerçek dışı olduğunu, müvekkilinin davacı ile —- olmadığını ve hiç görüşmediklerini,— olduğunu, binanın —–belirlendiğini, davacıya özgü bir fikir ve çalışmanın sözkonusu olmadığını, davacı tarafça yapılan hazırlık mahiyetindeki işverenin taleplerini karşılamada yetersiz olduğunu, ücret ve diğer husularda da işveren ile davacının anlaşamadığından, işverenin Müvekkili ile çalışmaya karar verdiğini ve çalışmanın bu şekilde olduğunu, davacının iddialarını reddediklerini bildirmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacının —- maddi ve manevi hakların ihlal edildiği iddiası ile tecavüzün durdurulması, önlenmesi, defi ve hükmün ilanı ile maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Mahkememiz dosyasından —- tarihli bilirkişi —- Davacı tarafın dava dilekçesinde ——— hesabına erişildiğinde Davacı tarafın dava dilekçesi ekinde sunduğu ——— görüntü çıktılarına benzer içeriğin yayında olduğu,——- paylaşımlar yapıldığının anlaşıldığını, —- davaya ——– görsellerinin kullanıldığı ve çeşitli açılardan —- görüntülerinin gösterildiği belirtilmiştir. ——Davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği “—– erişildiğinde Davacı tarafın dava dilekçesi ekininde sunduğu—- sitesi görüntü çıktılarına benzer—– olduğu, —– yapıldığının anlaşılmış olduğu, —- paylaşımlarında davaya konu —- kullanıldığı, —- yapıldığının tespit edildiği belirtilmiştir. İncelenen —- bütünlük sağlayacak şekilde değerlendirildiğinde,— adreslerinin paylaşıldığı ——–sayfalarının Davalı tarafa ait olduğunun anlaşılmış olduğunu, Davacı tarafın dava dilekçesi içerisinde sunduğu— — yayında olduğunun tespit edilmiş olduğunu, ileriki tarihlerde gerçekleştirilecek ek incelemelerde kullanılmak üzere davaya konu oluşturan—–kaydedilerek rapor. ekindeki—– sunulmuş olduğunu belirtmiştir. Dosya ve —- yapılan araştırmalar bütünlük oluşturacak şekilde değerlendirildiğinde; —- adreslerinin paylaşıldığı —- sayfalarının Davalı tarafa ait olduğunun anlaşılmış olduğunu, Davacı tarafın dava dilekçesi içerisinde sunduğu —- görüntü çıktılarına benzer içeriğin raporu ekinde sunduğunu ifade etmiştir. Rapor ekinde —- yer aldığı —– eklenmiştir.
Dava konusu taşınmazın—-, tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 23/10/2019 tarihli rapor özetle; Davacı —-.—- adlandırılarak —- olduğu,————— yapıldığının anlaşılmış olduğunu, —- ——- olup, —— ——-” olarak belirlenmiş olduğunu, —— başında, yapılan araştırmalar ve ——- doğrultusunda tespit edilen problemlere getirilen—— önerileridir. Alınacak —- belli bir hedef sağlayan bir özet, —–” olarak adlandırılmakta olduğunu, —— tasarımını yapmış olduğu — olarak incelendiğinde inşaat yapılması planlanmış olan arsanın imar durumuna dayalı bir çalışmanın ürünü olduğu — boyutlu görsellerden oluşan bir tasarımın ortaya konulduğunun görülmekte olduğunu, —- detaylarına bakıldığında her ne kadar—– “—- niteliğinde olduğu belirtilmiştir.
Mahkememiz dosyasından aldırılan 26/07/2021 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: tarafımızdan, dosyaya sunulmuş olan bütün dilekçeler, iddialar okunmuş, sunulmuş olan ——–. inceleme ve değerlendirmeler sonucunda; davalı işveren … ile Davalı — ederek davacı ——- olduğu —- —- —- haberi olmadan ve kendisinden muvafakatname alınmadan— alındığı — sahibi olarak —— ….—kendi adıyla imzaladığı ve uygulama projesi haline getirildiği, ——— yapıldığı, davalıların davacıya ait —– vermeksizin ve —- ve hususiyetini kısmen de değiştirerek (% 10) umuma arz ettiği kanaati oluştuğunu, Davacı—–ve işin sahibi …— sunmuş olduğu —– davalı —- —– almış olduğu ile benzerlik oranı % 90 dolayında olduğunu, —-haklara tecavüz başlığı altında madde——- —, —– yapımları hak sahiplerinden bu Kanuna uygun — izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları —— yarayan araçlarla —-, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebileceği belirtildiğini, Eser sahibi davacı —–boyunca ——– çocuklarına ve hatta —- kadar uzanacak bütün maddi manevi hakları elinden alınmıştır. Bu sebeple FSEK madde 68 de ifade edidiği gibi emsallere dayanılarak hesaplanmış olan dava tarihindeki ——– alınması uygun bulunduğunu, raporun 6. madde başlığı altında ayrıntılı olarak gösterilmiş olan mali tazminat tutarı hesaplaması sonucunda projenin bedeli dava tarihi olan —- hesaplanmış ve takdir edildiğine dair raporunu sunmuştur.
Dosya içerisine alınan kayıt ve belgeler, — taraf iddiaları birlikte değerlendirildiğinde, öncelikle davacı tarafından mahkememizin —– Esas sayılı dosyasında yer alan dava dilekçesi ile tecavüzün refi ve maddi manevi tazminat talep edildiği, mahkememizce de tazminat talepleri bakımından tefrik kararı verildiği, tefrik dosyası olan—- dosyanın usulden reddine karar verildiği, daha sonra davacılar tarafından tazminat taleplerini içerin mahkememizin —-Esas sayılı davasının açıldığı ve bu davanın mahkememizin — sayılı dosyası ile birleştirildiği, —- sayılı dosya bakımından tecavüzün refi ve —– getirilmesi davasının görüldüğü birleşen —- sayılı dosyası bakımından ise maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkin davanın görüldüğü, asıl davanın ve birleşen davanın esası bakımından yapılan inceleme ve değerlendirme neticesi;
Davacı ….— mimar olduğu ve diğer davacı şirketin yetkilisi ve ortağı olduğu davacı ile davalı … arasında ———-hususunda görüşmeler olduğu, görüşmeler kapsamında davacı tarafından davalı …——- teklifler sunulduğu, bu kapsamda davacı … tarafından hazırlanan —– davalı ..—— sunulduğu karşılığında 90.000 TL ücret ödendiği daha sonra davacının iddiasına göre davacı tarafından hazırlanan projenin ———- davacının ——- silinerek verilmiş,——— yaptırılacağı yönünde duyum alınmış, yine davacının iddiasına göre, davacıya ait projenin uygulanması amacıyla diğer davalı … tarafından —–imza alınmak suretiyle ruhsat alındığı, davalıların bu eyleminin davacının mali haklarından olan çoğaltma hakkı, —- haklarının ihlali niteliğinde olduğu ayrıca manevi haklar yönünden de ——-değişiklik yapılmasının men etme kapsamında manevi hakların da ihlali niteliğinde olduğu bu nedenle tecavüzün ref’i ve projenin eski hale getirilmesi ile davacıların uğradığı zararın FSEK 68. Mad. Uyarınca üç katı tutarında tahsili ile her bir davalıdan —- tazminatın alınmasını talep ettiği, davalılardan —– davaya ——- ilgili olarak sadece ——– kapsamında diğer davalı ….—- marka hakkı kullanımı verildiğini, davaya —–olmadığını belirterek husumetten reddinin talep edildiği, davalı …—- cevap dilekçesi ile, davacılar tarafından —–olmadığını —– niteliğinde de olmadığını bu sebeple —–kapsamında da korunamayacağı, diğer davalı … vekili cevap dilekçesi ile, davacıların —- niteliğinde olmadığını, davacılar ——- taleplerini karşılamadığını, oluşturulan—- ———- davacı çalışmasından farklı olduğunu belirterek davanın reddini talep ettiği, mahkememizce davaya —- —- taraflara süre verilmiş, davacılar tarafından keşif deliline dayanmadıkları belirtilerek keşif harcı ve giderleri de yatırılmadığından davalılarca da davacı tarafından keşif gideri yatırılmaması ve keşif deliline dayanılmamış olduğunun belirtilmesi karşısında davalılarca da keşif talep edilmediğinden keşif yapılamamış ve uyuşmazlık mevcut dosya içerisindeki bilgi ve belgeler kapsamında incelenmiş, taraflarca sunulan ve celp edilen tüm deliller toplandıktan sonra dosya konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyetince sunulan—– bilirkişi raporunda, davacılar tarafından sunulan proje ile davalılar —–sunulan —– karşılaştırıldığında, —– arasında %80 oranında benzerlik taşıdığı, bu durumun davacıların mali ve manevi haklarının ihlali niteliğinde olduğu yönünde görüş bildirildiği, mahkememizce aldırılan—– —- bilirkişi raporunda ise davacılara ait —–davalılar tarafından kullanılan ve —–karşılaştırıldığında benzerlik oranının %90 oranında olduğunu, bu durumun mali ve manevi hakların ihlali niteliğinde olduğunu, maddi tazminat hesabı yönünden ——— olarak hesaplandığı,—- —– davacı —– ile davalı … arasında bir takım görüşmeler yapıldığı, bu görüşmeler kapsamında davacı … tarafından hazırlanan ———-davalı .——– kapsamında davalı … tarafından davacı …—– yapılan ödemenin—- davacı … tarafından davalı …—- uygulanacak—- kapsamında çeşitli tekliflerde bulunduğu, bu tekliflerin sadece davacı … tarafından imzalanmış olduğu bazılarının imzasız olup — ortamda gönderildiğinin anlaşıldığı, ——tarihli teklif sözleşmesinde —- çalışmaları olmak üzere toplam —- olarak yeniden değiştirilerek sunulduğu, daha sonra —- —– ilişkin teklifte bulunulduğu, en sonunda ise —————- hazırlanmasına ilişkin teklif olduğu ve bedelin—– davalı … tarafından davacıya hazırlanmış olduğu—- —– kapsamında yapılan —- ödemenin buna ilişkin olduğunun anlaşıldığı, celp edilen davacı … tarafından ——— kapsamında kayıt altına alınan davaya konu —— tarihinde telif hakkı olarak davacı … adına kaydedildiği yine davalı … tarafından yaptırılan ——- —–diğer davalı —– adına alınan —- karşılaştırılması amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemelerinde alınan ilk —– tarihli bilirkişi raporunda projelerin %80 oranında benzediği, ——– ise projelerin %90 oranında benzediği, davalı … tarafından hazırlanan —-davacı …—- faydalanılarak hazırlandığı, üzerinde bazı değişiklikler yapılarak —-…. tarafından yapılan değişikliklerin projelerin uygulanma aşamasındaki ihtiyaçlardan dolayı yapılan değişiklikler olduğu, davacıya ait ———— değiştirilmeden uygulandığı yönünde görüş bildirildiği, alınan iş bu bilirkişi raporları kapsamında davalı … tarafından ruhsat alınan— faydalanılarak yapıldığı, —-oluşturulan—- kapsamında olduğunu, yapılan değişikliklerin—- uygulanmasından kaynaklı değişiklikler olduğu davacı … tarafından oluşturulan—FSEK 2. Madde anlamında—– —- niteliğinde olduğu, davalılar .—- davalı … tarafından alınan ve kullanılan —— davacı ….———- üzerinde ———- hazırlandığı, bu durumun FSEK 14. Maddesi uyarınca eserin umuma arz edilip edilmemesi——- ve tarzı ile 15. Maddede yer alan eser sahibinin eseri umuma arz etme ve yayma konusunda hak sahibi olduğu, 21. Madde yer alan eserden işlemek suretiyle faydalanma hakkının eser sahibine ait olduğu ve 22. Maddede yer alan——ait olduğu, davalılar bu eylemlerle iş bu maddelerde—- ihlali niteliğinde olduğu, davalı …—– davacı …——– suretiyle diğer davalı … tarafından hazırlanan ve onaylanan —-inşaatında uygulanması sebebiyle davalı …’—– imzalaması davalı ——————- sahibi olması sebebiyle ———– hakların ihlali niteliğinde olan bu eylemlerden birlikte sorumlu oldukları, bu şekilde davacı …’—- mali ve manevi haklarının ihlal edilmiş olduğu kanaatine varıldığı, bu sebeple davacı ….—-ihlal edilen mali ve manevi haklarının tazmini sebebiyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceği kanaatine ulaşıldığı, FSEK 68. Maddesi uyarınca hesaplanan maddi tazminat talebi yönünden aldırılan bilirkişi raporunda, dosya içerisindeki — hesaplandığı ve bu bedelin üç katı olan —- tazminat hesabı yapıldığı, her ne kadar —-belirtildiği üzere taraflar arasında herhangi bir şekilde teklif sözleşmesi sunulması halinde hesaplamanın rayiç bedel üzerinden değil de bedel belirlenmiş olduğundan teklif bedeli üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş ve buna göre de davacı … tarafından davalı …—- —- teklif sözleşmesinde yapılacak işin bedeli —— olarak belirtilmiş, hesaplamanın da bu miktar üzerinden yapılması gerekmekte ise de bilirkişi raporu ile rayiç bedelin —- hesaplandığı, bu bedelin davacı … tarafından sunulan teklif miktarından daha düşük olduğu, davacı tarafından bilirkişi raporunda tespit—- rayiç bedele itiraz edilmeyip bu miktar üzerinden ıslah talebinde bulunulduğundan, mahkememizce davalılar lehine usulü kazanılmış hak doğduğundan daha düşük——- hesaplanan rayiç bedel ve bu bedelin üç katı tutarındaki tazminat bakımından yapılan hesaplama üzerinden karar vermek gerekmiş fakat mahkememizce aldırılan bilirkişi raporlarında davalılar tarafından uygulanan —– % 80 ve % 90 oranında benzediği yönünde görüş bildirildiği, mahkememizce—- tarihli bilirkişi raporunda —- hazırlanması sebebiyle benzerlik oranı %80 olarak kabul edilmiş, mahallinde keşif yapılamaması sebebiyle davacı … tarafından hazırlanan—— hesabı yapılamadığından mahkememizce resen benzerlik % 80 olduğundan bilirkişi heyetince hazırlanan maddi tazminat talebinin %80′ i hesaplanmış ve bu bedelin de toplam — davalılar ….— müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları anlaşıldığından, dava dilekçesinde maddi tazminat bakımından faiz başlangıç tarihi belirtilmediğinden fakat faiz talep edildiğinden mahkememizce tazminat davasının görüldüğü—- davanın açıldığı tarihten itibaren ticari faiz yürütülmesine karar vermek gerekmiş, manevi tazminat bakımından ise davacıya ait mimari—— davacının adı belirtilmeksizin % 80 oranında faydalanmak suretiyle ruhsat alınması yine davacının izni olmaksızın —– bir —değişiklikler yapılması hususlarının davacının manevi haklarının ihlali niteliğinde olduğundan, davacı .—– manevi tazminat talebi yönünden haklı olduğu bu sebeple taraflar arasında daha önce yapılan görüşmeler ————yapılan ödeme, projelerin % 80 oranında benzerlik taşıması ve tarafların sosyal ekonomik duruma araştırma raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde takdiren—- Manevi tazminatın davalılar ….—– müştereken ve müteselsilen alınarak davalılara ait ——- itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davacı ….—— ödenmesine karar vermek gerekmiş, dosyamızda davacı olarak———sahibi diğer davacı mimar ..—- davacı şirketin davaya konu —– sunulan teklif aşamaları bakımından herhangi bir şekilde ilgisinin olmadığı projenin diğer davacı … tarafından hazırlanan onun adına——— alındığı———- içerisindeki belgelerden —- mali hakları davacı şirkete devredildiğine ilişkin belge veya kayıt da olmadığı anlaşıldığından davacı şirket yönünden, davacı sıfatı olmadığı bu sebeple husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiş, dosyada davalı olarak görülen ———– sahibi olması sebebiyle davaya — uygulandığı okulda kullanılacak isim sebebiyle diğer davalı … ile aralarında düzenlenen—— okulun görsellerini paylaştığı davaya ——- uygulanması ile ilgili hukuki ve fiili ilişkisinin bulunmadığı bu sebeple davalı —- yöneltilmeyeceği anlaşıldığından bu davalı yönünden de husumet nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiş, neticeten davacı ….——– olarak kullanılması, değişiklik yapılması, çoğaltılması, adın belirtilmemesi şeklinde davacının —- kaynaklanan mali ve manevi haklarının ihlal edilmesi sebebiyle ihlal eylemini gerçekleştiren davacı .—- maddi ve manevi tazminat talebi bakımından sorumlu oldukları, ihlale konu projenin % 80 oranında davacıya ait projeden faydalanmak suretiyle hazırlanması sebebiyle FSEK 68. Madde uyarınca hesaplanan —- tazminatın ve —– Manevi tazminatın davalılar .—-alınarak davacı—— ödenmesine karar vermek gerekmiş, asıl dava bakımından ise davacılar tarafından tecavüzün refi ve projenin eski hale getirilmesi talep edilmiş ise de birleşen tazminat davasının görüldüğü ——— dosyada taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulduğundan artık tecavüzün refi talep edilemeyeceğinden asıl dava bakımından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabul kısmen reddine, vekalet ücreti ve yargılama gideri bakımından asıl davada davacı ..—- husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmesi, diğer davacı yönünden ise esastan karar verilmesi sebebiyle red sebepleri farklı olduğundan ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edildiği, birleşen dava yönünden ise davacı … —. Yönünden ve davalı —– husumet yokluğundan davanın reddine karar verildiğinden ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edildiği, yargılama gideri bakımından ise, yargılama giderleri tazminat taleplerinin olduğu birleşen — Esas sayılı dava dosyası üzerinden değil de esas dosyamız —– Esas sayılı dosyası üzerinden yapıldığından yargılama giderleri bakımından asıl dava ve birleşen dava ayrımı yapılmaksızın masrafların yapılmış olduğu asıl dava üzerinden hesaplama yapılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Birleşen dava yönünden
Maddi tazminat davası bakımından, davacı … —— yokluğundan davanın REDDİNE,
Davalı—- yönünden, husumet yokluğundan davanın REDDİNE,
Davalılar ..——-.. yönünden, davanın KISMEN KABULÜ ile, toplam 1.445.054,05 TL’ nin birleşen dava tarihi olan —–tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..—– verilmesine,
Manevi tazminat davası bakımından, davacı …——yönünden husumet yokluğundan davanın REDDİNE,
Davalı —— yönünden husumet yokluğundan davanın REDDİNE,
Toplam ——— Manevi tazminatın —- tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılar …—— alınarak davacı …’—– verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Asıl dava yönünden
Davacı …—– yönünden husumet yokluğundan davanın REDDİNE,
Davalı —- yönünden, husumet yokluğundan davanın REDDİNE,
Diğer davalılar yönünden taraflar arasında birleşen dava bakımından sözleşme ilişkisi kurulduğundan davanın REDDİNE,
ASIL DAVA YÖNÜNDEN,
1-Davacı …—– yönünden: —— nedeniyle davanın reddine karar verildiğinden, Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- vekalet ücretinin davacı ….——davalılara verilmesine,
2-Davacı … yönünden esastan reddine karar verildiğinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- —- vekalet ücretinin davacı ..—— alınarak, davalılara verilmesine,
3-Asıl dava ve birleşen dava bakımından: Alınması gerekli 98.711,64 TL harçtan peşin alınan —- mahsubu ile eksik alınan —– harcın davalılar ….—– alınarak hazineye irat kaydına,
4-Asıl dava ve birleşen davada yatırılan Peşin alınan—- ıslah Harç ve 44,40 TL peşin harç, 980,25 TL peşin harç —-bilirkişi masrafı,—- tebligat müzekkere masrafı olmak üzere toplam—- giderinden davanın kabul ve red oranına göre;——%80′ i olan —davalılar …—- alınarak, davacı—- verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin davanın red kabul oranına göre — davacılardan tahsiline, bakiye —— davalı … üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı … tarafından yapılan 60,00 TL yargılama giderinin davanın red kabul oranına göre 12,00 TL’ sinin davacılardan alınmasına, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davacı ….———– husumet nedeniyle davanın reddine karar verildiğinden, Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- —-davalılara verilmesine,
2-Davalı —- husumet nedeniyle davanın reddine karar verildiğinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- uyarınca,7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı ….—- alınarak davalı——
Maddi tazminat bakımından:
3-Davanın kabul edilen miktarı bakımından Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- davalılar …—– alınarak davacı ….—-verilmesine,
4-Davanın reddedilen miktarı bakımından Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- davacı ..— alınarak davalılar ….—— verilmesine,
Manevi tazminat bakımından:
5-Davanın kabul edilen miktarı bakımından Karar tarihinde yürürlükte bulunan—- davalılar …—– alınarak davacı …— verilmesine,
6-Davanın reddedilen kısmı üzerinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan —- vekalet ücretinin davacı .—- alınarak davalılar——-verilmesine,
Dair davacılar vekilleri ve davalı vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı