Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1434 Esas
KARAR NO: 2022/192
DAVA: Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 28/12/2017
KARAR TARİHİ: 08/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile davalının —- tarihinde belirsiz süreli olarak akdettikleri — doğrultusunda,——- müşterilerine sunulması, — sözleşme kurulmasına aracılık edilmesi, konusunda anlaştıklarının, sözleşmenin ilk aylarında tarafların edimlerini eksiksiz yerine getirdiklerini, müvekkilinin işlerin daha da yoğunlaşacağını düşündüğü bir anda davalı tarafından — numaralı ihtarname göndererek, —- — tarihinde feshedeceğinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin — tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini ve — tarihinde sözleşmesinin feshedildiğini, müvekkilinin bayiliğinin elinden alındığını beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik — maddi zarar ve— cezai şart alacakları olmak üzere toplamda —- alacaklarının fesih tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, Mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu bazı hususların sözleşme ilişkisinde —— tek taraflı düzenlemeler yaptığı izlenimi yarattığını, bunun gerçeği yansıtmadığını, her iki tarafının da tacir olduğu bir sözleşme ilişkisi için dava dilekçesinde belirtilen ‘Davalı taraf müvekkil ile sözleşme imzalarken gücünü kullanmış ve tek taraflı olarak belirlemiştir’ ifadesinin abesle iştigal olduğunu, İzahtan vareste olduğu üzere, tarafların sözleşme serbestisi ilkesi ışığında hareket ettiklerini ve sözleşmede yazılı tüm maddelerde antant kalındığını, huzurda ki davadaki sözleşmede, —–aleyhine konulmuş olan bir cezai şart hükmüne dayandığını, davacı taraf ile olan hukuki ilişkinin kapsamının sözleşme ile sınırlı olduğunu, sözleşmenin herhangi bir yerinde işin uzun süre süreceğine—- bulunmadığını, aksine —- — her iki taraf sözleşmeyi — önceden bildirmek koşulu ile sona erdirme hakkına sahiptir. denildiğini, davacının sözleşmenin uzun yıllar süreceğine ilişkin bir inancı olmuş olsaydı —-numaralı maddenin olmuş olduğu bir sözleşmeyi imzalamamasının gerektiğini, müvekkili tarafından sözleşmenin —-uygun olarak haklı sebeple feshedildiğini, anılan maddenin — aşağıda belirtilen hususlarda sözleşmeye aykırı hareket etmesi durumunda —- tek taraflı feshi beyanıyla sözleşmeyi derhal feshetme —- uygulama hakkına sahiptir.—- — ekranlarının açıldığı tarihten itibaren —verilen satış hedeflerini aynı takvim yılı içinde arka arkaya iki defa veya toplamda üç defa gerçekleştirilememesi veya — ceza puanına ulaşması” şeklinde düzenlendiğini, davacının,—- görüldüğünü, müvekkili tarafından davacıya gönderilen aylık satış hedeflerinin belirttikleri tabloda görüldüğü üzere davacı tarafından kısmi olarak gerçekleştirildiğini, yerine getirildiğini, Özellikle —– aylarındaki hedef gerçekleştirme oranlarının çok düşük olması nedeniyle sözleşmeden beklenen faydanın müvekkili açısından gerçekleşmediğini, bu nedenle müvekkilinin —— yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacıya bildirildiğini, müvekkili tarafından yapılmış olan fesih işleminin usulüne uygun olduğundan cezai şart talebinin reddinin gerektiğini beyan ederek, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın reddine, dava ile ilgili her türlü masraf, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
ISLAH:
Davacı vekili —- tarihinde sunulan ıslah dilekçesinde özetle; —- tarihinde müvekkili davacı adına açmış oldukları dava ile; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik — maddi zarar ve — cezai şart olmak üzere toplam — alacağın fesih tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilinin talep edildiğini, Bilirkişi tarafından dosyaya sunulan — tarihli raporda, davacı yanın katlanmış olduğu toplam — —- tespit edildiğinin, bu durumda maddi zarar taleplerini —maddi tazminat ve — cezai şart olarak toplam —- fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla fesih tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili hususunda karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, sözleşmenin feshi nedeniyle cezai şart ve maddi tazminat talebine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları saptanarak tahkikat aşamasına geçilmiş, tarafların bildirdiği tüm deliller toplanmak suretiyle bilirkişi raporu alınmıştır.
—– yevmiye numaralı ihtarnamesinin incelenmesinde; davalının belirlediği davacıya bildirilen aylık satış hedeflerinin gerçekleştirilmemesi nedeniyle sözleşmenin fesih edildiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin ——-Taraflardan herhangi biri, herhangi bir zamanda iki ay önceden bildirimde bulunmak kaydıyla sözleşmeyi fesih hakkına sahiptir.” hükmünü içerdiği, —- taraflardan biri tarafından haklı nedenle feshi veya taraflardan birinin haklı bir sebep olmaksızın veya usule aykırı olarak sözleşmeyi feshetmesi halinde, — feshine sebep olan veya —- haklı bir sebep olmaksızın fesheden taraf, diğer tarafın karşılaştığı doğrudan ve dolaylı tüm zararları ile bu zararlardan bağımsız olarak her bir ihlal için —-ceza bedelini diğer tarafa ödemekle yükümlü olacaktır. Ayrıca sözleşmenin herhangi bir sebeple feshinden sonra —-unvanını, marka ve — kullanmaya devam etmesi ile acentelik faaliyetleri ve sözleşme konusu işlere devam etmesi halinde — tutarında ceza bedelini —ödemeyi kabul eder.” hükmünü içerdiği, —Yukarıda belirtilen faaliyetlere ilişkin çalışma detayları, sözleşmenin ekinde yer alan —–kararlaştırılmıştır. Buna ek olarak —-, markasını, itibarını ve kurumsal kimliğini yansıtacak — belirleyebilir. Bayi, işyerini —- uygun hale getirmeyi ve talep halinde sadece —–tarafından önerilen, kalite standartlarına uygun firmalarla çalışmayı kabul ve taahhüt eder. Bu amaçla yapılacak —- her türlü —- aittir. —- dahil olurken bu maliyetleri göz önüne alarak —–ilişkisine girmeyi kabul etmiştir. —- sebeple sona ererse ersin, bu masraflar hiçbir hal ve şart altında —– talep edilemez.” hükmünü içerdiği görülmüştür.
Dosya içinde yer alan mali müşavir ve bilgisayar mühendis bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında yapılan —–Bayinin aşağıda belirtilen hususlarda sözleşemeye aykırı hareket etmesi durumunda— tek taraflı feshi beyanıyla sözleşmeyi derhal feshetme —— hükmünü uygulama hakkına sahiptir. —- ekranlarının açıldığı tarihten itibaren —- verilen satış hedeflerini aynı takvim yılı içinde arka arkaya iki defa veya toplamda üç defa gerçekleştirilememesi veya —- puanına ulaşması” şeklinde düzenlemenin mevcut olduğu, davalı şirkette yapılan incelemede davacı şirketin yapmış olduğu satışların — ekranı ile kullandığı ve —- sistem veri tabanına kayıt edildiği, davacı şirketin sözleşmesini fesih işleminden sonra davacının giriş yaptığı ekranın kullanıma kapatıldığı, —- bağlantı ekranın örnek ekran görüntüsü alınarak rapora eklendiği, davacı şirket tarafından yedekleri alınan şirket —– yer alan sütunların açıklamasında yapılacak ——— göre belirlendiği, davacı şirketin bulunduğu adreste —— —– ortamında herhangi bir yedek alınmadığından inceleme yapılamadığı, davacının maddi zarar talebini destekleyen somut bir bilgi ve belge bulunmadığından hesaplama yapılamadığı mütalaa edilmiştir.
Davacı vekili bilirkişi raporuna itirazında özetle; sözleşmede satış hedeflerinin nasıl belirleneceği, nasıl tebliğ edileceği, tarafların bu hedefler konusunda nasıl anlaşacakları konusunda düzenleme olmadığını, davalının cevap dilekçesi ile bildirdiği ilk —– —–büyük oranda gerçekleştiğini ancak daha sonra gerçekleştirilemeyecek —– konulduğunu, diğer bayilere verilen kotaların neredeyse — belirlendiğini, hedeflerin gerçekleştirilemediğini, davalının belirlediği —- mutabakatla belirlenmediğini, davalı tarafından tek taraflı belirlendiğini beyanla menfi zararın hesaplanması için rapor alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili satış hedeflerinin her ay başında davacı tarafa bildirildiğine dair mail çıktılarını dosyaya sunmuştur.
Davacı vekili dosyaya sunulan mail tarihlerinin belli olmadığını, mail ekinde bayi mutabakat formu olduğunu, bu formların cari ay sonunda gerçekleştirilen sözleşme neticesinde bayiye yapılacak ödeme mutabakatı olduğunu, maillerde cari ayın öncesinde ——- belirlenmesine ilişkin mutabakat olmadığı, söz konusu kotaların tek taraflı belirlendiğini beyanla sunulan maillere itiraz etmiştir.
Bilirkişi heyetine işletme ve finans uzmanı bilirkişi eklenmek suretiyle ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti ek raporunda özetle;
Taraflar arasındaki —- bendi dikkate
alındığında; davacının, belirlenen satış hedeflerini aynı —— içerisinde arka arkaya —- —gerçekleştiremediği, davalının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği, sözleşmenin davalı tarafça haklı nedenle feshedildiği, taraflara arasında düzenlenen — tarihli sözleşmenin—-, sözleşme kapsamında yapılan tüm malzeme, ekipman ve işyeri giderlerinden
davacının sorumlu olduğunun kararlaştırıldığı, bu nedenlerle davacının menfi ve müspet zararına ilişkin taleplerinin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Davalı vekili bilirkişi raporuna itirazında özetle; —— tablosuna itiraz ettiklerini, menfi zararın hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınmasını talep etmiştir.Bilirkişi ek raporunda özetle; Taraflar arası ticari ilişkinin —- tarihinde belirsiz süreli
— başladığı, — tarihli davalı yanın fesih ihtarnamesi ile sona erdiği, diğer bir ifade ile taraflar arası ticari ilişkinin ——- tutarında toplam kazanç elde ettiği, diğer bir ifade ile aylık ortalama kazanç miktarının —-olduğu, bu tutara giderlerin dahil edilmesi ile davacı yanın —-kar elde etmediği, sözleşmenin ayakta kalması halinde de kar elde edeceğine ilişkin dosyada hesaplamaya elverişli somut bir verinin bulunmadığı, davacı yanın kuruluş ve örgütlenme gideri olarak—- tutarında masraf yaptığı, fatura içerikleri incelendiğinde —- işyerini davalı yanın konseptine uygun hale getirilmesi için katlanılan giderler olduğu, —-mütalaa edilmiştir.Mahkemece toplanan deliller ve yapılan yargılama sonucunda; davanın sözleşmenin haksız olarak feshi nedeniyle cezai şart ve maddi tazminatı istemine ilişkin olduğu, davalının —- dayanarak satış hedeflerinin —— üç defa gerçekleştirilememesi halinde sözleşmeyi fesih etme hakkına sahip olduğunu, davacının satış hedeflerini gerçekleştiremediğini, sözleşmenin haklı olarak fesih edildiğini bildirerek davanın reddini savunduğu görülmüştür.
Cezai şart alacağı yönünden; Taraflar arasında düzenlenen —- ekranlarının açıldığı tarihten itibaren —- verilen satış hedeflerinin —- arkaya iki defa veya toplamda üç defa gerçekleştirilememesi veya — —- halinde davalının sözleşmeyi tek taraflı fesih etme hakkına sahip olduğu düzenlemesine yer verilmiştir. Davalı vekili, satış hedeflerinin davacıya bildirildiğine dair mailleri dosyaya sunmuş ise de dosyaya sunulan — tarihli mail ile —- aylarına ilişkin mutabakat formlarının gönderildiği, mail ile önceki aylara ilişkin gerçekleşen satışların bildirildiği, satış hedeflerinin önceden bildirildiğine dair delilin dosyaya sunulmadığı, dolayısıyla sözleşmenin davalı tarafından haksız olarak fesih edildiği, —– —- taraflardan biri tarafından haklı nedenle feshi veya taraflardan birinin haklı bir sebep olmaksızın veya usule aykırı olarak sözleşmeyi feshetmesi halinde, —- feshine sebep olan veya — haklı bir sebep olmaksızın fesheden taraf, diğer tarafın karşılaştığı doğrudan ve dolaylı tüm zararları ile bu zararlardan bağımsız olarak her bir ihlal için —–ceza bedelini diğer tarafa ödemekle yükümlü olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, davalının cezai şartı ödemekle yükümlü olduğu mahkememizce değerlendirilmiştir.
Menfi zarar yönünden; Menfi zarar uyulacağı ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması dolayısıyla uğranılan zarardır. Başka bir anlatımla sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır. Menfi zarar borçlunun sözleşmeye aykırı hareket etmesi yüzünden sözleşme hüküm ifade etmemesi dolayısıyla ortaya çıkar——— düzenlemeden kaynaklanmıştır. Burada alacaklının sözleşmenin hükümsüzlüğünden kaynaklanan zararının tazmini söz konusudur. Menfi zarar kavramına, sözleşmenin yapılmasına ilişkin giderler, sözleşmenin yerine getirilmesi ve karşılık edanın kabulü için yapılan masraflar, sözleşmenin yerine getirilmesi dolayısıyla —- uğranılan zarar, sözleşmenin geçerliğine inanılarak başka bir sözleşme fırsatının kaçırılması dolayısıyla uğranılan zarar, başka bir —- yerine getirilmemesi dolayısıyla uğranılan zarar ve dava masrafları, noter masrafı, karar pulu, — gerçekleştirilen imalat bedeli, personel gideri vb kalemler örnek olarak verilebilir. —–
Somut olayda davalının sözleşmeyi haksız olarak fesih ettiği, hükme esas alınan bilirkişi raporu ile davacı yanın kuruluş ve örgütlenme gideri olarak iki adet fatura ile toplam —- masraf yaptığı,
fatura içerikleri incelendiğinde ——işyerini davalı yanın —— uygun hale getirilmesi için
katlanılan giderler olduğu, sözleşme kapsamında belirlenen standartlara uygun iş yerinin kurulumu için davacı tarafından yapılan masrafın menfi zarar kapsamında talep edebileceği mahkememizce değerlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle tarafların iddia ve savunmaları kapsamında yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile —tutarındaki kısmına dava tarihi olan — tarihinden, bakiye — tutarındaki kısmına ıslah tarihi olan— tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
KARAR HARCI
2-Alınması gerekli 4.240,67 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 939,27 TL ve ıslah harcı olarak yatırılan 121,00 TL olmak üzere toplam 1.060,27 TL harçtan mahsubu ile eksik bakiye 3.180,40 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 8.870,36 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
4-Davacı tarafından dava açılırken 31,40 TL başvuru harcı, 4,60 TL vekalet harcı, 939,27 TL peşin harç, 121,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.096,27 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarfedilen 4.250,00 TL bilirkişi ücreti ve 151,50 TL posta ücreti toplamda 4.401,50 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——– Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.08/03/2022