Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/26 E. 2022/822 K. 11.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/26 Esas
KARAR NO:2022/822

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:11/01/2022
KARAR TARİHİ:11/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan kıymetli evrak iptali (çek iptali (hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin ticari ilişkilerinden kaynaklı alacaklarına istinaden, keşidecisi —– bedelli çeki bankaya ibraz için götürürken kaybettiğini, çeklerin kötü niyetli şahısların eline geçmesi ihtimali bulunduğundan ve çekler üzerinde oynama yaparak vade ve miktar kısımlarının değiştirilmesi ihtimali de dikkate alınarak, iş bu çekler için öncelikle ödeme yasağı konularak, çeklerin iptal edilmesini talep ve dava etmiştir.Dava, 6102 sayılı TTK m. 818(1)-s atfıyla aynı Kanun’un m. 757(1) hükmü gereğince iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişi tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir.Kıymetli evrakın iptali, kıymetli evraka ilişkin “umumi hükümler” arasında TTK m. 651 ve 652’de genel bir şekilde düzenlenmiş, ayrıca nama (TTK m. 657) ve hâmiline senetlerin iptali hakkında (TTK m. 661-668) özel hükümler öngörülmüştür. TTK’da emre yazılı senetlerin iptaline dair ayrık hükümler bulunmamaktadır. Bunun yerine poliçenin iptali için özel bir düzenleme (TTK m. 757-765) getirilerek bu hükümlerin TTK m. 778/1-ı yollamasıyla bonolar bakımından, 818/1-s yollamasıyla çekler bakımından da uygulanacağı öngörülmüştür.6102 sayılı TTK’nın m. 818(1)-s hükmü delaletiyle çekler hakkında da uygulanması gereken m. 757 hükmüne göre çek iptali davası, çeki elinden iradesi dışında çıkan hâmil tarafından açılabilir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamasına göre de iptal davası hasımsız olarak ve sadece hâmil tarafından açılabilir; keşidecinin iptal davası açma hakkı yoktur —–Mahkememizce, davacı tarafından zayi edildiği bildirilen çekle ilgili olarak 6102 sayılı TTK. 757 madde hükümleri gereğince ödemekten men kararı verilmek suretiyle muhattap bankaya müzekkere yazılmış ve ayrıca TTK 761 ve 762 madde hükümleri gereğince çeki bulanların veya herhangi bir nedenle ellerinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren — aylık süre içinde mahkememize ibraz etmeleri veya bir bildirimde bulunmaları, aksi takdirde çekin iptaline karar verileceği konusunda— hafta ara ile— kez ilan yapılmıştır—- verilen cevap yazısında, —- tarafından bankaya ibraz edildiği, karşılıksız olarak işlem gördüğünün belirtildiği anlaşıldı.
—-ibraz edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.Müzekkere cevap yazıları ve tüm dosya kapsamına göre, davanın açıldığı tarih ve ilan süreleri içinde çeklerin kayıp olmadıkları ve davacı tarafça her iki çek bakımından ayrı ayrı istirdat davalarının açıldığı anlaşılmaktadır.
—- dosya içeriği incelendiğinde —- tarihinde davacı şirkete iade edildiği; — sayılı çekin ciro silsilesindeki—iade edildiği anlaşılmaktadır.
“… çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır” —–Davanın açıldığı tarih ve ilan süreleri içinde çeklerin kayıp olmadıkları anlaşıldığına göre, davacının “çekleri iade alındıktan sonra tekrar kaybedildiği” yönündeki iddiasına itibar edilemez; zira talebin kabul edilmesi davanın açıldığı tarih itibariyle çeklerin zayi olması ve ilan süreleri içinde bulunmaması şartlarına bağlıdır.Çekişmesiz iş konusu yapılan çeklerin kaybının söz konusu olmaması, ilgilisince istirdat davalarının ikame edildiği anlaşılmakla davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1.-Konusuz kalan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2.-Alınması gerekli —- peşin harçtan dava açılırken yatırıldığından tekrar alınmasına yer olmadığına,
3.-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4.-Kararın kesinleşmesi halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,Dair, Davacı Vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren — hafta süre içerisinde — nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu.