Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/288 E. 2022/497 K. 31.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/288 Esas
KARAR NO : 2022/497

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/10/2016
KARAR TARİHİ : 31/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin sigortalısı dava dışı —-tarafından ——– sattığı —- nakliyat sigortacısı olduğunu, davalı—- söz konusu —-adresinden — taşınması konusunda anlaştıklarını, emtianın 11.10.2014 tarihinde davalı tarafından tahsis edilen — plakalı araca yüklendiğini, 22.10.2014 tarihinde alıcısına ulaşması beklenen emtianın, yüklü olduğu aracın 21.10.2014 tarihinde —- tesisinde park halindeyken çalındığı, emtianın yüklü olduğu — plakalı aracın —- tarihinde içi boş bir şekilde bulunduğunu, davalının sorumluluğunda yapılan taşıma sırasında, davalının kusuru nedeni ile tam zayi olduğundan davalının dava konusu zarardan mutlak bir şekilde sorumlu olduğunu, davacı sigorta şirketinin —- numaralı — altında sigorta teminatı içinde bulunan zarar için toplam— ekspertiz ücreti) sigorta tazminatı ödeyerek halefiyet kazandığını, davacı şirketin tazmin ettiği sigorta tazminatını rücuen tahsili amacıyla davalı — karşı — sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, davalı firmanın ödeme emrine itiraz etmesi ile takibin durduğunu, bu nedenle, takibe yapılan itirazın iptaline ve takibin devamına, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddia ettiği hasarın teminat altında olduğunun, lütuf ödemesi yapıp yapmadığının dava dışı sigortalısının emtia üzerinde devam eden menfaatinin bulunduğunu davacı tarafça kanıtlanması gerekmekte olduğunu, dava konusu olayın CMR 17/2 ve CMR 17/4 maddesi uyarınca davalı olan taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan ve hırsızlık vakası gibi sebeplerden ileri geldiğinden dava dışı sigortalısının davacıdan talep hakkı bulunmadığından davacıya devredebileceği hakkı da olmaması nedeniyle aktif husumet yokluğu ile davanın reddini talep ettiklerini, davaya uygulanması gereken hukukun CMR Konvansiyonu olduğunu, CMR 30. Maddesi uyarınca davalıya usulüne uygun ihbar yapılmadığını, bu nedenle davalının meydana gelen zarardan hukuken sorumlu tutulamayacağını, CMR hükümleri gereğince 1 yıllık hak düşürücü süre dolduktan sonra davanın açıldığını bu nedenle zaman aşımından dolayı davanın reddi gerektiğini, CMR 17/4 maddesine göre taşımacının sorumluluğunu ortadan kaldıran durumun varlığı nedeniyle davalı şirketin kusuru ve sorumluluğu olamayacağını bu nedenle davanın esastan reddinin gerektiğini, davalının sorumlu olduğuna hükmedilmesi halinde tazminat miktarının CMR Konvansiyonuna uygun şekilde tespit edilmesi gerektiğini, talep edilen faizin haksız ve konvansiyona aykırı olduğunu, davalı şirketin sigortacısı—davanın ihbar edilmesini, davalı şirketin takibe itirazda haklı olduğundan davacı şirketin dava değerinin %20 sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
İLK KARAR:
Mahkememiz tarafından — kararı ile—- Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin —- üzerinden —— tarihinden itibaren CMR 27. Maddesi gereği yıllık %5 oranında faiz uygulanmak suretiyle devamına, Aşan istemin reddine,Koşulları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF KALDIRMA KARARI:
— sayılı kararı ile ; “Tazminat hesabına esas olmak üzere, yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki —fiyatı, eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatları, eğer böyle bir fiyat da yoksa aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymeti araştırılmamış veya bu hususta emtianın cinsine göre uzman bir bilirkişiden rapor alınmamıştır. Ayrıca sigorta poliçesinin kapsamı ve lütuf ödemesi iddiası bakımından sigorta uzmanından rapor alınmadığı gibi bu hususlara gerekçede de değinilmemiştir. O halde, yükün kabul edildiği yer ve zamana göre borsa ve piyasa araştırması yapılarak, taşımaya konu emtiaların satışına ilişkin faturalarda dosyaya kazandırılarak bir taşıma uzmanı, bir sigorta uzmanı ve bir metalurji uzmanından oluşacak bilirkişi heyetinden açıklanan hususlarda rapor alınarak sonuca gidilmesi gerekir. ” gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, karayolu taşımasına konu yükün alıcısına teslim edilmemesi nedeniyle sigortalısının uğradığı zararı tazmin eden sigorta şirketinin, ödediği zarar tutarını taşıyıcıdan rücuen tazmini amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Dava konusu icra dosyası incelendiğinde, davacının davalı hakkında 21/10/2015 tarihinde, ödenen hasar bedeline dayalı olarak ———faiz üzerinden icra takibi başlattığı, davalının yasal sürede borca itiraz ettiği, iş bu davanın yasal 1 yıllık hak düşürücü sürede açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davacı ile dava dışı sigortalı—– düzenlendiği görülmüştür. Yine 22/01/2015 tarihinde sigortalının hasar nedeniyle —- ödeme aldığına ve davacıyı ibra ettiğine, hasar nedeniyle tüm haklarını davacıya temlik ettiğine dair belge düzenlendiği görülmüştür.
Davacı tarafça sunulan rücu ihtarları incelendiğinde, dava dışı sigorta sigortalı tarafından 14/12/2012 tarihinde davalıya hitaben meydana gelen hasardan söz edilerek hasardan davalının sorumlu olduğunun bildirildiği görülmüş, davacı tarafından 23/10/2013 tarihinde davalıya hitaben düzenlenen belgede ise sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücuen tazmininin talep edildiği görülmüştür.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı doğrultusunda taşıma uzmanı, bir sigorta uzmanı ve bir metalurji uzmanından oluşacak bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyet raporunda özetle; Piyasada ——–temel alınarak hesaplandığı, ——- hammadde fiyatları üzerine her üreticinin kendi üretim maliyetleri ilave edilerek oluştuğu, her üreticinin farklı üretim maliyetleri olmasına rağmen ortalama fiyatlar kabul edilerek piyasa satış fiyatları oluştuğu, genel olarak ———— kabul edilebileceği, yükün taşınmak üzere kabul edildiği —- olarak işlem gördüğü,Buna gore; ———– piyasa fiyatı ; 850.-+1.600.- = 2.450.-euro/Ton, yapılan piyasa araştırmasında —— olduğu tespit edildiği, oluşan yük zararı 11.10.2014 tarihli piyasa fiyatlarına göre;—– olarak hesaplandığı, —-yerleşik dava dışı sigortalı —-yerleşik,
1.—– gönderdiği muhteviyatı —-
2—- firmasına gönderdiği muhteviyatı 2 kap, 5.736 kg., ——- tarihli, ———– düzenlediği, söz konusu emtia——. tarafından dolaylı temsil yolu ile —- nezdinde ikmal edilen, —— işlemlerinin yapıldığı, davalı yanın dava dışı sigortalı firmaya düzenlediği; ——
——— ücreti açıklamalı faturalar düzenlediği, bu tespitler kapsamında, —- davalı ——— açıklamalı faturalar
gözetildiğinde, taraflar arasında —- — eşya taşıma sözleşmesinin kurulduğu,Davalı taşıyıc—– karayolu taşımasını müteakip,——– bulunan dava dışı sigortalıya ——- tesisilerinde —-tarihinde park halinde iken aracın çalınması sonucu —- zayi olduğu , davacı tarafından dosyaya sunulu — numaralı delil listesinde yer alan —delil listesinde —– soruşturma evrakına göre, dava konusu emtia-eşyanın hırsızlık nedeniyle tamamının kaybolduğu, ——savcılığı tarfından verilen bilgilendirme belgesine gore; olayın 21.10.2014 ile 24.10.2014 tarihleri arasında gerçekleştiği, zarar tutarının —– olduğu, zarar gören kurumun davalı— olduğu, failin belli olmadığı ve bulunamadığı, —bedelli fatura —– —şartıyla satışı için düzenlendiği,11/10/2014 tarihli CMR senedine göre Gönderen———–, gümrükleme yeri——Alıcı ———— yine aynı detaylarla brüt ———— taşınmasını konu aldığı, ——————plakalı araçla taşınmasına ilişkin taşıma ücretine ilişkin olduğu, İki faturanın da —- kesildiği,01/03/2014 tarihli ——- bünyesindeki diğer şirket ve iştiraklere —– teminatı verildiği, —- tarihli——-verilen taşıma detaylarına uygun şekilde taşınması için teminat verildiği,
—- tarihli Hasar Tazminat Makbuzu ve İbranamesi başlıklı iki belgeye göre; sigortalı———– sigorta tazminatının söz konusu olay için açılan iki hasar dosyası kapsamında — ödendiği, buna muvafakat ve sigortacıyı ibra ettiğini beyan ettiği, —-bedelli banka dekontu ile söz konusu tutar —-ödendiği,Yukarıdaki bilgi ve belgelerin hep birlikte değerlendirilmesinden;—–bünyesindeki çok sayıda şirket için taşıma risklerine karşı bir ——-poliçesi ile teminat verdiği, bu kapsamda —– bedelli brüt 5.736 kg —yapıldığı, bu malın —üretildiği, satışının ve yüklemesinin de yine — yapıldığı, bu taşıma için de abonman poliçesi altında iki özel poliçe ve zeyilname düzenlendiği, satış faturaları, taşıma belgeleri ve sigorta poliçelerindeki tarih, bedel, mal, taşıma detaylarının örtüştüğü, mal, taşıma sürecinde,— iken çalındığı,— satış yapıldığı için bu aşamadaki zıya riski satıcı/sigortalı üstünde olup henüz alıcıya geçmediği, bu zarar nedeniyle yapılan ödeme sigorta kapsamında olduğu,Poliçedeki %10 klozu uyarınca ödenen kısmın taşıyıcıdan istenemeyeceği ileri sürülmüş ise de bu, bu tür poliçelerde sıkça görülen maktu bir kazanç kaybı—– olduğu, fakat somut olayda ödenmediği, taşıyıcıdan da istenmediği, talep edilen kalemlerin iki fatura bedeli ve eksper masrafından ibaret olduğu,Tam zıya tazminatı eşyanın taşınmak için teslim alındığı zaman ve yerdeki değerine göre yapıldığı, tasarruf edilen taşıma ve gümrük masrafları düşülmesi gerektiği,.—-tarihlerinde —- teslim alındığı, eşyayı teslim eden şirketin piyasa yapıcı büyüklükte bir —üreticisi, satıcının da diğer bir grup—— kalem eşya için —- tutarında fatura kesildiği, bunun piyasa fiyatlarına da uygun olduğu yukarıda teknik bilirkişi tarafından izah edildiği, fatura tutarlarına göre talepte bulunulması doğru olduğu mütalaa edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; —arasında karayoluyla taşınırken taşıyıcının tesislerinde
çalınıp bulunamayan yük nedeniyle tazminat ödeyen sigortacının taşıyıcıya karşı
halefiyete dayalı başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır. Bölge Adliye Mahkemesi kararı doğrultusunda alınan bilirkişi raporunda Piyasada oluşan —emtia fiyatları —- fiyatları temel alınarak hesaplandığı, —– hammadde fiyatları üzerine her üreticinin kendi üretim maliyetleri ilave edilerek oluştuğu, her üreticinin farklı üretim maliyetleri olmasına rağmen ortalama fiyatlar kabul edilerek piyasa satış fiyatları oluştuğu, —— edilebileceği, yükün taşınmak üzere kabul edildiği tarih olan–ak işlem gördüğü,
11.10.2014 tarihli piyasa fiyatlarına göre; — olarak hesaplandığı, — ibaret iki kalem eşya için—- tutarında fatura kesildiği, bunun
piyasa fiyatlarına da uygun olduğu, davalı tarafın emtiayı teslim aldığı andan itibaren teslim edinceye kadar oluşabilecek her türlü zarardan mutlak bir şekilde sorumlu olduğu, davalı tarafça aracın park edildiği alanın hırsızlık olaylarını engelleyecek düzeyde güvenli olduğunu ispat edemediğini, CMR 17. Maddesinde öngörülen sorumsuzluk hallerinden yararlanamayacağı, — (Tüm masrafların ve risklerin satıcıya ait olduğu tek teslim) satış yapıldığı için bu aşamadaki zıya—– üstünde olup henüz alıcıya geçmediği, bu zarar nedeniyle yapılan ödeme sigorta kapsamında olduğu, lütuf ödemesinin olmadığı, Davacının talep ettiği %5 faizin CMR hükümlerine uygun olduğu ve davalının hasardan sorumlu olduğu kanaatine varılmakla denetime elverişli bilirkişi raporu dikkate alınarak bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne, her ne kadar davacı tarafça icra inkar tazminatı talebinde bulunulmuş ise de alacağın likit olmadığı, yargılama ve incelemeyi gerektirdiği anlaşılmakla icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerektiği kanaati ile aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davalının —- esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın —– üzerinden iptali ile buna takip tarihinden itibaren CMR 27.maddesi gereği %5 oranında faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Koşulları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine,
KARAR HARCI
2-Davanın kabul edilen 59.344,02 Euro’nun dava tarihindeki Türk Lirası karşılığı bulunan 199.324,70 TL dava değeri üzerinden alınması gereken 13.615,88 TL nisbi karar harcının, davacı tarafça dava açılırken 3.608,94 TL si peşin olarak yatırılmış bulunduğundan, geriye kalan 10.006,94 Tl nisbi harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Davanın kabul edilen — dava tarihindeki Türk Lirası karşılığı bulunan 199.324,70 Tl dava değeri üzerinden davacı yararına belirlenen 17.909,48 Tl nisbi avukatlık ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davanın reddedilen 3.238,02 Euro nun dava tarihindeki Türk Lirası karşılığı bulunan 10.875,85 TL dava değeri üzerinden davalı yararına belirlenen 5.100,00 TL nispi avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
DİĞERR YARGILAMA GİDERLERİ
5-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 3.642,44 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarfedilen 3.650,00 TL bilirkişi ücreti, 134,50 TL posta ücreti olmak üzere toplam 3.784,5‬0 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 3.588,84 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan 195,66‬ TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından sarf edilen 130,00 TL sarf edilen posta ücretinin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 6,72 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan 123,28 TL’nin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.