Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/690 E. 2021/1250 K. 23.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/690 Esas
KARAR NO: 2021/1250
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/02/2016
KARAR TARİHİ: 23/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki ticari ilişki gereğince, müvekkili şirket davalı şirket için kapı üretimi ve montajı işi için —– imzalandığını, sözleşme uyarınca yapılan işler karşılığında kesilen faturala bedellerinde —- kısmın ödemesini yapılmadığını, sözleşme uyarınca yapılan işler karşılığında kesilen fatura bedellerinden — kısmının ödenmediğinden bahisle takibe yapılan itirazın iptali —–dosyaya yapılan itirazın iptalini, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketce yapımı üstlenilen işlerin belirtilen sürede gecikme durumu için gecik cezası ödeneceğinin belirlendiği, teslim tarihine kadar geçen sürenin gecikme cezasının ödenmek zorunda olduğu, gecikme cezası dışında herhangi bir alacağın bulunması halinde davalı şirketin bunu ödemeye hazır olduğunu, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
İLK KARAR:
Mahkememizin ——taraflar arasında eser sözleşmesi aktedildiği, sözleşme ile davacının yüklenici olarak kapı ve aksesuarlarının imalini üstlendiği, davacı tarafça faturalara istinaden başlatılan icra takibine davalı/borçlu vekilince yapılan işler karşılığı olan hakedişlerin ödendiği, davacının başka bir alacağının kalmadığından bahisle itiraz edilmesiyle bu davanın açıldığı, taraf defterlerinin inlcelenmesinde takip konusu faturaların davalı defterlerinde aynen yer aldığı ve davalı kayıtlarına göre de davalının davacı şirkete —— alacaklı olduğunun belirlendiği davalı vekilince cevap dilekçesi ile —— tarihine kadar geçen sürenin gecikme cezasının ödenmesi gerektiğinden bahsettiği, bu suretle işin teslim edildiğinin kabul edildiği, dosyaya sunulan — arihli tutanak ile de —- Maddesinde belirtilen sevkiyat ve montaj için gerekli şartlara uyulmadığının tespit edildiği hususu birlikte değerlenirildiğinden davalı tarafın gecikme cezasına yönelik bir alacağının doğmadığı kanaatiyle davanın kabulüne” davanın kabulüne karar verilmiştir.
—— MAHKEMESİ KARARI:
—–kararı ile “Tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında kapı imalatı ve montaj işini konu alan yazılı eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu çekişmesizdir. Davacı yüklenici şirket, sözleşmeye konu işleri tamamlayarak teslim ettiğini belirterek bakiye iş bedelinin ödenmemesi nedeniyle tahsili için başlattıkları takibe davalı tarafça haksız olarak itiraz edildiğini belirterek itirazın iptaline karar verilmesini istemiş; davalı iş sahibi şirket ise, işin süresinde teslim edilmemesi nedeniyle davacı taraftan —–maddeleri gereğince cezai şart alacağının bulunduğunu, bunun mahsubu halinde kalan miktarı ödemeye hazır olduklarını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının takip tutarı kadar alacaklı olduğunun taraf ticari defter kayıtlarıyla sabit olduğunu, — tarihli tutanak içeriğine göre davalı iş sahibinin —– belirtilen sevkiyat ve montaj için gerekli olan şartlara uymayarak gecikmeye kendisinin sebebiyet verdiğini, bu nedenle davalı tarafın gecikme cezasına yönelik bir alacağının doğmadığını belirterek, davanın kabulü ile likit olan alacak yönünden inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiştir.
Buna göre, taraflar arasındaki uyuşmazlık işin süresinde teslim edilip edilmediği, gecikmenin yüklenicinin kusurundan kaynaklanmış olması halinde bunun bedeline ilişkindir. Mahkemece karara esas alınan bilirkişi raporunda davalının gecikmeye yönelik savunmasının hüküm kurmaya ve denetime elverişli bir şekilde incelenip değerlendirilmemiş olduğu anlaşılmaktadır. Eser sözleşmesinde yüklenici, işi tamamlayarak belirlenen sürede sahibine teslim etmekle yükümlüdür. Aksi halde kusuruyla sebep olduğu gecikme nedeniyle iş sahibine karşı tazminat ve/veya kararlaştırılmış olması halinde cezai şart alacağından sorumlu olur. Gecikilen sürenin tespiti bakımından öncelikle işin teslim edildiği tarih belirlenmeli, belirlenen bu tarih kararlaştırılan teslim tarihinden sonra ise ve gecikme yüklenicinin kusurundan kaynaklanmış ise sözleşmedeki ceza bedeli dikkate alınarak iş sahibinin alacağı hesaplanmalıdır. Bunun için de, öncelikle tarafların bu hususa yönelik tüm delilleri toplanmalı ve konusunda uzman bilirkişi kurulu marifetiyle gerekirse yerinde inceleme de yapılmak suretiğle sözleşme hükümleriyle birlikte yapılacak inceleme ve değerlendirme sonucu alınacak bilirkişi raporuyla sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekmektedir. ” şeklinde karar verilerek mahkememize iade edilen dosya yukarıdaki esas numarası kaydedilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesi kapsamında düzenlenen faturalara dayalı olarak başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları saptanarak tahkikat aşamasına geçilmiş, tarafların bildirdiği tüm deliller toplanmak suretiyle bilirkişi raporu alınmıştır.
İcra dosyası incelendiğinde, davacının davalı hakkında —– asıl alacak üzerinden icra takibi başlattığı görülmüş, davalının yasal sürede borca itirazı ile takibin durduğu, iş bu davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyet raporunda özetle; iki tarafın ticari defterlerine göre takip tarihi itibari ile davacının davalıdan — alacaklı olduğu, taraflar arasında —- — tarihinde——Maddesinde; işin — gününde bitirileceği, blok bazında alınan ölçülerin İşveren tarafından sipariş formu onayından itibaren —- —- hafta içinde şantiyeye nakline başlanacağı, arızalı ve hatalı üretimlerin ise yenisinin — haftada temin edileceği, —- sevkiyat ve montaj için olması gerekli şartlarırı belirtildiği, —maddesinde; Geçici ve Kesin Kabul şartlarının belirtildiği, —-Maddesinde; tamamlanma tarihinde işlerin ikmal edilmemesi halinde gecikilen her gün için —-gecikme cezasının ödemesi, ürünlerin zamanında şantiyeye gelmemesi veya zamanında montaj yapılmaması durumlarında gecikilen her gün için —- ceza kesilmesi belirtildiği, dosya muhtevasında sözleşme konusu iş ile ilgili iş programının olmadığı, davacı tarafından davalıya gönderilen —- tarihli yazı ve ekindeki şantiye son durum raporunda özetle; şantiyenin sevkiyat ve montaja tam olarak hazır olmadığı ve teslim süresi üzerine —- iş günü ilave edileceğinin belrtildiği, taraflar arasında düzenlenen — tarihli tutanakta özetle; montaja hazır olmayan yerler, hasarlı imalatlar ile rötuş ve değişim yapılması gereken imalatlar belirtildiği, davalı tarafından davacıya gönderilen —- yevmiye nolu ihtarnamesinde özetle; — tarihine kadar geçici kabul çağrısı yapılmadığı,—– tarihine kadar işlerin tamamlanarak teslim edilmesi gerektiğinin bildirildiği, dava konusu imalatların yapıldığı taşınmaz için ——- sözleşme konusu işin teslim tarihi ile ilgili geçerli nitelikte belge olmadığı, dosya muhtevasında davalının cevap dilekçesinde belirtiği, davacının işi —- tarihinde tamamlayacağına dair taahhüt ile ilgili bir belge mevcut olmadığı, davacı tarafından dosyaya sunulan mail yazışmalarından ve —–ortalarına kadar sipariş ve eksik işlerin yapımının sürdüğünün anlaşıldığı, —– mahallinde yapılan incelemede binanın bitmiş olduğu, kapıların takılmış olduğu ve yapılan işle ilgili herhangi bir şikayetin bulunmadığı, —- teslim tarihinin belirlenmesi gerektiği, taraflar arasındaki —— maddesine göre, işin —- ile proje onayı verildikten sonra— gününde bitirilmesi, hatalı üretimlerin de en fazla — tamamlanması öngörüldüğü, ancak —maddesine yazılan sevkiyat ve montaj şartları da dikkate alınarak, gerek şantiye koşullarının montaj için uygun olmaması, gerekse sipariş formu onay tarihleri nedeniyle sözleşmede yazılı iş süresinin uzatılması gerektiği görüş ve kanaatine varıldığı, dosyada —- maddesinde belirtilen ölçü alım ve proje onay tarihleri bulunmadığından sözleşmede belirtilen—- sürenin başlangıcının belli olamadığı, teslim tarihine ilişkin bir belge de bulunmadığından —- süreye uyulup uyulmadığı, aşıldı ise kaç gün aşıldığı kesin olarak anlaşılamadığı, sözleşmede yazılı sürelere göre işin süresini belirlenereke ve varsa gecikme cezasını hesaplanamadığı mütalaa edilmiştir.
Dava, eser sözleşmesi uyarınca düzenlenen faturalara dayalı alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Eser sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklarda akdî ilişkinin varlığı ile yapılıp teslim edilen işleri kanıtlama yükümlülüğü yükleniciye, ödemeleri ispat yükümlülüğü ise iş sahibine aittir. Somut olayda davalı iş sahibi taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca tüm işin süresinde teslim edilmediğini, — maddesi gereğince gecikilen her gün gün için —- cezai şart kararlaştırıldığını, davalıya gönderilen ihtarname ile —tarihine kadar süre verildiğini, davacının —- tarihine kadar işi teslim edeceğini bildirdiğini, teslim tarihine kadar hesaplanacak gecikme cezasının davacı alacağının bulunması halinde mahsubu gerektiğini savunmuştur. Davacı ise dava konusu faturalara konu işi süresinde teslim ettiğini ileri sürmüştür.
—–kararında da belirtildiği gibi taraflar arasındaki uyuşmazlık işin süresinde teslim edilip edilmediği, gecikmenin yüklenicinin kusurundan kaynaklanmış olması halinde bunun bedeline ilişkindir. Hükme esas alınan bilirkişi heyet raporuna göre tarafların ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede davacının takip tarihi itibari ile davacının davalıdan —–alacaklı olduğu mahallinde yapılan incelemede binanın bitmiş olduğu, kapıların takılmış olduğu ve yapılan işle ilgili herhangi bir şikayetin bulunmadığı, taraflar arasındaki —– maddesine göre, işin ölçü alındıktan ve kaşe ve imza ile proje onayı verildikten sonra — gününde bitirilmesi, hatalı üretimlerin de en fazla — tamamlanması öngörüldüğü, ancak — maddesine yazılan sevkiyat ve montaj şartları da dikkate alınarak, gerek şantiye koşullarının montaj için uygun olmaması, gerekse sipariş formu onay tarihleri nedeniyle sözleşmede yazılı iş süresinin uzatılması gerektiği görüş ve kanaatine varıldığı, dosyada —- maddesinde belirtilen ölçü alım ve proje onay tarihleri bulunmadığından sözleşmede belirtilen — sürenin başlangıcının belli olamadığı, teslim tarihine ilişkin bir belge de bulunmadığından —-uyulup uyulmadığı, aşıldı ise kaç gün aşıldığı kesin olarak anlaşılamadığı belirtilmiştir.
Eser sözleşmelerinin bir diğer niteliği de, karşılıklı taahhütleri içermesidir. Nitekim, müteahhit inşaatı sözleşme koşullarına uygun yapmayı ve teslimi taahhüt ederken, iş sahibinin de üzerinde inşaat yapılacak arsayı inşaata elverişli şekilde teslim etme, inşaat bedelini ödeme ve sözleşmedeki sair yükümlülüklerini yerine getirme taahhüdü mevcuttur.
Karşılıklı taahhütleri içeren eser sözleşmelerde, her iki tarafın da edim borçlusu olması bakımından, talepte öncelik hakkının hangi tarafta bulunduğu ve buna göre edim borçlusunun tespiti önem kazanmaktadır. Bu konu ile ilgili olarak —–Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir.” hükmünü getirmiştir. Yasanın bu hükmüne göre; sözleşmenin taraflarından birinin karşı tarafa yaptığı talepte haklı olabilmesi için, sözleşmede öncelik sırasına göre edim borçlusu bulunmamalıdır. Öncelikli edim borçlusu olan taraf, ifa talebinde haklı görülemez. ——–
İnşaat sözleşmelerinde yer teslimi iş sahibinin öncelikli edimi olup, arsa ayıpsız teslim edilmedikçe müteahhitten inşaata başlaması istenemez. —–
Her iki tarafın da kabulünde olan—– tarihli tutanakta işin yapılacağı inşaattaki dairelerin bir kısmının sözleşme konusu işin yapılması için hazır olmadığı belirtilmiştir. Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda davalı iş sahibinin tutanakta belirtilen eksiklikleri gidererek yer teslim tarihini öncelikli olarak ispatlaması gerektiği, ancak —– tarihli tutanaktan sonra eksikliklerin giderilerek yer teslimi yapıldığına dair delilin dosyaya sunulmadığı, tutanakta belirtilen eksikliklerin davacı yüklenicinin kusurundan kaynaklanmadığı dosya kapsamı itibari ile sabittir. O halde davalının, davacı yükleniciden isteyebileceği bir cezai şart bahse konu olamaz —–Diğer yandan davalı taraf davacının işi —- tarihinde teslim edeceğini taahhüt ettiğini savunmuş ise de buna ilişkin delil dosyaya sunulmamıştır. Açıklanan nedenlerle takip dayanağı faturaların davalı defterlerinde kayıtlı olduğu, takip tarihi itibari ile davacının —-alacaklı olduğu, alacağın likit olması nedeniyle davacının icra inkar tazminatı talebinin yerinde olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile davalının —- takibe yaptığı itirazın iptali ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık —– oranını aşmamak kaydıyla avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına,
Alacak likit olmakla kabul edilen — alacağın %20’si oranında belirlenen — icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
KARAR HARCI
2-Alınması gerekli 4.088,50 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 722,87 TL harçtan mahsubu ile eksik bakiye 3.365,63 TL nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 8.580,78 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
4-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 756,37 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarfedilen 3.650,00 TL bilirkişi ücreti ve 211,75 TL posta ücreti toplamda 3.861,75 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——–Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.23/11/2021