Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/294 E. 2023/354 K. 25.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2023/294 Esas
KARAR NO: 2023/354
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 24/04/2023
KARAR TARİHİ: 25/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasında;

DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin —–çek nolu çekleri çeki elinde bulunduran hamillerce bankaya ibraz edilip karşılıksız kaşesi alındığını, — müvekkil işyerine gitmek için —- plakalı aracına bindiğinde gözlüğünü almak için ——— açtığında çeklerini koyduğu ——- marka çantasının aracında olmadığını fark ettiğini, davacının —— çeklerinin çalındığından ve maddi menfaat temin etmek suretiyle kötü niyetli üçüncü kişilerce şantaj ve tehdit yapılarak bu çeklerin aleyhine kullanılması ihtimalinden tedirgin olduğunu belirterek çeklerin iptali ile ödeme yasağı konulmasını talep etmiştir.

GEREKÇE:Dava, hukuki niteliği itibariyle TTK’nun 818/s maddesi hükmü delaletiyle aynı kanunun 757.madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir.
Davacı—— tarafından açılan iş bu dava da müvekkili davacının yetkilisi bulunduğu —- dava dilekçesinde seri numaraları bildirilen ——şubesine ait 9 adet çek keşide ettiğini, çeki elinde bulunduran hamillerce bankaya ibraz edilmek suretiyle karşılıksız kaşesi aldıklarını, müvekkilinin maddi durumunu düzelterek söz konusu çek bedellerini haricen ödeyip iade aldığına, çeklerin aracında iken 12.09.2020 tarihinde aracına bindiğinde çekleri koyduğu —— marka çantasının aracında olmadığını fark ettiğini, çekleri bu şekilde zayi ettiğini belirtip iptaline karar verilmesi isteminde bulunulmuştur.Kambiyo senetlerinden sayılan çekin zayii, TTK.nun 818/1-s madde hükmünün yollaması ile poliçenin iptaline ilişkin TTK.nun 757, 763 ve 764/1 hükümlerine tabii tutulmuştur.
İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.Zayi nedeniyle çek iptali davası çekişmesiz yargı işlerinden olup, kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.TTK.nun 651/2 madde hükümlerinde kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.
Dava konusu edilip iptali istenilen çekler davacının yetkilisi bulunduğu şirkete ait olup, davacı çeklerde hak hamili değildir. TTK.nun 651 madde hükümlerinde zayi nedeniyle çek iptali davasını ancak zayi olduğu bildirilen çekte hak hamili tarafından açılması gerekir. ——–
HMK.nun Md. 114/1-h madde hükümlerinde ” dava şartları ” içinde hukuki yarar kavramına yer verilmiştir. Davacı kişinin ” mahkemeden hukuksal korunma istemi ile bir davanın açılabilmesi için, davacının bu davayı açmakta ( veya mahkemeden hukuksal korunma istemekte ) bir çıkarının bulunması gerektiğine ilişkin ilke anlamına gelir.
Davacının dava açmakta hukuk kuralları tarafından haklı bulunan (korunan )bir yararı olmalı, hakkına elde edebilmesi için mahkeme kararına ihtiyaç bulunmalı ve davacı mahkemeyi gereksiz yere uğraştırmamalıdır. Bu yararın ” hukuki ve meşru ” doğrudan ve kişisel ” doğmuş ve güncel ” olması gerekir.
Öğreti dava açarken menfaatin ” hukuki yararın ” bulunması gerektiğini, dava şartı olarak kabul etmiştir. Bu şart dava konusuna ilişkin genel dava şartlarından biri olup, —— esası hakkında inceleme yapılabilmesi ve esas hakkında hüküm verilebilmesi için varlığı gerekli olduğundan ” olumlu dava şartları ” arasında sayılmıştır. Bu nedenle hukuki yarara, ” davanın dinlenebilmesi ——- şartı da denilmektedir. ——-Davacı zayi edildiği bildirilen çeklerde hak hamili olmadığından, dava açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır.
Bu nedenle davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından usulden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmış ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM :Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Alınması gereken peşin alınmış olması nedeniyle yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama masraflarının üzerinde bırakılmasına,
4- Davacı tarafça yatırılan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
HMK 138 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kararın davacı tarafa tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile———Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi 25/04/2023