Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/628 E. 2023/406 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/628 Esas
KARAR NO: 2023/406
DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:16/08/2022
KARAR TARİHİ:11/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı şirketin mekanik, montaj, tesisat alanında sektörünün önde gelen şirketlerinden biri olarak faaliyet gösterdiğini, iş kolu gereği galvaniz su deposuna ihtiyaç duyan davacı şirketin, ——– alımı için piyasa araştırması yaptığını ve davalı şirket ile alım konusunda mutabık kaldığını, davalı şirketin, su deposu için davacı şirkete ürün adı ———- bedelli faturayı düzenlediğini, davacı şirketin fatura bedeline karşılık ——– bedelli, lehtarı davalı ——— olan çeki keşide edip davalı şirket yetkilisine çeki elden teslim aldığına ilişkin doküman imzalatarak teslim ettiğini, gerek fatura bedeli ile çek bedelinin aynı oluşu, gerekse faturanın düzenlenme tarihi ile çekin davalı şirket yetkilisine teslim edildiği tarihin aynı oluşunun çekin galvaniz su deposunun bedelini ödemek amacıyla keşide edildiğini gösterdiğini, kambiyo senetlerinin, sebepten mücerret senetler olmasına karşın bir temel ilişkiye dayanmayan senetler olmadığı, her ne kadar kambiyo senetleri mücerret olsalar da, yaratılmalarının “illi” bir ilişkiye, senedi düzenleyen ile senet lehtarı arasındaki temel ilişkiye dayandığını, somut uyuşmazlıkta açıkça görüleceği üzere çekin verilmesindeki temel ilişkinin galvaniz su deposunun satışı olduğunu, gelinen noktada davacının üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirmesine rağmen davalı şirket tarafından satıma konu su deposunun davacı şirkete teslim edilmediğini, su deposunun teslim edildiğine ilişkin herhangi bir sevk irsaliyesinin yahut teslim tesellüm tutanağının da bulunmadığını, davacı şirket tarafından satıma konu malın faturasının kesilip çek ile ödemesinin yapılmasına rağmen malın teslim edilmemesinden dolayı ——— nolu iade faturası kesildiğini, taraflar arasındaki tüm ticari ilişkiyi sıralayıp ispat eden cari hesap ekstresinin de dilekçe ekinde sunulduğunu, taraflar arasındaki ticari ilişkinin, tacirlerin defter tutma yükümlülükleri uyarınca her iki tarafın ticari defterlerinin incelenmesi sonucunda ispat edilebileceğini, çekin kambiyo senedi vasfına haiz olması ve verilen çekin vadesinin yaklaşması nedeni ile icra takibine konu edilme tehlikesi bulunduğundan bedelsiz kalan bu çek için huzurdaki davanın açılma zorunluluğunun hasıl olduğunu, davacının edim yükümlülüğünü yerine getirdiğini ancak davalı şirketin satıma konu malı teslim etmediğini, bu sebeple davacı şirketin düzenlemiş olduğu çekin bedelsiz kaldığını, bu nedenlerle, davalı aleyhine açılan işbu menfi tespit davasının kabulüne, davalı şirketin satıma konu malı teslim etmemiş olması sebebiyle, davacı şirketin davalı şirket lehine keşide ettiği çek dolayısıyla herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, dava konusu çekin iadesine ve çek hesabının bulunduğu bankaya ödemeden men için müzekkere yazılmasına, dava konusu çekin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyat-i tedbir kararı verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen duruşmalara katılmadığı gibi davaya karşı cevap dilekçeside sunmamıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:Dava hukuki niteliği itibariyle davacının, davalıya vermiş olduğu senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkin Menfi Tespit davasıdır.
Usulünce duruşma açılarak; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip ihtilaflı ve ihtilafsız konular ön inceleme duruşmasında resen belirlenerek uyuşmazlığın çözümü doğrultusunda tarafların tüm delilleri tahkikat duruşmalarında toplanmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda; uyuşmazlığın, Çekin istirdatı ve menfi tespit konularında tarafların anlaşamadıkları şeklinde olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların delilleri toplanarak, taraf defterlerinin incelenmesi için gün tayin edilmiş, davalı taraf ihtaratlı tebligata rağmen incelemeye katılmadığından ve defterlerini ibraz etmediğinden davacı tarafın ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle dosya üzerinde Mali Müşavir bilirkişiden inceleme yaptırılarak bilirkişi raporu tanzim ettirilmiştir.
Mahkememizce benimsenen usul ve yasaya uygun bilirkişi raporunda özetle; davacı ——– yıllarına ait ticari defterlerinin/e-defterlerinin zamanında ve usulüne uygun şekilde ———onaylarının yapıldığı, davacı şirketin sunduğu cari hesap dökümlerinin ticari defter kayıtlarıyla uyumlu olduğu tespit edilmiş; buna göre davacı şirketin ticari defterlerinin işbu davada delil niteliğine sahip olduğu, davalı ——— incelemede ticari defterlerini ibraz etmemesi sebebiyle, davacı şirketin ticari defterlerinin davacı şirket lehine delil niteliğine sahip olduğu, davacı şirketin ticari defterlerine göre, davacı şirketin davalı şirketten ——- alacaklı olduğu, buna göre menfi tespit yönünden dava konusu—————– tutarındaki çek bedeli kadar, davacının davalıya borçlu olmadığının tespit edildiği, davalı tarafın, davacının malın teslim edilmediği yönündeki beyanlarına herhangi bir aksi yönde beyan sunmamış olması ve ticari defterlerini ibraz etmemiş olması da göz önünde bulundurularak; davalı tarafça düzenlenen —— nolu faturaya davacının yasal süresi içinde itiraz etmemesinin ve faturayı kendi ticari defterlerine kaydetmiş olmasının, malın davacıya teslim edildiğine dair bir karine oluşturup oluşturmayacağı, karşılığında davalıya dava konusu çek verilen söz konusu faturaya konu malın davacıya teslim edilip edilmediğinin ispat yükünün davacıda mı yoksa davalı da mı olacağı hususlarının değerlendirilmesinin mahkemeye ait olduğu, ———– davacıya teslim edilmediği yönünde bir karara varılması durumunda davacının çek bedeli kadar davalıya borçlu olmadığı sonucunun ortaya çıkacağı, malın davacıya teslim edildiği yönünde bir karara varılması durumunda ise davacının davasında haklı olmadığı sonucunun ortaya çıkacağı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Yapılan yargılama sonunda toplanan tüm deliller ile denetlenip benimsenen ve somut olaya uygun görülen bilirkişi raporundaki gerekçeler ve hesaplamalara göre; davacı şirketin ticari defterlerinin lehine delil niteliğine haiz olduğu, davalı tarafın gönderilen ihtarlı tebligata rağmen defterlerini ibraz etmediği, incelemeye katılmadığı, yerinde inceleme talebinde bulunmadığı, davacı şirketin ticari defterlerine göre davacı şirketin davalı şirketten 94.400,00 TL alacaklı olduğu, davalı yanın malın teslim edildiğine ilişkin herhangi bir delil sunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Davacının ———- tutarındaki Çek nedeniyle borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2-Alınması gerekli 6.448,46 TL karar ve ilam harcından peşin ödenen 1.612,12 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.836,34 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 15.104,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 1.612,12 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.692,82 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarfedilen 1.250,00 TL bilirkişi ücreti ve 211,00 TL posta ücreti olmak üzere toplamda 1.461,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ———- Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 11/05/2023