Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/772 E. 2023/429 K. 25.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/772 Esas
KARAR NO: 2023/429
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 30/09/2022
KARAR TARİHİ: 25/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ———işletmede kereste satışı yapıldığını, söz konusu adreste bulunan binanın ——-yılı içinde kentsel dönüşüme girmesi nedeni ile yıkım işlemlerinin başladığını, yıkım işlemlerinin yapıldığı esnada işyeri içinde bulunan resmi evrakların taşınmakta iken kimliği belirsiz 2 şahıs tarafından işyeri içine girildiği, resmi belgeler ve şu an için tespiti yapılamayan bir kısım evrak ve maddi değeri olan eşyaların çalınmaya çalışıldığının tespit edilmesi üzerine bir kısım resmi evrakların şahıslardan geri alındığını, ancak yapılan kontrollerde resmi evraklardan —— yılına ait yevmiye defterinin çalınmış olduğunu fark etmemiz üzerine çalan şahıslar hakkında———tarihinde——— başvurulduğunu ve şikayetçi olunduğunu, zayi olan şirket ——– yevmiye karar defterinin tespiti ve zayi belgesinin verilmesini talep ve dava etmiştir. Hukuki Nitelendirme, Delillerin Değerlendirilmesi ve Netice Talep, 6102 sayılı Yasanın 82/7 maddesi gereğince ticari defterlerin kaybolması nedeniyle zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.Yasanın 18/2 maddesinde ise; “Her tacirin ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir” hükmü düzenlenmiştir.
6102 sayılı Yasanın 82/7 maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava ——-açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.Anılan TTK’nun 82/7 maddesinde zayi belgesi istenebilmesi için tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin zıyaa uğraması halleri tahdidi olarak sayılmamış ise de, yapılan tadadi sayımdan defterlerin tacirin elinde olmayan sebepler ile zıyaa uğraması gerektiği anlaşılmıştır. Bir başka anlatımla, tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin saklanması ve korunmasına yönelik gerekli özeni göstermekle yükümlü olup, bu özene rağmen defter ve belgelerin zıyaa uğraması halinde zayi belgesi verilmesini talep edebilecektir.
Tensip zaptı doğrultusunda, ——müzekkere yazılarak şikayetçisi——— kayıp eşya olayıyla ilgili tutulan tutanakların birer suretinin gönderilmesini, başvuru nedeniyle şikayetçi olan haricinde başkaca kişilerin ifadelerinin alınıp alınmadığı hususunun Mahkememize bildirilmesi, alınmışsa ilgili ifade tutanaklarının da yazı cevapları ekinde Mahkememize gönderilmesi talep edilmiş;—– müzekkere yazılarak,———–Parselde bulunan binanın kentsel dönüşüm kapsamında olup olmadığı, yapının fiilen yıkılıp yıkılmadığı hususunun Mahkememize bildirilmesi istenilmiş;——- müzekkere yazılarak———–yılına ait yevmiye defterinin tasdik ettirilip ettirilmediği, ettirilmişse usulüne uygun olup olmadığı hususlarında Mahkememize bilgi verilmesi ve ilgili evrakın Mahkememize gönderilmesi istenilmiştir.Yasanın 82/7 hükmündeki hak düşürücü süre, öğrenmeden itibaren başlayacaksa da kusurlu öğrenmeme durumunun, öğrenmeyle eşdeğer kabul edilmesi gerekir. Örneğin defterlerin zayi edildiğine ilişkin somut şüpheler bulunmasına rağmen, bunun bilinçli olarak araştırılmaması durumunda tacirin öğrendiği kabul edilerek, otuz günlük hak düşürücü süre bu andan itibaren başlatılabilir.—————
Celp edilen kayıtlar doğrultusunda somut olayda binanın yıkımının —– yılında tamamlandığı, bir takım evrakın da o tarihte hırsızlanmak suretiyle kaybolduğu sabitken, bu durumun bilinçli şekilde araştırılmaması halinde, öğrenmenin binanın yıkımı tarihi ile birlikte gerçekleştiği kabul edilmiş, talebin otuz günlük yasal süresi içinde ileri sürülmediği anlaşıldığından yasal şartları oluşmayan talebin reddine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1.-Yasal şartları oluşmayan talebin REDDİNE,
2.-Alınması gerekli 179,90.-TL maktu harçtan dava açılırken peşin olarak alındığından tekrar alınmasına yer olmadığını,
3.-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
4.-Kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde ———- Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu.
25/05/2023