Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/891 E. 2022/621 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/891 Esas
KARAR NO: 2022/621
DAVA: İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 23/07/2018
KARAR TARİHİ: 21/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili adına kayıtlı,—- plakalı aracın — park halindeyken, sigorta şirketinin sigortalısı davalılardan —ait, sürücüsü dava dışı—- plakalı aracın çarpması sonucu —- tarihinde maddi hasarlı trafik kaza meydana geldiğini, işbu kaza sebebi ile müvekkiline ait araçta maddi hasar meydana gelmiş olup, ortaya çıkan hasar sebebi ile müvekkiline ait aracın değer kaybına uğradığını, değer kaybının tespiti amacı ile, müvekkil, şirket tarafından ——-araçta değer kaybı olup olmadığı varsa miktarı başvuru yapılması gereken sigorta şirketi gibi hususlarda hizmet aldığını, bu hizmet sonucunda müvekkilinin aracında — değer kaybı olduğunu beyan ettiğini, hasarın ve değer kaybının tespiti için— tutarında ekspertiz ücreti,— tutarında hizmet bedeli ve ayrıca —- tutarında vekalet suret harcı ,—- bedelinin müvekkili tarafından ödendiğini, tüm ödemelerin —-uyarınca sigorta şirketinin sorumluluğunda olduğunu, dava konusu olaya ilişkin Kaza Tespit Tutanağında da görüleceği üzere, davalı sürücüye ait araç, müvekkiline ait araca çarpmış olup, ——Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller” başlıklı 84. maddesinin j bendine göre, ——- olduğunu, bu hususun, kaza tespit tutanağındaki dava dışı sürücü beyanı ile de sabit olduğunu, dava konusu olay nedeni ile oluşan değer kaybına ilişkin zarardan, davalı ——- sorumlu olduğunu, müvekkilinin söz konusu icra takibi ile talep ettiği değer kaybı bedeli, eksper raporuna dayalı ve likit alacak olup, davalı/borçluların itirazları haksız olduğundan, İİK m.67/2 hükmü mucibince alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına da hükmedilmesi gerektiğini beyan ile, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydı ile, davanın kabulü ile davalı/borçluların——-dosyasına yapmış oldukları itirazlarının iptalini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını dava ve talep etmiştir.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen mahkememiz dosyasına cevap dilekçesi sunulmamıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, trafik kazasından kaynaklanan değer kaybı zararının tahsili istemi ile başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş dava şartlarının mevcut olduğu anlaşılmış, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespitiyle uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilmiş, tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır.
Dava konusu —- Sayılı dosyası incelendiğinde, davacının davalı hakkında — tarihinde, — plakalı araç için —-adı altında — işlemiş faiz olmak üzere toplam—- üzerinden icra takibi başlatmış olduğu, davalının yasal sürede borca itirazı ile takibin durduğu, iş bu davanın —-yıllık hak düşürücü süre içinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
— tarafından düzenlenen raporda özetle; Taraf vekilinin dosyaya ibraz ettiği hasarlı olduğu belirtilen —- plakalı aracın hasarlı renkli resimleri incelendiğinde, aracın —— yerinden hasar aldığı,—– çamurluğun hasar görmediği, hasarın ön tampon tarafından meydana geldiği tampondaki hasar durumunun hafif şiddetteki çarpmalarda, darbe şiddetini — sönümleyerek aracın —–aksamının hasar görmesini engelleyen, sökülüp takılabilen bir parça olduğu, aracın tamponunun altında kalan, dışarıdan bakıldığında hiçbir şekilde görülmeyen, orjinali ile değiştirildiğinde işlevselliğinde kayıp oluşmayacak, söz konusu parçanın orijinali ile değiştirilmesi. değer düşürücü nitelikte olmadığından dolayı değer kaybının bulunmadığı mütalaa edilmiştir.
——– tarafından düzenlenen raporda özetle; gereken dikkatini yola vermeyen, mahal şartları, yol özellikleri, aracının fiziki özellikleri ve park halindeki aracın konumunu dikkate almadan yakın mesafeden kontrolsüz şekilde dönüşe geçen ve park halinde bulunan dava konusu araca çarpan sürücünün %100 oranında kusurlu olduğu, dava konusu — park halinde bulunduğu ve kazanın oluşumunda etkenliğinin, kusurunun bulunmadığı,—– araç olduğu,—— olduğu, —– bulunduğu, hasar ekspertiz raporunda, değer kaybına etkisi olan —– onarıldığı, boya işçiliğinin yapıldığı, parça/malzeme işçilik toplamının toplam tutarın —-hesaplandığı,—- kayıtları ile uyumlu olduğu,
Dava konusu —- plaka sayılı aracın; ——-olduğu ve dava konusu kazadan öncesine ait sistemde kayıtlı hasar kaydının bulunmadığı hususu da dikkate alındığında, aracın piyasa değerine ilişkin—- satışına yönelik internet siteleri üzerinden yapılan araştırmalar sonucunda emsal özelliklere sahip aracın dava konusu kazadan önceki —– fiyatının serbest piyasa koşullarında—– civarında olabileceği,Dava konusu — plaka sayılı aracın hasarı ile ilgili hasarlı parça ve malzeme listesi incelendiğinde; aracın ön-sol muhtelif kısımlarında hasar oluştuğu, değer kaybına etkisi olan parça malzeme ve işçilik kalemlerinin ——- onarımı olduğu, —hasar sorgusunda — hasar tutarı bulunduğu hususları da dikkate alındığında, dava konusu —- plaka sayılı araç ile aynı model ve aynı teknik özelliğe sahip araçlara göre değerlendirme yapılmış olup, kaza tarihi itibariyle serbest piyasa koşullarında dava konusu kazadan sonraki onarılmış haldeki —– değerinin —- civarında olabileceği,—–dikkate alınarak —- yönünden yapılan değerlendirmede; dava konusu ——– kullanılmışlık düzeyi, aracın hasar geçmişinin incelenmesinde dava konusu kazadan öncesine ait sisteme kayıtlı kaza kaydının bulunmadığı hususu, dava konusu kaza sonucu hasar-onarımı yapılan parça-malzeme-işçilik kalemlerinin şekli-niteliği, —— tarihli kazaya ait —— hasarın şekli ve niteliği birlikte değerlendirildiğinde; serbest piyasa koşullarında dava konusu kazadan önceki —- piyasa rayiç değerinin -olabileceği, dava konusu kazadan sonra tamir edildikten sonraki — rayiç değerinin —civarında olabileceği değerlendirmesi yapılmış olup, —- plaka sayılı araçta kaza tarihi itibariyle —-değer kaybı oluşabileceği takdir edilmiştir.
Tarafların rapora itirazı olmamıştır.
2918 Sayılı KTK’nin 91-101.maddelerinde — düzenlenmiştir. ——— motorlu bir aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan 3.kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitlerle sigortalamaktadır. Hasar veren aracın trafik sigortacısı, işletenin 2918 sayılı KTK.nun 85/1. madde hükmünde yazılı hukuki sorumluluğunu aynı Kanun’nun 91/1. maddesi uyarınca üstlenmiş olup, gerek 85/1. madde hükmü, gerekse zorunlu trafik sigortası poliçesi genel şartları gereğince, ölüm veya cismani zararlar yanında bir şeyin zarara uğraması halinin teminat kapsamında olduğunu öngörmüş bulunmaktadır. Dolayısıyla, aracın uğradığı hasar, değer kaybı ve çekici ücreti gibi giderler gerçek ve doğrudan zararlar olup teminat kapsamındadır.
Bilindiği üzere trafik kazalarından kaynaklı tazminat davalarında araç sürücüsü hakkında 6098 sayılı TBK’nın 49 vd maddeleri, araç işleteni hakkında ise aynı Yasa ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, kişilerin sorumluluk şartlarının ve tazminatın muhtevasını belirlemek amacıyla uygulanmaktadır. Trafik sigortası yönünden ise 2918 sayılı KTK’nın 91 vd maddeleri, 6102 sayılı TTK’nın 1483 vd maddeleri ile——uygulanmaktadır. Genel itibariyle —– tarihinden önceki genel şartlarda tazminatın hesaplanması ve kapsamına ilişkin bir hüküm bulunmamaktaydı. Ancak, —— tarihinde yürürlüğe giren —- uyarınca araç hasarının ve değer kaybının belirlenmesi, maluliyet ve destekten yoksunluk tazminatı hesabı için bir takım düzenlemeler getirilmiş, hatta genel şartların ekinde formüller de yayınlanmıştır. Daha sonra 2918 sayılı KTK’nın 90 ve 92.maddelerinde değişiklik ile genel şartların bağlayıcılığına kanuni dayanak oluşturulmuş, 90.maddesinde tazminat hesaplarının bu kanunun ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabi olacağı biçiminde, yine 92.maddeye (i) fıkrası eklenerek teminat harici olabilecek hususların genel şartlar ile düzenlenebileceği hüküm altına alınmıştır. KTK’nın 6704 sayılı Yasayla değişik 90,92,93,97 ve 99.maddelerinin kimi yönlerden Anayasanın bir kısım hükümlerine aykırılık oluşturacağından bahisle yapılan itiraz başvuruları sonucunda —–Yasanın 90.maddesinin 1.cümlesindeki “…ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlara…” ve ——- aykırı olduğunu ve iptaline oy çokluğuyla karar vermiştir.
TTK’un 1425/1. Maddesinde “Sigorta poliçesi, tarafların haklarını, temerrüde ilişkin hükümler ile genel ve varsa özel şartları içerir, rahat ve kolay okunacak biçimde düzenlenir.” İfadesi, Sigortacılık Kanun’un 11/1. Maddesinde “Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası,——onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.— ——–teminat tutarları ile tarife ve talimatları —– bağlı bulunduğu — tespit edilir ve — İfadesi ile genel şartların yasal dayanaklarını oluşturmaktadır. Bir başka anlatımla genel şartlar kanunun idareye verdiği yetki çerçevesinde çıkarılmıştır. Bu nedenle — Maddesinde ki “genel şartlar” ile ilgili ibareleri iptal etmiş olmasını, ——- genel şartları iptal etmiş gibi genel şartların hiçbir geçerliliğinin olmadığı anlamı çıkarmamak gerekir.
Karayolları Trafik Kanun’un 93. Maddesinin Birinci Fıkrasında yer alan —-ibaresine yapılan —aykırılık itirazının —— açıkça kanunla düzenlenmesini öngördüğü konularda, yasama organının temel kuralları saptadıktan sonra uzmanlık ve idare tekniğine ilişkin hususları yürütmeye bırakması, yasama yetkisinin devri olarak yorumlanamaz.” Gerekçesi ile reddi birlikte değerlendirildiğinde genel şartların——-da ki dayanak maddesi iptal edilmeyerek genel şartların ayakta tutulduğunu görmekteyiz.
Bunun sonucu olarak—- düzenlenmesini emretmediği hususlarda kanunun temel kurallarına aykırı olmayan, tazminat hukukunda sorumluluk sınırlarını daraltmayan veya genişletmeyen genel şart hükümleri geçerli ve uygulanmalıdır.
Bu durumda yeni genel şartlar ile ekindeki formüllere göre yapılan değer kaybı hesabının tazminat hukukunun genel ilkelerine aykırı olduğu, sorumluluk sınırlarını daralttığı—— anlaşılmaktadır. —- kararının gerekçesinde tazminatların kapsamı ve mahiyetlerinin bu biçimde genel şartlar ile düzenlenmesinin hukuki belirlilik ve gerçek zarar ilkesine aykırı olduğuna vurgu yapılmıştır. Bu durumda yeni bir yasal değişiklik yapılıncaya kadar —— içtihatları dikkate alınarak araç değer kayıpları için kaza tarihindeki serbest piyasa koşullarına göre vasıtanın kazadan önceki rayici ile onarım sonrası değeri arasındaki farkın araç değer kaybı olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Bu açıklamalar ışığında eldeki dosyaya baktığımızda; davalı — yönünden, — bilirkişi incelemesi trafik kaza tutanağı ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde — tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesinde davacı aracının hasar gördüğü ve bu kaza nedeni ile araçta değer kaybının meydana geldiği, bu değer kaybı zararının dolaylı değil, gerçek zarar niteliğinde olduğu ve yukarıda açıklanan ilkeler kapsamında davalı tarafından düzenlenen sigorta poliçesi kapsamında olması nedeni ile davalı— şirketinin oluşan bu zarardan dolayı sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.—-tarafından düzenlenen ve hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre dava konu aracın kazadan önceki 2. el piyasa değerinin—- civarında olabileceği, kazadan sonraki 2. el piyasa değerinin ortalama— civarında olabileceği buna göre değer kaybının —- olduğu, davalıya sigortalı araç sürücüsünün % 100 oranında kusurlu olduğu, ——- dikkate alınarak araç değer kayıpları için kaza tarihindeki serbest piyasa koşullarına göre vasıtanın kazadan önceki rayici ile onarım sonrası değeri arasındaki farkı davalıların ödemekle yükümlü olduğu anlaşılmıştır. Davacı yanın değer kaybı talebinde haklı olduğu, davalıların değer kaybı zararını ödemekle yükümlü olduğu, bunun yanında alacağın likid olmadığı, yargılama ile belirlendiği davacının icra inkar tazminatı talebinde haklı olmadığı anlaşılmıştır.
Davacı taraf takipten önce işlemiş faiz talep etmiş ise de takipten önce davalı —— başvurduğuna dair belgenin dosyaya sunulmadığı dikkate alınarak davalı ——- işlemiş faiz talebi yerinde görülmemiştir.
Diğer davalı —- sıfatı ile meydana gelen değer kaybı zararından haksız fiil hükümlerine göre sorumlu olup, hasarın meydana geldiği tarihten takip tarihine kadar işleyen faizden de sorumludur. Davacı tarafın işlemiş faiz talebine ilişkin olarak bilirkişi raporunda hesaplama yapılmamış ise de, faiz hesabının basit bir hesaplamayı gerektirmesi ve bu talep bakımından yeniden rapor alınmasına gerek olmadığı kanaatiyle; aşağıda belirtilen formül uygulanmak suretiyle Mahkememizce hesaplama yapılmıştır.
—–
Kaza tarihi
Takip tarihi
Gün
Faiz Oranı
Asıl Alacak







Olarak hesaplanmıştır. Bu nedenle davacı tarafça icra takibi ile talep edilen işlemiş faiz miktarı kısmen yerinde bulunmuştur.
Diğer yandan davacı icra takibinde asıl alacak ile birlikte ekspertiz ücreti için hizmet bedelini, vekalet suret harcını, —— adı altında talep etmiş ise de eksper ücreti olarak ödenen bedel niteliği itibariyle delil tespiti masrafı kapsamında olduğundan bu iş için yapılan masrafın dava konusu bedel içinde değil, yargılama giderleri kapsamında olduğu, nitekim —- da eksper ücretlerinin yargılama giderleri arasında sayılacağı belirtilmiş olup, davacı tarafça yargılama gideri kapsamında değil de asıl alacak içinde istenmiş olması niteliğini değiştirmeyecek olup, davacının bu talebi mahkememizce yargılama gideri olarak kabul edilmiştir. Davacı vekili ekspertiz ücretine ilişikin olarak — tutarında fatura dosyaya sunmuş olup ekspertiz ücretine ilişkin talebi yerinde görülmüştür. Davacı vekili icra takibinde vekalet suret harcı için — altında—-alep etmiş ise de —-altındaki alacak kaleminin açıklanmadığı, ayrıca vekalet suret harcının icra masrafları için değerlendirilecek kalem olduğu değerlendirilerek yargılama giderlerine dahil edilmemiştir.
Yargılama giderleri yönünden; davacının icra takibinde—- talep ettiği, mahkememizce icra takibinde talep edilen —ekspertiz ücretinin yargılama giderleri arasında değerlendirdiği, buna göre dava değerinin —- olduğu, sigorta şirketi yönünden —-üzerinden, diğer davalı — üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verildiği, sigorta şirketi yönünden kabul oranının —- olduğu, diğer davalı yönünden kabul oranının— —- olduğu dikkate alınarak bu oranlar üzerinden yargılama giderlerine hükmedilmiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davalıların —takibe yaptığı itirazın —-değer kaybı üzerinden, —-değer kaybı —— üzerinden iptali ile asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek üzere takibin devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine,
KARAR HARCI
2-Alınması gerekli 161,07 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 50,51 TL harçtan mahsubu ile kalan 110,56 TL’nin —- davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için hesaplanan 2.358,03 TL vekalet ücretinin —– davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kısmen red edilen kısım yönünden kendisini vekil ile temsil ettiren davalı —vekili için hesaplanan 616,49 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı—- verilmesine,
DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
5-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 91,61 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarf edilen bilirkişi ücreti 1.600,00 TL bilirkişi ücreti ve 323,15 TL posta ücreti, 341 TL ekspartiz ücreti olmak üzere toplam 2.264,15 TL’nin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 2.040,45 TL’nin——davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalan 223,70‬ TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılar tarafından sarfedilen yarılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda dava değeri dikkate alındığında kesin olmak üzere karar verildi. 21/06/2022