Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/360 E. 2023/17 K. 17.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/360 Esas
KARAR NO : 2023/17

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/05/2021
KARAR TARİHİ : 17/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (özel sigorta sözleşmesinden kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı sigorta şirketine sigortalı bulunan müvekkiline ait —– plakalı aracın 24.12.2020 tarihinde seyir halinde iken otomobilin ön kısmında yangın çıktığını, aracın yanması nedeniyle ağır hasar gördüğünü, Hasarlı aracın, servise çekildiğini, Servis istasyonunda yapılan incelemede aracın tamir bedelinin 184.332,32-TL olduğunu, aracın %70’ten fazla hasar aldığını, araca tam hasar (pert total) işlemi yapılması gerektiğinin tespit edildiğini, müvekkili şirketle, davalı arasında kurulan kasko poliçesinde aracın kullanım amacının ayrıca kısa süreli kiralama olduğunun da belirtildiğini, buna göre poliçe düzenlendiğini, aracın kiralanmış vaziyette olduğunu, hasarın söz konusu kiralama sırasında gerçekleştiğini, müvekkilinin aracında meydana gelen hasarın, kasko sigorta poliçesi gereğince davalı sigorta şirketince karşılanması gerektiğini, aracın %70’ten fazla hasar almış olması nedeniyle tamiri ekonomik olmadığından tam hasar (pert total) işlemine tabi tutulması gerektiğini, ve aracın rayiç değerinin -sovtaj bedelinin tenzilinin ardından- ticari avans faizi ile birlikte sigorta şirketinden tahsili ile ödenmesi gerektiğini, yapılacak inceleme sonucunda aracın pert total kabul edilmesinin mümkün olmaması halinde ise, araçta oluşan toplam hasar bedelinin yine işleyecek ticari avans faizi ile müvekkile ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dosyada görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğunu, davacı tarafça müvekkili şirket aleyhine açılan iş bu davaya karşı ilgili kanun maddelerince zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu, hasarın belirtilen hadise neticesinde gerçekleşmediğinin saptandığını, bu sebepten sigortalı tarafa ödeme yapılmadığını, meydana gelen hasarın sigortalının kendi ihmali sonucu ”bakımsızlıktan” kaynaklandığı ve bu halde hasarın Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartlarına göre poliçe teminatı kapsamında olmadığının tespiti üzerine sigortalıya ödeme yapılmayacağının bildirildiğini, sigorta poliçesinde sayılmayan ve Genel Şartlarda teminat dışında kalan zararlar arasında düzenlenmeyen rizikolar için de ek sözleşme ile teminat sağlanabilir maddelerinin, ek sözleşme ile kasko sigortası teminatına dahil edilmediğini, araç üzerinde meydana gelen zarar teminat kapsamında bir zarar olmadığından müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığını, hasarın teminat dışı olduğunu, davacının talebinin mesnetsiz olduğunu, davacı tarafından ikame edilmiş bulunan haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Hukuki Nitelendirme, Delillerin Değerlendirilmesi ve Netice
Dava, davacıya ait, kısa süreli kiralamaya konu aracın yangın nedeniyle gördüğü zararın, aracın kasko poliçesinden karşılanması talepli açılan maddi tazminat davasıdır.
Davacı vekili dilekçesinde özetle, kiralamaya konu——- plakalı aracın 24/1/2020 tarihinde yanarak ağır hasar aldığını, %70 ten fazla oranda zararın bulunmadı nedeniyle bu zararın aracın kasko sigortası olan davalı sigorta şirketi tarafından karşılanması gerektiğini, yapılan başvuruya olumsuz cevap verildiğinden dava açmak durumunda kalındığını, nihayet bilirkişi incelemesi sonucunda tespit edilecek rayiç bedelinin (sovtaj bedelinin tenzili) ile ticari avans faizi ile birlikte kendilerine verilmesi gerektiği belirtmektedir. Ayrıca yine inceleme sonucunda aracın pert işlemine tabi tutulmaması gerektiğinin tespiti halinde ise toplam hasar bedeli terditli olarak talep edilmiştir.Mahkememizce tensip zaptı doğrultusunda, davalı sigortaya müzekkere yazılarak —— plaka sayılı araca ait poliçe ve hasar dosyasının mahkememize gönderilmesi; ilgili Emniyet müdürlüğüne müzekkere yazılarak ——- plakalı araca ait 24/12/2020 tarihi itibari ile tescil kayıtlarının mahkememize gönderilmesi; —- müzekkere yazılarak ——plaka sayılı araca ait tramer kayıtlarının mahkememize gönderilmesi istenilmiş, tüm cevap yazıları dosyamız arasına alınmıştır.
Sovtaj, sigorta şirketlerinin giderlerinin azaltılması amacıyla hasara uğrayan kıymetlerin satılması şeklinde tanımlanır. Sigorta şirketleri, sigortalının hasar gören malının veya bu malın hasar görmeyen kısımlarının sigortalı onayı ile satılmasını sağlar ve bundan bir gelir elde eder. Dolayısıyla elde edilen bu gelirin kasko poliçesi kapsamında hak sahibi sigortalıya ödenecek tutardan tenzili gereklidir.
Kara Araçları Kasko Genel Şartları’nda kısmi hasar ve tam hasar olmak üzere iki tip hasar türü söz konusudur. “Tam hasar” ismi kullanılsa da, hem sigorta sektöründe hem de sigortalılar arasında tam hasar “pert” olarak tanımlanmaktadır. Genel şartların B.3.3.2.2. maddesi tam hasarı tanımlamıştır. Bu maddeye göre: “Onarım masraflarının sigortalı aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır”. Tam hasar her ne kadar “onarım masraflarının sigortalı aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması” şeklinde tanımlansa bile, sigorta sektöründeki uygulamada tam hasara uğramış aracın hasarlı hali ile satılması neticesinde elde edilecek olan sovtaj geliri ile beraber karar verilmektedir (Trafik ve Kasko Sigortalarının Sigorta Sektöründeki Uygulamaları, Sorunları ve Çözüm Arayışları,—– Yüksek Lisans Tezi, s.60 vd.).
Yargılamanın ilk (ön inceleme) celsesinde, dosya, talimat mahkemesine tevdi edilerek, araç üzerinde otomotiv konusunda uzman bir makine mühendisi bilirkişi aracılığı ile keşfen inceleme yapılarak araçta meydana gelen hasarın hangi nedenden kaynaklandığı, aracın pert sayılmasının gerekip gerekmediği, pert ise aracın rayiç ve sovtaj değerinin tespiti değil ise aracın tamir bedelinin tespitine ilişkin olarak rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş ve rapor temin edilmiştir.
9/11/2021 tarihli raporda;
-Araç tescil plakasının üzerinde olmadığı, ancak şase numarasının görüldüğü,
-Yangının aracın motor bölümünde meydana geldiği,
-Yangının ve etkisinin silindir bloğu seviyesinden daha yukarıda olduğu,
-Yangının başlangıç yeri dikkate alındığında elektrik devresi kaynaklı olduğu, yangın nedeni ile aracın; silindir bloğu seviyesi üzerinde bulunan (plastik aksamlar, elektrik kabloları, farlar, kanallar, hortumlar, klima-soğutma suyu radyatörleri, kompresörler, yağ soğutucusu, radyatör fan motorları, marş motoru, motor içi elektrik tesisatı, motor kulakları, elektronik kartlar, —– kontrol üniteleri, v.b.) bir çok parçanın yanarak tamamen kullanılamaz duruma geldiği,
-Yangının lastik ile iç ve arka kısımlarına sirayet etmediği,
-Sigorta kutusu üzerinde yapılan incelemede sigortalara bağlı elemanlarda bir kısa devre arızası görülemediği,
-Yangının motor bölümündeki ana elektrik kablolarındaki bir kısa devreden kaynaklandığı, yangın sonrası görüntülerinde bunu desteklediği,
-Yangın sonrası aracın ağır hasarlandığı ve kullanılamaz duruma geldiği görülmüş ve anlaşılmıştır.
Tespite konu aracın gözle görünür hasar miktarının araca ait kasko değerine yaklaşması, geçmesi, tamiri sırasında ekstra parçalarında çıkabileceği ve tamir süresinde araçtan mahrum kalınması ve tamir sonrası değer kaybı da dikkate alınarak tamirinin teknik ve ekonomik anlamda uygun olmayacağı, pert total (hurda) işlemi yapılması gerektiği, görüş ve kanaatine varılmıştır.
—— Birliği tarafından belirlenen 2021 Kasım kasko değer listesinde yukarıda teknik özelliği verilen araca ait kasko değerinin——- kod no ile 150.664,00 TL olduğu, 24/12/2020 yangın tarihi itibari ile de 130.585,00 TL olduğu, elektronik ve serbest piyasada yapılan sorgulama da ise güncel değerinin 125.000 – 165.000 TL arasında olduğu, davaya konu aracın ise temiz, resmi ve yüksek km’si dikkate alınarak; —— adresinde yapılan sorgulamada yukarıda teknik özellikleri verilen araca ait kazasız değerinin 24/12/2020 yangın tarihi itibari ile expertiz firmasının tespit ettiği 133.333,33 TL olacağı, kanaatine varılmıştır
-Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda; özetle ”yangının motor bölümünün sol tarafından başlayarak yayıldığı, yangının sol lastik üst kısmı ile silindir bloğu seviyesinden daha yukarıda olduğu, yangının başlangıç yeri dikkate alındığında elektrik devresi kaynaklı olduğu, yangın nedeni ile aracın; silindir bloğu seviyesi üzerinde bulunan (plastik aksamlar, elektrik kabloları, farlar, kanallar, hortumlar, klima-soğutma suyu radyatörleri, kompresörler, yağ soğutucusu, radyatör fan motorları, marş motoru, motor içi elektrik tesisatı, motor kulakları, elektronik kartlar,—— kontrol üniteleri, v.b.) bir çok parçanın yanarak tamamen kullanılamaz duruma geldiği, sigorta kutusu üzerinde yapılan incelemede sigortalara bağlı elemanlarda bir kısa devre arızası görülemediği, yangının motor bölümündeki ana elektrik kablolarındaki bir kısa devreden kaynaklandığı, araçta oluşan yangının normal şartlar altında meydana gelemeyeceği, yangın nedeninin teknik açıdan bakımsızlıktan yada bakım sırasında yapılan hatalı bir işlemden kaynaklana bilineceği, kanaatine vardığı,
——Poliçe numaralı Genişletilmiş Kasko – Muafiyetli Poliçesinin Ana Teminatlar başlıklı Kasko Genel Şartları’nın A1bölümüne belirtilen “çarpışma, çarpma/çarpılma, yanma, kötü niyet veya muziplikle yapılan hareketler ile fiil ehliyetine sahip olmayan kişilerin yol açacağı zararlar, çalınma/çalınmaya teşebbüs” tüm riskler teminat dahilindedir.” göründüğü ve teminat kapsamında olduğu,
-Davalı tarafınca ise;
“Sigorta Poliçesi A.4 Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Zararlar Aşağıda belirtilen haller ancak ek sözleşme ile teminat altına alınabilir.
4.14 Yağsızlık, susuzluk, donma, bozukluk, eskime, çürüme, paslanma ve bakımsızlık nedeniyle meydana gelen arızalar,
4.15 Sigorta kapsamına giren bir olaydan doğmadıkça ve böyle bir olayla sonuçlanmadıkça aracın mekanik, elektrik ve elektronik donanımında meydana gelen her türlü arızalar, kırılmalar ile lastiklerde meydana gelen zararlar,” olarak belirttiği, ancak davalının belirttiği 4.14 ve 4.15 maddelerinde ise dosyada bulunan poliçeye göre 4.14 –Kısmi Hasarlarda Sözleşme Fesih Hakkı ve 4.15 – Sigorta Tahkim Üyeliği ile ilgili madde olduğu,
-Sigorta şirketi tarafından —— Kasko Kesin Expertiz Raporu tanzim ettirildiği, 29/12/2020 tarihli bu raporda da toplam 103.644,00 TL endeksiz sigorta bedelli araçta 4.200,00 TL muafiyet olduğu, ön kısımlarında meydana gelen yangın sonucu aracın ağır hasarlandığı ve kullanılamaz duruma geldiği, hasarın teknik ve ekonomik anlamda uygun görülmediği ve pert total (hurda) işlemi yapılması gerektiği, ayrıca sigortalı araçta meydana gelen hasarın tutanakta belirtilen olayın oluşumu ile uygun olduğu, kanaatinin de olumlu olduğu hususunu belirtikleri, ancak şirketten gelen bilgi ve talimat doğrultusunda da dosya 19/01/2021 tarihinde olumsuz olarak kapatıldığı görülmüş ve anlaşılmıştır” şeklinde belirlemelere yer verilmiştir.
Hüküm tesisine ve denetime elverişli rapor ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirkete ait araçtaki hasarın, motor bölümünde meydana gelen zarardan kaynaklandığı, aracın ağır şekilde hasar alarak kullanılamaz duruma geldiği, tamir masraflarını göçmesi nedeniyle tamirin teknik ve ekonomik anlamda uygun olmadığı, pert total (hurda) işlemine tabi tutulması gerektiği, aracın ikinci el rayiç fiyatının 133.333,00 TL, sovtaj değerinin ise 33.333,00 TL olduğu, toplam maddi hasarın 100.000,00 TL olduğu, yangına maruz kalan aracın ——- Poliçe numarası ile Genişletilmiş Kasko – Muafiyetli Poliçesi olduğu, Ana Teminatlar başlıklı Kasko Genel Şartları’nın A1bölümüne belirtilen “çarpışma, çarpma/çarpılma, yanma, kötü niyet veya muziplikle yapılan hareketler ile fiil ehliyetine sahip olmayan kişilerin yol açacağı zararlar, çalınma/çalınmaya teşebbüs tüm riskler teminat dahilindedir” maddesi gereği, hasarın kasko kapsamında kaldığı, poliçe kapsamında muafiyet bedelinin 4.200,00 TL olduğu, davacının şirket olması nedeniyle davalı sigorta şirketinin göreve dair itirazının yerinde olmadığı, bakiye zarar olan tutardan muafiyet bedelinin tenzili ile kasko poliçesi kapsamında karşılanması gerekli nihai zarar toplamının 95.800,00 TL olduğu, sigorta şirketinin cevap tarihi olan 15/1/2021 tarihi itibariyle temerrüde düştüğü anlaşıldığından, belirlenen maddi tazminatın, temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1.-Davanın KABULÜ ile,
95.800,00TL maddi tazminatın, temerrüt tarihi olan 15/1/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2.-Alınması gerekli karar ve ilam harcı olan 6.544,10.-TL’nin, davacı tarafça dava açılırken yatırılan 187,86.-TL peşin ve 1.466,00.-TL ıslah harcı toplamı 1.653,86‬.-TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 4.890,24‬.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3.-Davacı tarafından 20/10/2021 tarih——-sıra, ——- özel numaralı sayman mutemet makbuzu ile mahkememiz veznesine fazladan yatırılan 419,90.-TL keşif harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya ya da ahzu kabza yetkili vekiline iadesine,
4.-Davacı tarafından yatırılan toplam 1.653,86.-TL peşin harç, 59,30.-TL başvurma harcı, ve 419,90.-TL keşif harcı olmak üzere toplam 2.133,06.-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5.-Davacı tarafından yapılan 164,80.-Posta gideri, 1.000,00.-TL talimat bilirkişi ücreti, 11,00.-TL talimat posta gideri, 120,00.-TL keşif yol ücreti olmak üzere toplam 1.295,80.-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6.-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7.-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, kabul edilen kısım için karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 15.328,00.-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8.-Arabuluculuk sürecinde düzenlenmiş sarf kararında yer alan 1.320,00 TL’nin 6325 Sayılı Kanunun 18/A maddesi uyarınca, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
9.-Kararın kesinleşmesi halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki hafta süre içerisinde —–Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu.