Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/747 E. 2022/246 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/747 Esas
KARAR NO: 2022/246
DAVA: Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 20/06/2018
KARAR TARİHİ : 24/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Yukarıda adı ve adresi yazılı davacı tarafından açılan hukuk davasının —– yargılama yapmaya görevli ve yetkili —— yapılan yargılaması sonucunda aşağıda gerekçesi yazılı hükme ulaşılmıştır.
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalının eski sahibi olduğu —–arasında ticari ilişki mevcut olduğunu, ilişkiye istinaden müvekkili tarafından ——– adet fatura tanzim edildiği, son iki faturanın vade farkı, ilk üç faturanın ürün sayışına ilişkin olduğu, dava dışı icra dosyasında borçlu ve davalının eski sahibi olan ——- ciro suretiyle müvekkiline verdiği müşteri çeklerinin aşağıda gösterildiği, ¸
——- ait çekin müvekkii tarafından tahsil için bankaya verildiğini, —- tarihinde müvekkil tarafından bankadan iade alınarak —-iade dildiğini, aynı tarihte — keşide tarihli keşidecisi —– tarafından ciro edilerek müvekkile teslim edildiğini, ——– iade edilen çekin davalı tarafından icra dosyasına konu edildiğini ve müvekkil hakkında icra takibi başlatıldığını,——- tutarlı çekin de iade edildiğini, müvekkilin davalıya herhangi bir borcu bulunmadığını, aksine müvekkilin davalı tarafından dolandırıldığını, müvekkilin davalının yetkilisi ve tek hissedarı bulunduğu —-aleyhinde —— sayılı dosyaları ile icra takibi yapıldığını ileri sürerek öncelikle —— dosyasında müvekkili aleyhinde olan icra takibinin durdurulmasına veya icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi noktasında tedbir kararı verilmesine, müvekkilin ——- dosyasında borçlu olmadığının tespitine, davalının icra dosya alacağının %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının keşidecisi —-keşide tarihli —– bedelli çekten dolayı müvekkile borçlu bulunduğunu, çek bedelinin süresinde ödenmemesi sebebiyle davacı ve diğer borçlular aleyhinde ——— dosyasından İcra takibi başlatıldığını, davacının çekte bulunan cirosunun iptal edilme işleminin unutulduğunu ileri sürdüğünü ve iddianın asılsız olduğunu ileri sürerek haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, davacının asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava; davacının dava konusu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Mahkememizin —— tarihli ara kararı ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebi kabul edilmiştir.
Mahkememizce; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek; taraf vekillerinin vermiş olduğu dilekçeler, ibraz ettikleri tüm deliller, ——- dosyası ve mahkememizce alınan bilirkişi raporu ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
—–esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı tarafından davacı aleyhine ——— tahsiline yönelik icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davacıya —– tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce ——— üzerinden celbedilmiş ve dosyamız arasına alınmıştır. Dosyanın incelenmesinde; davacı tarafından dava dışı —- dava dışı —— tahsiline yönelik icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce ——– sayılı dosyası —– üzerinden celbedilmiş ve dosyamız arasına alınmıştır. Dosyanın incelenmesinde; davacı tarafından dava dışı —-ve dava dışı ———tahsiline yönelik icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizin —–tarihli celsesinde dinlenilen davacı tanığı —– olarak çalışmaktayım, —— yılının sonunda —– oldu, biz kendilerine barkod okuyucu sattık, bu ilişkiye bağlı olarak tarafımıza çek verildi, vermiş oldukları çeklerin vadesi yaklaştığında banka tarafından —– diğer çeklerinin yazıldığı hususunda uyarıldık şirketin sorumlusu olan davalı ——— birçok kez görüştük, bize yazılma ihtimali olan çekleri geri alma karşılığında yeni çek vermeyi önerdi, bu değiş tokuş esnasında —– biz davalının yetkilisi olduğu şirketin çekini aldık, ——- tahsil için vermiş olduğumuz çeki karşılığı olmayacağına istinaden davalı —– teslim etti, fakat bizim çalışanımız —- bu çeki davalıya teslim ederken ——-çizip iptal yapmayı unutmuş, çeki bu hali ile davalıya teslim etmiş, biz davalı —- yetkilisi olduğu —- —— hali hazırda halen alacaklıyız, bu çek değişiminde çalışanımızın ciroyu iptal etmemesi sebebiyle , davalı bize hacze bile geldi, ancak anlattığım üzere bu çekte bizim herhangi bir sorumluluğumuz yoktur, biz iade etmiştik, hem şirketimiz satmış olduğu ürünlere istinaden parasını alamadı, hem de hakkı olmayan bir şekilde davalı bizim ciromuz olan çeki ele geçirdi, hem bu satışla ilgili hemde çeklerle ilgili halihazırda açılmış davalar vardır, —– ile şahsi olarak hiçbir ticari ilişkimiz olmadı, sadece —— beyanında bulunmuş ve beyanını imzası ile tasdik etmiştir.
Mahkememizin—– tarihli celsesinde dinlenilen davacı tanığı —–davacı şirkette finans sorumlusu olarak çalışmaktayım, biz —- olmak üzere toplamda——fatura kestik, karşılığında da çekler aldık, bunlardan bir tanesi de davaya konu olan —- çeki idi çekin tutarı —- vadesi —– biz vade yaklaşmadan çeki bankalardan sordurduk, —— sordurduk, hiçbir sıkıntı olmadığını anladık, sonrasında çekin vadesi yaklaştığında bir daha sorduk, bankada firmanın riskli olduğunu söyledi, —— ile iletişime geçtik, çekte sıkıntı olduğunu, ödemeyi nakit ya da başka bir çekle yapmalarını söyledik, onlar da nakit yapamayacaklarını yeni çek verebileceklerini söyleyerek kabul ettiler, biz daha önce tahsile verdiğimiz çeki çalışanlarımız olan —–aracılığıyla bankadan teslim alıp değişim yapılmak üzere ——- verdik, bu değişim yapılırken bizim ciromuz çalışanlarımız tarafından iptal edilmeden çek verilmiş, cironun iptali unutulmuş, daha sonrasında biz çeki verince ——— idi, yani iki çeki değiştirdik, sonra yeni alınan çek de karşılıksız çıktı, dava açıldı, bankaya ibraz ettiğimde sadece sorumluluk miktarını bankadan alabildik, şirket olarak dolandırıldık, borcun ödeneceği tarihte davalı ve şirketi ortadan kayboldu , buharlaştı, bizim şirket olarak sadece dava dışı —– ——- olmuştur davalı ile herhangi bir ticari ilişkimiz yoktur” beyanında bulunmuş ve beyanını imzası ile tasdik etmiştir.
———-soruşturma sayılı dosyası —– sistemi üzerinden dosyaya kazandırılmış, incelenmesi neticesinde hukuki ihtilaf olduğundan bahisle takipsizlik kararı verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların sunduğu deliller ve tarafların ticari defterleri üzerinde mali müşavir bilirkişi ve borçlar hukuku alanında uzman bilirkişiden oluşan heyet tarafından inceleme yapılmak üzere bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor alınmasına karar verilmiştir.
—– tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; Davacı şirket tarafından ibraz edilen incelenen ——– yılı ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin TTK hükümleri uyarınca süreleri içerisinde yaptırılmış olduğu, ticari defterlerin birbirlerini teyit ettiği, davacı şirket ticari defter kayıtlarına göre, davacı şirket ile davadışı—– arasındaki borç alacak ilişkisinin detaylarının aşağıda gösterildiği, dökümde görüleceği üzere davacı şirket tarafından dava dışı şirket adına düzenlenmiş beş adet faturanın toplam tutarı olan ——- dava dışı şirkete borç kayıt edildiği, dava dışı şirket tarafından ciro edilen toplam tutar —— dava dışı şirkete alacak kayıt edildiği, tahsil edilmek üzere alınmış çeklerin dava dışı şirkete borç kayıt edildiği, bu işlemler neticesinde, davacı şirketin davadışı şirketten —— tarihi itibariyle —— alacaklı durumda bulunduğu, dava dışı şirketten —-tarihinde tahsil edilmek üzere ———tutarlı çekin alınmış olduğu, davacı şirket tarafından tahsil edilmek üzere bankaya verildiği, davacı şirket tarafından çekin iade alındığı, dava dışı şirkete borç kayıt edilmiş olduğu, söz konusu çekin dava dışı şirkete iade edildiğini gösteren somut bir belge dosyaya sunulmadığı, davacı şirket ticari defter kayıtları incelendiğinde, davacı şirket ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığı, dava konusu çekin davalıya teslim edildiğini gösteren bir muhasebe kaydına rastlanılmadığı, davalı tarafın ve dava dışı ——- belirlenen inceleme gün ve saatinde hazır bulunmadığı ve ticari defterlerini sunmadıkları, davacı şirket ticari defter kayıtlarına göre davacı şirketin dava dışı şirketten —–tarihi itibariyle —— alacaklı olduğu, dava konusu çekin dava dışı ——-tarafından davacıya ciro edilip verildiği tarihte her iki şirket arasında —— bulunduğu; bu akdi ilişkiye istinaden davacı tarafından dava dışı —— mal teslimatları yapıldığı, malların bedelini içeren faturaların davacı tarafından dava dışı ——- adına düzenlendiği; fatura bedellerinin ödenmesi amacıyla dava dışı —— tarafından davacıya çekler verildiği; bu çeklerin arasında dava konusu çekin de olduğu, dava konusu çekin —— tarihinde, takas için verilmiş olduğu bankadan davacı tarafından geri alındığı; bu sırada davalı — da dava dışı —– —–durumunda olduğu, — tarihinde ise hisselerini devrettiği ve bunun sonucunda, —– yetkilisi sıfatlarının sona erdiği anlaşıldığı, söz konusu çek incelendiğinde, davacının çeki —– geri aldıktan sonra çekin üzerindeki imzasını iptal etmediği ve çekin davalı tarafından imzalandığı ve teslim alındığı, dolayısıyla da davalı tarafından ciro yoluyla teslim alındığı görüldüğü, davacı, çeki bankadan geri aldıktan sonra, —- keşide tarihli —– takas edilmek üzere dava dışı şirket çalışanı vasıtasıyla geri verdiğini, fakat çeki geri veren çalışanının geri verme sırasında, davacıya ait imzayı iptal etmeyi unuttuğunu; çeki davalı —— bulunmadığını; davalı —– ise bu durumu bilmesine rağmen çekin imzalamak suretiyle ciro yoluyla teslim aldığını, bu nedenle davalı —-yapılmış olan cironun —- olduğunu, dolayısıyla da davalı —– sıfatını hiç kazanmadığını, iddia ettiği, davacının ticari defterlerinde, bu şirket ile davalı —– arasında, böyle bir çekin davalıya verilmesine sebep oluşturacak bir. “akdi ilişkinin” varlığı anlaşılamadığı, davacı ile davalının yetkisi olduğu dava dışı —- —- arasında ise, böyle bir çekin verilmesini sebep oluşturabilecek bir —– varlığı anlaşıldığı, davalı davacı şirketin kendisine borcunun bulunduğunu, bu çekin borca karşılık verildiğini, iddia etmekteyse de, bu çekin kendisine verilmesine sebep oluşturacak herhangi bir akdi ilişkinin —— varlığını ispata yönelik bir delil sunmadığı, Bütün bu durumlar değerlendirildiğinde davalının davacının kendisine borcu bulunduğunu, bu çekin borca karşılık verildiğini iddia etmekteyse de bu iddiasını ispata yönelik delil sunmadığı, davacının iddialarının ise hayatın olağan akışına uygun olduğu, bu nedenlerle davacının iddia ettiği gerekçelerle, dava konusu çekte davalı —– lehine var olan cironun geçersiz olduğu, davalının çekin meşru hamili sıfatını kazanamadığı, dolayısıyla da davacı şirketin bu çekten dolayı takip tarihi itibariyle davalıya borcu bulunmadığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; açılan davanın yapılan kambiyo takibi dolayısıyla takibe mesnet çek sebebiyle davalıya borçlu olunmadığının tespiti talepli menfi tespit davası olduğu, mahkememizce taraf defterleri hakkında inceleme kararı verildiği, davalının ve dava dışı ——-incelemeye katılmadıkları ve ticari defterlerini mahkememize sunmadıkları, incelenen davacı ticari defter kayıtlarına göre davacı şirketin dava dışı şirketten —– tarihi itibariyle —— alacaklı olduğunun ve dava konusu çekin dava dışı —— tarafından davacıya ciro edilip verildiği tarihte her iki şirket arasında ——– bulunduğunun ticari defterlerle sabit olduğu, akdi ilişki çerçevesinde davacı tarafından dava dışı ——- mal teslimatları yapıldığı, malların bedelini içeren faturaların davacı tarafından dava dışı ——- adına düzenlendiği; faturalara konu bedellerinin ödenmesi için dava dışı ——- tarafından davacıya bir kısım çekler verildiği; davaya konu çekin de bu çekler arasında olduğu, davaya konu çekin ——- tarihinde, davacı tarafından takas için verilmiş olduğu bankadan yine davacı şirket tarafından geri alındığı; tüm bu aşamalarda incelenen ticaret sicili kayıtlarından davalı—– dava dışı ——— yetkilisi durumunda olduğunun da dosya kapsamında sabit olmakla —— tarihinde ise hisselerini devrettiği ve bunun sonucunda —–yetkilisi sıfatlarının sona erdiğinin anlaşıldığı, takibe ve davaya konu çek incelendiğinde, davacının tahsil için verdiği bankadan çeki geri aldıktan sonra çek üzerindeki imzasını iptal etmediği ve çekin davalı tarafından imzalandığı ve teslim alındığı, bu durumda şeklen çekin davalı tarafından ciro yoluyla teslim alındığının çekin arka yüzünden anlaşıldığı, davacının dosya kapsamındaki tüm iddiasının, çeki bankadan geri aldıktan sonra ——– takas edilmek üzere dava dışı şirket çalışanı vasıtasıyla geri verdiğinde çeki geri veren çalışanının geri verme sırasında, davacıya ait imzayı iptal etmeyi unuttuğu ve çeki davalı —-ciro etme isteğinin —– bulunmamasına rağmen; davalı —- ise bu durumu bilmesine rağmen çeki imzalamak suretiyle ciro yoluyla teslim aldığını, bu nedenle davalı —- yapılmış olan cironun —- olduğunu, dolayısıyla da davalı—- sıfatını hiç kazanmadığının iddia edildiği, mahkememizce tarafların incelenen ticari defterlerinden de davacının ticari defterlerinde, davacı şirket ile davalı —–arasında böyle bir çekin davalıya verilmesini gerektirecek bir —–tespit edilemediği, bilakis davacı ile davalının yetkisi olduğu dava dışı ——arasında ise davaya konu çekin verilmesini gerektirecek ——var olduğu, her ne kadar davalı, davacı şirketin kendisine borcunun bulunduğunu ve bu çekin borca karşılık verildiğini iddia etse de, çekin kendisine verilmesini gerektirecek herhangi bir akdi ilişkinin ——-varlığını ispata yönelik dosya kapsamında herhangi bir delilin de davalı tarafından sunulmadığı, tekmil dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davalının davacının kendisine borcu bulunduğunu ve takibe ve davaya konu çekin borca karşılık verildiğini iddia etmekteyse de iddiasını ispata yönelik delil sunamadığı, davacının iddialarının hayatın olağan akışına uygun olduğu, sunulan —–yazışma kayıtları ve ticari defterleriyle de davacı iddiasının tasdik edildiği mahkememizce değerlendirilmiş ve dava konusu çekte davalı ——- lehine var olan cironun geçersiz olduğu davalının çekin meşru hamili sıfatını kazanamadığına kanaat getirilmekle açılan davanın kabulüne ve davacının davaya konu çekten dolayı takip tarihi itibariyle davalıya borçlu olmadığına karar verilmiş, —— tarihli bilirkişi raporu gerekçeli, bilimsel ve denetime uygun olmakla hükme esas alınmış ,menfi tespit davalarında ——– davacı/borçlu tarafından kötüniyet tazminatı talep edilebilmesi için davalı/alacaklı tarafından yapılan takibin haksız ve kötüniyetli olduğunun ispatlanmasının gerekeceği, eldeki dosya bakımından bu hususun açıkça ispatlandığı ve davacının kötüniyet tazminatı talep edebileceğinin mahkememizce kabul edildiği, kanun metninde hükmedilecek kötüniyet tazminatının %20’den aşağı olamayacağının vazedildiği ve üst sınır belirlenmediği, oranın olayın gereklerine göre mahkemece belirlenebileceği anlaşılmakla, somut olayda da bu oran mahkememizce %20 olarak takdir edilmiş ve davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın KABULÜ ile,
Davacının davalıya —– Esas sayılı dosyası sebebiyle borçlu olmadığının tespitine,
İİK 72/5.Maddesi gereği davalının takipte haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılmakla davaya ve takibe konu alacağın takdiren %20’si oranında hesap edilen —– kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- KARAR HARCI;
a-Alınması gerekli 8.304,45-TL harçtan, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 2.076,12-TL harcın mahsubu ile bakiye 6.228,33-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-AVUKATLIK ÜCRETLERİ
a-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 15.499,16-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
a-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 2.076,12-TL peşin harç, 35,90-TL başvurma harcı toplamı 2.112,02‬-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b-Davacı tarafından sarfedilen 3.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 195,00-TL posta ücreti olmak üzere toplam 3.195,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
d-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ———nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.24/03/2022