Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/940 Esas
KARAR NO: 2023/176
DAVA: Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 25/08/2017
KARAR TARİHİ: 23/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Yukarıda adı ve adresi yazılı davacı tarafından açılan hukuk davasının—-sayılı —– Maddesi gereğince— adına yargılama yapmaya görevli ve yetkili —– yapılan yargılaması sonucunda aşağıda gerekçesi yazılı hükme ulaşılmıştır.
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firma ile davalı sigorta şirketi arasında iki ayrı sigorta sözleşmesi bulunduğunu; —- makinesinin teminatı için —-poliçenin,—- teminatı için de —— poliçenin düzenlendiğini, gerçekleşen yangın sonucu davalı ile iletişime geçerek —– numaralı hasar kayıt dosyasının açıldığını ve makinenin görmüş olduğu zararın davalının tayin ettiği sigorta eksperi tarafından tespit edildiğini, Yangın tarihinden dava tarihine kadar yaklaşık olarak 6 ay geçtiğini, bu sürede olaya ilişkin her türlü belge, rapor hazır olmasına, müvekkilinin davalıdan talebine ve bu talebin ——- yevmiye numaralı ihtarname ile tekrarlanmasına rağmen ödemenin dava tarihinden iki gün önce gerçekleştirildiğini, davalı tarafından —numaralı poliçe için ——– numaralı poliçe için ise —— ödenmiş olduğunu ve yapılan ödemenin ödenmesi gereken tutarın çok altında olduğunu, müvekkili firmanın, davalının ödemeyi yapacağı yönündeki ifadelerine güvenerek 6 ay beklediğini, buna rağmen halen ödemenin tamamının yapılmadığını, işyeri kirası, işçilerin ücretleri, sigorta primleri gibi gider kalemleri devam etmesine rağmen ana üretim ekipmanı olmadığından 6 aydır üretim yapılmamasının müvekkili iflasın eşiğine getirdiğini,——- poliçede teminat altına alınan 1 adet enjeksiyon makinesi için 99.022,00 TL, ödemenin haksız şekilde yapılmaması dolayısıyla her ay için uğranılan takribi 90.000,00 TL munzam zarar dolayısıyla toplam 540.000,00 TL,——– numaralı poliçe teminat altına alınan makinenin tadilat bedelinin ödenmeyen kısmını teşkil eden 4.855,00 TL olmak üzere toplamda 643.877,00 TL’nin müvekkiline ödenmesi gerektiğini, şimdilik 10.000,00 TL alacağın ekspertiz rapor tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden ivedilikle tahsili ve tüm bunlara ilişkin yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Usule ilişkin itirazda bulunarak, öncelikle ——-kiralama şirketinin davaya kayıtsız şartsız muvafakat ettiğine ilişkin yazı sunulması gerektiğini, muvafakat verilmez ise davacının aktif dava ehliyeti yokluğu dolayısıyla davanın reddinin gerektiğini, esasa ilişkin olarak ise ——- numaralı poliçe açısından; davacının bu poliçe kapsamında enjeksiyon makinesine ilişkin sigorta tazminatı ile kar ve iş kaybına bağlı munzam zarar talep ettiği, Sigorta eksperi tarafından düzenlenen raporların delil niteliği teşkil ettiğini, bağımsız sigorta eksperince yapılan inceleme sonucunda enjeksiyon makinesinde oluşan hasar dolayısıyla makinenin mevcut durumunda kullanılamayacağı kabul edildiğinden pert total kapsamında değerlendirildiğini, Mal sigortalarında sigortalı malın hasar anındaki değerinin ödenmesi gerektiği için müvekkilinin sorumluluğunun sigortalanan malın hasar anındaki rayiç bedeli ile sınırlı olduğunu, Sigortalı enjeksiyon makinesinin sigorta bedeli 99.022,00 TL olup bu sigorta şirketinin sorumluluğunun üst sınırını teşkil eder, davacı bu tutarı talep etmiş olsa da, müvekkil tarafından yapılan ödeme düşüldüğünde 19.359,95 TL’lik bakiye limitin kaldığını, İlgili makinenin hasar anındaki rayiç bedelinin 91.513,39 TL, makine hurda bedelinin ———, poliçede yer alan muafiyet şartı uyarınca ilgili makinenin —- grup içerisinde olması nedeniyle hasarın %10’unun tenzil edilmesinin gerektiğini; bunların hepsi birlikte dikkate alındığında hasar miktarının 79.662,05 TL olduğunu ve müvekkilinin bu tutarı ödediğini, Kar kaybı ve iş kaybına bağlı munzam zarar taleplerinin ise —— bendi uyarınca teminat kapsamı dışında kaldığını, dolayısıyla müvekkilin bu kalemlerden sorumlu olmadığını——— numaralı poliçe açısından ise sigorta bedelinin 41.,795,60 TL olduğu, sigorta eksperince — hasarlı parçalarının onarımının mümkün olmaması nedeniyle yeni parçalar ile değiştirilmesinin gerektiği yönünde tespit yapıldığını, Poliçede yer teminat dışı bırakılan zincirin tutarının 950 TL olduğunu, ayrıca poliçede hasara uğrayan makinenin—– grup içerisinde olması nedeniyle hasarın %10’unun tenzil edilmesinin gerektiğini, ayrıca poliçede yer alan geniş ek teminat klozu uyarınca da sonuçta 1000 Euro’luk muafiyet uygulanacağı; bunların hepsi birlikte dikkate alındığında hasar miktarının 5.320,10 TL olarak tespit edilerek bu tutarın da davacıya ödendiğini, bahsedilen ödemelerin gerçekleştirilmesi nedeniyle sigortacının ödeme borcunun yerine getirilmiş olup davacının herhangi bir alacağının kalmadığını, davanın reddini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunun ——– vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davacı arasında —- tescil tarihli, ——– sözleşme numaralı —- akdedildiği,—— mallar, —- satın alınarak teslim edildiği, ——kiracıya teslim edilen mallara ilişkin mülkiyet hakkı, müvekkili şirkete ait olmakla birlikte; zilyetlik, davacı firmada olduğu, —— sözleşmesi ve sigorta poliçesinin ilgili maddeleri uyarınca; ——kiracı /sigortalı/ davacının, sigorta şirketine karşı tazminat talepli dava açabilmesi ya da davaya devam edebilmesi için müvekkili şirketten muvafakat ya da tevkil alması gerektiği, buna dair talebini ileten ——-kiracıya gerekli yönlendirme yapılacağı, dava konusu bu hasar özelinde taraflarına yapılmış herhangi bir muvafakat ya da tevkil talebi başvurusu bulunmadığını ancak talep edilmesi halinde ——davacının, muvafakat ya da tevkil verilmesi talebinin değerlendirileceği bildirilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, davacının ——-kiralama sözleşmesi ile —–kiracı sıfatıyla kullanımında bulunan 1 adet enjeksiyon makinesi ve 1 adet——- meydana gelen yangın sebebiyle hasarlanması neticesinde oluşan zararın sigorta sözleşmesi ve poliçe çerçevesinde davalıdan tahsiline ilişkindir.
Mahkememizce; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek; taraf vekillerinin vermiş olduğu dilekçeler, ibraz ettikleri tüm deliller, mahkememizce alınan bilirkişi raporları ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
Dosyanın tetkiki teknik bilgi ve inceleme gerektirmekle mahkememizce dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiş 14/06/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; Taraflar arasındaki iki sigorta sözleşmesi de makine kırılması rizikosuna karşı yapıldığı, bu tür sigortanın zarar sigortası niteliğinde olması dolayısıyla, sigortacının yalnızca gerçek zarardan sorumlu olduğu, —– numaralı sigorta poliçesine göre sigortacının yaptığı ödeme açısından inceleme yapıldığında, —— hasarlı parçalarının yenileri ile değiştirilmesinin gerektiği, sözleşme kapsamındaki parçalar için 9.225,00 4 KDV meblağlı teklif alındığı, gerçek zararın ödenmesi söz konusu olduğu için sigorta bedeli daha yüksek olsa da gerçek zararın parçaların ücretinin ödenmesiyle giderildiği, —- poliçede —— yer alan makinelerden olması dolayısıyla hasar için ödenecek tutara —–muafiyet uygulanacağı bununla birlikte özel şartlar uyarınca başka indirim yahut muafiyetin uygulanmayacağı; sonuç olarak sigortacının yaptığı ödemenin sigorta poliçesi özel şartlarına uygun olduğu, Enjeksiyon makinesinin tam hasarına ilişkin —– sigorta poliçesine göre sigortacının yaptığı ödeme açısından inceleme yapıldığında, ilgili makinenin sigorta bedelinin 99.022,00 TL olduğu, ancak gerçek zararın tespitinin gerekmesiyle, teknoloji ve kullanım payı düşülerek makinenin rayiç değerinin eksper tarafından 91.513,39 TL olarak tespit edildiği, ilgili makinenin poliçede —- yer alması dolayısıyla hasar tutarının %10’u oranında muafiyet uygulanacağı, ayrıca —- olarak tespit edilen hurda bedelinin düşüleceği; sonuç olarak sigortacının yaptığı ödemenin sigorta poliçesi özel şartlarına uygun olduğu, talep edilen munzam zararın, borçlunun borcunun ifa etmemesi dolayısıyla alacaklının temerrüt faizini aşan miktarda zararının oluşmasını teşkil ettiği; bunun tazmini için alacaklının böyle aşan bir zarara uğradığını ispat etmesinin, zarar ile borçlunun temerrüdü arasında illiyet bağının mevcut olmasının ve borçlunun temerrüde düşmede kusuru olmadığını kanıtlayamamasının gerektiği, Munzam zararın talebi bakımından —— kanaatinin sigortacının temerrüte kusuruyla düşmediği yönünde oluşması halinde TBK m.122 uyarınca gerekli unsurlardan birisi mevcut olmadığından munzam zararın istenemeyeceği, buna mukabil Sayın Mahkemenin aksi yöndeki kanaati halinde ise bu unsur bakımından munzam zararın istenebileceği, munzam zararın fiili zarar ya da kar kaybı şeklinde doğabileceği, SK m.11/1 uyarınca sigorta sözleşmesinin bir parçasını teşkil eden ——— uyarınca “hangi sebepten husule gelirse gelsin her türlü kar kâ ybı. ve mali mes’uliyetlerden’ kaynaklanan zararların sigorta teminatının dışında kaldığı, munzam Zararı düzenleyen TBK m.122 emredici olmadığından, ——– yer alan her türlü kar kaybı ve mali sorumluluğun sigorta teminatına girmediği şartının geçerli olduğu, iptal edilen siparişlerin yoksun kalınan kar niteliği teşkil etmesi sebebiyle bunların sigortacının sağladığı teminatın kapsamı dışında olması söz konusu olmakla birlikte bu hususun sayın mahkemenin takdirinde olduğu, sayın mahkemenin kanaatinin sigortacının temerrüte düşmede kusurunun olmadığını ispatlayamadığı yönünde olması halinde, TBK m.122 anlamında unsurlardan biri olan illiyet bağının varlığının incelenmesinin gerektiği, davacı tarafından munzam zarar adı altında talep edilen kalemler “isyeri kirası, firmada çalışan kişilerin ücretleri, bu kişilerin sigorta primleri gibi giderler” olmakla, esasen ilgili gider kalemlerinin davacının işletmesinin devamlılığını sağlamak için yapması gereken olağan giderler olduğu; bununla birlikte ilgili zararla borçlunun temerrütü arasındaki illiyet bağı araştırılırken ilgili enjeksiyon makinesinin şirketin üretimi bakımından öneme odaklanılmasının gerektiği, eğer ilgili şirketin yaptığı iş tamamıyla bu makineye bağlı ise illiyet bağının mevcut kabul edilebileceği, buna mukabil ilgili işletmenin yaptığı iş yalnızca bu makineye bağlı değilse yahut aynı işlevi sürdüren başka makineler de mevcutsa, ilgili kalemlerle sigortacının temerrütü arasındaki illiyet bağının kesildiği kabul edilebilecekse de burada takdirin —– ait olduğu, —– tarafından ilgili giderlerin munzam zarar kapsamında olduğunun kabulü halinde sigortacının ödemesine ilişkin tespitin BK m.52 hükmü dikkate alınarak, bir diğer ifadeyle zarar görenin zararı arttırmama külfeti göz önünde bulundurularak yapılması; olayda davacının hareketsiz kalarak her ay yeni bir makinenin bedeline yakın masraf yapılmasını önlemeyerek tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırdığı, dolayısıyla davacı bakımından müterafik kusur söz konusu olmakla birlikte bu hususun —– takdirinde olduğu, muhterem mahkemece davacının, müspet zararını (kar mahrumiyetini) talep edebileceği hususunu benimsediği takdirde, yukarıda (mali bilirkişinin) yaptığı değerlendirme çerçevesinde davacıya ait ——- yılı ticardi defterlerin, bilanço ve gelir tablolarının, sadece——– eden imalat tutarı ile, bunun getirdiği satılan malın maliyeti, (direkt hammadde + direkt işçilik + genel üretim maliyetleri) hesaplarının münhasıran çıkartılması ve ibraz edilmesi gerektiği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, tarafların itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla dosyanın önceki raporu sunan mali müşavir bilirkişi, heyete yeni eklenecek makine mühendisi bilirkişi ve sigortacı bilirkişi eklenerek yeniden rapor alınmasına karar verilmiştir.
10/02/2022 tarihli bilirkişi 2. Kök raporunda özetle; Dosyada bulunan ——- nolu poliçe —— teminat altına aldığı belirlendiği, ——makinesinin harsalı parça yenileri için belirlenen tutarın net 9.225 TL +KDV olarak belirlendiği görüldüğü, önceki raporda yapılan 5.320 TL ödemenin Muafiyetler de gözetildiğinde yeterli olduğu hukuki sonucuna ulaşıldığı, poliçe kapsamında Bedetlin %5’i Hasarın %10’u muafiyet öngörüldüğü,10,175,00-TL tadilat bedeli ile ödenen 5320 TL’nin düşümü sonrası 4.855 TL’nin ödenmemesi davalı borcu olarak karşımıza çıkabileceği, dosyada bulunan ——— nolu poliçede de 1 adet —— marka enjeksiyon makinesi sigorta teminatına aldığı, mkine rayiç bedeli 91,513,39 TL. olarak belirlendiği, sovtaj bedeli 3,000 TL olduğu, %10 muafiyet ile sovtaj bedeli düşüldüğünde 91,513,39 TL – 8.851,34 TL = 79.662,05 TL. tutara ulaşıldığı, 21/07/2017 günü de bu ödemenin yapıldığı anlaşıldığı, bu poliçede de ödenen bedelin yeterli olduğuna dair önceki rapora iştirak edildiği, munzar zarar konusunda davacının üretimin aksaması yönünde oluşan zararın karşılanması gerektiği iddialarının ispat edilemediği takdirlerde olduğu, olayın 07/03/2017 tarihinde meydana geldiği, ihbarın da 09/03/2017 günü davacı tarafından yapıldığı belirtildiği, temerrüt tarihi en geç ekspertiz rapor günü olan 31/05/2017 günü olabileceği, davacı bakiye alacağının 4.855 TL olarak hesap edildiği, alacağa 31/05/2017 gününden faiz uygulanabileceği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, tarafların itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdine karar verilmiştir.
16/04/2021 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda özetle; Kök raporda da daha önce belirtildiği üzere —— nolu poliçe de —— makinesi sigorta teminatına aldığı, makine rayiç bedeli 91,513,39 TL olarak belirlendiği, sovtaj bedeli 3,000 TL olduğu, %10 muafiyet ile sovtaj bedeli düşüldüğünde 91,513,39 TL – 8.851,34 TL. + 3.000 TL = 79.662,05 TL. Tutara ulaşıldığı, 21/07/2017 günü de bu ödemenin yapıldığı anlaşıldığı, bu poliçede de ödenen bedelin yeterli olduğuna dair önceki rapora iştirak edildiği, davacı Bakiye alacağının 951 TL olarak hesap edildiği, alacağa 31/05/2017 gününden faiz uygulanabileceği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
ISLAH
Davacı vekili 12/06/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile; —— poliçe için dava değerini 4.855,00-TL’ye arttırmış, ıslah harcını yatırmış ve ıslah dilekçesi davalıya tebliğ edilmiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; açılan davanın davacının ——kiralama sözleşmesi ile ——–kiracı sıfatıyla kullanımında bulunan 1 adet enjeksiyon makinesi ve ———- meydana gelen yangın sebebiyle hasarlanması neticesinde oluşan zararın sigorta sözleşmesi ve poliçe çerçevesinde davalıdan tahsiline ilişkin olduğu, TTK m. 1456 uyarınca sınırlı ayni hak ile takyit edilmiş bir mal üzerindeki malike ait menfaat sigortalandığı takdirde, kanunda aksi ön görülmemişse sınırlı ayni hak sahibinin hakkının sigorta tazminatı üzerinde de devam edeceği, sigortacıya, mal üzerinde sınırlı ayni hak bulunduğu bildirildiği takdirde, ayni hak sahiplerinin izni bulunmadıkça, sigortacının sigorta tazminatını sigortalıya ödeyemeyeceği, ayni hakkın sicille alenileştiği veya sigortacının bunu bildiri durumlarda ise bildirime gerek olmadığı, bu durumun istisnasının ise sigortalı menfaate konu malın tamiri veya eski hâline getirilmesi amacıyla ve teminat gösterilmesi şartıyla, tazminatın sigortalıya ödenebileceği, huzurdaki dava konusu tazminat bakımından da dain mürtehin ihbar olunan ———tarihli müzekkere cevabında davaya ve hükmedilmesi durumunda tazminatın davacıya ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız ve açıkça muvafakat verilmediği, ——- maddesi uyarınca, sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi veya açık muvafakatinin alınması gerekli olduğu, somut olayda sigortalı durumda olan sigortaya konu emtiadan her ikisinin de—– sözleşmesiyle edinildiği, gelinen aşamada ise müzekkere cevaplarından bunlardan enjeksiyon makinesinin mülkiyetinin 04/08/2017 tarihinde davacıya devredildiği, forkliftin ise halen —— mülkiyetinde bulunduğu, somut olayda sigorta şirketinden tazminat talep etme hakkının öncelikle —- yönünden malik olan—— ait olacağı, sigorta ettiren davacının ancak sigortalı malın dain ve mürtehini olan ve lehine sigorta edilenin açık muvafakatini almak suretiyle sigortadan şayet kendi menfaati de zedelendiği takdirde, tazminat istemek hakkına sahip olacağı, dosyada ise ——— yönünden sunulmuş kayıtsız-şartsız muvafakat beyanı olmadığı, davacının mülkiyetine geçmiş olan enjeksiyon makinesi yönünden yapılan değerlendirmede ise mahkememizce aldırılan 05/04/2021 tarihli ek raporda enjeksiyon makinesi için davalıdan talep edilebilecek bakiye bedel kalmadığı, ödenen tazminatın yerinde ve öden tazminat tutarının poliçenin özel ve genel şartlarına uygun hesap edildiğinin rapor edildiği anlaşılmış, mahkememizce de gerekçeli, bilimsel ve denetime uygun olan bilirkişi raporu hükme esas alınmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Alınması gerekli 179,90 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından dava açılırken yatırılan 170,78-TL peşin harç ve ıslah harcı olarak yatırılan 48,76-TL olmak üzere toplam 219,54-TL’den mahsubu ile bakiye 39,64-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 900,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlülükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davalı——– vekilinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK’nın 341/2 maddesi gereği miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 23/02/2023