Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/519 E. 2020/709 K. 11.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/519 Esas
KARAR NO : 2020/709
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 05/05/2017
KARAR TARİHİ : 11/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı —— girişimi arasında —- tarihli kaba inşaat işleri sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında müvekkil şirketin, —— detayları belirtilen bölgeleri —— davalının vereceği plan ve projelere göre kaba inşaatının yapımını üstlendiğini ve bu edimini ifa ettiğini, davalı şirketin sözleşme kapsamında müvekkil şirkete, —- tarihinde —– tarihinde —- olmak üzere toplam — avans ödemesi yaptığını buna karşılık müvekkilinin, davalı şirkete,—-ve ——-tutarlı teminat mektubu verdiğini, teminat mektuplarının süresinin bitimine müteakip davalı tarafa, —– sayılı —– tutarlı ve —- tutarlı iki adet teminat mektubu verdiğini, müvekkil şirketin yaptığı hakediş karşılığında kestiği faturaları davalıya gönderdiğini, müvekkilinin bir yükümlülüğü kalmamasına rağmen davalının teminat mektuplarını iade etmediğini öne sürerek; —- tarih — sayılı — tutarlı ve — sayılı— tutarlı iki adet ———- alınan teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH
Davacı vekili —-tarihli dilekçesi ile, —–mecburi dava arkadaşı olması ve mecburi dava arkadaşlığının varlığı halinde ıslah ile taraf eklenmesinin mümkün olması nedeniyle ———— davalı olarak eklenmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının belirttiği tutarlarda hakediş yapıldığı ve belirtilen tutarlarda kesinti yapıldığına dair iddiaların kabul edilemeyeceğini davacı şirkete sözleşme kapsamında —– tutarında avans ödemesi yapıldığını, bu hususun banka kayıtları ve ticari defter kayıtları ile sabit olduğunu, davacının hakedişinden kesilen tutarların, davacının kullandığı avans tutarını karşılamadığını, keza işbu teminat mektupları nakde çevrildiğinde dahi davacının kullandığı nakit avans nedeniyle müvekkil ortak girişimine —- borçlu olduğunu, davacının bugüne kadar —- tutarında hakediş yaptığını, ancak yaptığı bu hakkedişler karşılığında ve avans olarak davacı şirkete —– ödeme yapıldığını, ayrıca davacının yarım bıraktığı işler nedeniyle davacı adına hakedişlerini aşan tutarlarda ödemeler yapılmak zorunda kalındığını davacının çalıştırdığı işçiler tarafından müvekkil şirket aleyhine ——– üstünde işçilik haklarına dair davalar açıldığını, işbu davaların davacıları lehine sonuçlandığında muhtemelen müvekkil ortak girişim şirketinin —-yakın ödeme yapmak zorunda kalacağını, dolayısıyla da davacı şirketin müvekkil ortak girişimi adi şirketine olan ——– tutarındaki borcunun daha da artmış olacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE;
Dava; davacı ile davalı adi ortaklık girişimi arasında kurulan eser sözleşmesi kapsamında davacı alınan avans karşılığında davalı şirkete verilen —- tarih ve — sayılı —- tarih —-tutarlı iki adet —–teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları resen belirlenerek kanıtlar toplanmak ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonuçlandırılmıştır.
Düzenlenen bilirkişi raporları gerekçeli ve denetime elverişli bulunmakla hükme esas alınmıştır.
Bu itibarla toplanan deliller, mahkememizce benimsenen bilirkişi raporları, tarafların iddia ve savunmaları hep birlikte değerlendirildiğinde;
Adi ortaklık iki yada daha fazla gerçek yada tüzel kişinin ortak bir amaca ulaşmak içi emek, sermaye ve mallarını birleştirdikleri bir ortaklıktır. Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından taraf oldukları sözleşmelerden doğan dava ve icra takiplerinin adı ortakların hepsine karşı açılıp yapılması yada dava ve takiplerin adi ortakların tamamınca açılması gerekir. Kural bu şekilde olmakla birlikte —– uygulamalarında adi ortakların tamamının davaya katılarak cevap, itiraz dilekçeleri vermeleri veya adi ortaklığı oluşturan kişi ve şirketlerin vekaletnamelerinin sunulması halinde adi ortaklığı oluşturan kişi ve şirketler yönünden taraf teşkilinin sağlandığı kabul edilmektedir.—–
Dava dilekçesinde davalı olarak ——ortak girişimi gösterildiği, ancak davalı vekilinin ortak girişim ile birlikte —- adına düzenlenmiş vekaletname sunduğu ve yine ortak girişimle birlikte —–cevap verme süresinin —uzatılmasını talep ettiği açıkça —– davalı olarak kabul edildiği, davacının daha sonra sunduğu ıslah dilekçesi ile —- yöneltildiği, dosyada —– tarafından verilmiş vekaletnamesi olan davalı vekilinin—— adına cevap dilekçesi sunduğu, bu suretle taraf teşkilinin sağlandığı belirlenmekle davanın esası hakkında incelemeye başlanmıştır.
Davacı;
Davacı/yüklenici ile davalı/işveren arasında akdedilen —– tarihli eser sözleşmesiyle davacı/yüklenicinin, sözleşmede belirtilen kaba inşaat işlerini yapmayı üstlendiğini;
Sözleşmenin — nolu maddesi hükmünde yer alan, davacı/yüklenicinin talebi halinde davalı/işveren tarafından davacı/yükleniciye sözleşme bedelinin %10’u oranında avans verileceğini öngören hükme istinaden, davalı/işveren tarafından davacı/yükleniciye, —- tarihinde —— üzere toplamda —- avans ödemesi yapıldığını;
Yine sözleşmenin —-nolu maddesi hükmünde yer alan, davacı/yüklenici tarafından davalı/işverene avansla aynı tutarda avans teminat mektubu verileceğini öngören hükme istinaden, davacı/yüklenici tarafından davalı/işverene, —- bedelli ve —- bedelli olmak üzere toplamda —- bedelli teminat mektuplarının verildiğini;
İşbu teminat mektuplarının süresi bittiğinde, bu defa davalıya, —- bedelli ve —- bedelli olmak üzere toplam —- bedelli teminat mektuplarının verildiğini süresi dolan diğer —– bedelli teminat mektubu için de davalıya teminat senedi verildiğini;
Davacı/yükleniciye teminat mektupları karşılığında avans olarak verilmiş olan ——tutarın, sözleşmenin ——nolu maddesi hükmü uyarınca, davalı/İşveren tarafından davacı/yüklenicinin hakediş alacaklarından —- düşülmek ve davacı/yükleniciye bu miktarda eksik hakediş ödemesi yapılmak suretiyle davalı/İşverene geri ödendiğini; avans tutarı davalı/işverene geri ödenmiş olduğundan, sözleşmenin — nolu maddesi hükmü uyarınca teminat mektuplarının hükümsüz hale geldiğini ve davacı/yüklenicine iade edilmeleri gerektiğini; fakat davalı/işverenin hükümsüz hale gelmiş olan toplam —- bedelli teminat mektuplarını iade etmediğini ve haksız olarak elinde tuttuğunu iddia etmekte ve —- bedelli ve — bedelli olmak üzere toplam —- bedelli teminat mektuplarının hükümsüz hale geldiğinin tespitine ve davacıya iadesine” karar verilmesini talep etmektedir.
Davalı ise özetle:
Davacı/yüklenicinin sözünü ettiği sözleşme kapsamında davalı/İşveren tarafından davacı/yükleniciye toplam —- tutarında avans mahiyetinde ödeme yapıldığını; davacı/yüklenicinin hakediş alacaklarından kesilen (düşülen) tutarların ise, işbu teminat mektupları nakde çevrildiğinde dahi davacı/yüklenicinin davalı/işverene bakiye —– tutarında cari hesap borcu bulunduğunu; bu borcun hiç değilse bir kısmının tahsili için söz konusu teminat mektuplarının haklı olarak nakde çevrildiğini ve davacının cari hesap borcundan düşüldüğünü; bu nedenlerle davacının bu davadaki talebinin yerinde olmadığını, iddia etmekte ve “davanın reddine” karar verilmesini talep etmektedir.
Şu halde dava konusu uyuşmazlık, taraflar arasında akdedilmiş olan eser sözleşmesinden kaynaklanan akdi ilişkiden dolayı davacı/yüklenicinin davalı/işverene bakiye cari hesap borcu bulunup bulunmadığı; işbu bu cari borcunun tahsili için davalı/işverenin, davacı/yüklenici tarafından varılmış olan avans teminat mektuplarını iade etmeme ve nakde çevirme hakkının bulunup bulunmadığı noktalarındadır.
Taraflar arasında davacı —–davalı —- olarak —–tarihinde imzalanmış Kaba İnşaat Sözleşmesi bulunduğu;
Davacının ——– tarihinde tespit istemek amacıyla vermiş olduğu dilekçesine istinaden hazırlanan bilirkişi raporunda keşif tarihi olan —– itibarıyla işin bitirilmiş olduğu; geçici kabulünün yapılmasında bir engel bulunmadığının tespit edildiği görülmüştür.
Taraflar arasında akdedilmiş olan eser sözleşmesinin —–nolu maddesi hükmüne göre; davacı/yüklenicinin talebi halinde davalı/işveren tarafından davacı/yükleniciye sözleşme bedelinin %10’u oranında avans ödemesi yapılacak; davacı/yüklenici tarafından da davalı/işverene avans ödemesi ile aynı tutarda teminat mektupları verilecektir. Davacı/yükleniciye ödenmiş olan avans tutarı, avans verilmesini takip eden hak edişlerden, hak edişler toplamının %10’u oranında düşülecektir (kesilecektir) ve avans teminat mektupları, hak edişlerden düşülen tutarlar kadar serbest bırakılacaktır. Sözleşmenin sona erdirilmesi halinde, sona erme tarihinden itibaren 1 ay içerisinde davacı/yüklenici avans bakiyesini nakden ödemek zorundadır. Bu müddet sonunda avans bakiyesini ödemediği takdirde, avans bakiyesi, davalı/işveren tarafından avans teminat mektubu nakde çevrilmek suretiyle tahsil edilecektir hükmü yer almaktadır.
Taraflarca sunulan muavin hesap kayıtları, cari hesap dökümü, hak ediş raporları hep birlikte incelendiğinde;
Taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden davacı/yüklenicinin hak ettiği hakediş alacağı tutarı —— Davalı/işveren tarafından davacı/yükleniciye yapılmış olan ödeme tutarı ise toplam —– Dolayısıyla davalı/işveren tarafından davacı/yükleniciye hak ediş alacaklarının üzerinde ödeme yapılmıştır,
-Davalı/işveren, —-tarihinde, toplam —– tutarlı teminat mektuplarını nakde çevirmiştir.
-Davalı/işverenin nakde çevirmiş olduğu — teminat mektupları tutarı düşüldüğünde, davacı/ yükleniciye net olarak yapılmış olan ödeme tutarı —– olmaktadır.
Davalı/ işveren —–teminat mektuplarını nakde çevirip davacı/yüklenicinin hakediş alacağından düşmesine rağmen teminat mektuplarının paraya çevrildiği —– tarihi İtibariyle davalı/işverenin davacı/yükleniciden bakiye— alacağı bulunmaktadır. Dava tarihi olan — itibariyle de, davalı/işverenin davacı/yükleniciden bakiye ——- alacağı bulunmaktadır, bu husus her iki bilirkişi raporuyla da belirlenmiştir.
Davalı/işverenin davacı/yükleniciden olan bakiye alacağı bulunması karşısında, davalı/işveren davacı/yükleniciye bu alacak tutarında fazla avans ödemesi yapmış olmakta ve bu fazla avans ödemesi tutarını gerek teminat mektuplarını paraya çevirdiği tarihte gerekse dava tarihinde davacı/yükleniciden geri alamamış olmaktadır. Bu nedenle de davalı/işverenin, davacı/yükleniciden olan alacağının (avans iadesi alacağının) tahsili için, toplam —— tutarlı teminat mektuplarını (ve dolayısıyla işbu davanın konusunu oluşturan teminat mektuplarını), sözleşmenin—– nolu maddesi hükmüne istinaden haklı olarak paraya çevirdiği kanaatine varılmakla davacı/yüklenicinin bu davadaki menfi tespit ve istirdat talebinin yerinde olmadığı belirlenmekle kanıtlanamayan davanın reddine karar verilmesi kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM; Ayrıntıları ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-KANITLANAMAYAN DAVANIN REDDİNE,
3-KARAR HARCI
Alınması gereken 54,40 TL maktu karar harcının 11.954,25 TL’si dava açılırken peşin olarak alınmış olduğundan ayrıca karar harcı alınmasına yer olmadığına, fazla alınan 11.899,85 TL karar harcının, karar kesinleştiğinde ve istem halinde davacı tarafa yada yetkili vekillerine iadesine,
4-AVUKATLIK ÜCRETİ:
Tümü reddedilen davanın değeri olan 700.000,00 TL üzerinden davada avukatla temsil edilen davalı yararına belirlenen 52.050,00 TL nisbi avukatlık ücretinin davacı taraftan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ:
a-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
b-Davalı tarafından yatırılan 4,60 TL vekaletname harcının davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, davalı tarafından ayrıca yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
c-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avanslarının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——– Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.11/11/2020