Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/103 Esas
KARAR NO: 2022/214
DAVA: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 28/12/2018
KARAR TARİHİ: 13/12/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydsının sonunda,
İ D D İ A /Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ——- içerisinde yer alan davacı firma; ticari hayatına—– üretimi ile başlangıç yapmış olduğunu, —— —- satışı ve dağıtımıyla, verdiği hizmetleri daha da çeşitlendiren davacı firma, ——- gelen ve saygın üretici şirketlerinden biri haline geldiğini, hizmet kalitesini son yıllarda yurt dışına da taşıyan davacı firma, kurduğu müşteri ve dağıtım ağıyla bugün itibariyle —- —– etmekte olduğunu, Hali hazırda ise, fabrika bünyesinde bulunan —————- çeşitli ürünlerin üretimini yapabilmekte olduğunu, Davalı taraf adına tescilli faydalı model 6769 sayılı SMK’nın 142. Maddesi ile öngörülen tescil edilebilirlik şartlarından ——- özelliğini haiz olmadığını, davaya konu faydalı modelin dünyada ve —- davalı tarafın başvuru tarihinden daha önceki tarihlerde başkaca firmalar tarafından uzunca bir süredir üretim ve satışı yapılmakta olduğunu, 6769 Sayılı SMK’nın 142. Maddesi “83 üncü maddenin birinci fıkrası hükmüne göre yeni olan ve 83üncü maddenin altıncı fıkrası kapsamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model verilerek korunur.” Hükmünü havi olup faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, ——- herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla veya açıklanmış veya yöresel ülke çapında kullanılmış ise, yeni olmadığını şeklinde düzenleme yapılmış olduğunu. Aynı kanunun 144. Maddesinde ise Faydalı Model belgesi konusunun hangi hallerde hükümsüz kılınacağı düzenlenmekte olduğunu,Buna göre davaya konu ——- başlıklı faydalı model belgesinin davalının faydalı model başvuru tarihinden önce üretilmesi ve piyasaya sunulması sebebiyle hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerekmekte olduğunu, Davalı taraf —— sahibi olduğunu, bu ————– buluş özeti şu şekilde olduğunu, ——– olduğunu———— parçalı olarak tasarlanması sayesinde günümüzde kullanılan benzerlerine oranla çok daha pratik, kolay ve hızlı bir şekilde monte edilebilmekte ve üreticiler için daha verimli çalışma şartları oluşturarak maliyetlerin azaltılabilmesini sağlamakta.” Şeklinde olduğunu, davaya konu faydalı model ile birebir aynı özelliklere sahip ürün piyasadaki şirketler bakımından davalıdan çok daha önceki bir tarihte üretilip satışa sunulmuş olduğun, delil listelerinde örneğini paylaştıkları ürüne ait—— davalının faydalı modelinin yeni olmadığını gösterir deliller sunulacak olduğunu. Davalı yanın faydalı modeli yenilik vasfına haiz olmadığını. Davalı yanın tekniğin bilinen durumunun geliştirilmesi olarak addettiği hususlar piyasadaki şirketlerin yıllardır ürettikleri fırınlara yenilik katmamakta olduğunu, söz konusu buluş zaten yıllardır piyasada kullanılan ürünler olduğunu. Tüm bu açıklamalar ve dosyaya sunulacak deliller ve Bilirkişilerce yapılacak re’sen araştırma neticesinde açıklığa kavuşacağı üzere, Davalı taraf adına tescilli faydalı model,——– olmayıp kamuya sunulmuş olduğunu. Dolayısıyla delil listeleri ile birlikte Sayın Mahkemeye sunulacak olan bilgi ve belgeler incelendiğinde faydalı modelin tescil edilebilirlik şartı olan ——-haiz olmadığı dolayısıyla hükümsüz kılınması gerektiği şüpheden uzak hale gelecek olduğunu, Davalı taraf, dava konusu faydalı modelin uzun yıllardan bu yana kullanılmakta olduğunu bildiği halde kötü niyetli olarak tescil ettirmiş olduğunu, Bu nedenle; fazlaya dair her türlü tazminat talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla; Dava konusu —— numarayla tescili faydalı modelin üçüncü kişilere devir ve temlik edilmesinin engellenmesi ve 6769 Sayılı SMK ve HMK’nin ilgili hükümleri gereği davalı tarafın tescilden doğan haklarını davacıya karşı kullanmasının önlenmesi yönünde ihtiyati tedbire, Davalı taraf adına ——- numarayla tescilli —— başlıklı haksız ve hukuka aykırı bir şekilde tescil edilmiş faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, Davacının uğramış olduğu zararlara binaen fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla HMK 107. Madde gereğince tahkikat sonucu uğranılan zararın tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş oldukları talep arttırma hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının süregelen eylemlerinin hukuka, ticari ahlak ve rekabete aykırı olması ve faydalı modelinden doğan hakları müvekkile karşı kullanamamasına dair verilen tedbir kararına rağmen içerisinde bulundukları haksız eylemler nedeni şimdilik —- haksız eylem tarihinden itibaren işleyecek ticari faizle birlikte —- manevi tazminatın haksız eylem tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davacı şirkete ödenmesine, Davacı tarafından —– dosyası üzerinden davacıya ait——-nolu faydalı modelin farklı olduğunun tespiti talepli dava ikame edilmiş ve dosya kapsamında alınan raporda iki faydalı modelin farklı olduğu ve davacının ürünlerinin kendisine ait faydalı model kapsamında olduğu tespit edilip, bu kapsamda mahkemece davalının—- davacıya karşı kullanılamamasına dair tedbir kararına rağmen —— sayılı dosyası üzerinden davacı iş yerinde tespit yaptırılması davacının uğramış olduğu zararlar kapsamında HMK 107 gereğince tam zararı belirlendiğinde arttırılmak üzere şimdilik —-maddi, — manevi tazminata hükmedilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
K A R Ş I İ D D İ A / Davalı vekili cevap dilekçesi ile; Davalıya ait —– model yenilik kriterine haiz olup hükümsüzlük talebi yerinde olmadığını, Davacı tarafından davalıya ait faydalı modelin yenilik kriterine haiz olmadığı bu nedenle hükümsüz kılınması gerektiği iddia edilmiş olduğunu, iddialarına ilişkin olarak delil listesi ekinde delillerini sunacaklarını ileri sürerek ne dava dilekçesi içerisinde ne de ekinde somut bir açıklama ve belge yer almamakta olduğunu, Bu açıdan Sayın Mahkemeniz tarafından da takdir edileceği hiçbir somut dayanağı olmayarak yapılan hükümsüzlük davasına ilişkin olarak bu safhada ayrıntılı bir cevap vermelerinin mümkün olmadığını. Bu açıdan davacı tarafın sunacağı delillere karşı cevapta bulunmak hakkımızı saklı tuttuklarını, Diğer yandan HMK madde 119/f uyarınca dava dilekçesinde “iddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği’ in belirtilmesi gerekmekte olduğunu. Davacı tarafın genel geçer bir ifade, ile davalıya ait faydalı modelin yenilik kriterine haiz olmadığının ileri sürmesi davanın açılış amacının birleştirme talep ettikleri —— dosyasında olduğu üzere li olmadığını göstermekte olduğunu, Yukarıda da belirttikleri üzere herhangi bir somut delil ne dava dilekçesinde ne de ekinde yer aldığından bu aşamada hükümsüzlük talebine ilişkin haklarımızı saklı tuttuğumuzu bildirilmesi zorunlu olmuş olduğunu, Davacı tarafın aleyhine yaptırılan delil tespiti işlemi nedeni maddi-manevi zarara uğradığı iddiası yerinde olmadığı gibi bu kapsamdaki tazminat talebi de yerinde olmadığını, Davalı şirket yetkilisi aleyhine yapılan şikayete karşı da belirttikleri üzere davalı işyerinde bilirkişi vasıtasıyla yapılan işlem delil tespiti işlemi olduğunu. Zira davacı tarafından davalı aleyhine açılan ———— dosyası ile davacıya ait faydalı modelin davalının faydalı modelinden doğan hakları ihlal edip etmediğinin tespiti talep edilmiş olduğunu. Söz konusu davaya cevap dilekçesinde de belirttikleri üzere davacı tarafından piyasaya iki farklı ürün sunulduğunu, bunlardan bir tanesinin başvuru yaptığı—– olduğu, diğerinin de davalıya ait faydalı modelle birebir aynı olan ürün üretilerek satılmakta olduğunu. Davacı tarafından bu beyanımıza karşı davalı elinde somut bir delil olmadığını iddia etmiş bunun üzerine davalı tarafından davacı işyerinde delil tespiti işlemi yaptırılması talep edilmiş olduğunu, Her ne kadar sayın mahkeme tarafından bir tedbir kararı verilmişse de işbu tedbir kararının davacı tarafın talebini aşar şekilde olduğunu; davalının mülkiyet hakkını haksız ve hukuka aykırı şekilde kısıtladığı açık olduğunu, Sayın Mahkeme tarafından taraflarına tebliğ işlemi yapılmadan bilirkişi incelemesi yaptırılmış olduğunu ve akabinde alınan rapor doğrultusunda yine gıyaplarında ihtiyati tedbir kararı vererek davalının — sayılı faydalı modelinden doğan hakları davacıya karşı ileri sürülmemesi yönünde tedbir kararı verilmiş olduğunu. Oysaki davacı tarafından adına tescil başvurusu yapılan—– konu ürün dışında bir ürün daha üretilip piyasaya sürülmekte olduğunu. Anlaşılacağı üzere davacı tarafından—–dışında diğer ürünü de üretmekte huzurdaki davada aldığı ihtiyati tedbir kararı ile diğer yandan yaptığı ihlal eylemine müdahale edilmesini önlemiş olduğunu, Yani—- gibi bir iddialarının olmadığını. Davalı tarafından üretilen —- bir ürün daha olduğunu. Söz konusu ürün davalının faydalı modelinden doğan haklan ihlal etmekte olduğunu. Nitekim bu —— dosyasında tespit edilmiş olduğunu, Diğer taraftan tedbir kararma —- nezdinde itirazlarında da yer verdikleri üzere davacının sadece —-başlıklı faydalı modelin davalının —- sayılı faydalı modelinden doğan hakları ihlal etmediğinin tespiti için açmış olduğu bir davada genel anlamda davalının faydalı modelinden doğan hakları tamamen kısıtlanması haksız ve hukuka aykırı olduğunu, zira davacı dava dilekçesinde açıkça —– başlıklı faydalı modelini dava konusu yapmış olduğunu, bu açıdan sayın yerel mahkemenin davalının—– modelinden doğan hakları davacının —— açısından kullanmaması yönünde bir karar tesis etmesi gerekirken genel anlamda haklarının kısıtlaması haksız ve hukuka aykırı olduğu gibi “hakim taleple bağlıdır” kuralına da aykırılık teşkil etmekte olduğunu, Hükümsüzlük dava kararlarının——– yayınlanması mümkün olmadığını belirtmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalının —- hükümsüzlüğü ve terkini ile davalının —— doğan haklarına dava sonuçlanıncaya kadar davacıya karşı kullanılması yönünden verilmiş ihtiyati tedbir kararına muhalefetten kaynaklanan maddi manevi tazminat talebi hükmün ilanı davasıdır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan— tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: ——- başlıklı faydalı model belgesi —– sitesinden indirilen ürün kataloğu ile karşılaştırılması sonucunda, —- istemlerinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşımadığına dair raporunu sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan — tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak: Bahsi geçen ———— kullanımda ve aktif olduğu, ilgili alan adındaki kataloğun ne zamandan itibaren aktif olarak yayına başlanılıp başlanılmadığını tespit edebilmek adına dünyanın en önde gelen ———olan——- yapılan inceleme sonucunda ilgili internet sitesinin —- yapıldığı tespit edildiği, Hükümsüzlüğü talep edilen ——- yenilik içermediği iddia edilmiş ise de söz konusu belge dosya kapsamında deliller karşısında yenilik içerdiğine dair raporunu sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan — tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak:—- referanslı faydalı modelin bağımsız istemde yer alan tüm unsurlarının Davalı tarafından hükümsüzlüğe dayanak sunulan önceki teknik dokümanlarda gösterilmediği ve Bilirkişi Heyeti tarafından bağımsız istemde yer alan tüm unsurların bu dokümanlarda gözlemlenmediği,—— istemlerinin yenilik özelliğine sahip olduğuna dair raporunu sunmuşlardır.
Mahkememiz dosyasından aldırılan — tarihli bilirkişi ek raporunda sonuç olarak;—– bağımsız istemde yer alan tüm unsurlarının Davalı tarafından hükümsüzlüğe dayanak sunulan önceki teknik dokümanlarda gösterilmediği ve Bilirkişi Heyeti tarafından bağımsız istemde yer alan tüm unsurların bu dokümanlarda gözlemlenmediği, —– istemlerinin yenilik özelliğine sahip olduğu, kanaatine varıldığına dair raporunu sunmuşlardır.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, bilirkişi raporları kayıt ve belgeler, sicil dosyaları,taraf iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, Dava, davalı adına tescilli —— faydalı modelin yenilik özelliğine haiz olmadığı ve kötü niyetli tescil iddiasına dayalı hükümsüzlük talebi ile davalı tarafından davacı aleyhine —- ile yaptırılan tespit neticesi uğranıldığı iddia edilen—– maddi ve —-manevi tazminatın davalıdan alınmasına ilişkin olup, öncelikle hükümsüzlük talebine ilişkin olarak aldırılan — tarihli bilirkişi raporunda davaya konu —- yenilik unsuru taşımadığı yönünde görüş bildirildiği daha sonra itiraz üzerine aldırılan —– tarihli bilirkişi heyet raporunda ise davaya konu faydalı modelin yenilik unsuru içerdiği yönünde görüş bildirildiği, çelişki üzerine aldırılan —- tarihli bilirkişi heyet raporunda ise davaya konu faydalı modelin yenilik özelliğine sahip olduğu, itiraz üzerine aldırılan —– tarihli ek raporda ise kök rapordaki görüşün muhafaza edildiği, buna göre hükümsüzlük yönünden tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde, davaya konu—– geliştirme başlığını taşıyıp —- sahip olduğu, davacı tarafından davaya konu faydalı modelin yenilik içermediği iddiasını delil olarak ——- adresinde yer alan ürün kataloğunun gösterildiği bu ürün kataloğunun davacı ürün kataloğu ile aynı ve benzer olup davalı faydalı modelin daha önce yayınlandığı için dava konusu faydalı modelin yenilik içermediği iddia edilmiş, mahkememizce çelişki üzerine aldırılan ve hükme de esas alınan —- heyet raporunda delil olarak gösterilen —— yer alan ürün görselinde davacı faydalı modelinde yer alan kanatlı zemberek unsurunun olmadığı bu unsurun olmaması karşısında davaya konu faydalı modelin yeni olduğu yönünde görüş bildirildiği yine—— da delil olarak incelenen borapanjur markalı ürünün üzerinde kanatlı zemberek, pim, zemberek tırnağı ve zemberek tırnak yuvasının olmadığını, bu nedenle davalı faydalı modelinde yer alan bağımsız—yenilik içerdiği belirtilmiş olmakla dava konusunun teknik ve uzmanlık gerektiren hususlardan olması nedeniyle çelişki üzerine aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda davaya konu —– modelin tescil tarihi itibariyle yenilik içerdiği anlaşıldığından hükümsüzlük talebi yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş, tazminat talebi yönünden ise davacı tarafından taraflar arasında görülen —— sayılı dosyası ile görülen taraflar arasındaki faydalı modellerin farklı olduğunun tespitine dair davada dosyamıza konu —- kaynaklanan hakların davacı —– karşı kullanılmamasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verildiği fakat davalının bu tedbir kararına rağmen —— tespit yaptırdığı, bu tespit sebebiyle davacının sevkıyatına başladığı ürünlerin yola çıkamadığı yola çıkan ——geri çağrıldığı üretimin durduğu siparişlerin zamanında yetiştirilemediği iddia edilerek maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulduğu mahkememizce dosya içerisine alınan ve incelenen —- sayılı dosyası incelendiğinde, davacının dosyamız davacısı —- ise dosyamız davalısı —- olduğu dava konusunun davalı adına tescilli—- davacıya ait —- faydalı modelin farklı olduğunun tespitine ilişkin olduğu, davaya konu ihtiyati tedbir kararı incelendiğinde ise —- tarihli karar ile —– teminat karşılığında davalı adına tescilli—— kaynaklanan hakların davacıya karşı ileri sürülememesi şeklinde tedbir kararı verildiği, davalı tarafından ise davacı aleyhine —– tarihli talep ile tespit talebinde bulunulduğu —– tarihinde davaya konu iş yerinde tespit icra edilmesi yönünde karar verildiği davalı iş yerinde tespit yapıldığı ve—— tarihli bilirkişi raporu alındığı, uyuşmazlığın iş bu tespit işleminin ihtiyati tedbir kararının varlığına rağmen yapılması sebebiyle maddi manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin olduğu, öncelikle bu hususa ilişkin taraflar arasında görülen dava sebebiyle davacı—- davalının ihtiyati tedbir kararına muhalefet nedeniyle şikayette bulunduğu, —– dosyası ile aynı mahkemenin —- sayılı dosyasında verilen uyuşmazlığa konu ihtiyati tedbir kararının davacıya ait—– numaralı faydalı modelin koruma kapsamındaki ürünlere ilişkin olduğu davalı tarafça iki farklı ürün üretildiğinin iddia edildiği bu sebeple delil tespitinin HMK 400. Maddeden kaynaklanan hak olduğu belirtilerek ceza verilmesine yer olmadığına dair —- tarihli karar verildiği, iş bu kararda da belirtildiği üzere —- sayılı dosyada verilmiş olan—– tarihli ihtiyati tedbir kararı davacıya ait —– numaralı —- ürünlere ilişkin olarak verildiği, davalı tarafından davacı iş yerinde—– numaralı faydalı modeli ihlal edecek ürün bulunup bulunmadığı yönünde tespit talebinde bulunulduğu tespit talebinin HMK 400. Maddeden kaynaklanan bir hak olduğu gibi ihtiyati tedbir kararı ile dava açma ve hak arama hürriyetinin tam olarak engellenemeyeceği bu kapsamda ihtiyati tedbir kararının verildiği —- sayılı dosyası üzerinde yapılan ——- sayılı dosyası ile de tespit dosyasının tedbir kararına aykırı olmadığı yönünde görüş bildirilmesi yine bir an için aykırı olsa bile sadece tespit işlemi yapılmış olması herhangi bir icrai işlem uygulanmaması davacının zarara uğradığı iddiasının bir takım soyut beyanlarla iddia edildiği fakat somut olarak belgelerle ve yazılı olarak ispatlanamadığı da anlaşıldığından bu şekilde ihtiyati tedbir kararına aykırılık nedeniyle maddi manevi tazminat talebinin de reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda izah edilen nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin harcın mahsubu ile fazla alınan 826,15 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Hükümsüzlük davası yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, Davalı vekiline avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
4-Maddi tazminat davası yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, Davalı vekiline avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 1.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Manevi davası yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, Davalı vekiline avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan 3.000,00 TL Bilirkişi ücreti, 108,60 TL tebligat müzekkere gideri olmak üzere toplam 3.108,60 TL yargılama giderinin davacıdan tahsiline, davalıya verilmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/12/2022