Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1235 Esas
KARAR NO: 2021/148
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/10/2018
KARAR TARİHİ : 08/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Yukarıda adı ve adresi yazılı davacı tarafından açılan hukuk davasının ———– yapılan yargılaması sonucunda aşağıda gerekçesi yazılı hükme ulaşılmıştır.
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarafların aralarında düzenlenen sözleşme ile davalı şirkete fatura karşılığında ——— tam ve çalışır şekilde teslim edildiğini, ayrıca davacı şirketin, davalı şirkete aylık olarak belli miktarda —— temin ve teslim etmeyi taahhüt ettiğini ve sözleşmenin haklı fesih tarihine kadar da verdiğini, davalı şirketin sözleşme gereği kendisine teslim edilen makineleri özenle kullanma, periyodik bakım, yer değiştirmeme ve temizliklerini yapma yükümlülüğünü kabul ve taahhüt ettiğini, makinelerin zarar görmeyecek şekilde korunması ve kullanılmasının sözleşme gereği davalı şirketin sorumluluğunda olduğunu, davalı şirketin, sözleşmenin 2. maddesi gereği teslim edilen makinelerde kullanılacak ——— 2 yıl süreyle sadece davacı şirketten alma taahhüdünde bulunduğunu, davalı şirketin 2 yıllık sözleşme süresi içerisinde aylık en az —– sonunda da en az toplam —— almayı peşinen kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşmeye göre “Yıllık doldurması gereken——- taktirde ikinci yıla devir eder. Toplam tüketimi ikinci yılda da dolduramadığı taktirde kalan miktar fatura edilir ve karşılığı kadar ——- şeklinde taahhüdün ayrıntılarının da yer aldığını ifade ettiği, taahhüt edilen alımı yapmayan davalı şirketin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmeyeceğini bildirmesi üzerine ——- tarihli karşılıklı imzalanan tutanakla makinelerin geri iade alındığını, gerçekleşen borçlunun temerrütü gereği TBK 126’da belirtilen “İfasına başlanmış sürekli edimli sözleşmelerde, borçlunun temerrüdü hâlinde alacaklı, ifa ve gecikme tazminatı isteyebileceği gibi, sözleşmeyi feshederek sözleşmenin süresinden önce sona ermesi yüzünden uğradığı zararın giderilmesini de isteyebilir.” hükmü gereği davacı şirketin sözleşmeyi haklı olarak feshedip, yoksun kalınan kârı isteme hakkı doğduğunu bildirdiği , davalı şirketin ——- tarihinde düzenlenen tutanakla makineleri geri teslim edene kadar toplamda ——- —–satın aldığını,, bu durumda sözleşmeye göre taahhüt edilen miktardan—– kısmını satın almadığını, sözleşmenin davacı tarafça haklı olarak sona erdirilmesi sebebiyle taahhüt edilen ——-miktarının davalı tarafça satın alınmak zorunda olduğunu, davacı şirketin sözleşmeden elde etmeyi umduğu kârının davalı tarafından karşılamasının şart olduğunu, buna göre sözleşmede belirlenen —– olduğu, satın alınmayan —– miktarına karşılık —– gerektiği, geri iade alınan makinelerin taraflar arasında imzalanan teslim alma tutanağında da belirtildiği üzere hasar görmüş şekilde teslim alındığını, TBK 49. hükmünce sözleşmeye aykırı şekilde, kendi kusuruyla ve haksız bir fiille hareket eden taraf karşı tarafın uğradığı zararı tazminle sorumlu olduğunu, sözleşmede 9. maddeye göre “İade edilen ürünlerin çalışır durumda olmaması durumunda ise kave ithalat tarafından belirlenen tamirat bedeli yine kullanıcı tarafından anında kave ithalat’a nakden ve defaten ödenecektir. Ürünlerin tamiratı mümkün değil ise ödenecek tamirat miktarı ürünün kendi bedeli olacaktır.” denildiğini, dolayısıyla tutanakta belirtildiği üzere hasarlı olan —– tamirat bedelinin ödenerek zararın karşılanması gerektiğini ifade ettiği, arz ve izah edilen nedenlerle; müspet zarar olan —— davalının temerrüte düştüğü tarihten başlayarak işletilecek avans faizi ile birlikte tahsiline, davalının haksız fiiliyle sebep olduğu——— makinelerin teslim tarihinden başlayacak avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı tarafın, düzenlenen sözleşmeye bir itirazı olmadığını ancak buna rağmen husumet yokluğunu iddia ettiğini, davaya konu sözleşmenin davacı şirketle davalı arasında düzenlendiğini, diğer taraftan davalı şirket devir gerçekleştirmiş olsa bile davacı şirketle arasındaki sözleşmenin tarafları bağladığını, 3. taraf olan şirketle davalı arasında devir sözleşmeli mevcut ise bu sözleşmeye dayanarak kendi zararları için 3. taraf olan şirkete rücu edilebilir, söz konusu devrin davacı şirketi bağlamayacağını, davalı şirketin ——- miktarım satın alarak ödemelerini yaptığını, davalı şirketle olan ticari ilişkialn ispatlandığını, cevap dilekçesi eklerinde ödeme dekontlarının mevcut olduğunu, bakiye kalan satın alma taahhüdüne yönelik taleplerinin yerinde olduğunu, tarafın malzemelerdeki bozulmanın olağan kullanıma bağlı olduğu iddiasının geçerli olmadığını, zarar gören malzemelerin makinenin parçalari olduğunu, normal kullanıma bağlı olarak bu parçaların zarar görmesinin mümkün olmadığını, taraflar arasında sözleşmeye dayalı sürekli borç ilişkisinin mevcut olduğunu, davalı şirketin sözleşme ile ariyet olarak teslim aldığı ———-işletmeyi devrederek bulunduğu yerde bıraktığını, sözleşmenin 2. Maddesine göre davalı şirketin bu makinelerin muhafazasından sorumlu olduğunu, yine sözleşmenin 7. Maddesine göre muhafaza borcunu yerine getirmeyen davalı şirketten makinelerin ihbar gerekmesizin geri alınacağının düzenlendiğini, söz konusu devirden alınması taahhüt edilen ——- satın alınmadığında haberdar olunduğunu, buna göre davalı şirketin makineleri muhafaza sorumluluğunu yerine getirmediğini ve bu makinelerin işletilmesi sonucu almayı taahhüt ettiği ürünleri de makinelerinin bulunduğu işletmenin devri nedeniyle de alma imkanı kalmadığını, sözleşmenin ifasının sürdürülmesinin davalı şirket tarafından imkansız hale getirildiğini ve davalı şirketin temerrüde düştüğünü, mail ve telefon yoluyla yapılan görüşmelerden de olumlu sonuç alınamaması üzerine kendi makineleri hiçbir hukuki bağı bulunmayan bir şirketin işlettiği yerde kalan davacı şirketin de davalı şirket çalışanı ile beraber düzenlenen tutanakla makinelerini bulunduğu yerden almak zorunda kaldığını, makinelerin teslim alınması ile de ürünlerin kullanılmasının imkansız hale geldiğini, davalı şirketin de sözleşmenin sürdürülmesi amacıyla herhangi bir girişimde bulunmadığını, ortada açık şekilde davalı şirketin kusurundan kaynaklanan ifanın infkansızlığı mevcut olduğunu, davanın esastan reddini, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin harç ve masraf ile birlikte davalı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava sözleşmenin haklı feshi nedeniyle müspet zararın tazmini davasıdır.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek kanıtlar toplanma ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizce aldırılan —– tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflara ait —— yevmiye envanter kebir defterlerinin incelendiği, davacı tarafa ait ticari defterlerin TTK’nın 64. Md. Hükümleri gereğince açılış ve kapanış tasdiklerinin tanzim edildiği ve defter kayıtlarının birbirleri ile uyumlu olduğu, davacı şirket yönünden davalı şirkete ait cari hesap ekstresinin incelenmesinde; davacının ticari defterlerinde davalıya ait hesapların —- takip edildiği, cari hesap ekstresine —- sonu itibariyle davalı şirketin —– cari hesap ekstresine göre yıl sonu itibariyle davalı şirketin —– borçlu olduğu, davalı tarafa ait ticari defterlerin TTK’nın 64. Md. Hükümleri gereğince açılış ve kapanış tasdiklerinin tanzim edildiği ve defter kayıtlarının birbirleri ile uyumlu olduğu, davalı şirket yönünden davacı şirkete ait cari hesap ekstresinin incelenmesinde; davalı şirket ticari defterlerinde davacı tarafa ait hesapların —– hesap kodu ile takip edildiği, cari hesap ekstresine göre —–sonu itibari ile davacı şirketin —– alacaklı olduğu, —– cari hesap ekstresine göre —-sonu itibariyle davacı şirketin —– alacaklı olduğu, taraflara ait cari hesap ekstrelerine göre davacı şirket tarafından davalı şirket namına —- adet fatura tanzim edildiği ve dosya kapsamına —– adet fatura sunulduğu,—— numaralı—- adet fatura haricinde —— satışı bulunmadığı, —- adet fatura içeriğine göre ise sözleşme başlangıcından itibaren toplam ——–alımı yapıldığı, taraflar arasında akdedilen imza ve kaşeler havi —– tarihli sözleşmeye göre ——–davalıya teslim edilmiştir ibaresinin yer aldığı, davacı tarafça sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin iddia edildiği, fesih gerekçesi olarak davalı şirketin sözleşme ile ariyet olarak teslim aldığı ——- işletmeyi devrederek bulunduğu yerde bıraktığını, dosya kapsamına sunulan ——-itibariyle ikale yolu ile sona erdirildiği, demirbaşların —– devredildiği , buna mukabil davacı şirket tarafından —- namına tanzim edilmiş —– tarih ve —– sunulmuş faturaya göre davacı şirketin işletmeyi devralan ——- adlı ürünün satışını yapmış olduğunun görüldüğü, davacı tarafından davalı namına tanzim edilen son fatura ise—– tarihli olduğu, işletmenin devredildiği —— namına davacı tarafından fatura tanzim edilmiş olması ile söz konusu devir işleminden haberdar olması gerekeceği, davacı şirket tarafından —– tarihinde makinelerin iade alındığı ancak tutanakta kaç adet makinenin iade alındığına dair açıklama bulunmadığı, sözleşme içeriğinde alımların makine başına yapılacağına dair açıklama bulunmadığı, sözleşmede makinelerin iade alınması akabinde dahi davalı şirketin taahhüt edilen mal alımından sorumlu olup olmayacağına dair açıklama bulunmadığı görülmekle beraber bu hususunda değerlendirme ve takdirinin mahkememize ait olduğu, feshin haklı nedenle yapıldığının kabulü halinde akdedilen sözleşmenin 2. Maddesine göre ——sözleşmenin sona ereceği tarihe kadar yapılacak hesaplama ile birlikte, feshin geçerli nedenle yapılmadığının kabulüne göre makinelerin iade edildiği tarih dikkate alınarak söz konusu tarihe kadar gerçekleşmeyen alım miktarı üzerinden ayrı ayrı esas alınmasıyla seçenekli hesaplama yapılması gerektiği,——- hesaplandığı, iş bu raporun makine ve eklentilerinin değeri ile zararın tespit ve talebi hususundaki değerlendirmelerin makine mühendisi bilirkişi tarafından tanzim edilmesi gerektiğinden muhasebesel değerlendirmeleri içeren iş bu raporda söz konusu tespite yer verilemediği, davalı tarafın temerrüte düşürüldüğüne dair ihtar vb. Belge görülmediğinden davacı tarafın alacaklı olduğuna karar verilmesi halinde dava tarihi itibariyle avans faiz talep edilebileceği hususunda görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
Mahkememizin—– tarihli celsesinde dosyanın mali bilirkişi ve makine mühendisi bilirkişiden oluşturulacak heyete tevdine karar verildiği, mali bilirkişi olarak —– bilirkişi olarak—-tayinine karar verildiği, mali bilirkişi tarafından tarafların —- yılı defterlerinin inceleme günü olan —– tarihinde incelendiği, ancak makine mühendisi bilirkişi —- sistemde pasif durumda olduğundan dosyanın teslim edilemediği anlaşılmış—- tarihli ara karar ile bilirkişi—- yerine makine mühendisi —– edilmiş ve bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce aldırılan —- tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; —–tarihli bilirkişi raporundan farklı olarak Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ——- yıllık sözleşme süresi boyunca —- gerçekleştirmek zorunda olduğunu peşinen kabul ve taahhüt eder. Yıllık doldurması gereken —–takdirde ikince yıla devreder, toplam tüketimi 2.yılda da dolduramadığı takdirde kalan miktar fatura edilir ve karşılığı kadar kahve sevk edilir. Tutar kredi kartı, banka havalesi veya 30 günlü çek ile tahsil edilir. Aksi takdirde kullanıcıdan ekipmanlar derhal geri alınacaktır, ilgili yatırım ile doğacak zararları tanzim etme hakkı saklı kalacaktır” hükümlerinin kararlaştırıldığı görülmekle sunulan faturalar üzerinden davalı şirketin sözleşmenin —–arasında toplam —- —–satın aldığı, almayı taahhüt etmiş olduğu miktarın ise —— alınmayan tutar ile birlikte sözleşmenin — düzenlendiği göz önüne alındığında — —– için alım yapması gerekeceği, kalan miktarın fatura edileceği kararlaştırıldığından davacının fatura edebileceği mal tutarının —–olarak hesaplandığı, dosya kapsamına sunulan —- tarihli davacı şirket imza ve kaşesi ile davalı şirket kaşesi ve —- ve imzasına havi tutanak başlıklı belge içeriğinde; —- kaşık ezilmiş durumda teslim alındı, —— alındı açıklamalarına yer verildiği, teknik inceleme kapsamında makinelerin tamamının iade edildiği ve bu konuda itirazın bulunmadığı, —-kullanımla beraber olacak bozukluk olduğundan sözleşme hükümlerine göre ödenmesinin gerekmediği, sözleşmeye göre eksik kalan —– bedeli teslim edilip bedelinin ödenmesi ve de —- farklı olarak teslim alınan dava dilekçesinde davacı tarafından talep edilen ——– kaşık bedeli olarak ödenmesi gerektiği, davalı tarafın temerrüte düşürüldüğüne dair ihtar vb. belge görülmediğinden davacı tarafın alacaklı olduğuna karar verilmesi halinde dava tarihi itibariyle avans faiz talep edilebileceği hususunda görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, yapılan itirazların karşılanması amacıyla ek rapor tanzim ettirilmesi için dosya daha önce rapor sunan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyetinde yer alan —— pasif durumda olması sebebiyle—-tarihli ara karar ile yerine mali bilirkişi —– tayin edilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından sunulan —- tarihli ek raporda özetle; Kök rapordaki sonuç ve kanaatlerini değiştirecek yeni bir sonuç ve kanaat hasıl olmadığı, mahkememiz davacı tarafından — tarihli dosyaya sunulan 3. Beyan dilekçesi ile talep edilen —– maliyetinin davacı tarafa ödenmesi kanaatine ulaşır ise davalı tarafa satılmak üzere ithal edilmiş olduğu iddia edilen —– maliyetinin hesaplanabilmesi için depo maliyetini gösterir fatura, sözleşme, ithalat gümrük beyannamesi, depo maliyetini gösterir diğer belge ve davacı taraf ticari defterlerinin sunulması gerektiği ayrıca —- ilişkin gümrük vergisi —– davacı tarafa ödenmesine kanaatine ulaşırsa ithalat gümrük beyannamesi, gümrük vergisi ödeme makbuzu ve davacı taraf ticari defterlerinin sunulması gerektiği kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; davacı ile davalı —– sözleşme ile ekspresso tüketim sözleşmesi imzalamışlardır. Dosyaya sunulu olan sözleşme incelendiğinde sözleşmenin — boyunca geçerli olduğu, davalının davacıdan —–taahhüdünde bulunmuş olduğu görülmüştür. Ancak tarafların defter incelemesi ve dosyada mevcut bulunan belgelerden davalının sözleşmenin feshedildiği döneme kadar aldığı —– tarafından davalı namına düzenlenen son fatura tarihi sözleşmenin feshi tarihi olan — tarihinden önce olan —-tarihinden sonra davacı tarafından davalıya davaya konu — herhangi bir fatura düzenlenmemiş ancak davalının işletmesini devralan dava dışı —- tarihinde davaya konu —- satıldığı ve faturalandırıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda artık davacı davalının işletmeyi devrettiğinden haberdardır zira devralan işletmeye —– etmiş ve namına faturalandırmıştır. Davaya konu sözleşme incelendiğinde sözleşmenin 5.maddesinde kullanıcıya teslim edilen ekipmanların mülkiyetinin davacıya ait olacağı, kullanıcının sadece ariyet alan olarak kullanma yetkisinin bulunduğu, kullanıcının bu ekipmanları 3. Kişilere devredemeyeceği, satamayacağı ,kullandıramayacağı ve kiraya veremeyeceği sarih şekilde hüküm altına alınmıştır. Bu durumda her ne kadar davacı devirden haberdar olup dava dışı devralana —— teslimi yapılmış ise de haberdar olunduktan sonra 1 ay gibi kısa bir süre içerisinde —- tarihinde fesih iradesinin ortaya koyulması sözleşmenin 5. maddesi ile beraber yorumlandığında feshin haklı olduğu sonucuna mahkememizce ulaşılmıştır. Tarafların sözleşme ile kararlaştırdıkları —- davalı tarafça satın alınmamış sadece —alınmıştır. Bu durumda bakiye —– daha sözleşme hükmü doğrultusunda davalıca alınmak zorundadır. Burada davalının işletmesini devretmesinin savunma olarak bir dayanağı yoktur. Zira davalı davacıyla bir sözleşme imzalamış ve hükümleriyle bağlanmıştır. Kaldı ki davalı tüzel kişi tacir olup basiretli tacir gibi hareket etmeli , işletmenin devri gibi bir risk öngörüyorsa sözleşme süresini kısa tutmalı yahut bu riskleri üstlenmelidir. Bu durumda sözleşme hükümleri ve ahde vefa ilkesi çerçevesinde alınmayan kahvelerin davalıya teslim edilmesi ve faturalandırılması gerekmektedir.——-tekabül etmektedir. Sözleşme feshedildiğinde davacı dosyada mevcut tutanak ile ———– aldığını,—– teslim almıştır.Bu durumda bilirkişilerce sözleşme çerçevesinde tesbit edilen ——–de davalıdan tahsilinin gerekeceği mahkememizce değerlendirilmiştir.
Tekmil dosya kapsamından gerekçeli, bilimsel ve denetime uygun —- bilirkişi raporları hükme esas alınmış, davacı vekilinin —– ilişkin taleplerinin ise usulüne uygun harçlandırılmış talepler olmaması sebebiyle talebin dahi vaki olmadığı sonucuna varılmış ve değerlendirilmemiş ,sözleşmenin 2. maddesine göre davacının davalıya bakiye —- — bedeli ödemesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuş kısa kararda —– ibaresi sehven yazılmadığı anlaşılmakla 6100 sayılı HMK’nın 304. maddesi gereği açık yazı hatası tashih edilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile
Davacının davalıya bakiye—– 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince değişen ve değişecek oranlarda faiz uygulanmak suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- KARAR HARCI;
Davanın kabul edilen 8.973,36 Euro’nun dava açılış tarihi olan 18/10/2018 tarihindeki karşılığı 59.134,44-TL’lik bölümü üzerinden belirlenen 4.039,47-TL nisbi karar harcının 995,81 TL’lık bölümü dava açılırken peşin olarak alınmış olduğundan, geriye kalan 3.043,66 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-AVUKATLIK ÜCRETLERİ
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen kısmın 59.134,44-TL karşılığı için karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 8.487,48 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red edilen kısım için karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 1.067,58 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıa verilmesine,
4-DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
a-Davacı tarafından dava açılırken harç olarak yatırılan 995,81 TL peşin harç, 35,90 TL başvurma harcı toplamı 1.031,71-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b-Davacı tarafından sarfedilen 1.700,00 TL bilirkişi ücreti ve 163,40 TL posta ücreti olmak üzere toplam 1.863,40-TL’nin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 1.830,36-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan 33,04 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
c-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta süre içerisinde ——— nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu.08/02/2021