Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1351 Esas
KARAR NO: 2022/35
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 02/08/2013
KARAR TARİHİ: 20/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilin yetkilisi olduğu — gelen hırsızlık olayında müvekkilinin çelik kasası kesilerek kasada bulunan — çeklerin çalındığını bunun üzerine —başvurarak soruşturma açıldığını ve tedbir kararı verildiğini, çalınan çeklerden muhatabının —- bedelli bir adet, yine muhatabın — Şubesine ait, keşidecisi —olduğu — keşide tarihli, —- bedelli olmak üzere toplam üç adet çekin iadesine, —– dosyasında verilen tedbir ve ödeme yasağının korunması için teminatlı ya da teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalıya mahkememiz tarafından usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen mahkememiz dosyasına cevap dilekçesi sunulmamıştır.
İLK KARAR:
Mahkememizin —-tarihli kararı ile Davanın KABULÜ ile davaya konu —- olduğu, —- olduğu —- bedelli olmak üzere toplam üç adet —- adet çekin davacıya iadesine karar verilmiştir.
YARGITAY BOZMA KARARI:
—— Dava, TTK’nın 792. maddesi (6762 sayılı TTK m.704) uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda, dava konusu çeklerden birinin davacının yevmiye defterinde, diğer — çekin ise, kambiyo senet defterinde kayıtlı olduğu ve davacı tarafça iddialarının ispatlandığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. Bu itibarla, mahkemece anılan yasal düzenleme karşısında ispat yükü üzerinde bulunan davacının, senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerektiği nazara alınmaksızın yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” şeklinde karar verilerek mahkememize iade edilen dosya yukarıdaki esas numarası kaydedilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca 3 adet çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Usulüne uygun yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam edilmiştir.
Davalı, iyiniyetli ve meşru hamil olduğunu, çeki ticari alacağına karşılık kendisinden önce gelen cirantadan aldığını savunmuştur.
—- tarafından davacı lehine keşide edildiği, ciro silsilesinde sırasıyla davacı—– yer aldığı görülmüştür.
—şubesine ait —- bedelli çekin — tarafından hamiline keşide edildiği, ciro silsilesinde sırasıyla —- yer aldığı görülmüştür.
—- bedelli çekin — tarafından —- aldığı görülmüştür.
–tarihli bilirkişi raporunda dava konusu — bedelli olanın davacının usulüne uygun tutulan yevmiye defterlerinde,—-bedelli diğer iki çekin ise kambiyo senet defterinde kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Davacının çekin hırsızlık suretiyle elinden çıktığı yönündeki şikayeti üzerine —– numaralı dosyasında daimi arama kararı alındığı anlaşılmış olup bu aşamada çekin rıza dışı elden çıktığı kabul edilmiştir.
—– dosyasında daimi arama kararı alındığı, davalı hakkında yürütülen bir soruşturma olmadığı görülmekle soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasına gerek görülmemiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
6102 sayılı TTK’nın 790. maddesi gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.
Bu durumda davacının, davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat etmesi gerekir. Bununla birlikte davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır.
Çekin illetten mücerret olması sebebiyle davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyetinin bulunmadığı, tüm dosya kapsamı dikkate alındığında davalının çeki iktisabında kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunun ispat edilemediği anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
KARAR HARCI
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 358,65 TL peşin harçtan mahsubu ile kalan 277,95 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
AVUKATLIK ÜCRETLERİ
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davalı vekili için takdir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
DİĞER YARGILAMA GİDERLERİ
4-Davacı tarafından sarfedilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından sarfedilen 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, davacının yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren ———- gün içerisinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve Temyiz harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile Yargıtay nezdinde temyiz yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.20/01/2022